Þjóðviljinn - 17.12.1988, Page 15
BÆKUR
Skotta eignast nýja vini - og aðdóendur
ÓLÖF
PÉTURSDÓTTIR
SKRIFAR UM
BARNABÆKUR:
Út er komin hjá Selfjalli ný bók
eftir Margréti E. Jónsdóttur,
Skotta eignast nýja vini. Þetta
er viðeigandi titill því músin
Skotta og stalla hennar Bolla
hafa eignast einlægan aðdáanda
í þessum lesanda. Er skemmst
frá því að segja að hér er að mínu
mati komin úrvalsbók handa
öllum aldurshópum. Rökstyðjum
þetta nánar.
í fyrsta lagi: Persónusköpun er
með því besta sem sést hefur í
íslenskri barnabók. Það er annars
skondið að í þessu tilviki eru
persónurnar spendýr og fuglar,
en menn eru í algjörum auka-
hlutvferkum. Mýsnar Bolla og
Skotta eru ólíkar að skapgerð og
upplagi. Bolla er t.d. ekki sérlega
viðræðugóð í upphafi sögu, ein-
strengingsleg, viðskotaill og
ýkin. Hún brýtur odd af oflæti
sínu og tekst þá að vingast við
önnur dýr. Báðar mýsnar sigrast
líka á hleypidómum sínum
gagnvart öðrum, það stuðlar líka
að því að vinahópurinn stækkar. í
fyrstu þykir þeim neftókbak eftir-
sóknarverðast alls en síðar gera
þær sitt ítrasta til þess að bjarga
Iífi aldins hunds. Þannig er sögð
þroskasaga tveggja einstaklinga,
án nokkurs forræðis- eða um-
vöndunartóns. Þroskinn fæst
með nýrri þekkingu og skilningi á
því sem framandi er. Jafnvel
óargadýr eins og tófan breytist
við nánari kynni og þær mýslur
neyðast til þess að endurskoða af-
stöðu sína.
Ein skýring þess hve vel hefur
tekist til með persónusköpun tel
ég vera þá yndislegu kímni sem
einkennir bókina alla. Mýslurnar
eru óborganlegar, ekki síst í sam-
skiptum sínum við aðrar tegund-
ir, en aldrei er um léttúð að ræða,
heldur aðferð til þess að lýsa
skapgerð þeirra. Samtölin eru al-
veg frábær og í frásögninni býr
mikil kæti, smekkvísi og næmi.
Mýslurnar kynnast fjölda fugl-
ategunda og lifnaðarháttum
þeirra, hvort sem um sjávarfugla
er að ræða eður ei. Hugfólgnast-
ur allra verður músarrindillinn
hugprúði, Teitur, en kríunni eru
líka gerð góð skil, svo og æðar-
fuglinum, lifnaðarháttum hans
Ný barnabók
Vaka-Helgafell hefur gefið út
nýja barnabók eftir Kristínu
Steinsdóttur, en hún hlaut sem
kunnugt er íslensku barnabóka-
verðlaunin 1987 fyrir bók sína
Franskbrauð með sultu. Nýja
bókin, Fallin spýta, er sjálfstætt
framhald verðlaunabókarinnar.
Foreldrar söguhetjunnar Lillu
þurfa óvænt að fara til útlanda og
hún er send frá Reykjavík til
ömmu sinnar og afa á Austur-
firði. Þar bíða gamlir og nýir
leikfélagar og ævintýrin eru á
næsta leiti. Efni sögunnar byggir
á íslenskum veruleika og veitir
innsýn í líf og leiki barna á sjötta
áratugnum.
Fallin spýta er önnur barnabók
Kristínar Steinsdóttur, en hún
hefur á undanfömum árum sam-
ið nokkur leikrit í samvinnu við
systur sína Iðunni Steinsdóttur og
unnið til verðlauna sem leikrita-
og smásagnahöfundur. Kristín er
búsett á Akranesi og kennir þar
við Fjölbrautaskólann.
Brian Pilkinton myndskreytti
bókina og teiknaði kápumynd.
Bókin er 114 blaðsíður í kilju-
formi.
L
og þeim hættum sem að varpinu
steðja.
