Dagblaðið Vísir - DV - 27.11.1998, Blaðsíða 29

Ásgrímur Sverrisson fagnar mini-kvikmyndahátíðinni Vetrarvindum f Háskólabíói og Regnboganum.
En í miðjum fögnuðinum spyr hann sig hvers vegna kvikmyndahúsin sýni ekki fleiri svona myndir
og oftar. Og ails konar aðrar myndir - bara eitthvað annað
en það einlita úrval sem hangir í bíósölunum árið um kring.
Háskólabíó og Regnboginn endur-
taka nú leikinn frá því í vor þegar
þessi kvikmyndahús söfnuðu saman
nokkrum athyglisverðum myndum,
þar af tveimur snilldarverkum,
sýndu hverja mynd í nokkra daga í
senn og kölluðu uppátækið Vor-
vinda. Bar þar hæst The Sweet her-
eafter eftir hinn kanadíska Atom
Egoyan (sennilega besta mynd árs-
ins - ef ekki það sem af er áratugn-
um) og Keimur af kirsuberi eftir
Abbas Kioristami frá íran sem
hlaut gullpálmann í Cannes í fyrra.
Að þessu sinni blása Vetrarvind-
ar um sali. Boðið er upp á sex mynd-
ir á þremur vikum og verður hver
mynd sýnd viku í senn. Nafngiftin
er ágæt, sem og framtakið því þess-
ar myndir koma eins ferskur and-
blær inn í þá einsleitu kvikmynda-
Skoteldar (Hana-bi)
Japan 1997 Leikstjóri: Takeshi Kitano.
Takeshi er einn helsti .auteur" Japana nú um
stundir ogjafnframt þeirra vinsælasti kómiker.
Myndir hans hafa á undanförnum árum öðlast
stóran hóp aðdáenda og má þar meðal annars
nefna Violent Cop og Blaþla. Hér leikur hann
fyrrverandi lögregiumann sem skuldar mafí-
unni greiða og þrátt fyrir að vilja fyrst og fremst
annast um veika eiginkonu sína fær hann ekki
flúiö skuldaskilin. Myndin hefur fengið frábæra
dóma hvarvetna og hlaut meðal annars gull-
Ijónið í Feneyjum í fyrra.
ólin?
Fjárhættuspilarinn
(A Játékos)
Ungverjaland/Bretland 1997
Lelkstjórl: Károly Makk.
Hér er byggt á sjáifsævisögu Dostojevskis um
eöli (eða óeðli) fjárhættuspilarans. Michael
Gambon hinn breski leikur aðalhlutverkið
ásamt Jodhi May og Polly Walker.
flóru sem haldið er að okkur. Hins
vegar verður að setja spumingar-
merki við þá stefnu að safna þessum
myndum saman undir einn hatt og
sýna í örfáa daga. Afleiðingin er sú
að til verður nokkurs konar
„ghetto" annars konar kvikmynda
en frá Hollywood í stað þess að þær
séu eðlilegur hluti af okkar kvik-
myndalandslagi. Jú, víst er á þessu
hátíðarblær og þetta er ágætis
stikkprufa af nýlegum myndum en
um leið er deginum ljósara að bíóin
eru að dagskrársetja þessar myndir
inn í tima þar sem bíóaösókn er í
lágmarki. Undirliggjandi skilaboð
kvikmyndahúsanna virðast því vera
að þessar myndir fái hvort eð er
enga aðsókn og því sé best að koma
þeim út á dauðum tíma og fá svolít-
inn menningarstimpil í leiðinni. í
versta tilfelli setur svo almenningur
samasemmerki milli menningar og
leiðinda svo úr verður vítahringur
sem erfitt er að brjótast úr.
Aöstandendur Vetrarvinda lofa
reglulegu framhaldi á svona sýning-
um og í raun er erfitt að vera ann-
að en þakklátur fyrir að þessi kvik-
myndahús sýni þó alltént einhveija
viðleitni. Málið er bara að sýningar
á myndum frá sem flestum löndum
þurfa að vera í gangi árið um kring.
Við fórum þjóða oftast í bíó og
spurningin er hvort virkilega sé
ekki hægt að markaðssetja stöðugt
streymi af bíómyndum af þessu
tagi. Til er ákveðinn hópur sem vill
fjölbreytni og hann er hægt að
stækka ef vilji og hugvit er fyrir
hendi. Hægt er að sjá fyrir sér einn
til tvo sali, eða hreinlega sérstakt
kvikmyndahús, sem myndi sérhæfa
sig í öðruvísi bíómyndum. Þar væri
hugguleg aðkoma, kaffihús, mynd-
bönd og DVD til sölu og fleira.
Svona bíó gæti fleytt rjómann af
hinni „óháðu“ bandarísku kvik-
myndagerð, gefið okkur innsýn í
þann kraft sem nú einkennir
breska kvikmyndagerð, boðið reglu-
legar sýningar á frönsku bíói (bæði
gömlu og nýju), sýnt okkur þver-
skurð af alþjóðlegum myndum sem
fara sigurfór um kvikmyndahátíðir
