Þjóðviljinn - 29.04.1989, Blaðsíða 10

1. MAÍ
Mætum á útifundinn á Lækj-
artorgi 1. maí.
Safnast verður saman kl.
13.30 við Hlemm.
Gangan leggur af stað
kl. 14.00
Fulltrúaráð verkalýðsfé-
laganna í Reykjavík
Jámiðnaðarmenn
Fjölmennið í kröfugöngu
verkalýðsfélaganna og takið þátt
í hátíðahöldum dagsins.
Gleðilega hátíð!
Félag jámiðnaðarmanna
Opið hús og kaffisala
í MÍR
í tilefni aiþjóðlegs baráttu- og hátíðardags
verkalýðsins verður opið hús og kaffisala í fé-
lagsheimili MÍR, Vatnsstíg 10, frá kl. 14 - tvö
síðdegis - 1. maí. Að venju verður boðið upp á
ríkulegt hlaðborð á vægu verði, en að auki
verða í húsinu Ijósmyndasýningar, kvikmynd-
asýningar, hlutavelta, basar, sýning á sjón-
varpsmyndum frá hátíðahöldunum 1. maí í
Moskvu, kynning á MÍR-ferðum 1989, Sovésk-
um dögum í haust ofl.
Allir velkomnir
Félagsstjórn MÍR
Sendum launafólki
um land allt
árnaðaróskir á
hátíðisdegi
verkamanna, 1. maí.
SAMVINNUBANKI
ÍSLANDS HF.
UPPBOÐ
Ósótiar vörur scm komu til landsins 31. desember 1986
eða fyrr verða boðnar upp á almennu uppboði þann
27. maí 1989.
í Tollhúsinu v/Tryggvagötu kl. 13:30.
FLUGLEIDIR ^
Móðir okkar
Helga Finnsdóttir
er andaðist 25. apríl verður jarðsungin frá Fossvogskap-
ellu miðvikudaginn 3. maí kl. 10.30
Fyrir hönd aöstandenda
Finnur Sígurjónsson Henný D. Sigurjónsdóttir
Ólöf Sigurjónsdóttir Páiína Sigurjónsdóttir
Jóhanna S. Ellerup
Útför föður okkar, tengdaföður og afa
Jóns Gunnars Árnasonar,
myndlistarmanns
verður gerð frá Dómkirkjunni þriðjudaginn 2. maí kl. 15.
Helga Jónsdóttir Erling Árnason
Þorbjörg Jónsdóttir Terry Gunnell
Ólöf Anna Jónsdóttir
og barnabörn
Þökkum innilega auðsýnda samúð og vinarhug við útför
Brynjólfs Bjarnasonar
Elín Brynjólfsdóttir Godtfried Vestergaard
10 SlÐA - ÞJÓÐVILJINN
Fram til sigurs undir einu merki
Ávarp Fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna íReykjavík, BSRB og INSÍ
1. maí, baráttudagur verka-
lýðsins, er að þessu sinni haldinn í
skugga mikilla átaka á vinnu-
markaði. Fjölmennustu samtök
launafólks, Alþýðusamband ís-
lands, hafa mundað verkfalls-
vopnið til að knýja fram sann-
gjarnar hækkanir launa, en harð-
vítugt atvinnurekenda og pen-
ingavald hafnar öllum kröfum
verkalýðsfélaganna um launa-
hækkanir.
Það tók BSRB félögin á fjórða
mánuð að ná samkoulagi um hóf-
legar launahækkanir. Alþýðu-
sambandsfélögin hafa staðið í
samningaþófi hátt á annan mán-
uð án þess að atvinnurekendur
hafi tekið undir réttmætar kröfur
þeirra. Stund samninga er runnin
upp - ella stefnir í harðnandi
átök, sem ríkisvald og atvinnu-
rekendur bera einir ábyrgð á.
Það eru hrópandi andstæður,
sem blasa við íslensku launafólki
á baráttudegi verkalýðsins. At-
vinnurekendur halda því fram að
10% launahækkun muni valda
efnahagslegri kollsteypu þjóðfé-
lagsins. En þetta sama þjóðfélag
framleiðir mat sem ekið er á
ruslahauga eða selt nágranna-
þjóðum á niðursettu verði. Á
sama tíma og fjöldaatvinnuleysi
hefur haldið innreið sína í ís-
lenskt þjóðfélag eru fiskafurðir
fluttar í miklum mæli úr landi
óunnar. Á sama tíma og sagt er
að 10% launahækkun setji allt á
annan endann, hefur ýmsum
ráðamönnum þótt sjálfsagt að
þiggja sex mánaða biðlaun þó að
þeir gangi beint úr fyrra starfi inn
á nýjan vinnustað. Meðan fjár-
glæframenn setja átölulaust
gervigjaldþrot fyrirtækja á svið
og ávísa launareikningum á ríkið,
er sagt að ekki sé hægt að hækka
launin. Er von þó almennu launa-
fólki blöskri? Er ekki rétt að rifja
upp hin gullnu orð eins af braut-
ryðjendum verkalýðsbaráttunn-
ar. „Fremjið ei rangindi- þolið ei
rangindi.“
Hinn forni fjandi íslensks
launafólks - atvinnuleysisdraug-
urinn - hefur verið vakinn upp að
nýju. í tvo áratugi höfum við ekki
kynnst langvarandi atvinnuleysi
nema úr fréttum. Vert er að
vekja athygli á því að þetta eru
móðuharðindi af mannavöldum,
sem koma í kjölfar eins mesta
góðæris íslandssögunnar. Þrátt
fyrir fögur orð og fyrirheit, hefur
ríkisvaldið alltof litlar ráðstafanir
gert til að draga úr atvinnuleys-
inu.
