Dagblaðið Vísir - DV - 04.11.1998, Qupperneq 15

MIÐVIKUDAGUR 4. NÓVEMBER 1998
15
Kosningaréttur er fyrir einstaklinga en ekki flokka og þingmenn, þess
vegna er á endanum engin önnur regla verjandi en eitt atkvæöi á mann.
skal aldrei verða krafa um að fá
að beita aðra misrétti.
Afstaðan til lands-
byggðarinnar
Okkur sem búum á suðvestur-
horninu er fæstum kappsmál að
stærri hluti þjóðarinnar flytjist
hingað. Þótt hér sé gnægð orku, ís-
lausar hafnir og góð ræktarlönd á
báða bóga erum við á virku eld-
galla- og jarðskjálftasvæði og við
viljum eiga í önnur hús að venda.
Flestir Reykvíkingar og Reyknes-
ingar vilja sjá blómlega byggð fyr-
ir vestan og norðan og austan ef í
því er nokkurt vit og það vonum
við í lengstu lög.
Hins vegar er það á hreinu að
það á að hugsa um kjör fólks en
ekki velferð fjalla og freðmýra.
Þess vegna þolum við vitræna
byggðastefnu en frábiðjum okkur
glórulaust byggðasukk. Ef það
kostar stórfé að fá fólk til að búa í
afdölum þá er vitlegra að hjálpa
því til byggða.
Markús Möller
1 nýhafna umræðu
um kosningarétt og
breytingar á kjör-
dæmaskipan vantar
meginatriði: Kosninga-
réttur er fyrir einstak-
linga en ekki flokka og
þingmenn. Þess vegna
er á endanum engin
önnur regla verjandi
en eitt atkvæði á
mann. Reyndar eru ís-
lendingar skuldbundn-
ir til að hafa jafnan at-
kvæðisrétt samkvæmt
samningi Sameinuðu
þjóðanna um borgara-
leg og stjómmálaleg
réttindi sem við full-
giltum árið 1966. Þar
stendur m.a. i 25. grein
að sérhver borgari
skuli eiga rétt á og hafa
tækifæri til að kjósa og
vera kjörinn í reglubundnum
kosningum þar sem almennur og
jafn kosningaréttur gildir. Heldur
er það nú frjálslega útfært á ís-
landi.
Hænufetið
Tillögur kjördæmanefndarinn-
ar, sem nú liggja fyrir, em hænu-
fet í rétta átt. Einhvern tíma hef-
ur sést meiri metnaður til manna
en skárra er það en ekkert. Það
skiptir máli að þau 66% þjóðar-
innar sem búa á milli Herdísar-
vikur og Hvalfjarðar þurfi ekki að
lúta geðþótta minnihlutans og
það hefst með þessum tillögum.
Ef hreppaflutningarnir i kjör-
dæmatillögunum vefjast fyrir
fólki þá á að breyta þeim og stiga
fyrsta skrefið með einfaldari til-
flutningi þingsæta.
Hvoragt nálgast þó
skuldbindinguna
um jafnan kosn-
ingarétt.
Stærra stökk
Djarfari breyting
væri betri. Ég hef á
síðustu vikum heyrt
athyglisverða hug-
mynd úr tveimur
áttum. Hún er að
kjósa svo sem helm-
ing þingmanna af
landslista og afgang-
inn í einmennings-
kjördæmum, líkt og
mun tíðkað í Þýska-
landi. Svo yrði kos-
ið aftur í einmenn-
ingskjördæmum
þar sem enginn
fengi meirihluta í
fyrstu umferð.
Með þessari aðferð mætti við-
halda tengslum kjósenda við þing-
menn sem era mikilsverður þáttur
í íslensku stjómarfari. Tvöfalda
umferðin ætti að duga til að eyða
ótta smáflokka við einmennings-
kjördæmi því í seinni umferðinni
gætu þeir sammælst um vænlegan
frambjóðanda.
Óttinn í uppsveitum
Það er skiljanlegt að íbúar ann-
arra kjördæma
en Reykjavíkur
og Reykjaness
séu uggandi um
hag sinn ef þeir
sleppa tangar-
haldinu sem þeir
hafa haft á meiri-
hluta þjóðarinn-
ar. Þess vegna á
meirihlutinn á
suðvesturhorn-
inu að koma þvi
ótvírætt til skila að hann ætli
ekki að níðast á landsbyggðar-
fólki. Með svolitlu hugmynda-
flugi, góðum vilja og vinnu á að
vera hægt að slá fyrir þessu
vamagla og þeir mættu sem best
vera í stjómarskránni. Jafnrétt-
iskrafa okkar á suðvesturhominu
Kjallarinn
Markús Möller
hagfræðingur, stefnir á
annað sæti í prófkjöri
sjálfstæðismanna á
Reykjanesi
„Reyndar eru íslendingar skuld-
bundnir til að hafa jafnan at-
kvæðisrétt samkvæmt samningi
Sameinuðu þjóðanna um borg-
araleg og stjórnmálaleg réttindi
sem við fullgiltum árið 1966.“
Eitt atkvæði á mann
Lýðræðið
Sjálfstæðisflokkurinn er orðinn
allsráðandi í íslenska stjórnkerflnu.
