Dagblaðið Vísir - DV - 21.01.2000, Blaðsíða 4

Hvernlg væri að sauma sér
legghlífar úr mokkaskinnl?
Ekki bara töff hugmynd heldur
líka afskaplega hlý.
Gamla, góða gæruskiiuiið er inn
þetta misserið. Það er bæði mjúkt
og hlýtt og alveg tilvalið í þessu is-
kalda veðri hér á Fróni. Ef þú hef-
ur ekki efni á ekta mokkapels þá er
tilvalið að fá sér aukahluti úr þessu
yndislega efni. Fókus mælir sér-
staklega með þeirri einstöku hug-
mynd að sníða sér legghlífar úr
mokkaskinni ytir venjulega skó. Þá
er maður kominn með þessa líka
fínu vetrarskó og svo er bara að
taka hlífamar af þegar fer að vora.
í íslenska handverkshúsinu við
Lækjargötu er að finna bæði húfur
og lúffur úr mokkaskinni, sem og
ekta gæmskinn í ýmsum litum.
Þetta era pottþéttar vörur sem era
ekki bara fyrir túrista heldur sóma
sér vel á hvaða Islendingi sem er.
Gæruskinnið er líka nokkuð sem
haldiö hefur hita á fólki öld fram af
öld og er afskaplega gott í sófann
eða bara til að vefja utan um sig
þegar blæs sem verst. -snæ
Skinnhúfur
eru ekki bara
fyrir túrista. /s-
lenska hand-
verkshúsið,
íslenska sauðkind- Lækjargötu,
in er alltaf ■''««- kr' 4800'
ísk. íslem
handverk•
húsið, kr.
5700.
spyrja sjálfa sig slíkra spurninga, því
við höfum lög og reglur sem við fórum
eftir, þótt aðrir hafi ákveðið þær fyrir
okkur. Stavrogín reynir reglurnar á
sjálfum sér,“ segir Baldur Trausti.
„Hann er auðvitað mjög
egósentrískur og það kviknar með
honum mjög hættuleg tilfmning, mitt
á milli hroka og stolts,“ tilfmningin
sem túlkurinn Natalía Halldórsdóttir
segist ekki hafa fundið orð yfir á ís-
lensku. „Oftast þegar fólk prófar bæði
hið góða og illa verður það fyrir mikl-
um vonbrigðum. Því finnst hugmynd-
in frábær og langar til að byggja heim
sem er bæði fallegur og góður, betri en
sá ljóti heimur sem við búum í. En sé
hugmyndin bókstaflega framkvæmd
verður niðurstaðan skelfileg, enda
hrein blekking að halda að það sé
hægt.“
Svo við hin getum skiiið
Borodín er að visa í rússnesku bylt-
inguna sem skóp Sovétríkin fyrrver-
andi. Hugmyndir hennar eru til um-
ræöu i Djöflunum þótt verkið sé skrif-
að nokkrum áratugum áður en rúss-
neska byltingin varð að raunveru-
leika. „Það getur verið gott að trúa á
þjóð og segja að hún sé ofurhugi, út-
valin af guði. En þegar góðverkið
verður að raunveruleika er það ekkert
annað en nasismi, versta tegund þjóð-
emishyggju."
Vegna þess að það sem menn telja
gott fyrir sjálfa sig er ekki alltaf gott
fyrir aðra?
„Það er hægt að hefja manninn upp
til hæstu hæða en þegar hann fer að
ímynda sér að hann sé guð þá verður
það absúrd. Allar þessar mótsagnir
hins góða og illa birtast í Stavrogín.
Kannski er það nauðsynlegt að ein-
hver taki það að sér að prófa báðar
öfgamar svo við hin getum skilið eitt-
hvað. Það er stundum sagt um Rúss-
land að við séum tilraunastofa af
þessu tagi fyrir heiminn af því við
framkvæmum allt tafarlaust. Síðan
líta aðrir til okkar sem dæmi um það
hvemig ekki á að gera hlutina,“ segir
Borodín.
Botninum náð
„Dostojevski var allt sitt líf á þeyt-
ingi milli góðs og ills, frá guði til djöf-
ulsins og frá trú til trúleysis. En
kannski er það ekki fyrr en maðurinn
hefur náð niður á botn trúleysisins
sem alvörutrú getur farið að fæðast
innra með honum. En við getum líka
valið að halda áfram að lifa fallegu og
þægilegu lífi og aldrei séð til botns.“
„Eins og við gerum hér á íslandi,"
skýtur Baldur Trausti inn í.
„Það er oft þannig með fólk. En það
er ekki svo langt síðan forfeður ykkar
þurftu að hugsa mikið. Fólk er bara
svo fljótt að gleyma."
„Já, það em ekki nema 50-60 ár síð-
an fólk bjó í moldarkofum," minnir
Baldur Trausti á.
„Það var gerð bylting í Rússlandi af
því unga kynslóðin vildi ná öðra fram
en því sem feðrunum þótti gott. En til
að ná því þurftu þeir að taka vilja ein-
hvers annars og draga hann niður og
það er ekki hægt nema með valdi. Það
er ekkert vald í heiminum jafnt hrylli-
legt og slíkt nauðungarvald. Það eru
alltaf tvær hliðar á öllum málum þess
vegna þarf sá sem vill reisa fyrir-
myndarríki að byrja á því að niður-
lægja annað fólk og beyta það valdi.
Þetta eru þverstæður sem ekki er
hægt að horfa fram hjá og við megum
ekki gleyma. Jafnvel þótt allt líti vel
út núna er ekkert víst að börnin okk-
ar verði sömu skoðunar," segir
rússneski leikstjórinn Alexei Borodín
þess fullviss að eilífðarspurn-
inganna þurfi alltaf að
spyrja, líka í góðærinu.
-MEÓ
Leikgerð Alexei Borodíns leik-
stjóra af einu mesta ritverki rúss-
neska rithöfundarins Fjodors
Dostojevskís verður frumsýnd í Borg-
arleikhúsinu í kvöld. Skáldsagan
Djöflamir er yfir 700 síður en leikgerð-
in „aðeins“ níutíu „í íslensku þýðing-
unni“. Rússneska útgáfan er ekki
nema sjötíu blaðsíður. „Þetta er alveg
ótrúlega góð leikgerð sem nær inni-
haldi skáldsögunnar fullkomlega,"
segir Baldur Trausti Hreinsson leik-
ari þegar við hittum hann með Alexei
á bókasafni Borgarleikhússins. Baldur
Trausti leikur eitt aðalhlutverkið í
Djöflunum, persónuna Stavrogín, sem
ekki þekkir nein siðferðileg landa-
mæri og hikar ekki við að ýta út að
ystu mörkum hinu góða og illa í sjálf-
um sér
Ekki hægt að lifa þannig
„Stavrogín spyr sjálfan sig að því
iver maðurinn sé. Hann er mjög heið-
rlegur og hræðist ekki neitt, þess
'egna ákveður hann að prófa að
ganga í báðar áttir,“ segir Alexei
lorodín. „Það reynist mjög tragísk
aið, því það er ekki hægt að lifa slíku
ifu, þótt hann geri það.“
„Hann veltir því fyrir sér hvað við
megum gera og hvað ekki. Fæst okkar
f Ó k U S 21. janúar 2000