Dagblaðið Vísir - DV - 15.10.1997, Qupperneq 13

MIÐVTKUDAGUR 15. OKTÓBER 1997
13
Að reisa sér
minnisvarða
Einstaklingurinn og hagsmunir hans í öndvegi. - Þannig berum viö gæfu
til aö reisa okkar minnisvaröa, segir m.a. í greininni.
Vinur minn, sem ný-
lega féll frá á sjötugs-
aldri, bar gæfu til þess
að reisa sér mesta
minnisvarða sem
nokkur maður getur
gert sér vonir um.
Hann var verkfræðing-
ur að mennt og lagði
alla tið stund á fræðin
og skilaði þar góðu
starfi. En minnisvarði
hans er ekki brýr eða
öflug raforkuver,
minnisvarðinn er ann-
ar og merkilegri.
Þessi aldni vinur
minn hlúði alla ævi af
mikilli alúð að fjöl-
skyldu sinni, ræktaði
vináttubönd við gamla
æsku- og bekkjarfé-
laga. Minnisvarði hans
er það gildismat sem
hann kenndi vinum og fjölskyldu.
Mælikvaröi á gildismat
Eitt meginhlutverk þeirra sem
veljast til forystu fyrir almenning,
hvort heldur er á Alþingi eða í
sveitarstjómum, er að skapa það
umhverfi sem gerir einstakling-
um og fjölskyldum þeirra kleift að
reisa minnisvarða af þessu tagi.
Þar skiptir miklu hvemig farið er
með sameiginlega fjármuni.
Því miður hefur fjármálastjórn
Reykjavíkurborgar undanfarin ár
ekki verið með þeim hætti að til
eftirbreytni sé. Þrátt fyrir auknar
tekjur, bæði vegna uppsveiflu í
efnahagsmálum og aukinna álaga
á fyrirtæki og einstaklinga, hefur
skuldastaða Reykjavíkur síversn-
að.
Verkefni okkar sjálfstæðis-
manna á komandi
kjörtímabili verður
að leggja nýjan og
styrkari gmnn að
sameiginlegum fjár-
málum okkar. Til
þess að það takist
verður þróttmikið
atvinnulif og skyn-
samleg fjármála-
stjóm að haldast í
hendur. Þannig og
aðeins þannig tekst
okkur að bæta hag
sjúkra og aldraðra
og sinna mikilvæg-
um verkefhum í
dagvistunar- og
skólamálum í þágu
bama okkar.
Hvemig okkur
tekst til við það
verkefni er mæli-
kvarði á gildismat
þess samfélags sem við viljum
skapa.
Með þróttmiklu atvinnulifl get-
um við sigrast á atvinnuleysi sem
þrátt fyrir fogur orð R-listans i
upphafi kjörtímabils liggur eins
og mara á mörgum heimilum
borgarinnar
og eykur ungu
fólki bölsýni.
Og án þess að
undirstöðurn-
ar séu styrkar
getum við
aldrei búið til
þann ramma
sem við vilj-
um utan um
lista- og menningarlíf borgarinnar
- krydd lífsins.
Gott veganesti
Senn göngum við sjálfstæðis-
menn tU prófkjörs sem er fyrsta
skrefið í harðri baráttu í borgar-
stjórnarkosningum á komandi
vori, kosningum sem eru þær
mikUvægustu frá 1982 þegar það
tókst að leysa Reykjavík úr fjötr-
um fjögurra ára óráðsíu vinstri
flokkanna. Fyrir okkur sjálfstæð-
ismenn skiptir miklu að frambjóð-
endur flokksins séu í stakk búnir
tU að kljást við þau flóknu úr-
lausnarefni sem biða þegar meiri-
hlutinn verður endurheimtur.
Bakgrunnur minn í listum og
viðskiptalífinu, sem stjómar-
manns í einum gmnnskóla borg-
arinnar og þó ekki síst sem fjöl-
skyldumanns með böm á skóla-
aldri ætti að vera gott veganesti.
Það er harðsótt fyrir nýja fram-
bjóðendur að ná árangri í próf-
kjöri, ekki síst fyrir þann sem hef-
ur valið sér annan starfsvettvang
en stjómmál. Ég geng ekki fram
fyrir skjöldu og lofa sjálfstæðis-
mönnum og borgarbúum gulli og
grænum skógum heldur segi ein-
faldlega: Ég skal standa vörð um
hagsmuni ykkar.
