Þjóðviljinn - 11.01.1990, Blaðsíða 1

Fimmtudagur 11. janúar 1990 7. tölublað 55. árgangur
SH/SÍS
Góðæri í fiskútflutningi
HeildarútflutningurSölumiðstöðvarhraðfrystihúsanna árið 1989 á frystum sjávarafurðumjókstum20% miðað viðfyrra
ár, að verðmœti tœplega 15 miljarðar króna sem eraukning um 37%. SÍS: Útflutningur jókst um 15,6% ásíðasta ári
miðaðvið 1988fyrirrúman 9,1 miljarð króna sem er aukning um 41,4%
Umtalsverð aukning varð á síð-
asta ári í sölu sjávarafurða á
vel flestum mörkuðum Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna og
Sjávarafurðadeildar Sambands-
ins, bæði hvað snertir magn og
verðmæti miðað við árið 1988.
Rúm 70% af gjaldeyristekjum Is-
lendinga fást fyrir útflutning sjá-
varafurða.
Síðasta ár reyndist vera þriðja
stærsta útflutningsár að magni til
í sögu SH frá stofnun þess árið
1942. Aðeins á árunum 1979 og
1980 var flutt út meira af frystum
sjávarafurðum. Heildarútflutn-
ingur SH árið 1989 nam 96 þús-
und tonnum sem er um 20%
magnaukning miðað að við árið
1988, að verðmæti tæplega 15
Símsmiðir
í trassi
við
ríkið
Fjármálaráðuneytið
viðurkennir ekki verkfall
símsmiða. PállÞorkels-
son: Grundvallar
mannréttindi. Svanfríður
Jónasdóttir: Slœm reynsla
affleiri en einu stéttarfé-
lagi á vinnustað
Símsmiðir hafa boðað verkfall
frá 16. janúar en fjármálaráðu-
neytið hefur ekki viðurkennt
verkfallið. Meirihluti símsmiða
sagði upp störfum og gekk úr
BSRB yfir í Raflðnaðarsamband-
ið, sem ráðuneytið viðurkennir
ekki sem samningsaðila fyrir
símsmiði.
„Krafa okkar er að Rafiðnað-
arsambandið verði viðurkenndur
samningsaðili okkar og liggja fé-
lagslegar ástæður þar að baki.
Við viljum samræma okkar
menntunarmál og teljum Rafiðn-
aðarsambandið betri vettvang til
þess, en þetta snýst um þau
grundvallar mannréttindi að geta
valið sér stéttarfélag,“ sagði Páll
Þorkelsson í samtali við Þjóðvilj-
ann.
Svanfríður Jónasdóttir aðstoð-
armaður fjármálaráðherra segir
að miðað við fyrri reynslu sé það
ekki æskilegt að símsmiðir séu í
mörgum félögum. „Beiðni þeirra
hefur verið hafnað því það er
betra að semja við aðeins einn
aðila. Fleiri viðsemjendur á sama
vinnustað hefur oft þýtt misræmi
í launum sem kostað hefur úlfúð
og óánægju á vinnustað. Annars
hefur þessi afstaða ríkisins ekkert
með launamál að gera,“ sagði
Svanfríður um kröfu símsmiða.
-þóm
miljarðar króna sem er 37%
verðmætaaukning í krónum tal-
ið. Til Bandaríkjanna, sem skila
að staðaldri hæsta fiskverði fyrir
framleiðsluvörur SH, jókst
magnið úr tæplega 24 þúsund
tonnum 1988 í rúmlega 27 þúsund
tonn árið 1989. Frystur fiskur
seldist til Bandaríkjanna fyrir
4.063 miljónir króna árið 1988 en
í fyrra fyrir 5.885 miljónir sem
þýðir 45% verðmætaaukningu.
Hjá Sjávarafurðadeild Sam-
bandsins nam heildarút-
flutningur á síðasta ári alls 53.710
tonnum á móti 46.480 tonnum
árið á undan sem þýðir magn-
aukningu um 7.230 tonn frá árinu
1988 eða um 15,6%. í verð-
mætum talið nam heildarút-
flutningurinn alls rúmum 9,1
miljarði króna en nam árið 1988
rúmum 6,4 miljörðum króna.
Verðmætaaukningin á milli ára
er því rúmir 2,6 miljarðar króna
eða um 41,4%. Jafnframt varð
um aukningu að ræða í öllum
afurðaflokkum hjá Sjávarafurða-
deildinni nema frystum hrogn-
um. Minnst varð aukningin í
frystum heilum humri eða um 3%
en mest í frystum loðnuhrognum
eða um 113%. Frystar sjávaraf-
urðir frá Sambandinu til Banda-
ríkjanna námu á síðasta ári
14.100 tonnum á móti 11.200
tonnum árið þar á undan.
Aukningin er 2.900 tonn eða
26%. Sömuleiðis varð aukning á
öðrum mörkuðum þess svo sem í
Vestur-Evrópu og Austur-Asíu.
Hins vegar varð samdráttur í sölu
til Sovétríkjanna á síðasta ári.
Þá varð einnig veruleg sölu-
aukning hjá SH í Vestur-Evrópu
og jókst magnið úr 30 þúsund
tonnum árið 1988 í 36 þúsund
tonn í fyrra sem er 20% aukning
og verðmætaaukning úr 3.341
miljón króna í 4.766 miljónir í
fyrra sem er 43% aukning. Til
Asíu voru flutt út 24 þúsund tonn
í fyrra á móti tæplega 18 þúsund
tonnum árið 1988. Verðmæta-
aukning á milli ára var 37% en
árið 1988 seldi SH fyrir 1.653
miljónir króna og í fyrra fyrir
2.272 miljónir.
