Þjóðviljinn - 01.11.1987, Blaðsíða 11

Helgi Björnsson leikur skólastrákinn. Ljósmyndin er af æfingu og er því ekki heimild um endanlegt útlit sýningarinnar.
Ef þú þykist án þess að leika
Ljósin eru slökkt í salnum og
kvikna hægt á sviðinu. Sviðið
hallar eins og fjöruborð og vír-
net undarleg í innréttingu um-
lykjapersónurnar. Gljáandi
mótorhjól stendur þar af ein-
hverjum ástæðum. Ástfangið
kennarapar er að flækjast í
framhjáhaldi, þegar kemur
strákur að sækja mótorhjólið.
Það er útskriftardagur í skól-
anum. Þau bregðastókvæða
við og verða vandræðaleg.
Alltíeinu er eins og það sé
strák að kenna hvernig þau
hagasinni lífsblekkingu. í
þessum þrengingum er hon-
um skyndilega nóg boðið og
samt nánast fyrir tilviljun eru
þau orðin gíslar hans. Hann
hótar þeim lífláti ef þau verða
ekki við kröfum hans sem
hann sjálfur veit eiginlega
ekki hverjar eru. Og í gíslingu
halda kennararnir áfram að
krefjast svara eins og í
skólastofunni, þarsemárang-
ur og velgengni eru sett ofar
öllu og skilyrði til að losna úr
þeirri gíslingu sem skólinn
hremmir nemendur sína í.
Svo þeir geti orðið nýtir þjóð-
félagsþegnar. Og handa
hverjum er þetta þjóðfélag?
Leikritið er líkast snjóbolta og
persónunni er hnoðað inn í kald-
an blautan snjóinn. Og snjórinn
heitir tvöfalt siðgæði. Sem er fyr-
irtaks kúgunaraðferð. Því ef þú
ruglar fólk ertu að kúga það. Ef
þú þykist án þess að leika.
Þegar leiksýningin er yfirstaðin
ertu í slæmri klípu. Þú ert bæði
inni í leiksýningunni og úti í sal.
Bæði inni í snjóboltanum og
heldur honum í höndunum.
Frumsamin
rokktónlist
Hremming, eftir Barrie Keefe,
sem Leikfélag Reykjavíkur frum-
sýnir á sunnudag, er fyrsta verk
þessa höfundar sem sýnt er hér-
lendis. Helgi Björnsson leikur
skólastrákinn, Harald G. Har-
alds er í hlutverki leikfimikenn-
ara, Inga Hildur Haraldsdóttir,
kennslukonunnar og Guðmund-
ur Ólafsson leikur skólastjórann.
Leikstjóri, þýðandi og höfundur
söngtexta er Karl Ágúst Úlfsson,
en þetta er fyrsta sinn sem hann
leikstýrir hjá Leikfélagi Reykja-
víkur. Vignir Jóhannsson
listmálari gerir leikmynd og bún-
inga og er það einnig frumraun
hans á sviði LR. Ljósahönnuður
er Lárus Biörnsson. Verkið er
kryddað kröftugri rokktónlist
sem Kjartan Ólafsson semur sér-
staklega fyrir sýninguna. Tónlist-
in kemur út á hljómplötu.
Um höfundinn
Barrie Keefe fæddist árið 1945
í austurhluta Lundúna. Verka-
fólkið sem þar bjó og býr enn er
hans fólk. Hann þekkir heim þess
og er sjálfur hluti af honum.
Atvinnuleysi og fátækt hafa
gjarna verið yrkisefni hans. Þá
hafa mörg verka hans verið skrif-
uð sérstaklega með ungt fólk og
vandamál þess í huga, einsog
Hremming. Gagnrýnendur dást
mjög að hröðum stfl og óþrjót-
andi uppáfinningasemi þegar
kemur að því að búa til söguþráð.
Barrie Keefe gleymir heldur
aldrei kímnigáfunni, þótt hann
fjalli um háalvarlega og jafnvel
sorglega viðburði.„Hann lýsir vel
lífskjörum persóna sinna og þótt
hann finni til með þeim, þá lætur
hann eigi að síður eftir þeim að
skemmta - skemmta sér og
skemmta áhorfendum,“ komst
gagnrýnandi að orði.
Barrie Keefe hóf ritferil sinn í
blaðamennsku, en brátt átti
leikhúsið hug hans allan. Frá
1973 hafa verk hans verið sýnd
reglulega á sviði í Englandi og
víðar. Þá hefur hann samið hand-
rit fyrir útvarp og sjónvarpsleikrit
og má geta þess að hann gerði
handritið að kvikmyndinni „The
Long Good Friday". ekj
Litlu myndirnar eru teknar í Austur-
bæjarskóla þegar leikarar fóru í e.k.
vettvangskönnun.
Sunnudagur 1. nóvember 1987 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 11
Reynum að segja satt
Karl Ágúst Úlfsson þarf ekki
að kynna fyrir mörgum, en hann
er þýðandi og leikstjóri verksins.
Hvaða erindi á Hremming upp
á svið?
„í fyrsta lagi vekur það okkur
til umhugsunar um hvemig við
umgöngumst annað fólk og
hvernig við ölum upp kynslóðina
sem fylgir okkur næst á eftir. Svo
er þetta skemmtilegt og spenn-
andi verk, sem mér finnst erindi
út af fyrir sig.“
- Leikritið erm.a. hörð ádeila á
skólakerfið. Eru skólar svona í
dag?
„Það verður hver að svara því
sem til þekkir. Skólakerfið hefur
kannski breyst töluvert mikið, en
það gerist alltaf að ákveðnum
einstaklingum, sem ekki finna sig
í þessu kerfi, er ýtt út í kuldann.
Annars er þetta hugsað sem nein
alhæfing um skólakerfið, af okk-
ar hálfu. En fyrst og fremst saga
þessa drengs og hvernig hann
upplifir hlutina. Öðrum þræði er
þetta saga um þann sem verður
undir - og kúgarana.
- Hvaða áherslur notar þú í
leikstjórn?
Ég reyni að draga fram við-
brögð þess kúgaða sem kemst
óvart í þá aðstöðu að geta klekkt
á kúgurum sínum. Við höfum
iíka reynt að koma því þannig
fyrir að allt sem gerðist á sviðinu
væri satt og forðast að gera
eitthvað sem við upplifðum ekki
sjálf. Eitthvað sem við ættum
ekki inni fyrir. Og það er ekki
mitt verk nema að litlu leyti. Það
hvflir á leikurunum að segja satt á
sviðinu." ekj