Dagblaðið Vísir - DV - 18.11.1998, Side 14

Dagblaðið Vísir - DV - 18.11.1998, Side 14
14 MIÐVIKUDAGUR 18. NÓVEMBER 1998 Frjálst, óháð dagblað Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF. Stiórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON Ritstjóri: JÓNAS KRISTJÁNSSON Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiösla, áskrift: ÞVERHOLTI11, 105 RVÍK, SÍMI: 550 5000 FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999 GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777 Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/ Vísir, netútgáfa Frjálsrar flölmiðlunar: http://www.visir.is Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605 Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF. Rlmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF. Áskriftarverö á mánuöi 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverö 170 kr. m. vsk., Helgarblað 230 kr. m. vsk.. DV áskilur sér rétt til að birta aösent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Skilaboð pílagrímanna Yfirstétt Alþýðubandalagsins er nýkomin úr vel aug- lýstri skemmtiferð og kurteisisheimsókn til Kúbu, þar sem einræðisherrann Castro hefur lengi hindrað eðlilega efnahagsþróun með því að halda dauðahaldi í nánast út- dauðar kennisetningar Sovétríkjanna sálugu. Með í för íslenzku pílagrímanna voru nokkrir þekktir kaupsýslumenn, sem sagðir eru hafa áhuga á að koma upp viðskiptasamböndum við ríkisrekin fyrirtæki Kúbu. Feta þeir í fótspor annarra, sem hafa ræktað drauma um viðskipti við alræðisstjórnir í Víetnam og Kína. Sameiginlegt einkenni þessara ríkja er, að þar eru við völd alræðisflokkar, sem stjóma með geðþóttaákvörðun- um. Vestrænar leikreglur gilda þar ekki, hvorki í ákvörðunum stjómvalda né í niðurstöðum dómstóla, svo sem vestræn fyrirtæki hafa mátt þola í Kína. Sameiginlegt einkenni ríkjanna er, að bjartsýnir iðju- höldar og kaupsýslumenn frá Vesturlöndum tapa þar fjárfestingum sínum í hömlulausum tilraunum til að auka markaðshlutdeild sína í heiminum. Þannig eru vestrænar fjárfestingar í Kína orðnar rústir einar. Þá sjaldan að Vesturlandabúum tekst að koma ár sinni fyrir borð í viðskiptum við ríkisfyrirtæki alræðisríkja, lenda þeir í að hafa verið öfugum megin við sagnfræðina, þegar alræðinu er vikið frá völdum og við taka aðrir, sem refsa kaupahéðnum fyrir stuðning við alræðið. Það er gömul saga og ný, að láir læra af reynslu ann- arra. Þess vegna vom þekktir kaupsýslumenn í föru- neyti Alþýðubandalagsins á Kúbu að láta sig dreyma um, að þeir gætu haft peninga upp úr einhvers konar við- skiptum við Kúbu og jafnvel fjárfestingum þar. Yfirstétt Alþýðubandalagsins með formanninn og þungavigtarmanninn í broddi fylkingar, Margréti Frí- mannsdóttur og Svavar Gestsson, telur merkilega þróun hafa átt sér stað á Kúbu. Castro sé síður en svo nokkurt nátttröll, enda leyfi hann erlenda fjárfestingu. Raunar er orðið hefðbundið, að formaðurinn fari ár- lega til Kúbu eins og fyrirrennarar hennar fóru árlega til Sovétríkjanna. Kúba er þannig tekin við sem hin eina og sanna sovét-fyrirmynd, síðan það skammlífa þjóðskipu- lag leið undir lok í öðmm ríkjum heims. Castro vildi að vísu ekki hitta fomstusveit og kaup- sýslumenn Alþýðubandalagsins, enda telur hann líklega meiri fjárhagslegan slæg í utanríkisráðherra Spánar, sem var þar í kurteisisheimsókn á sama tíma. Urðu ís- lendingarnir að skoða útimarkaði í staðinn. Gera verður ráð fyrir, að hin vel