Þjóðviljinn - 10.01.1988, Blaðsíða 4

síld síld síld meira salt síld síld síld meira salt síld síld síld meira salt síld síld síld meira salt síld síld síld meira salt síld síld síld
►

f
í
*
f
i
l
t
f.
Hvaö í ósköpunum var þaö
sem gerði síldarvertíð
svona mikið ævintýri? Þeir
sem hafa verið í/á síld, fá blik í
augun, röddin verður leiknari
og lýsingum ætlar aldrei að
linna, þegar minnst er á síld.
Samt hefur engin einhlít
skýring komið fram, engin
skýring sem hægt er að nota í
orðabók. En það eru nokkur
stikkorð sem hægt er að styðj-
ast við, ef maður ætlar að
leyfa sér það að gera síldinni
einhverskil. Reyna að átta sig
á þessu sameiginlega ævin-
týri ótal fólks. Því þegar þú
hlustar á þá sem hafa verið
svo heppnir að komast í síld,
liggur við að þú dauðöfundir
fólkið og hugsir með sjálfum
þér: En hvað það væri fjarska-
lega gaman ef síldin kæmi aft-
ur. í sumar.
Bjartar nætur, brjáluð vinna,
gróðavon, ákvæðisvinna,
slor, slabb, þreyta, kuldi, sin-
askeiðabólga, aðkomulið og
ógift fólk sem skapaði sér-
stakan rómans-og svo var
vertíðintímabundin. Þóvar
tíminn afstæður ísíld. Eftir
tveggja sólarhringa vöku var
fariðáball. Ekkertmál-og
síldin... síldin varsvoóút-
reiknanleg.
Allt þetta líf skapaði ákveðna
spennu sem síldarævintýra-
fólk segir ólýsanlega og forð-
ast eiginlega að skilgreina of-
aní kjölinn. Það liggur við að
síldin sé tabú á sinn sérstaka
hátt. En kannski varþað
þetta, að ganga alveg framaf
sér, fara framúr sjálfum sér og
vinna þannig sigur á tilvistinni.
Það var ekkert kannski í síld-
inni. Þarvarallt: Annaðhvort
eða. Maður varð að vera
fullkomlega ef allt átti að vera
einsog það átti að vera. Mikil
vinna og mikil þreyta gefur
vímu.Sem hlýturaðverða
sterkari þegarmiðnætursólin
hangir liðlanga nóttina yfir
sjóndeildarhringnum. Allt
hlýtur að verða óraunveru-
lega raunverulegt. En hvað
veit maður. Ég var aldrei í síld.
Segi bara einsog Hamlet
mælti undir regnboganum:
Kannski - eða ekki kannski.
Leikhús
Valgeir Guðjónsson samdi alla
tónlist og söngtexta í Síldin er
komin. Valgeir hefur samið á
þriðja tug sönglaga, sem fimm
manna hljómsveit undir stjórn Jó-
hanns G. Jóhannssonar spilar.
Hvað hafðirðu langan tíma til
að semja öll þessi lög?
„Ég var beðinn um það síðasta
vor og hugsaði mig ekki lengi um,
því mig hefur lengi langað til að
gera leikhúsmúsík. Þannig að
það má segja að ég hafi skutlað
mér útí laugina: Alklæddur.
Þetta er stærrá verkefni en yfir-
leitt gerist, enda um söngleik að
ræða. Ég hef sýslað ýmislegt
meðfram þessu, en flest lögin
voru tilbúin þegar æfingar hófust
í haust. Síðasta laginu skilaði ég
inn rétt fyrir jól.“
En afhverju langaði þig til að
gera leikhústónlist?
„Leikhús er svo skemmtilegt.
Skemmtileg umgjörð utanum
músík. Á dögum tónlistarmynd-
banda er gaman að fást við músík
með lifandi fólki. Allur flutning-
ur í Sfldinni verður lifandi.“
_ jómannsins sjómannsins ástir og
S ævintýr. sjómenn eru óneitanlega
með kynþokkafyllri mönnum... takið
eftir manninum með hattinn. það er
aflakóngurinn
£ leið til að freista gæfunnar...
a