Ákveðinn vandi er fyrir hendi í
fiskvinnslu og sjávarútvegi, en sá
vandi skapast ekki af launum
verkafólks heldur fyrst og fremst
af óráðsíu í peningamálum,
vondri stjórn margra fyrirtækja,
háum fjármagnskostnaði og
röngum fjárfestingum.
Er það ekki umhugsunarvert,
að fjármagnskostnaður margra
fyrirtækja er orðinn hærri en
launakostnaður? Er það ekki
umhugsunarefni, að sækja má
sama sjávarafla og vinna hann
með miklu minni fjárfestingu en
nú er í sjávarútvegi og fisk-
vinnslu? Er það ekki umhugsun-
arefni, að þrátt fyrir stöðugar
gengisfellingar síðustu misseri, er
enn hrópað á gengislækkun sem
allsherjarlausn? Er það ekki um-
hugsunarefni, að allar tilraunir
opinberra aðilja í peningamál-
um, þ.á m. aukið vaxtafrelsi eiga
nú stóran þátt í hruni fyrirtækja
og vaxandi fjölda gjaldþrota.
Þessar staðreyndir sýna, að
verkalýðshreyfingin þarf í
auknum mæli að leita eftir áhrif-
um í stjórnun fyrirtækja, tryggja
aðgang að upplýsingum um
rekstur og afkomu þeirra til að
geta betur varið kaup og kjör.
Verkalýðshreyfingin bendir á
þá óheillaþróun, sem kemur fram
í vaxandi fjölda gjaldþrota og því
siðleysi, sem ýmsir atvinnurek-
endur sýna við þær aðstæður. Al-
varlegast er þegar eigendur gjald-
þrota fyrirtækja skilja launafólk
eftir og ávísa öllum kröfum á rík-
ið en stofna síðan ný fyrirtæki á
rústunum eins og ekkert sé. Við
þetta verður ekki unað.
Við fögnum því að aðildarfélög
Bandalags starfsmanna ríkis og
bæja hafa náð samningum fyrir
félagsmenn sína. Ljóst er að ann-
að launafólk mun ekki sætta sig
við rýrari hlut.
Eitt brýnasta verkefnið um
þessar mundir er að lækka verð á
matvælum og halda almennu
verðlagi í skefjum. f því efni virk-
ar gengisfelling, eins og aðrar
verðhækkanir sem opinberir aðil-
ar beita sér fyrir, eins og olía á
eld.
ÁSKORUN
í alþjóðamálum fögnum við
bættum samskiptum stórþjóð-
anna beggja vegna Atlantshafs-
ins. Nú þegar friðvænlega horfir í
heiminum þá eigum við íslend-
ingar að styðja alla þá aðila hvar
sem er sem vilja draga úr og beita
sér gegn vígbúnaðarkapphlaupi
og hernaðarumsvifum og þar
eigum við sjálfir ekki að vera
undanskildir.
í heimi þar sem hungur er ríkj-
andi á stórum svæðum er það sið-
ferðleg skylda verkalýðshreyf-
ingarinnar í öllum löndum að
styðja baráttuna gegn hungri og
sjúkdómum. Ef eitthvað af öllu
því fjármagni sem ausið er í víg-
vélar og hernaðarbrölt væri varið
til baráttu gegn hungri, sjúkdóm-
um, kúgun og misrétti - þá
byggðum við bjartari heim.
A síðustu vikum og mánuðum
hefur íslensk verkalýðshreyfing
verið minnt á það enn á ný að
samheldni og samstaða er aflið
sem öllu skiptir þegar tekist er á
um lífsafkomu fólks. Hinn raun-
verulegi andstæðingur okkar er
hið grimma og harðsvíraða pen-
ingavald í landinu, sem neitar að
verða við hóflegum kröfum
launafólks um kjarabætur til að
mæta því mikla kaupmáttarhrapi
sem orðið hefur síðustu misseri.
Við þessar aðstæður er hollt að
horfa til fortíðar og draga lærdóm
af því hvernig hugsjónaeldur og
órofa samstaða í verkalýðshreyf-
ingunni á fyrri tíð varð afl til
breytinga fyrir íslenskt launafólk.