Síðast en alls ekki síst er að
geta myndskreytinga Önnu Vil-
borgar Gunnarsdóttur. Þær eru
hreint afbragð, hvernig sem á þær
er litið. Hinar ólíku fuglategundir
skila sér prýðilega. Sagan gerist
að miklu leyti við grasrótina og
ber myndskreyting þess einnig
merki, fíflar, baldursbrár, rabar-
bari og fleiri dæmigerðar jurtir
verða þá viðfangsefni listamanns-
ins. Þá leikur kímnin lausum
halsa í myndunum sem í frásögn-
inni. Sem dæmi um óborganlega
mýslumynd bendi ég á bls. 19,
þar sem Skotta skinnið heldur
fyrir augun af ótta... ég segi ekki
við hvað, gáið bara sjálf. Það eina
sem mætti kannski spyrja að í
sambandi við þessar prýðilegu
myndir er hvort þær hefðu ekki
átt skilið að birtast í lit, eins og á
bókarkápu, a.m.k. sumar þeirra.
Ég er ekki frá því. Annars er bók-
in öll hin þekkilegasta, prentvill-
ur sá ég ekki og letur er stórt og
auðlæsilegt þeim yngstu (og þeim
elstu?).
Ég efast ekki um að Skotta á
eftir að vinna hjörtu allra þeirra
sem um hana lesa.
Ólöf Pétursdóttir
Anna Vilborg Sigurðardóttir hefur
myndskreytt bókina með miklum
ágætum.
IWB
DÆVT TO PVDTP hir
rSÆxMJrv rirvlrv PlLi
LÍFSREYNSLA annað bindi. í þessari bók eru níu frásagnir
velþekktra höfunda um eftirminnilega og sérstæða
reynslu fólks úr öllum landsfjórðungum. Meðal annars
er sagt frá endurhæfingu Ingimars Eydal eftir bílslys,
björgun úr sprungu á Vatnajökli, sjávarháska við Eyrar-
bakka, lífsreynslu Ágústs Matthíassonar í Keflavík,
flugslysi á Selfossi, björgun á elleftu stundu í Vest-
mannaeyjum og reynslu íslendings af innrásinni í Tékkó-
slóvakíu. Þetta er bók sem lætur engan ósnortinn.
AFLAKÓNGAR OG ATHAFNAMENN. í þessari bók, sem er
annað bindi samnefnds ritsafns, eru viðtöl við sex lands-
þekkta aflamenn. Bókin gefur raunsanna mynd af lífi og
kjörum sjómanna og varpar ijósi á ýmis framfaraspor
sem stigin hafa verið í íslenskum sjávarútvegi. Rætt er
við Örn Þór Þorbjörnsson, Höfn í Hornarfirði, Sigurjón
Óskarsson, Vestmannaeyjum, Willard Fiske Ólason,
Grindavík, Arthur Örn Bogason, Vestmannaeyjum,
Snorra Snorrason, Dalvík og Jón Magnússon, Patreks-
firði.
STÓRU STUNDIRNAR eftir Hermann Ragnar Stefánsson.
Ómissandi handbók um siði og venjur á merkum tíma-
mótum. Hér má finna svör við ótal spurningum sem
ávallt koma upp við helstu tímamót á lífsleiðinni. Fjallað
er um fæðingu, skírn, fermingu, áfangapróf, trúlofun,
brúðkaup, afmæli, gestaboð og útfarir. Þetta er sérís-
lensk handbók prýdd fjölda litmynda. Bók sem mun
kærkomin á hvert heimili.
LITIRNIR ÞINIR. Metsölubókin „Color Me Beautiful" eftir
Carole Jackson. Bók um litgreiningu, sem gefur hagnýt
ráð um litaval í fötum og farða. Unnt er að spara umtals-
verðar fjárhæðir í fatakaupum með því að tileinka sér
þær leiðir sem kynntar eru í bókinni. Hún boðar jákvæð
lífsviðhorf og gefur tækifæri til þess að skapa þér nýtt
og heillandi útlit með hjálp lita.
Stekkjarholti 8-10, 300 Akranes.
iftft
°a farða
HÖRPUÚTGÁFAN
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 15