Þjóðviljinn - 24.03.1988, Blaðsíða 11

sjúkdómum
Ævar sagði frá því að tilraunir
með að lækna geðklofa, ir.eð
stórum skömmtum af B-3 víta-
míni, hefðu gefið góða raun í
Bandaríkjunum. Sumir sjúkling-
anna hefðu alveg náð heilsu með
vítamíntökunni og sloppið við
ýmsa fylgikvilla hefðbundinnar
lyfjameðferðar. Sarna aðferð
hefur verið notuð við áfengis- og
lyfjafíkn og sagðist Ævar vita af
íslenskum manni, sem hefði tekið
inn B-3 vítamín til að stemma
stigu við drykkjulöngun sinni.
Reynsla hans var góð, því bæði
dró úr fíkninni og eftirköst eftir
langvarandi drykkju urðu mun
vægari en hann átti að venjast.
Þörfin hjá sumum einstaklingum
fyrir þetta ákveðna vítamín virð-
ist vera mun meiri en gengur og
gerist, því þegar dregið er úr
bætiefnaskammtinum koma
gömlu einkennin aftur fram.
Um muninn á vítamínum unn-
um úr náttúrunni og á efnafræði-
stofum, taldi Ævar að helst skipti
máli í hvaða efnasamböndum
þau væru. í C-vítamíni úr náttúr-
unni fylgdi venjulega bioflavon-
ið, sem talið væri ýta undir verk-
un C-vítamíns. Auk þess virkuðu
bioflavoniðar á bjúg og hefðu lík-
lega hindrandi áhrif á myndun
krabbameins. Tilbúið C-vítamín
væri hins vegar hreint og því
fylgdu ekki mikilvæg efnasam-
bönd úr náttúrunni með þeim.
Óeðlilegar
hömlur á sölu
náttúruefna
Að sögn Ævars hafa þeir, er
kjósa að nota náttúruleg efni til
lækninga í stað hefðbundinna
lyfja, mætt ýmsum hömlum af
hendi yfirvalda. - Innflutningur á
ýmsum náttúruefnum er tak-
mörkunum háður og er lyfja-
nefnd einráð um hvað selt er. Ef
eitthvað er talið koma að gagni
við að lækna fólk er það oftast
tekið úr sölu. Fyrir nokkrum
árurn voru danskar steinefnatöfl-
ur, Scanalca, teknar úr urnferð
eftir að grein birtist í dönsku
blaði um að þær hefðu nýst við að
lækna krabbamein. Núna loksins
er búið að leyfa sölu á þeim á ný.
Annað dæmi er tryptófan, sem
er amínósýra í hvítu (próteini).
Hana fáum við úr kjöti og fleiri
náttúruafurðum. Ef hún er notuð
í hreinu formi nýtist hún við
svefnleysi og ákveðinni tegund af
þunglyndi. Heilinn nýtir tryptóf-
an til að framleiða serotonin, sem
er taugaboðefni og hluti af líf-
efnafræðilegu kerfi svefnsins.
Notkun þess er hvorki vanabind-
andi né fylgja henni aukaverkan-
ir og á hinum Norðurlöndunum
er það selt í venj ulegum matvöru-
verslunum. í upphafi lét geð-
læknir apótek panta þetta efni
fyrir sig, því hann hafði kynnst
því í sínu námi erlendis. Síðan
fóru heilsubúiðir einnig að selja
það. Um leið og sögur fóru að
berast af því að tryptófan hefði
reynst vel við svefnleysi þá bann-
aði lyfjanefndin sölu þess. Lík-
lega af því að það var farið að
keppa við dýrari lyf eins og va-
líum.
Lyfjanefndin virðist vinna
gegn því að fólk geti læknað sig
sjálft á ódýrari hátt. Það er ekki
annað að sjá en að einhverjir
hagsmunaaðilar standi þar á bak
við og hafi áhrif á hvað keypt er
inn í landið. Nú er búið að koma
málum þannig fyrir að nefndin
hefur lokaorð í öllum málum. Sá
eini sem gæti e.t.v. beitt sér gegn
ákvörðunum hennar er heilbrigð-
isráðherra.