Þeir deila og drottna á Alþingi ís-
lendinga og ráðskast með ríkið og
stofnanir þess eins og þeir eigi
þetta allt saman. Förunautur Sjálf-
stæðisflokksins til margra ára, Al-
þýðuflokkurinn, er eins og smækk-
uð mynd af íhaldinu, bæði hvað
stefnumál varðar, t.d. í utanríkis-
málum og þegar embætti eru i boði.
Allir inn á miöjuna....
Að loknum síðustu alþingiskosn-
ingum þóknaðist Sjálfstæðisflokkn-
um að mynda ríkisstjórn með
Framsóknarflokknum sem aftur
varð til þess að kratar hölluðu sér
upp að Alþýðubandalaginu og vilja
nú sameinast erkióvininum og má
það kallast nokkuð veik forsenda
fyrir myndun stjórnmálafls.
Framsóknarflokkurinn og ný-
stofnuð samfylking jafnaðarmanna
munu því í framtíðinni skiptast á
um að stjóma með íhaldinu. Jafh-
vel Frjálslyndi flokkurinn gæti
nælt sér i aukahlutverk í næstu
hægristjóm.
Allir eiga þessir flokkar þaö
sameiginlegt að færa sig inn á
miðjuna þegar nær dregur kosn-
ingum. Þeir munu forðast að taka
upp mál sem styggja kjósendur og
einblína á frambjóðenduma sjálfa
frekar en málefnin.
Fyrirtæki munu í auknum
mæli hlaupa undir bagga með
frambjóðendum enda fólkið í
landinu búið að snúa baki við
þeim og félagsgjöld því tak mörk-
uð. Sú kosningabarátta sem senn
fer í hönd verður án efa sú
dýrasta sem háð hefur verið og ef
að líkum lætur sú innihaldslaus
asta til þessa.
Róttækan vinstri flokk
Til að fyrirbyggja
lýðskrum og aug-
lýsingabrellur
hinnar breiðu
miðju þarf róttæk-
an vinstriflokk
sem þorir að
varpa fram óþægi-
legum spurning-
um og gefur skýr
svör. Á vinstri-
væng stjómmálanna er aö mynd-
ast ný hreyfing sem mun láta að
sér kveða úti í þjóðfélaginu og í
sölum alþingis. Umræður á hug-
myndafræðilegum grunni halda
áfram og andstaðan við frjáls-
hyggjuöflin eykst á ný. Vinstri-
hreyfingin mun hafa í nógu að
snúast þegar nær dregur kosning-
um. Þrátt fyrir efnahagslega
„Sú kosningabarátta sem senn
fer í hönd verður án efa sú
dýrasta sem háð hefur verið og ef
að líkum lætur sú innihaldslaus-
asta til þessa.“
í fyrirrúmi
þenslu breikkar bilið milli
rlkra og fátækra.
Biðlistar sjúklinga eftir
aðkallandi aðgerðmn lengj-
ast.
Heilbrigðisþjónustunni
blæðir út. Menntakerfið er
nánast á vergangi.
Rányrkja á auðlindum
til lands og sjávar fer vax-
andi. Einokun og fákeppni
i atvinnurekstri aukast ár
frá ári. Viðskiptahalli og
erlendar lántökur leggja
byrðar á komandi kynslóð-
ir. Yfirþjóðlegt vald skerð-
ir sjálfstæði íslendinga. Ut-
anríkismálin einskorðast
við hagsmuni Atlantshafs-
bandalagsins. Ríkið boðar
þungaiðnaðarstefnu að
hætti ráðstjórnarríkjanna
og sjávarútvegurinn býr
við lénsskipulag Viktoríutímans.
Hefðbundinn landbúnaður er
rígbundinn í kvótakerfi og nýjar
búgreinar njóta takmarkaðs skiln-
ings hjá kerfinu. Þriðja hvern dag
fer jörð í eyði.
Tvö þúsund manns flytja suöur
árlega. Jafnvel uppsveitir Ámes-
sýslu og Skaftafellssýslumar eru í
hættu að verða jaðarsvæði þrátt
fyrir nálægð við höfuðborgarsvæð-
ið. Ríkisstjórnin bíður eftir því að
erlendir auðhringar bjargi málun-
um. Byggðastefnan er ónýt.