En umfram allt skal ég stuðla
að því að skapa andrúm þar sem
traust og trúnaður ríkir milli
borgarbúa og borgarstjómar - þar
sem einstaklingurinn og hags-
munir hans sitja í öndvegi.
Þannig getum við öll borið gæfu
til þess að reisa okkar minnis-
varða.
Með þetta að leiðarljósi leita ég
eftir stuöningi sjálfstæðismanna í
4. sæti framboðslista flokksins í
komandi borgarstjórnarkosning-
um.
Júlíus Víflll Ingvarsson
Kjallarinn
Júlíus Vífill
Ingvarsson
frambjóöandi í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík
„Þrátt fyrír auknar tekjur, bæði
vegna uppsveiflu í efnahagsmál-
um og aukinna álaga á fyrírtæki
og einstaklinga, hefur skulda-
staða Reykjavíkur síversnað.“
Vitnað í vitlausan draug
Nútima hagfræðingar gefa lítið
frir boðorð sem höfð eru eftir há-
göfugum draugum en reyna frem-
ur að útskýra af hverju skynsamt
fólk kemur sér saman um eignar-
rétt.
Glúmur Jón Björnsson efna-
fræðingur skrifar kjallara á fóstu-
daginn um mið og miðilsfundi og
virðist við fyrstu sýn hneykslaður
á tveimur prófessorum og einum
hagfræðingi úr Seðlabankanum
sem hafa að sögn dregið fram
drauga til að vitna um eignarhald
á veiðirétti.
Boðoröið aö handan
Rétt er aö annar prófessorinn,
andlegur lærimeistari Glúms, hef-
ur staðið fyrir einhverjum særing-
um en hinn prófessorinn og ég -
án atbeina eða ábyrgðar Seðla-
bankans - höfúm einungis and-
mælt rökunum sem meistarinn
hafði að handan. Það kemur
reyndar í ljós að Glúmur er jafn-
vígur á andleg efni og veraldleg og
er alls ekki að amast við anda-
fundum. Honum sýnist einungis
vitnað í vitlausan draug og að
hans maður hefði fremur átt að
vekja upp John Locke en Adam
Smith.
Þættist sjálfsagt margur miðill-
inn fullsæmdur af hvorum sem
væri. Boðorð það
að handan sem
Glúmur hefur
eftir Locke er
hvað skýrast í
eftirfarandi
klausu: „Hvað-
eina sem hann
(þ.e. maðurinn)
hefur fært úr
skauti náttúr-
unnar hefur
hann blandað
með vinnu sinni
og bætt við það nokkru sem hann
á með réttu og þar með gert að
eign sinni. Með því að hafa fært
eitthvað úr þvi ástandi sem nátt-
úran skildi við það í hefur hann
með vinnu sinni bætt við það
nokkru sem afnemur sameign
annarra á því.“
Út af þessu leggur Glúmur og
heimfærir upp á LÍÚ: „Þeir sem
lögðu af vinnu sinni, hættu fé sínu
og fyrirhöfn í útgerð
áður en takmarka
varð sóknina, helguðu
sér rétt til nýtingar á
fiskimiðunum. Við
hin eigum auðvitað
ekkert tilkall til veiði-
réttarins".
Nýrri hagspeki
Ég held ég sé ekki
að ljúga stórt upp á
nútímahagfræðinga
að þeir gefi lítið fyrir
þess konar boðorð um
rétta hegðun sem höfð
eru eftir hágöfugum
draugum en reyni
frernur að útskýra af
hveiju skynsamt fólk
kemur sér saman um
eignarrétt. Til þess þarf enga
mystík: Eignarréttur stuðlar að
því að fólk njóti verka sinna og án
þess er hætt við að mannkynið
legðist í leti og eymd. En sú þjóð-
nýting á fiskistofnum sem tilskilin
er í fyrstu grein kvótalaganna
kássast ekki upp á þennan tilgang.
Það er ljóst að ef þjóðin byði út
veiðiréttinn þá myndu snjöllustu
útgerðarmennirnir njóta dugnað-
ar síns og græða, rétt eins og fyrir
kvóta.