Ævari þótti það undarleg
stefna hér á landi að leyfa sölu á
alls konar óþverra matvöru, sem
vitað væri að skaðaði heilsuna, og
ganga á sama tíma mjög hart
gegn sölu á fæðubótarefnum sem
engan geta skaðað, ef þau eru
tekin í réttum skömmtum.
Ævar er einn af mörgum sem telja að náttúruleg fæðubótarefni geti stuðlað að bættu heilsufari og gagnist í
baráttunni við sjúkdóma. E.ÓI.
Læknanámiö
innstillt á lyf
Ævar hafði margt við núver-
andi heilbrigðiskerfi að athuga,
þótt hann teldi marga góða lækna
vera starfandi. Sagði hann að
kennslan í læknisfræði hér væri
innstillt á lyf og aðeins sá hópur
viðurkenndur, sem eingöngu
notaði lyf. -Það liggur við að það
sé bannað að tala um mataræði
við lækningar, enda er sama og
ekkert kennt í næringarfræði í
læknadeild. Venjuleg húsmóðir
sem farið hefur á matvælanám-
skeið lærir meira þar.
- Því miður eru margir læknar
illa að sér í lyfjafræði og um
verkanir náttúruefna. Samt þykj-
ast þeir vita meira en aðrir þegar
þeir ræða um þau mál. Þetta er
bara misskilningur, því það eru
margir úti í bæ sem vita meira og
stundum er hægt að reka þá á gat í
fyrstu setningu. Þeir neita að
viðurkenna staðreyndir og eru
ekki opnir fyrir nýjum hugmynd-
um sem falla ekki beint að þeirra
kerfi. Ævar segir að erlendis séu
þó mismunandi skólar í læknis-
fræði að koma upp og leggi sumir
áherslu á mataræði og næringu,
auk lyfja. Menn séu að leita að
frumorsök sjúkdómanna og oft
séu ráðlagðir vítamínskammtar
til að koma líkamsstarfseminni í
jafnvægi.
- H. Mahler, framkvæmda-
stjóri Alþjóðaheilbrigðismála-
stofnunarinnar, hefur oft sagt
„Hagsmunir heilbrigðisstétta og
sjúklinga fara sjaldan sarnan,
þess vegna er lítill áhugi á
heilbrigði meðal þessara stétta."
Hann hefur einnig talað um að
mörg húsráð, sem byggja á
reynsluvísindum aldanna, eigi á
hættu að glatast, t.d. jurtalækni-
ngar. Ævar segir að nú sé mikil
vakning um allan heim fyrir
aukunni heilsuvernd og notkun
náttúruiegra efna til lækninga. í
sumum tilfellum sé hefðbundin
læknisfræði óhæf til að lækna
sjúkdóma og hægt að finna
lausnir eftir öðrum leiðum. -
Best er að læknastéttin þekki sinn
vitjunartíma og taki upp eitthvað
af okkar hugmyndum í sitt kerfi.
im ganga vel í landann um þessar mundir. Myndir -Sig,
bundinna Iyfja, á meðan skað-
semi þeirra væri ekki sönnuð.
Sagði hún að erfitt væri að eiga
við Lyfjaeftirlitið, sumt væri leyft
og síðan dregið til baka. Nú iægi
t.d. hjá þeim umsókn um að
flytja inn hákarlalýsi, sem sagt
væri að þyrfti að rannsaka vel
áður en ákvörðun um leyfisveit-
ingu verður tekin. Margir hafa
spurt eftir þessu lýsi í búðinni
eftir að sögur heyrðust um að það
gæti gagnast í baráttunni við
krabbamein.
