Dagblaðið Vísir - DV - 25.11.1997, Blaðsíða 23

ÞRIÐJUDAGUR 25. NÓVEMBER 1997
enmngi
Janni, eða hvað?
„Ofætunni fínnst sérhver
máltíð vera sín hinsta.u
Esra
Jassblönduð sálumessa
SYNDARA
eftir Ingólf Margeirsson
AMMASSALIK
Kór Langholtskirkju söng af öryggi og innlifun.
Síðustu helgi
voru haldnir tón-
leikar í Langholts-
kirkju og komu þar
margir við sögu;
flytjendur voru lið-
lega hundrað tals-
ins. Langholts-
kirkjukórinn söng
ásamt einsöngv-
urum undir stjóm
Jóns Stefánssonar
og Stórsveit
Reykjavíkur lék
með liðsauka undir
stjórn Sæhjörns
Jónssonar. Verkin
sem vora flutt
voru öll eftir
sænska tónskáldið
Nils Lindberg sem
sjálfur lék með á
píanó þegar við
átti.
Tónleikarnir
hófust á þremur
verkum sem Stórsveitin lék, en þau voru Torn
Eriks song, Rolf Billberg im memoriam og Gam-
all brúðkaupssálmur frá Áhl. Öll hljómuðu verk-
in innan nokkuð hefðbundins jassramma, mjúk
og áheyrileg. í því fyrsta, sem ættaö var laglínu-
lega séð beint úr Dölunum, mátti greina
skemmtilega tilflnningu fyrir annars vegar þétt-
leika hljómanna og hins vegar fegurð einsemdar.
Innkoma saxófóna í upphafi vakti sérstaka hrifn-
ingu, slík var mýktin.
Formið var skýrt i næsta verki, flutningurinn
í upphafi ekki alveg jafn öruggur en styrktist.
Trommusettsleikur hljómaði þarna of sterkur og
raunar var það svo alla tónleikana. Það er oft
erfitt að hljóðblanda vel í lifandi húsum eins og
Langholtskirkju og er þá átt við hljóðblöndun
stjómendanna, en það er þeirra að meta hæfileg-
an styrk hvers og eins.
Þriðja verkið var svolítið groddaleg útsetning á
annars ágætum efnivið sem byggður var á brúð-
kaupssálminum fyrmefnda. Óhreinir tónar í pí-
anói spilltu flutningi nokkuð á þessum tónleik-
um, galli sem ætti að vera hægt að koma í veg
fyrir.
Langholtskirkjukórinn söng nú fjögur styttri
verk eftir tónskáldið, ágætlega valin sýnishom af
skrifum hans fyrir raddir og sýndu að sungið efni
virðist draga fram það besta í tónmáli tónskálds-
ins. Líklegt er að Counsel til Girls hafi verið
skrifað með ögn færri flytjendur í huga, en sams
konar léttleiki hljómaði sannfærandi í Encoura-
gement to a Lover. Carpe Diem geymdi aftur
þétta hljóma sem sungust vel og The Passionate
Tónlist
Sjgfríður Bjömsdótdr
Shepherd to his love óx frá klisjum yfir í það að
vera hreinlega fallegt.
Sálumessur hafa verið samdar árhundruðum
saman við hinn viðtekna latneska texta, en í
myndarlegri efnisskránni fylgdi snilldarþýðing
Matthíasar Jochumssonar. Tónsetning textans
þjónaði lengi sem hluti kirkjulegrar þjónustu en
síðan hafa orðið til mörg verk byggð á textanum
sem hugsuð eru til tónleikaflutnings. Hvort þessi
færsla út fyrir kirkjuna hefur áhrif á hina trúar-
legu dýpt sem
verkin geyma
skal ekki alhæft
um og ekki víst
að öllum finnist
það skipta mestu
máli. í sálumessu
Nils Lindberg var
ekki alveg ljóst
hvort jassbland-
aði dala- og
gregorssöngurinn
var verkfæri til
að koma merk-
ingu textans á
framfæri á nýjan
hátt eða hvort
textinn var að-
eins notaður sem
farartæki þessar-
ar blönduðu stíl-
tegundar. Tján-
ingin var í öllu
falli grunn.
