Dagblaðið Vísir - DV - 05.12.1997, Síða 9
JjV FÖSTUDAGUR 5. DESEMBER 1997
fýnlist
HLJ0MPL9TU
Subterranean / Central Magnetizm:
Frábær frumraun ★★★★
Áhrif hip hop og rapptónlistar
eru orðin mikil í Skandínavíu á
síðustu árum og hér á íslandi
eru þau fimasterk. Annars stað-
ar á Norðurlöndum eru það mik-
ið til innflytjendur af annarri
kynslóð sem finna tilganginn í
hip hop menningunni sem er
talsvert á skjön við venjulega
popptónlist þó svo hetjumar í
rappinu séu nú að skipa sér á
sama staU og Rolling Stones og
Spice Girls hvað varðar vinsæld-
ir.
Hip Hop er neðanjarðartónlist og neðanjarðarmenning sem er að auk-
ast fylgi hér á landi. Útvarpsþátturinn Chronic á X-inu er að ala upp nýja
kynslóð af hip hoppumm sem eiga nú loks kost á því að heyra vínylinn
sem snýst í gettóum bandarískra stórborga skömmu eftir að hann er
pressaður.
Það er því ekkert skrýtið að hljómsveit eins og Subteranean skjóti upp
kollinum hér á íslandi. Það sem kom undirrituðum samt mest á óvart er
hversu frábærlega henni tekst upp á frumraun sinni, Central Magnetizm.
Platan er á við það besta sem er að gerast í hip hop tónlist á heimsvísu.
Rappið flæðir vel undir taktfóstum og seiðandi töktum og bassalínum.
Úpptökustjórn er í höndum töframannsins Herra Bix sem nær að skilja
kjamann frá hisminu. Lifandi hljóðfæraleikur þeirra Óttars Sæmundsen
og Péturs Þórs Benediktssonar gefur plötunni hlýlegt sánd og gerir hana
meira original af hip hop plötu að vera. Central Magnetizm rennur vel í
gegn og það er gott flæði á henni. Langsterkasta lagið á henni er Mortal
Combat sem undirritaður trúði ekki að væri íslenskt þegar hann heyrði
það í útvarpi og vissi engin deili á Subteranean. í stuttu máli: Er einhver
þama úti sem vill freestæla? Jón Atli Jónasson
Those Norwegians / Kaminsky Park:
Þessir blessuðu Norðmenn ★★★■*
Rune Vibæk og félagar hans
í norsku húshljómsveitinni
Those Norwegians em hér að
koma Noregi á kortið í hústón-
listinni. Á Kaminsky Park fara
þeir sínar eigin leiðir og tekst
það vel. Titill plötunnar er líka
skemmtilegur orðaleikur. Kam-
insky Park er heimavöllur
Wþite Sox í bandarísku NFL-
deildinni og hefur leikvangur-
inn líka hýst marga aðra at-
burði eins og heljarinnar diskó-
brennu sem haldin var þar árið
1979. Þá var diskóið neðanjarðartónlist aftur og fann sinn stað sem mik-
ill og sterkur áhrifavaldur í danstónlist. Á Kaminsky Park taka Those
Norwégians hústónlistina út af sveittum klúbbum Lundúna og Detroit
og fara með hana á heimaslóðimar í Norður-Noregi. Those Norwegians
eiga margt sameiginlegt með dönsku rafsveitinni Future 3 og Gus Gus.
Kannski er það veðurfarið, lýsið eða norðurljósin? Hvað sem það nú
er þá nær það að gæða tónlist þeirra sál og það er eitthvað sem ekki er
auðfundið í raftónlist í dag. Jón Atli Jónasson
Bubbi - Trúir þú á engla?:
Af hæsta kaliber ★★★★★
Trúir þú á engla? er þriðja og
síðasta platan þar sem Bubbi
leggur ákveðnar línur í textum
og lögin hafa rólegt og „mellow“
yfirbragð. Elsta efnið á plötunni
er um þriggja ára og hefur því
verið þónokkurn tíma í mótun en
Bubbi byrjaði að vinna að plöt-
unni um svipað leyti og plötunni
Allar áttir.
Hér gætir þó viðbrigða frá síð-
ustu plötu og spila þar saman frá-
bær upptökumaður og sá hópur
tónlistarmanna sem flytur efnið
með Bubba. Þessi hópur, sem nú hefur starfað nokkurn tima með Bubba,
nær á Trúir þú á engla frábærum samhljómi við lagasmíðar Bubba og öll
túlkun kemst hundrað prósent til skila. Ég vil sérstaklega minnast á
bassaleik Jakobs Magnússonar sem nær að lyfta lögimum á stundum
með frábærum bassamelódíum en með slíkri hógværð að hvergi tranar
hann sér fram og yfirkeyrir önnur hljóðfæri. Þama er kannski komið að-
alatriðið við vinnslu plötunnar, hvað útsetningar eru frábærar og platan
öll af þeim kaliber sem maður hefði frekar búist við af listamanni með
miklu meira á bak við sig, bæði fjármagn og úrval samstarfsmanna.