heimsins og komið höndum yfir
Þjófurinn (Vor)
Rússland 1997 Lelkstjórl: Pavel Chukrai.
Sagan gerist eftir lok seinni heimsstyrjaldar.
Móöir hins sex ára Sanya kynnist myndarleg-
um manni sem í fyrstu virðist traustur og áreið-
anlegur en annað kemur á daginn. Skörp
ádeila á kommúnismann og Stalín. Myndin var
tilnefnd til óskarsverðlauna sem besta erlenda
myndin nú í ár.
Falinn
farangur
(Left
Luggage)
Holland/Belgía/
Bandarikin 1998
Leikstjóri:
Jeroen Krabbé. ____
Chaja er tvítugur háskólaborgari af gyð-
ingaættum sem gerist barnaþía hjá strangtrú-
aðri gyðingafjölskyldu í Antwerpen. Foreldrar
barnanna vilja ala þau upp I réttrúnaði og
ströngum hefðum en Chaja á erfitt með að
þola trúarofstækið og vill fara aörar leiðir. Hinn
góðkunni hollenski leikari Jeroen Krabbé (No
Mercy, The Fugitive) þreytir hér frumraun sína
sem leikstjóri og uppskar meðal annars leik-
stjórnarverðlaunin á kvikmyndahátíðinni í
Berlín nú í upphafi ársins.
Baðhúsið (Hamam)
Tyrkland/ítalia 1997
Lelkstjóri: Ferzban Ozpetek.
Itali nokkur hyggst selja baöhús I Istanbul sem
hann hefur erft eftir aldraöa frænku en skiptir
um skoðun þegar hann kemur til borgarinnar
og finnur sig í hinum exótíska kúltúr baöhúss-
ins. Tyrkneskir kvikmyndagerðarmenn völdu
þessa mynd sem framlag Tyrkja til óskarsins
en stjórnvöld gripu í taumana þar sem þeim
þótti líferni samkynhneigðra of áberandi í
myndinni.
endurútgáfur klassískra mynda
sem alltaf skjóta upp kollinum með
jöfnu millibili (dæmi um nýlegar
endursýningar: Lawrence of
Arabia, Spartacus, It's a Wonderful
Life, Galdrakarlinn i Oz, The Phila-
delphia Story). Enn fremur er kom-
inn tími á að endursýna reglulega
vel valdar myndir úr íslenskri kvik-
myndasögu, til dæmis tuttugu ára
og eldri, samanber sýningar á
Morðsögu í fyrra í Háskólabíói. Á
næstu þremur, íjórum árum munu
til dæmis Land og synir, Óðal feðr-
anna og Með allt á hreinu halda
upp á tuttugu ára afmælið.
Svona kvikmyndahúss þyrfti að
stofna til með sterkri sýn og drif-
krafti, ekki óskyldum þeim sem
Árni Samúelsson sýndi á sínum
tíma þegar hann reif íslenska bíó-
menningu úr huggulegu steinaldar-
fyrirkomulagi yfir í nútímann, með
heimsfrumsýningum á íslandi og
tilheyrandi glamúr. Kjami áhorf-
endanna kæmi úr hópi áhuga-
manna um kvikmyndalistina en
ekki er ástæða til að efast um að sá
hópur myndi fljótt stækka ef að
þessu yrði staðið af myndarbrag. Ég
treysti fyllilega fagfólki á sviöi
kvikmyndahúsarekstrar til að út-
færa nánar þessa hugmynd sem á
sér ágætar fyrirmyndir til dæmis^í
Bretlandi, Bandaríkjunum o*g
Frakklandi.
Þá væri nú gaman. Þá þyrfti ekki
lengur að tala um mismunandi árs-
tíðavinda. Þá myndi maður halda
upp á jólin.
Ásgrímur Sverrisson
Reykmerki (Smoke Signals):
Bandaríkln 1998 Lelkstjóri: Chris Eyre.
Tveir ungir menn af indlánaættum leggja I ferð
til að ná I lík föður annars þeirra. Sonurinn á
óuppgerðar sakir við föður sinn en félagi hans
á hinum látna líf sitt að launa og reynir að fá
soninn til að sjá föður sinn í öðru Ijósi. Þetta
mun vera fyrsta myndin I fullri lengd sem unn-
in er af norður-ameriskum indiánum og hún
hlaut meðal annars áhorfendaverölaunin á
Sundance-hátíðinni Ijanúar slðastliðnum.

n
ys og þys á ys.is
Fram til 5. des. fær
hundraðasti hver gestur
á ys.is ókeypis áskrift aö Bíórásinni eöa
Sýn i desemberJ
LVririlff
MM MHM MM Hðno
jrrtvar-
M
A ys.is getur þú
kynnt þér dagskrá
Stöóvar 2, Sýnar,
Bíórásarinnar og
Gjörðu svo vel
að ganga í bæinn
Fjölvarpsins. Þú sérö 19-20 í beinni og
getur fylgst með útsendingu Bylgjunnar.
Þú kynnir þér áskriftarkosti og skoðar
hvaða íþróttaútsendingar eru fram-
undan. Þu nærð sambandi við
þáttagerðarmenn og kemst beint á
heimasíöur vinsælustu þáttanna.
www.ys.is
&

27. nóvember 1998 f Ó k U S
29