Sanctuskaflinn
geymdi fiör en
ekki fögnuð og mjög vel útfærðar hljóðfæra-
spunastemningar höfðu yfir sér
þennan blæ einstaklingstjáningar
sem aldrei getur orðið samnefhari
fyrir manninn.
Einsöngvaramir þrír, þau Bergþór
Pálsson, Andrea Gylfadóttir og
Harpa Haröardóttir, voru skemmti-
lega ólík hvert öðru. Reynsla þeirra
allra af flutningi ýmissa tegunda tón-
listar kom sér greinilega vel og gerði
flutning þeirra enn áhugaverðari.
Harpa Harðardóttir komst í túlkun
sinni á Judex ergo cum sedebit næst
hinni trúarlegu einlægni sem maður væntir og
hrífur mann með. Kórinn söng af öryggi og inn-
lifun og ekki annað að sjá en að hinni ágætu stór-
sveit gengi vel að leika undir kraftmikilli stjóm
Jóns Stefánssonar.
Nils Lindberg er ekki sá fyrsti sem vekur
spumingar um trúarkraft í sálumessu. Verdi
þótti leikhúslegur í sinni og ekki minni menn en
Schnittke hafa reynt að höfða til stærri hóps með
notkun popphljóðfæra í sálumessu. Tíminn verð-
ur að skera úr um hvort verkið lifir.
Ammassalik
Ljósmyndabókin Ammas-
salik - A Jewel in the Arctic
Crown er komin út á Islandi. í
henni eru 160 ljósmyndir Krist-
jáns Friðrikssonar frá
Ammassalik-svæðinu á austur-
strönd Grænlands og inngang-
ur á ensku rnn svæðið, samfé-
lag þess og sögu, eftir Vilborgu
Einarsdóttur. Aðfararorö eru
eftir Anders Andreassen, þing-
mann svæðisins og forseta
grænlenska landsþingsins.
Ammassalik er það samfélag
manna sem síðast var uppgötv-
að í heiminum. Það fannst árið
1884 þegar Danir sendu leiðang-
ur til austurstrandarinnar til
að leita fomra víkingabyggða.
* Ammassalimmiut-fólkið hafði
þá búið í einangrun svo öldum
| skipti. Það talar austur-græn-
lensku sem er svo ólík vestur-
Igrænlensku að hægt er að tala
um annað tungumál, og auk
þess er mikill munur á siðum
og trúarvenjum milli lands-
hluta. íbúar svæðisins em nú
um 3000 og í útliti em þeir tals-
vert ólíkir öðrum Grænlending-
' um.
Kristján
Friðriksson
Ijósmyndari
hefur á und-
anfornum
tveimur
árum dvalið
langtímum
saman í
Ammassalik
og myndað
mannlíf og
náttúm á öllum tímum ársins.
Myndir hans sýna stórbrotið
landsvæði og óvenjulegt fólk,
og eru sumar alveg óviðjafnan-
legar. Bókin kom út í Græn-
landi í september og hefur hlot-
ið geysilega góðar viðtökur þar.
segja söguna, bæði í nútíð og fortíð,
er vandlega hugsað og til þess gert
að byggja upp þá spennu og eftir-
væntingu sem knýr lesandann
áfram í leit að sarmleikanum um
Janna.
Bókmenntir
Oddný Árnadóttir
Eini gsilli bókarinnar er að mínu
mati sá hve lífsmynstur söguhetj-
unnar er flókið. Krflli þarf að skipta
sér milli „gömlu félaganna, skólans
og Janna“, eins og segir á bók-
arkápu, en höfundur virðist ekki al-
veg ráða við umfangið þannig að
myndin verður svolítiö óskýr.