auglýsta pílagríms- ferð hafl ekki verið meðvitundarlaus, heldur sé tilgang- ur hennar að senda íslenzkum kjósendum og væntanleg- um samstarfsaðilum einhver skilaboð frá Alþýðubanda- laginu nokkrum mánuðum fyrir kosningar. Skilaboðin em hins vegar svo undarleg, að erfitt er að skilja þau. Er Margrét að segja væntanlegum kjósendum klofhingsframboðsins, að Alþýðubandalagið sé enn sama gamla Alþýðubandalagið þrátt fyrir A-flokka-framboðið? Er hún að senda Alþýðuflokknum þessi skilaboð? Alþýðubandalagið er nánast í rúst um þessar mundir. Heilu félögin hafa horfið á braut eða verið lögð niður. Það er orðin stór spuming, hvort Alþýðubandalagið leggi yfirleitt svo mikið fylgi með sér inn í A-fLokka-framboðið, að það taki því að hafa fyrir slíku samstarfi. Skilaboðin frá Kúbu eru á þessu stigi ekki til þess fallin að auka traust óráðinna kjósenda á A-flokka- framboðinu. Pílagrímamir þurfa að túlka þau betur. Jónas Kristjánsson Fækkun kjördæma - vanvirða við kjósendur Reykjavík 19 Vestfiröir 4 Hafnarfjöröur 4 Skaga-/Siglufjöröur 2 Keflavík 2 Húsavík/S-Þing. 2 Mosfellsbær 1 Austfirðir 4 Vestmannaeyjar 1 Grindav/Sandg/Hafnir 2 Selfoss 1 Vesturland 2 Kópavogur 5 Húnavatnssýslur 2 Akureyri 3 Eyjafjörður 2 Garöabær yzF N-Þing 1 Akranes 1 Suðurland 2 Seltjarnarnes 1 Þéttbýli alls 40 Dreifbýli alls 23 Alls 63 „Þingmannafjöldi Reykjavíkur er látinn haldast óbreyttur til að bæta dreifbýlinu upp ...“, segir Önundur m.a. í greininni. Fækkun kjördæma - vanvirða við kjósendur Þetta er aðferð til að skapa sem mestan glundroða á Alþingi, svo sem nú er, enda gert ráð fyrir allt að 10 flokkum í framboði í vor. Þessa dagana er verið að raða fram- bjóðendum flokkanna í sæti fyrir þær kosn- ingar, stundum með prófkjörum en oft af kjömefhdum, sem er hin viðurkennda að- ferð í einvaldsríkjum, og er þá skeggið skylt hökunni. Víðáttumikil kjör- dæmi era erfið i fram- kvæmd. Dæmi: Páll Pétursson má ekki „Þetta gefur þó til kynna hversu afvegaleiddir „forystumenn stjórnmálaflokkanna“ eru í til- lögum sínum. Þeir eru ekki aö hugsa um hag kjósendanna en aöeins um stöðu og hag eigin flokka.“ Kjallarinn Önundur Ásgeirsson fyrrverandi fram- kvæmdastjóri Olís Sannasta lýðræðið fæst með einmenn- ingskjördæmum en það minnsta fæst með því að landið sé gert aö einu kjör- dæmi, svo sem var í Sovétinu heitna og Þýskalandi á tímum Hitlers. Því stærri sem kjördæmin eru því minna er at- kvæðisréttur kjós- enda virtur. Kína er enn gott dæmi um þetta. í Bandaríkjun- um er aðeins um 36% þátttaka í kosn- ingum. Þessar stað- reyndir geta allir kjósendur í landinu fúndið á sjálfum sér og má segja að kjós- endur hér séu einskis metnir í stærstu kjördæmun- um, nema kannski á kjördegi. Það er ein- faldlega ekki talað við þá. Vísbending um hvert stefnir Nú hafa „forystu- menn stjómmála- flokkanna“ komið sér saman um breytta kjördæmaskipan í landinu til frambúðar, svo sem Mbl. skýrði frá á byltingarafmælinu 7. nóvem- ber, og má það vera vísbending um hvert stefnir. Tillögumar gera ráö fyrir sex kjördæmum meö 9 þingmönnum og 9 uppbótarsætum af handahófi. Allir kosnir með hlutfallskosningum. lengur bjóða sig fram á Siglufirði en í þess stað bæði á Akranesi, í Borgarnesi, Stykkishólmi, Ólafs- vík, á Rifi, Patreksfirði, Bíldudal, Þingeyri, Suðureyri, í Bolungar- vík, á ísafirði, Súðavík og Hólma- vík, auk heimabyggðanna. Einar- arnir fyrir vestan bæta nú við sig öllu Vesturlandi, Húnavatnssýsl- um og Skagafirði. Frambjóðendur