Gylfi Þór Magnússon fram-
kvæmdastjóri markaðsdeildar
SH segir að söluaukninguna megi
skýra með mjög markvissu og
auknu söiustarfi og nánu samspili
söluskrifstofa SH í Bandaríkjun-
um, Vestur-Evrópu og Japan við
markaðs- og framleiðsludeildina
hér heima. Þá hefur verðmæta-
aukning fengist með sölu á meira
unnum fiskflökum og vaxandi
innlendri vinnslu og sölu fullunn-
inna sjávarafurða í smápakkn-
ingum og neytendapakkningum.
-grh
Fm
blóma-
tímum
kjötfarsins
Leikarar frá Leikfélagi
Reykjavíkur kynntu í gær fyrir-
hugaða frumsýningu á nýju
leikriti eftir Ólaf Hauk Símonar-
son. Leikritið heitir Kjöt og ger-
ist í kjötverslun í Reykjavík á ár-
unum eftir 1960, blómatímum
kjötfarsins, þegar margt var að
gerast í íslensku þjóðlífi og ýmis-
legt gerjaði undir yfirborðinu.
Kynningin fór fram í Kringlunni,
við kjötborðið í Hagkaup, þar
sem Elva Ósk Ólafsdóttir sýndi
hádramatísk tilþrif í hlutverki af-
greiðslustúlku, en Árni Pétur
Guðjónsson og Stefán Jónsson
skemmtu sér í hlutverkum að-
stoðarmanna í versluninni. Kjöt
verður frumsýnt föstudaginn 26.
janúar, leikstjóri er Sigrún Val-
bergsdóttir.
Mynd: Jim Smart.
Vestfirðir
Gerð jarðganga flýtft
Samgönguráðherra hefur lagt til við ríkisstjórn að gerð þeirra verðiflýtt um þrjú ár og þau tekin í
notkun um miðjan áratuginn. Þingeyri: Fögnum tillögu ráðherrans innilega
essari tillögu samgönguráð-
herra fögnum við Vestfirðing-
ar af heilum hug enda okkur
kappsmál að jarðgöngin verði
gerð sem fyrst til að spyrna meðal
annars við þeirri ískyggilegu íbú-
aþróun sem verið hefur á síðustu
árum hér á norðanverðum Vest-
fjörðum, sagði Jónas Ólafsson
sveitarstjóri á Þingeyri.
Á ríkisstjórnarfundi í fyrradag
lagði Steingrímur J. Sigfússon
samgönguráðherra fram tillögu
um að flýta gerð jarðganga í
gegnum Breiðadalsheiði og
Botnsheiði um allt að þrjú ár.
Rökin fyrir því eru fyrst og fremst
þau að mikið hefur verið um
fólksflutninga frá þéttbýlisstöð-
um á norðanverðum Vestfjörð-
um síðustu árin sem mikilvægt er
talið að sporna gegn eins og kost-
ur er til að halda þeim í byggð.
Samkvæmt tillögu Steingríms er
gert ráð fyrir að byrja fyrr á verk-
inu og vinna það hraðar en upp-
hafleg áætlun gerði ráð fyrir og
unnið verði að gerð þeirra á
tveimur stöðum samtímis. Ann-
ars vegar ísafjarðarmegin og hins
vegar frá Önundarfirði. Ef tillaga
ráðherrans nær fram að ganga
yrði öll forvinna við jarðganga-
gerðina unnin strax í ár og ef að
líkum lætur ættu Vestfirðingar og
aðrir landsmenn að geta ekið um
þau í ársbyrjun 1995 og jafnvel
fyrr ef vel gengur.
Að sögn Árna Þórs Sigurðs-
sonar í samgönguráðuneytinu var
tillögu ráðherra vel tekið í ríkis-
stjórninni en engar ákvarðanir
teknar um málið. Það þarf m.a.
að kynna fyrir samgöngunefnd-
um Alþingis og fjárveitinganefnd
því ljóst er að taka þarf lán til
þessara framkvæmda. Að sögn
Helga Hallgrímssonar forstjóra
tæknideildar Vegagerðar ríksins
er ekkert af hálfu stofnunarinnar
sem mælir gegn því að fram-
kvæmdinni verði flýtt nema síður
sé. Þá segir Hreinn Haraldsson
jarðfræðingur hjá Vegagerðinni
að samkvæmt þeim borunum sem
gerðar hafi verið á svæðinu séu
berglögin þar eðlileg og ekkert
varðandi verkið sem sé óyfir-
stíganlegt.
Með tilkomu jarðganganna
myndu tengjast saman stærstu
byggðakjarnar Norður-ísafjarð-
arsýslu, Þingeyri, Flateyri,
Suðureyri við Súgandafjörð, Isa-
fjörður, Bolungarvík og Súðavík,
með þeirri hagræðingu sem því
fylgir. í því sambandi má nefna
skóla, heilsugæslu, flugvelli og
hafnir að ógleymdri vinnslu sjá-
varafurða. Með tilkomu brúar
yfir Dýrafjörð, sem væntanlega
verður tekin í notkun á næsta ári,
verður vegalengdin frá Þingeyri
til ísafjarðar aðeins um 50 kflóm-
etrar.
-grh