Persónusköpun sögunnar er að
flestu leyti góð, sérstaklega aðalper-
sónanna. Janni og Krilli spretta
ljóslifandi fram og náin tengsl
þeirra og vinátta verða nánast
áþreifanleg. Lýsingamar á söknuði
Krilla þegar Janni hverfur eru
áhrifaríkar og togstreitan á milli
þeirra átakanleg því hún orsakast
af tregðu Janna til að sýna Krilla
fullan trúnað.
Þýðing Sigrúnar Ragnarsdóttur
er þokkaleg en gæti stundum verið
liðugri. Janni vinur minn er bæði
spennandi og athyglisverö bók og
fufl ástæða til að mæla með henni
fyrir fullorðna ekki síður en yngra
fólk.
Peter Pohl:
Janni vinur minn
Mál og menning 1997
Kraftmeiri, nu með 1400W mótor.
Fislétt, aðeins 6.5 kg.
Biðstöðufesting fyrir rör og slöngu.
Og hinn frábaeri Nilfisk AirCare®
síunarbúnaður með HEPA H13 síu.
Peter Pohl vann til margvíslegra
verðlauna fyrir bókina Ég sakna
þín sem kom út hér í fyma í þýð-
ingu Sigrúnar Ámadóttur. Sú
saga byggir á raunverulegum
atburðum og sagan af Janna
virðist gera það að ein-
hverju leyti líka. í það
minnsta fer höfundur aft-
ur til eigin æskuára og
notar greinilega efnivið
sem er honum nærtæk-
ur.
í upphafi sögu erum
við stödd úti á götu og
lögregluþjónn er að
spyrja hóp af strák-
um hvort þeir kann-
ist við hjól og aðrar
eigur Jarrna sem
hann dregur
fram. Sögumað-
urinn, Krilli,
kannast að sjálf-
sögðu við þetta
allt saman því
Janni er besti
vinur hans.
Þar sem við
stöndum
þarna á
götunni
rifiar svo
Krflli upp fyrir okk-
ur kynni sín af Janna allt frá
fýrstu stimdu, 31/8 ’54 kl. 18.32.
í fyrstu hélt hann að Janni væri
stelpa en fékk það ekki tfl að ríma
við leikni hennar á hjólinu. „Tflvilj-
un ein hlaut að hafa stýrt hjóli
hennar svona fuflkomlega". En sva
kemur skýringin, þessi rauðhærða
og freknótta stelpa heitir Janni og
Krflli ákveður að viðra ekki þá hug-
dettu sína að hann væri Lina
Langsokkur.
Jannii og Krilli verða mestu mát-
ar og bralla ýmislegt saman en það
er margt undarlegt við hann Janna.
Hann virðist ekki vera í skóla og
smám saman komumst við að því
á ekki foreldra á lífi.
Hann er alls óhræddur
líf sitt og
teflir
oft
á
tvær
hætt-
ur.
Hann
á það
til að
hverfa
svo mán-
uðum
skiptir en
lesandi fær
engan botn i
alla leyndar-
dómana fyrr
en í lokin, en
þá er það of
seint.
Sagan af
' Janna er athygl-
isverð fyrir margra hluta sakir og
að ýmsu leyti frábrugðin hefð-
bundnu raunsæissögunum sem hafa
verið algengastar á unglingabóka-
markaðinum undanfarin ár. Upp-
bygging sögunnar er flókin og gerir
kröfur tfl lesanda. Góö frásagnar-
tækni er sterkasta hlið höfundar og
hann fer á kostum þegar dramað er
i hámarki. Það hvemig hann kýs að
Komdu og skoðaöu nýju
Nilfisk GM-400 ryksugurnar
>FOnix
HÁTÚNI6A REYKJAVÍK SÍMI 552 4420