á Akureyri þurfa nú að fara um Norðaustur- og Austurland til Homafjarðar. Ég tel þetta mjög óskynsamlegt. Þetta era góð dæmi um að tengsl milli frambjóðenda og kjósenda verða óhjákvæmilega mjög lítil. Þetta er í raun skipu- lögð vanvirða bæði við kjósendur og frambjóðendur. Hlutfallskosningar ein- faldastar Lítum siðan á hvernig þetta kæmi út í einmenningskjördæm- um. Mannfjöldi í landinu I des. 1997 var 272.069 en þar af vora um 75% á kjörskrám. Sé mannfjöldan- um skipt á 63 þingmenn era 4300 landsbúar eða 3200 kjósendur að baki hverjum þingmanni að með- altali. Einfaldast væri að hlutfalls- kosningar væru notaðar í þeim kjördæmum þar sem kjósa skal fleiri en einn þingmann því að þá þyrfti ekki að skipta þeim kjör- dæmum upp í smærri einingar. Fjöldi þingmanna í kjördæmum gæti þá verið eitthvað í þá áttina sem sést á meðfylgjandi töflu. Þingmannafiöldi Reykjavíkur er látinn haldast óbreyttur til að bæta dreifbýlinu upp en gera má margar breytingartillögur eftir frjálsu vali hvers og eins. Þetta gefur þó til kynna hversu afvega- leiddir „forystumenn stjórnmála- flokkanna" eru í tillögum sínum. Þeir era ekki að hugsa um hag kjósendanna en aðeins um stöðu og hag eigin flokka. Það er nauð- synlegt að þeir athugi tillögur sín- ar betur. Gamla kjördæmaskipun- in er miklu betri og skiljanlegri fyrir almenning í landinu. Önundur Ásgeirsson Skoðanir annarra Prófkjörsmælingar „Prófkjör Sjálfstæðisflokksins á Reykjanesi skilar sterkum lista. Oddvitinn er nú öflugri en ef ekkert prófkjör hefði verið ... Kostnaðurinn og auglýsinga- fárið fyrir prófkjörið fór úr böndum. Það er hins veg- ar ekki röksemd gegn öllum prófkjöram. Hægt er að skipuleggja þau með skynsamari hætti án þess að frasinn um „boð og bönn“ eigi við ... Sú mikla þátt- taka sem Sjálfstæðisflokkurinn fékk um helgina tal- ar sínu máli um afstöðu kjósenda til svona mæling- ar ... Spjótin beinast nú mjög að samfylkingu A- flokkanna og Kvennalista um að finna aðferð til að hvetja nýtt fólk til framboðs og gamla stuðnings- menn til þátttöku í því mikilvæga pólitíska starfi sem fyrir höndum er.“ Stefán Jón Hafstein í Degi 17. nóv. Varnarbarátta landsbyggðar „Landsbyggðin stendur í harðri vamarbaráttu um þessar mundir. Það er alveg ljóst að ein helsta ástæð- an fyrir því að það hallar á landsbyggðina í íbúa- fiölda er sá, að það er almennur skilningur á gildi menntunar. Fólk leitar þangað sem hana er að finna, og á i mörgum tilfellum ekki afturkvæmt. Þetta er gömul og ný saga ... Með opnun menntanets Austur- lands er stigið mikilvægt skref til þess að efla lands- hlutann á sviði menntunar ... Tilkoma þess eykur val þeirra sem vilja afla sér menntunar á háskóla- stigi og gerir þeim vonandi kleift að stunda nám ná- lægt heimabyggð sinni lengur en ella.“ J.K. í 39. tbl. Austra. Margfeldisáhrif Reykjavíkur „Reykjavík hefur með einhverju móti náð að tryggja sér það mikil ítök í þjóðmálum, að útgjöld hins opinbera þangað eru farin að vefia sjálfkrafa upp á sig í óviöráðanlegan bandhnykil. Útgjalda- aukningin er orðin svo mikil að flestir era sammála um að aðgerða sé þörf en fæstir vilja draga úr út- gjöldum í Reykjavík. Ég trúi tæplegast að sjónarmið meirihluta landsmanna sé að leggja niður lýðveldið og stofna borgríki, því þótt sjórinn taki lengi við þá tekur útnesið við Skerjafiörðinn og nærsveitir ekki endalaust við.“ Arnljótur Bjarki Bergsson í Mbl. 17. nóv.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.