Afruglaöur draugagangur
En það er í hæsta máta vafa-
samt að Glúmur ieggi
skynsamlega út af
Locke. Menn verða
að átta sig á hvað um
er deilt. Eins og fyrr
greinir er það ekki
umbunin fyrir vinnu
manna heldur mun-
urinn á afkomu í
frjálsum fiskveiðum
og afrakstri skipu-
legra veiða. Sú kenn-
ing að þjóðargjöf upp
á 200 milljarða sé
hæfileg vegna áhættu
fyrri alda er della.
Með kvótauppboði
myndu útgerðar-
menn halda öllum
þeim tækifærum sem
þeir hættu fé og fyr-
irhöfn til að elta. Það voru kvóta-
lögin ein sem gerðu aö verkum að
nú er hægt að nýta fiskistofna
mun ódýrar en áður með óbreyttri
tækni, þekkingu og atorku. LÍÚ
vann það eitt til að þvælast ekki
fyrir.
Hafi einhver tekið til hendi að
koma veiðunum úr náttúrulegu
skipulagsleysi í arðbært horf er
það almannavaldið og þeir sem
gengust undir að gera ekki út á
hin nýju gróðafæri. Það eru ís-
lenska þjóðin og umboðsmenn
hennar.
Markús Möller
„Nútíma hagfræðingar gefa lítið
fyrir boðorð sem höfð eru eftir há-
göfugum draugum en reyna frem-
ur að útskýra af hverju skynsamt
fólk kemur sér saman um eignar-
rétt.“
Kjallarinn
Markús Möller
hagfræöingur
Meö og
á móti
Var rétt aö taka niöur
ákveðnar myndir á frétta-
Ijósmyndasýningunni World
Press Photo í Kringlunni?
Ellý Alda Þorsteins-
dóttlr, fram-
kvæmdastjóri
Barnaverndarnefnd-
ar Reykjavíkur.
Foreldrar eiga
að hafa val
í samræmi
viö lög um
vernd barna
og ungmenna
nr. 58/1992 tel
ég eðlilegt að
umrædd sýn-
ing sé skoðuð
sérstaklega
með tilliti til
hvort þar sé
að finna
myndir sem
ætla má að
séu á ein-
hvern hátt til þess fallnar að
vekja óhug og hræðslu með
börnum, eða séu á annan hátt
skaðlegar börnum.
Það er mín skoðun að foreldr-
ar eigi að hafa val um hvort
börnin þeirra sjái umrædda
sýningu eða ekki.
Um er að ræða fréttaljós-
myndasýningu sem fundinn var
staður á göngum fjölsóttrar
verslunar- og þjónustumið-
stöðvar. Ekki er um að ræða
sérstakan sýningarsal. Foreldr-
ar og aðrir sem þarna eiga leið
um eru gjama í öðrum erinda-
gjörðum og reikna með því að
börnin þeirra séu óhult fyrir of-
beldismyndum en á umræddri
sýningu var aö finna myndir
sem sýndu grimmilegt ofbeldi.
Sýningin
missir marks
Það kom
mér mjög á
óvart þegar ég
heyrði af þess-
ari uppákomu
vegna þess að
ég hafði ekki
ímyndað mér
að fólk væri
jafnviðkvæmt
gagnvart
veruleikan-
um, hvort sem
okkur líkar
hann eða ekki, og raun bar
vitni.
Ég get heldur ekki ímyndað
mér að margt af því efni sem
ber fyrir augu í sjónvarpi og
kvikmyndahúsum sýni fegurri
veruleika en þann sem blasti
við í Kringlunni.
Hitt er svo öllu alvarlegra
mál ef foreldrar eru ekki lengur
hæfir til að ræða mál á borð við
þau sem koma fyrir á þessari
sýningu við börn sín. Við hljót-
um að geta upplýst börn okkar
um veruleikann í heiminum á
viðeigandi hátt.
Fréttaljósmyndasýningin
missir algjörlega marks ef
menn ætla að taka sér það vald
að tína út þær myndir sem
þeim ekki líka.
Mér finnst því full ástæða til
að endurskoða staðsetningu
sýningarinnar því hún stendur
aldrei undir nafni ef hún er sett
fram með þessum hætti.
-aþ/HI
Lúövík Geirsson,
formaöur Blaöa-
mannafólags ís-
lands.
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum í blaðið nema þær ber-
ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu.
Netfang ritstjómar er:
dvritst@centrum.is