Þjóðviljinn - 01.11.1987, Blaðsíða 17

Móðir
Kona
Meyja
Út er komin hjá Forlaginu
skáldsagan Móðir Kona Meyja
eftir Nínu Björk Árnadóttur.
Þetta er fyrsta skáldsaga höfund-
ar en Nína er löngu þjóðkunn
sem ljóð- og leikritaskáld.
Um efni bókarinnar segir m.a.
á kápubaki: „Haustið 1958 held-
ur Helga litla í Heiðarbæ suður
og ræðst í vist til ríkmannshjóna í
Reykjavík. Sextán ára sveita-
stelpa sem eignast hefur barn í
lausaleik. Árið í húsinu er tími
mikilla atburða og skiptir
sköpum í lífi hennar. Helga lætur
engan ósnortinn - hún er náttúru-
barn og ögrun við lífið á möl-
inni...
Nína Björk ljær því fólki mál
sem ekki er til frásagnar um hlut-
skipti sitt, hvort heldur það er
fína frúin Heiður sem fléttar sorg
sína og sviknar tilfinningar í vef-
inn sem hún brennir að hausti -
eða Ameríkanasonurinn Villý
sem berst fyrir tilveru sinni í
braggahverfum Reykjavíkur...
Frásögnin einkennist af heitum
erótískum lýsingum, næmi á and-
stæður þjóðfélagsins og er gædd
þeim ljóðrænu töfrum sem Nína
Björk Árnadóttir hefur flestum
skáldum betur á valdi sínu.“
Brúðarmyndin, hið nýja leikrit
Guðmundar Steinssonar, sem
frumsýnt var í Þjóðleikhúsinu þ.
23. sl., kemur út nú á næstu
dögum á vegum bókaforlagsins
Svart á hvítu.
f Brúðarmyndinni er Guð-
mundur, eins og stundum áður,
að „fjalla um ráðvillt nútímafólk
á þann gagnrýna hátt sem honum
einum er lagið“, eins og stendur á
bókarkápu. Ennfremur segir:
„Hér er jafnframt áleitin og allt
að því áþreifanleg hugleiðing um
ábyrgð listamannsins, sjálfbirg-
ingshátt hans og hroka andspænis
veruleikanum sem hann hyggst
fella í listrænt form. Brúðar-
myndin er miskunnarlaus rann-
sókn á þeim hugmyndum sem við
gerum okkur um veruleika og
blekkingu, og á því hvernig við
staðfastlega teljum okkur trú um
að líf okkar, umhverfi og samfé-
lag séu fegurri og okkur hagstæð-
ari en þau í rauninni eru.“
Guðmundur Steinsson er tví-
mælalaust í fremstu röð íslenskra
leikskálda. Meðal þekktustu
verka hans eru Sólarferð, Skírn
og Stundarfriður, en það síð-
asttalda hefur verið þýtt á fjöl-
mörg tungumál. Brúðarmyndin
er tíunda leikrit Guðmundar.
BOKASIÐAN
Umsjón
Hrafn
Jökulsson
1
Fjölmiðlar
ráða oft
úrslitum
Jóhann Páll Valdimarsson í spjalli
um Forlagsbcekur og fleira
„Aðaltromp Forlagsins að
þessu sinni eru þrjár íslenskar
skáldsögur sem allar eru eftir
konur: Gunnlaðarsaga
Svövu Jakobsdóttur, Móðir
Kona Meyja eftir Nínu Björk
og eldhúsrómaninn Ung, há,
feigog Ijóshærðeftir Auði
Haralds," sagði Jóhann Páll
Valdimarsson í spjalli við
Sunnudagsblaðið um útgáfu
bóka Forlagsins að þessu
sinni.
En Forlagið gefur fleiri athygl-
isverðar bækur út, t.a.m. llminn
- sögu af morðingja eftir Patrick
Suskind í þýðingu Kristjáns
Árnasonar, en bókin sú hefur
verið þaulsætin á metsölulistum
víða um heim síðustu misseri.