Einn viðskiptavinur var að
kaupa sér steinefnatöflur við
háum magasýrum og sagðist
hann hafa fengið bót af því að
taka þær. Hann kysi þær frekar
en hvíta duftið, sem læknar gæfu
við þessum kvilla.
Fólk spáir ekki
mikið í verð
Ekki hafa verið gerðar sérstak-
ar verðkannanir á vítamínum og
öðrum fæðubótarefnum. Það
getur kostað mikla vinnu að gera
marktækan verðsamanburð, því
margt spilar þar inní s.s. fjöldi
skammta, styrkleiki og fram-
leiðsluaðferð. Sjálfsagt er þó
fyrir fólk að hafa augun opin og
athuga hvort ódýrari merki hafi
ekki svipað innihald og það sem
er dýrast og mest auglýst. Hægt
er að fá mánaðarskammt af fjöl-
vítamínum á innan við 300 kr., en
skammtar af dýrustu fæðubótar-
efnunum geta farið vel yfir 1000
kr.
Helga Óskarsdóttir í Náttúru-
lækningafélagsbúðinni, sagði að
fólk spáði ekki sérstaklega mikið
í verð. Það væri búið að ákveða
að það vildi þessa ákveðnu vöru
og keypti hana. Hún sagði að
enginn einn hópur keypti meira
af fæðubótarefnum en annar.
Konur væru kannski aðeins fleiri
meðal viðskiptavina, en þær væru
alveg eins að kaupa fyrir mennina
sína. Algengustu kvillar sem fólk
væri að leita að bót við væru slen
og þreyta, erfiðleikar breytingar-
skeiðsins og tíðaverkir.
Einfalt próf til
að athuga
heilbrigöi
í Bætiefnabiblíunni er að finna
próf til að kanna sjálfur hvort
heilbrigðisástandið sé eins gott
og viðkomandi heldur. Með því
að svara því samviskulega og fá
vísbendingu um hvort líklegt sé
að bætiefna sé þörf. Hvort sem
menn taka prófið trúanlegt eða
ekki, þá má lesa út úr spurning-
unum sitthvað um óæskilegt líf-
erni og mögulegar afleiðingar
bætiefnaskorts.
Setja á hring utan um þá tölu
sem við á og leggja síðan saman
heildarstigafjöldann.
0 = aldrei 1 = stundum 2 =
oft
1. Vinnurðu mikið undir sterk-
um rafmagnsljósum? 0 1 2
2. Hversu oft fékkstu kvef eða
sýkingu á síðasta ári? 0 1 2
3. Færðu þér fordrykk fyrir
hádegis- eða kvöldmat? 01 2
4. Kaupirðu mikið af frystum
mat? 0 12
5. Reykirðu sígarettur? 0 1 2
6. Býrðu á mjög mannmörgu
eða iðnvæddu svæði? 0 1 2
7. Er hádegismaturinn fyrsta
máltíð dagsins? 0 1 2
8. Forðastu líkamsæfingar? 0 1
2
9. Ertu það sólginn í sætindi að
erfitt er að ráða við það? 01 2
10. Hefurðu öskrað á maka þinn
eða yfirmann nýlega - eða
langað til þess? 0 1 2
Ef þú ert viss um að þú takir
minnstu ráðlagða dagskammta af
A, B-hóps, C, D og E vítamín-
um, auk steinefna, skaltu draga 1
stig frá fyrir hvert þeirra.
Alls
Mikilvægi hvers stigs getur
verið mismunandi eftir erfða- og
öðrum þáttum.
Niðurstöður:
0-6 Næringarsigurvegari. Líklegt
að þú hugsir vel um þig og að þér
líði almennt vel.
7-14 í öðru sæti. Þarft að gæta
þess að endurnýja það er líkarn-
inn eyðir.
15-20 Á eigin ábyrgð. Misnotar
lfkamann. Þörf á að gera eitthvað
róttækt í málinu ef halda á heilsu.
Fimmtudagur 24. mars 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11