Við skulum minnast þess að
verkalýðshreyfingin hefur mótað
þetta samfélag, kjarabaráttan
hefur aldrei unnist nema með
órofa samstöðu og þau mikilvægu
réttindamál sem allt launafólk
nýtur í dag eru afrakstur af ára-
tugastarfi félaga okkar í hreyfing-
unni.
Það er því brýnna nú en nokkru
sinni fyrr að allt launafólk sam-
einist á baráttudegi verkalýðsins
1. maí um að koma fram gegn
atvinnurekendavaldinu sem ein
órofa fylking. Notum því daginn
til að fylkja okkur undir einu
merki - fram til sigurs.
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna í
Reykjavík
Bandalag starfsmanna ríkis og bæja
Iðnnemasamband Íslands
Ólafur Ragnar Grímsson:
Sýnum samstöðu
„Fœ ekki að tala við
kennarana“.
(Þjóðviljinn 28. apríl 1989.)
Við viljum tala við þig.
Fáum við það?
Viö bjóðum þér áfund í
Baráttumiðstöðinni á þriðjudag klukkan
16.00.
Komdu endilega og talaðu við okkur.
Kennarar í HÍK
Undanfarin ár hafa stjórnvöld
ógilt kjarasamninga hvað eftir
annað. Ekki hefur verið staðið
við umsamdar kauphækkanir.
Góðæri undanfarinna ára hefur
leitt til verri afkomu alþýðuheim-
ila. Auðnum hefur verið sólund-
að af fjármagnseigendum og at-
vinnurekendum sem hafa byggt
sér hvert minnismerkið á fætur
öðru. Ráðhúsið og hringleikahús
hitaveitunnar eru skýrustu dæm-
in. Á sama tíma eru skorin niður
framlög til félagslegrar þjónustu
sem sem skóla, sjúkrastofnana og
dagvistarheimila. Niðurskurður
á samfélagslegri þjónustu bitnar
harðast á konum, bæði vegna
þess að þær vinna þau störf sem
verið er að skera niður og eins er
þeim ætlað að taka á sig ábyrgð á
þeim sem ekki fá lengur þjónustu
á stofnunum.
Veik staða verkalýðshreyfing-
arinnar stafar ekki síst af inn-
byrðis sundrungu og tortryggni.
Verkalýðshreyfingunni mun ekki
takast að snúa undanhaldi í sókn
fyrr en hún ber gæfu til að sækja
fram á sameinaðari í fylkingu.
Sýningar einstakra herfylkja
duga akki nema heildin sé sam-
stæð. Barátta hvers starfshóps
verður að vera barátta allra,
launafólk á sameiginlegra
hagsmuna að gæta gegn ríkisvaldi
og atvinnurekendum.
Nú er launafólk kallað til
ábyrgðar vegna atvinnuleysis, við
erum kölluð til ábyrgðar vegna
fjármagnskostnaðar, við erum
kölluð til ábyrgðar vegna útgerð-
ar á hausnum, við erum sögð bera
ábyrgð á fjárfestingarfylleríum.
Við eigum að borga: Hafskip,
Útvegsbankann, Avöxtun og
Sigló og alla hina gjaldþrotagæj-
ana sem fengið hafa að vaða í
almannafé á undanförnum árum.
Um ákvarðanir vorum við hins-
vegar aldrei spurð.
Þess vegna eigum við að neita
að borga fyrir sukk og bílífi
eignastéttarinnar.
Þess vegna eigum við að krefj-
ast réttar okkar án nokkurs tillits
til þess hvað Þórarinn Vaff og fé-
lagar segja um „slæma stöðu at-
vinnuveganna“.
Þess vegna eigum við að taka
mið af okkar eigin heimilishaldi
og þörfum barna okkar.
Samtök kvenna á vini^imark-
aði krefjast þess:
- að dagvinnulaun nægi tilríram-
færslu
- að umsamin laun séu verð-
tryggð
- að vinnuþrælkun verði aflétt
- að þau sem hafa skerta starfs-
orku eða hafa lokið starfsdegi
geti framfleytt sér á
mannsæmandi hátt.
Samtök kvenna á vinnumark-
aði gera ennfremur þá kröfu til
heildarsamtaka launafólks að
þau gæti réttar farandverka-
manna.
Á 1. maí hvetja Samtök
kvenna á vinnumarkaði heildar-
samtök launafólks, hvern og einn
launamann til að sýna samstöðu í
verki og vera reiðubúin að grípa
geirann í hönd.
Samtök kvenna á vinnumarkaði
sýnir verkalýðshreyfingin samtakamátt sinn
og sigurvilja með því að fylkja einhuga liði í kröfugöngum
og á fundum verkalýðsfélaganna.
Höfnum sundrungu, treystum raðirnar
og búumst til baráttu fyrir mannsæmandi lífskjörum.
Berum kröfur samtaka okkar fram til sigurs.
Laugardagur 29. apríl 1989
á