Þjóðviljinn - 03.11.1988, Blaðsíða 12

—SPURNINGIN—
Á að taka niður kórónu
Kristjáns 9. sem er á Al-
þingishúsinu?
Stefán Guðjónsson
viðskiptafræðingur:
Sjálfsagt að taka hana niður og
hefði mátt vera búið að gera það
fyrir löngu. Minnismerki og ann-
að sem tengt er dönskum yfir-
ráðum hérlendis eiga ekki heima
í íslenskri nútíð.
Þóra Sigurðardóttir
verslunarstjóri:
Mér finnst hún mega vera því hún
minnir okkur á stjórn Dana hér á
landi. Að öðru leyti finnst mér al-
mennt um merki sem þessi að
þau séu orðin tímaskekkja og
ekki eiga lengur við í dag.
Hildigunnur Gunnarsdóttir
húsmóðir:
Já það finnst mér að ætti að gera.
Við eigum að gleyma því liðna og
horfa frekar fram á veginn í stað
þess að vera sífellt að líta um öxl.
Ragnheiður Skúladóttir
menntaskólanemi:
Mér stendur nokkuð á sama
hvort hún fær að vera eöa verður
tekin niður. Það er margt þarfara
hægt að gera hér á landi en að
taka niður eina kóngakórónu.
Valdimar Einarsson
skrifstofumaður:
Já það finnst mér að ætti að gera.
Mér finnst alveg ástæðulaust að
hafa kórónuna þarna í dag þar
sem hún minnir á liðna tíma sem
koma vonandi aldrei aftur.
þiÓOVIUINN
Fimmtudagur 3. nóvember 1988 239. tölublað 53. órgangur
SÍMI 681333
Á KVÖLDIN
£04040
ÁLAUGARDÖGUM
681663
Þverflokkspólitiskt ágreiningsefni í upphafi þinghalds: Kóróna Kristjáns konungs níunda á þaki Alþingishússins. Mynd: Jim Smart.
Alþingiskórónan
,í selskap landvætta‘
Alþingi brœðir með sér tillögu þess efnis hvort taka skuli niður kórónu
Kristjáns konungs níunda og koma fyrir skjaldarmerkinu frá 1944
Yfír miðri þakbrúninni, beint
upp yfir neðri málstofunni,
gnæfir stóreflis kóróna sem
mundi nægja fyrir hclmingi
stærra hús, og hvað á hún að
þýða? Samanstendur þingið af
tómum konungkjörnum, eða er
húsið reist á konunglegan kostn-
að en ekki á vorn eigin? Eða halda
hlutaðeigendur að þeir muni
gleðja íslenskar sálir og íslensk
hjörtu með flatta þorskfiskinum
þó hann sé krýndur, sem ásamt
hinum þremur Ijónum hefur villst
inn í sclskap hinna íslensku land-
vætta?
Þessar vangaveltur um Alþing-
ishússkórónu Kristjáns konungs
níunda og skylt stáss er að finna í
rúmlega aldargömlum Þjóðólfi,
frá 9. maí 1881 nánar tiltekið, en
Alþingi kom saman í sínu nýja
húsi um sumarið þetta sama ár.
Blaðið segir að það hafi gert
skyldu sína með því að benda á
það sem mörgum virðist miður
fara, og bætir við: Þetta hús vort
er alíslenskt, og úr því það er
prýtt, þá ætti það að vera prýtt í
íslenskum anda en ekki eftir úr-
eltum dönskum einveldis og ger-
ræðis kreddum.
Þessi saga er rifjuð upp hér
vegna þess að háttvirtir alþingis-
menn hafa nú gefið sér tíma til að
líta upp úr fjárlagagerð og krepp-
uboðum allt um kring og fjalla
þess í stað um „ytri mynda-útgerð
hússins," svo enn sé vitnað til
Þjóðólfs, og hefur Arni Gunnars-
son, Alþýðuflokki, flutt þings-
ályktunartillögu hér að lútandi.
Vill hann láta taka niður merki
Kristjáns níunda, og setja þess í
stað skjaldarmerkið frá 1944
ásamt skjaldberum; griðungi,
bergrisa, gammi og dreka.
Þorskur og Ijón
Raunar hefur mynda-útgerðin
atarna verið með ýmsu móti, og
skýrist til að mynda ólíkindalegur
selskapur þess góða fisks þorsks-
ins og ljónanna þriggja af því að
upphaflega hengu tvö skjaldar-
merki á framhlið hússins, annað'
danskt og hitt íslenskt. Hið ís-
lenska prýddi silfraður, krýndur,
flattur þorskur á rauðum grunni,
en hið danska þrjú krýnd blá ljón
á gulum feldi með rauðum hjört-
um. Hefur Þorsteinn Halldórs-
son, skjaldarmerkjafræðingur,
dregið saman þennan fróðleik og
birt í grein í Morgunblaðinu
snemma árs í fyrra, en árið 1911
voru bæði merkin tekin niður og
hefur ekkert skjaldarmerki hang-
ið utan á Alþingishúsinu síðan.
Árni segir í greinargerð með
tillögu sinni að hann telji ekki
viðunandi að Alþingi íslendinga
komi saman undir merki erlends
konungs, en á móti hefur verið
bent á að Kristján níundi hafi
ekki síður verið konungur íslands
en Danmerkur á sinni tíð, og hafa
ýmsir úr hópi alþingismanna orð-
ið til að lýsa yfir andstöðu við
téða þingsályktunartillögu. Þar í
hópi má nefna flokksbróður
Árna, Eið Guðnason og sjálf-
stæðismanninn Þorvald Garðar
Kristjánsson. Þar á móti segir
Skúli Alexandersson, Alþýðu-
bandalagi, að tillagan sé löngu
tímabær. Það stefnir því í að kór-
ónumál þetta verði eitt þeirra
þakklátu þingmála þar sem
flokksaginn er víðs fjarri, en því
hefur nú verið vísað til annarrar
umræðu og allsherjarnefndar.
HS