Lagasmíðar Bubba á Trúir þú á engla eru í einu orði sagt frábærar. Ti-
tillag plötunnar, Trúir þú á engla, ríður á vaðið og er að mínu mati besta
lagið í tvennum skilningi því textinn er með þeim betri sem maður hef-
ur heyrt í seinni tíð. Annað áhugavert lag plötunnar er Syndir feðranna
en viðfangsefni textans er bæði óvenjulegt en samt nærtækt á tímum of-
beldis stórborgarinnar. Forritaðar trommur setja ákveðinn svip á lagið
og gera mikið fyrir það. Önnur lög plötunnar eru stórgóð fyrir utan eitt,
lagið Leiðin liggur ekki heim. Þama er um að ræða grípandi melódíu
sem við höfúm svo sem öll heyrt áður í hinum og þessum búningum hjá
Bubba. Þetta lfður létt í gegn en skilur ekki neitt eftir sig nema að vera
létt og leikandi í anda sumarsmella GCD.
Heildaryfirbragð plötunnar er samt frábært og ber vitni um tónlistar-
mann í fremstu röð sem hefur haldið sinni andagift og frumleika þrátt
fyrir mörg ár í bransanum. Trúir þú á engla er ein af bestu plötum árs-
ins og Bubbi heldur áfram að töfra okkur. Páll Svansson
Japanskir
• frumkvöðlar
Japönsk dægurmenning hefur
ávallt tekið mið af vestrænum tísku-
straumum og stefnum. Þar í landi er
mikil virðing borin fyrir vestrænni
tísku og afurðum hennar hvers konar.
Japanskar hljómsveitir stæla mikið
það popp sem er í gangi og það sama
virðist gflda með tískuna. Samt eru
blessunarlegar undantekningar frá
þessari reglu. Hljómsveitir eins og
Pizzicato Five, sem hefur náð að sam-
eina Drum n’Bass og einhverja sixties
- twiggy - James Bond-tónlist, og pönk-
bandiö Guitar Wolf, sem er án efa ein
reiðasta pönksveit veraldar, hafa þó
náð fótfestu sem sérjapönsk fyrirbæri.
Þaö er ekki fyrr en á síðari árrnn að
hip hop og danstónlist hafa risið upp
úr neðanjarðarmenningunni og orðið
aðgengOegri fyrir nýjungaþyrstan al-
menning. Major Force- hópurinn, sem
á ansi stóra hlutdeild í uppgangi
Mo’Wax-fyrirtækisins, er búinn að
vera starfandi í tíu ár. Meðlimir hóps-
ins hrifust af straumum og stefnum í
ferskri hip hop menningu New York-
borgar. Það sem er kannski sérstakt
er að þeir endurhönnuðu og bjuggu til
sitt eigið hip hop sem átti meira skylt
við neonlýstar götur Tokyo en gettóin
í New York.
Það sama gerði DJ Shadow sem
árið 1993 gaf út meistaraverkið Krush.
Þar dregur hann upp dökka mynd af
tæknOegu og ópersónulegu umhverfi
stórborgar þar sem maður og vél betj-
ast sífeflt um yfirráðin. Örvæntingar-
fuUar japanskar raddir og tal flæða í
gegnum hana og oft á tíðum er taktur-
inn á henni eins og vélhjarta einhvers
vélmennis.
James LaveUe, sem sló í gegn ein-
ungis tvítugur að aldri með útgáfufyr-
irtæki sínu, Mo’Wax, á margt að
þakka Major Force-hópnum. Samstarf
hans við Tosh og Kudo, sem tengst
hafa útgáfu Mo’Wax frá upphafi, hef-
ur veriö honum lærdómsríkt. Þeir
vöktu áhuga hans á japönskum plast-
leikfongum og sjaldgæfum vínyl sem
glóði í myrkri. Þeir hittust fyrst í
plötubúðinni Bluebird á Edgware
Road í London. Þann daginn var að af-
greiða maður að nafni Michael
Kopelman sem er maðurinn á bak við
Stussy í Bretlandi. Major Force-hóp-
urinn kom saman í kringum 1987.
Hiroshi Fujiwara og Takagi Kan
komu úr japönsku nýbylgjusveitinni
Tiny Panx og þeir Toshio Nakanishi,
Masayuki Kudo og Gota úr funkband-
inu Melon.
„Okkur langaði að búa til hip hop,“
segir Kudo. „Við vildum bara gera
þaö á okkar eigin forsendum. Við vor-
um að hlusta á nýbylgju, sýrurokk og
kokkteil-tónlist. Áhrifin komu alls
staðar frá.“
Á árunum 1988 til 1993 unnu Major
Force svo sannkallað brautryðjenda-
starf á dansgólfum veraldarinnar en
uppskáru aldrei neina verulega frægð.
Plötusnúðamir laumuðu Major Force-
lögum inn í sett sín af og til og varð
þetta japanska undur hálfgert leyni-
vopn í plötutöskum þeirra færustu í
skífuþeytingum. Að mörgu leyti voru
Major Force á undan sinni samtíð.