Verkefni morgundagsins
Það er tímabært að stjómmála-
menn takist á við
verkefni morg-
undagsins í stað
þess að snúast í
kringum sjálfa
sig. Það era
hagsmunir þjóð-
arinnar allrar
sem eiga að vera
á dagsskrá en
ekki eiginhags-
munapot þrýsti-
hópa og eltinga-
leikur stjórn-
málamanna við
bitlinga og
sporslur. Kjós-
endur verða þvi
að þrýsta á um
aukið lýðræði og
opnara þjóðfé-
lag.
Nú þegar fylgi
Sjálfstæðisflokksins er í sögulegu
hámarki er nauðsynlegt að fram
komi róttækur vinstriflokkur sem
þorir að bjóða hægri öflunum
byrginn. Vinstrihreyfingin getur
orðið það afl sem til þarf og ekki
víst að fleiri tækifæri bjóðist í
bráð. Félagshyggjufólk, umhverfis-
vemdarsinnar, friðar- og afvopn-
unarsinnar og allir þeir sem vilja
standa vörð um lýðræði, tjáning-
arfrelsi, jafnrétti og virðingu gagn-
vart minnihlutahópum geta átt
samleið með þeirri nýju vinstri-
hreifmgu sem nú er verið að móta.
Notum tækifærið.
Ragnar A. Þórsson
Kjallarinn
Ragnar A.
Þórsson,
starfar aö ferðaþjónustu
Með og
á móti
18 milljóna króna
aukafjárveiting til
Leikfélags Akureyrar.
Viljum hafa
atvinnu-
leikhús
„Rökin fyrir þessari fjárveit-
ingu eru fyrst og fremst þau að við
viljum halda atvinnuleikhúsi
gangandi hér í bænum, það er að-
alatriði málsins. Þessi rekstur hef-
ur gengið erfið-
lega í gegnum
tíðina, oft verið
í jámum, en nú
seinustu tvö
árin hefur hall-
að undan fæti
og leikfélagið
verið rekið með
nokkra tapi.
Það sem fyrir
okkur vakir er
að við viljum
koma leikfélaginu út úr þessum
vanda og teljum að það séu
ákveðnir hlutir í rekstri félagsins
sem taka þarf til skoðunar. í því
sambandi má t.d. nefna samninga
viö starfsmenn og fleira og við höf-
um gert það að skilyrði að vissir
hlutir verði teknir til endurskoð-
unar. Þegar það hefur verið gert
verðm- vonandi kominn sá grund-
völlur undir reksturimi sem við
viljum sjá. Auðvitaö verður þessi
rekstm- ávallt erfiðm-, t.d. vegna
þess hversú fáa áhorfendur leik-
húsið rúmar og vegna smæðar
markaðarins svo eitthvað sé nefnt,
en það era hlutir sem við verðum
bara að búa við. En það er vilji
okkar að hér í bænum starfi at-
vinnuleikhús og þess vegna gríp-
um við til þeirra aðgerða sem við
teljum nauðsynlegar."
Ásgeir Magnússon,
formaður bæjar-
ráðs Akureyrar.
Oddur Helgi Hall-
dórsson, bæjarfull-
trúi á Akureyri.
Óráðsía I
rekstri
„Ég greiddi þessu ekki atkvæði
og ástæðan er sú að mér finnst
þurfa að skilgreina betur hvað
gerist í framhaldinu. Áður en
leikfélagið fær aukafjárveitingu,
sem ég er í
sjálfu sér
hlynntur að
vissum skilyrð-
um uppfylltum,
þurfa leikfélags-
menn að sýna
fram á það að
þeir komi ekki
aftur eftir tvö
ár og vanti þá
meiri peninga.
Að mínu
mati hefur ýmislegt farið úr
skorðum i rekstri leikfélagsins og
mér finnst tímabært að fara ofan
í þennan rekstur. Það er ekki
nokkur hemja að stofnun eins og
þessi, sem ég vil reyndar kalla
fyrirtæki, fái 73 milljónir í tekjur
en eyöi 83 milljónum. Það er ým-
islegt sem þarf að laga þarna og
ég vil sjá það lagað áður en um
aukafjárveítingar er að ræða.
Þarna finnst mér vera óráðsía í
rekstri og svo virðist sem það
beri enginn fjárhagslega ábyrgð á
öllu dæminu.
Það hefur verið bent á að það
þurfi að taka til innan leikfélags-
ins og það er það sem ég vil sjá
gert. Ef meirihlutinn í bæjar-
stjórn ætlar að setja einhver skil-
yrði fyrir aukafjárveitingunni þá
vil ég sjá þau skilyrði, þau eiga
auðvitað að koma upp á borðið
um leið og ákvörðun er tekin í
málinu. Þannig var það t.d. þegar
íþróttafélagið Þór fékk slíka að-
stoð, þá vora sett ákveðin skilyrði
sem félagið varð að ganga að. Ég
er á því að reka atvinnuleikhús í
bænum, en það verður að finna
fyrir því grandvöll.“ -gk