Þykir mönnum sem enn hafi ver-
ið rofinn sá múr sem aðskilur
bókmenntir og afþreyingarbækur
hvað sölu og vinsældir varðar.
Þá mun mörgum þykja fengur í
Kvæðum og söngvum Bertolts
Brecht í útgáfu Þorsteins Þor-
steinssonar (sjá frásögn annars
staðar á síðunni) og Demants-
torginu eftir Mercé Rodoreda í
þýðingu Guðbergs Bergssonar.
Síðast en ekki síst má nefna
Töfralampa Heinesens sem út
kom á dögunum í þýðingu Þorg-
eirs Þorgeirssonar.
Forlagið átti söluhæstu endur-
minningabókina í fyrra, endur-
minningar Þuríðar Pálsdóttur, og
hún stendur nú að bókinni A
besta aldri, í samvinnu við Jó-
hönnu Sveinsdóttur. Bókin fjall-
ar um breytingaskeiðið í lífi
kvenna og er víða komið við.
Forlagið gefur út eina ævisögu
þetta árið: Minningar barna-
læknis, líffssögu Björn Guðb-
randssonar, sem skráð er af Matt-
híasi Sæmundssyni.
f vor gaf Forlagið út Tómas
Jónsson- metsölubók og að sögn
Jóhanns Páls hafa á annað þús-
und eintök selst. En gefur það þá
ekki góð fyrirheit um vorbóka-
vertíð?
„f þessu sambandi skiptir veru-
legu máli að Tómas kallinn var
gefinn út í ódýru kiljuformi. Á
vorin kaupir fólk bækur fyrir
sjálft sig gagnstætt jólavertíðinni
þegar hartnær allar bækur eru
ætlaðar til gjafa. Ég álít þess
vegna að bækur sem koma út að
vori til þurfi að vera ódýrar - og
þá er líka vel hægt að selja þær.
Mér finnst alls ekkert ólíklegt að
hérlendis verði þróunin sú sama
og víða í útlöndum þar sem
bækur eru endurútgefnar í kiljum
um það bil misseri eftir að þær
koma út. Einhverjir útgefendur
eru smeykir um að þá steinhætti
fólk að kaupa bækur fyrir jólin og
bíði þangað til verðið lækkar með
ódýrari útgáfu. Ég held að sá ótti
sé ástæðulaus, einmitt vegna þess
að fyrir jólin kaupir fólk til gjafa
og vill að bækurnar séu vandaðar
í útliti.“
- Þú varst á Bókaþingi um dag-
inn. Voru menn almennt brattir,
fannst þér?
„Ekki get ég nú sagt það; að því
leyti að mér fannst ekkert nýtt
koma fram þar. Menn voru al-
mennt nokkuð sammála."
- Sammála um hvað?
„Einkum og sér í lagi um gríð-
arleg áhrif fjölmiðla á sölu bóka.
Umfjöllun þeirra skiptir höfuð-
máli, þótt Árni Bergmann hafi að
vísu lýst þeirri skoðun sinni að
fjölmiðlar hefðu lítil eða engin
áhrif. Ég vara við þessu sjónar-
miði, vegna þess að bækur koma
yfirleitt út rétt fyrir jólin og því
skiptir það miklu máli að athygli
fjölmiðla beinist að þeim. í fæst-
um tilvikum hafa bækur tíma til
að sanna sig sjálfur, spyrjast út.“
- Þú ert ansi snemma á ferðinni
með þínar bækur að þessu sinni
og einar fimm eða sex komnar út.
Fá þær þá ekki nægan tíma til að
„sanna sig“, burtséð frá við-
tökum fjölmiðla?
„Jú, ég vona það. En það var
einmitt af þessum ástæðum sem
við lögðum allt kapp á að koma
bókunum út fyrr en venjulega.
Nú er líka nægur tími fyrir fólk að
vega og meta þessar bækur - áður
en það er orðið albrjálað í jólaös-
inni.“
- Umfjöllun fjölmiðla þótti
alltryllingsleg á köflum í fyrra -
einkum voru sumir rithöfundar í
sviðsljósinu. Hvað finnst þér um
þetta ?