Síldarœvintýri í
Leikskemmu LR
í kvöld verður frumsýndur nýr
íslenskur söngleikur Síldin er
komin eftir Kristínu og Iðunni
Steinsdætur, í leikstjórn Þórunn-
ar Sigurðardóttur. Verkið prýðir
ný og frumsamin tónlist eftir
Valgeir Guðjónsson, en hann
samdi einnig söngtexta. Sigurjón
Jóhannsson gerir leikmynd og
búninga. Hlíf Svavarsdóttir og
Auður Bjarnadóttir, dansarar og
danshöfundar, stýra dansi og
hreyfingum. Hljómsveit valin-
kunnra hljóðfæraleikara undir
stjórn Jóhanns G. Jóhannssonar
leikur tónlistina. Það segir frá líf-
inu í litlum sfldarbæ eina sumar-
stund á sfldarárunum, þegar allir
kepptust við að safna silfri og lifa
hátt. í Ieiknum er brugðið upp
mynd af fjölskrúðugum persón-
um: Sfldarstúlkum, kjaftakell-
ingum, rútubílstjórum, bændum,
leynivínsölum, lögregluþjónum,
sjómönnum, aflakóngum,
er góð umgjörð
Finnst þér vanta meiri tónlist í
íslenskt leikhús?
„Jafnvel. Flest leikverk þola
músík, misjafnlega mikla eftir því
hvers eðlis þau eru. En áhorfend-
ur eru yfirleitt þakklátir fyrir
músík. Og ég er tilbúinn til að
vinna meira fyrir leikhús."
Hvað gerðirðu til að verða fyrir
síldarvertíðaráhrifum? Hefurðu
kannski verið á síld?
„Ég var á síldarbát tvö sumur.
Það var uppúr 1970, meðan ég
var enn í menntaskóla, og svo
skellti ég mér beint úr stúdents-
veislunni og í klofstígvélin. Vakti
sleitulaust í tvo og hálfan sólar-
hring og minnist þess eiginlega
ekki að hafa orðið þreyttur síðan.
Ég var lengi að festa svefn eftir þá
törn. En þetta var í Norðursjón-
um og landað í Skotlandi og Dan-
mörku. Þannig að ég þekki ekki
síldarplön sem slík.
Einu sinni vann ég að vísu við
það að lesta tunnur uppúr skipi,
ef ske kynni að sfldin léti sjá sig.
Þá var verið að bíða eftir sfldinni
en hún kom ekki. Ég var alltaf
með það í sigtinu að verða mér úti
um einhverja inspírasjón, en það
varð aldrei af því. Lögin komu
samt. Ég held að þau séu um 22
talsins. Kristín og Iðunn höfðu
gert eigin söngtexta við þekkt
lög, en mér fannst að ég yrði að
gera texta líka. Þannig vinnur allt
betur saman. Stundum fæðir texti
af sér lag og öfugt. Langbest er
þegar lag og texti gerist hvort
með öðru. Það var erfiðast að
enda þetta. Það er alltaf erfitt að
enda. Hvað sem er."
Eigum við þá ekki að segja þetta
gott. Eða þú vildir kannski segja
mér að lokum hvaða hljóðfœri þú
notar?
„Við Jóhann G. Jóhannsson
höfum haft mjög góða samvinnu.
Hann hefur útsett tónlistina í
verkinu og stjórnar hljóm-
sveitinni. Hljómsveitin er fimm
manns, og það er spilað á slag-
verk, bassa, gítar, synthesizer,
saxófón, víbrafón og svo harm-
ónikku. Nikkan er auðvitað
ómissandi. Þessi hljómsveit hefði
alveg getað spilað á balli á Sigló.“
ekj.
Vertíðin hefst 10. janúar, segja þeir hjá Leikfélagi Reykjavíkur. íslenskur söngleikur,
Síldin er komin, verðurfrumsýndur í kvöld í Leikskemmu LR. Uppfærsla leikfólagsins á
þessum mannmarga og skemmtilega söng- og gamanleik er mjög viðamikil,
sannkallað „stórsjóf". Um fjörutíu manns leggja hönd á plóginn. Á myndinni eru
Þórunn Sigurðardóttir leikstjóri, og Valgeir Guðjónsson samdi tónlist og söngtexta.
Mynd - sig.
drykkjumönnum, lónerum,
dyggðugum sveitastúlkum og
léttlýndum borgarpíum. Lýst er
ástum persónanna og átökum,
gleði og sorg í leik og starfi.
Aldrei vantar óvæntar uppákom-
ur í plássinu. Leikendur er Síldin
í komin eru: Alda Arnardóttir,
Andri Örn Clausen, Bryndís
Petra Bragadóttir, Eggert Þor-
leifsson, Guðriin Marinósdóttir,
Guðrún Asmundsdóttir, Hanna
María Karlsdóttir, Hinrik Ólafs-
son, Hjálmar Hjálmarsson, Ing-
ólfur Stefánsson, Jón Hjartarson,
Jón Sigurbjörnsson, Karl Guð-
mundsson, Karl Ágúst Úlfsson,
Kjartan Ragnarsson, Margrét
Helga Jóhannsdóttir, Ólafía
Hrönn Jónsdóttir, Pálína Jóns-
dóttir, Sigrún Edda Björnsdóttir,
Soffía Jakobsdóttir, Valdimar
Örn Flygenring og Þór H. Tulini-
us.
Hljómsveitina skipa: Árni
Scheving, Birgir Bragason,
Björgvin Gíslason, Jóhann G. Jó-
hannsson, Pétur Grétarsson ofl.
- ekj
>r