Toshio Nakanishi tilheyrði í eina tíð
teknó-poppsveitinni Plastics sem var
fyrsta hljómsveitin í heiminum til að
taka 808 trommuheila í þjónustu sína.
Þeir unnu meira að segja talsvert með
Roland-fyrirtækinu við þróun tækis-
ins. Það sem er kannski mest ein-
kennandi við Major Force er að á
meðan bandarískt hip hop keyrði á
rappi þá var þeirra tónlist instru-
mental. Þegar danssenan í Bretlandi
fékk neðanjarðardanstónlist á heilann
og allar vínylplötur voru frekar hráar
í hönnun og mikið af tónlist var gefin
út án nokkurra upplýsinga og merk-
inga þá stóðu útgáfur Major Force
upp úr.
Þessar vandlega hönnuðu tólftomm-
ur vöktu mikla athygli í Bretlandi og
ekki síður tónlistin sem þær inn-
héldu. Major Force fóru á tónleika-
ferðalög með Public Enemy og Beastie
Boys. Árið 1990 yfirgefur Gota Major
Force-hópinn og fer að vinna sjálf-
stætt með hinum nýstofnuðu Massive
Attack og Soul II Soul. Hann forritaði
meðal annars trommurnar í lagi
þeirra Keep on Moving og varð hann
eftirsóttasti trommuforritari í heimi
fyrir vikið. Hann forritaði trommur
fyrir Simply Red og Sinead O’Connor
í laginum Nothing Compares to You.
„Við vorum ungir og við vildum slá
í gegn,“ segir Masayki Kudo. Major
Force uppskáru að nokkru laun erfið-
is síns þegar tólftomma þeirra, The
Return of the Original Artform, varð
eftirsóttasti gripur allra plötusnúða.
Þetta var plata sem var bæði hægt að
leika í house-klúbbum sem og hip
hop-klúbbum. „Eftir að hafa séð Be-
astie Boys slá í gegn með tónlistar-
formi sem hingað til hafði eingöngu
verið form blökkumanna sáum við að
ef við byggjum til okkar eigin stíl eins
og þeir gerðu, þá væri hægt að ná til
fólks án þess að virka sem léleg eftir-
herma."
Michael Koppelman, sem var að af-
greiða í Bluebird daginn sem allt
gengið hittist fyrst, er nú að vinna
með Hiroshi Fujiwara í fatafyrirtæki
hans, Good Enough. „Þeir fá ekki
nærri því jafnmikið hrós fyrir stíl
sinn eins og þeir eiga skilið. Toshi
varö fyrstur til að stæla Chanel bolina
á kómískan hátt og eru Buffalo- skórn-
ir tfl dæmis hugmynd sem er alfarið
komin frá Major Force,“ segir Mich-
ael.
Mo’Wax gaf út fyrir skemmstu í
takmörkuðu upplagi safnplötuna The
Return of the Original Artform. Þar
kemur í ljós bæði í hönnun, umgjörð
og tónlist að Major Force hafa haft
meiri áhrif á tískuna og tónlistina í
dag en nokkum getur órað fyrir.
-JAJ
Fyrsta breiðskífa
Woof er
- tiu vinsælustu danslögin vlkuna
29. 11 tll 6. 12 1997 -
Hljómsveitin Woofer sendir frá
sér fyrstu breiðskífu sína fyrir jólin.
Woofer er að mestu ættuð úr Hafn-
arfirði en þar er þó einn Reykvík-
ingur sem sér um gítarleik í hljóm-
sveitinni. Woofer-félagar hafa verið
duglegir að spfla það sem af er ár-
inu og í sumar var lag þeirra, Tá-
fýla, mikið leikið á útvarpsstöðvun-
um. Það er að finna á þröngskífu
sem hljómsveitin sendi frá sér í vor.
Nýja platan er í rokkgímum og biða
sjálfsagt margir spenntir eftir því að
heyra meira af rokki úr Hafnarfirði
sem er að taka það sæti sem Kefla-
vík hafði á blómatímabilinu svo-
kaUaða. I Woofer eru þau EgOl
Rafnsson (trommur), HOdur Guðna-
dóttir (söngur), Benedikt Hermann
Hermannsson (gitar) og Ómar Freyr
Kristjánsson (bassi).
Woofer mun fylgja nýju plötunni
eftir með tónleikahaldi og uppákom-
um á kaffihúsum í borginni.
•1 uE m** 4,
1. Love & Respect
Paul Simpson/The Carlos
Sanches movement.
2.
3.
4.
5.
6.
Jazz Carnlval (space jazz mlx)
Azymuth
Metamat
Leon de Winter
Soul Crulslng EP
Muzique Tropique
Dlvorce
Garcons
El. Camlno pt. 2
Shazz
*
k
<
7. Let Me Luv You
Jí hoo
8. Through The Mlxer
JB3
9. To And Fro
R. Gupta
10. Lost Recordings #3
Steve Bicknell