„Ég hlýt, sem útgefandi, að
fagna þessari þróun því hún leiðir
örugglega til aukinnar bóksölu.
Mér finnst ekki rétt að vera með
aðfinnslur þó einstaka bækur og
höfundar þeirra hafi verið áber-
andi. Að vísu er það tvíbent ef
sviðshæfileikar höfunda ráða úr-
slitum og þeir sem ekki eru gefnir
fyrir að trana sér fram verða
utanveltu. Þannig getur þetta
bitnað á þeim höfundum sem eru
óframfærnir, en ég er bara hreint
ekki viss um að við því séu nokk-
uð að gera.“
- Það var og. Ennú liggur beint
við að spyrja í upphafi vertíðar:
Ertu bjartsýnn á gott aflaár?
„Já, ég er það. Bókasala hefur
vaxið aftur undanfarin ár eftir
nokkra lægð. Ég held að það sé
ekki síst vegna þess að útgefend-
ur leggja nú meiri metnað en
áður í að gefa út góðar og vand-
aðar bækur. Þannig hefur titlun-
um fækkað í heild en gæðin
aukist. Ég hef tröllatrú á því að
góðar bækur eigi framtíðina fyrir
sér en vondum bókum fækki. Og
það er ánægjuleg þróun fyrir
alla.“
-hj-
Besti vinur Ijóðsins
Skáldsögukvöld á Borginni
Níu vœntanlegarskáldsögu kynntar
Besti vinur Ijóðsins stendur
fyrirskáldakvöldi á Hótel Borg
fimmtudaginn 5. nóvember
n.k. þar sem lesið verðurúr9
nýjum skáldsögum.
Éftirtalin skáld koma fram:
Gyrðir Elíasson, Svava Jakobs-
dóttir, Nína Björk Árnadóttir,
Einar Kárason og Sjón, en lesið
verður úr skáldsögum Auðar
Haralds, Vigdísar Grímsdóttur
og Álfrúnar Gunnlaugsdóttur.
Síðast en ekki síst verður lesið úr
bók þess dularfulla „Tómasar
Davíðssonar".
Nú fyrir jólin koma út fleiri
skáldsögur en í annan tíma og
skáldakvöld Besta vinarins ætti
því að vera áhugafólki um bók-
menntir kærkomið tækifæri til að
átta sig á því hvað á boðstólum
verður.
Vert er að minna á að veitinga-
sala Hótel Borgar verður opin.
Skáldakvöldið hefst klukkan níu
og miðaverð er 300 krónur.
(Fréttatilkynning)
Forlagið:
Kvœði og
söngvar Brechts
í vikunni kom út hjá Forlaginu
Kvæði og söngvar 1917-56 eftir
Bertolt Brecht. Þetta er í fyrsta
skipti sem íslenskum bókmennta-
unnendum gefst kostur á að
kynnast ljóðagerð Brechts, en
hann er flestum kunnur fyrir
leikrit sín.
Þorsteinn Þorsteinsson annað-
ist útgáfuna og þýddi mikinn
hluta ljóðanna í bókinni. Þar
leggja þó margir fleiri hönd á
plóg, þar á meðal mörg af okkar
bestu skáldum, svo sem Halldór
Laxness, Sigfús Daðason, Þorg-
eir Þorgeirsson, Þorsteinn frá
Hamri, Þórarinn Eldjárn, Mál-
fríður Einarsdóttir og Thor Vil-
hjálmsson.
„Öll mikil kvæði hafa heimild-
argildi“ er haft eftir Bertolt
Brecht á bókarkápu. Þar stendur
ennfremur: „Ljóð hans eru eftir-
minnilegri vitnisburður um nú-
tímann en flest annað í ljóðagerð
tuttugustu aldar.“
J
Sunnudagur 1. nóvember 1987 ÞJÓÐVILJINN - SfÐA 17