Dagblaðið Vísir - DV - 19.12.2003, Blaðsíða 13

DV Fréttir
FÖSTUDAGUR 19. DESEMBER 2003 13
Málsókn Jóns Ólafssonar á hendur forsætisráðherra á sér fáar fyrirmyndir hér á landi. Áður hafa þó komið
upp stór mál þar sem ráðherrar hafa látið þung orð falla í garð nafhgreindra manna. Upp úr þeim hafa sprott-
ið málaferli um meiðyrði og skaðabætur. Svari Davíð ekki fyrir sig fyrir dómi, verður það honum dýrt.
Segja tjáningarfrelsi ekki
duga til
Málið snýst meðal annars um
tjáningarfrelsi Davíðs Oddssonar og
verður þar að líkindum stuðst við
dóm í máli Kjartans Gunnarssonar,
framkvæmdastjóra Sjálfstæðis-
flokksins, á hendur Sigurði G. Guð-
jónssyni frá
umræðu. Hæstiréttur komst að
þeirri niðurstöðu að Kjartan væri í
þannig stöðu að hann yrði að þola
ummæli sem um hann væru höfð á
opinberum vettvangi og sýknaði
Sigurð.
í herbúðum Jóns er á því byggt að
með ummælum sínum í garð Jóns
hafi Davíð ekki verið að fella gildis-
dóma heldur hafi hann verið að
væna Jón um skattsvik og þjófnað
og því dugi ekki að bera fyrir sig
vernd tjáningarfrelsisins.
Skattsvik og verslun með
Þýfi
Málshöfðun Jóns á hendur
forsætisráðherra á sér ekki mörg
fordæmi. Jón segir að Davíð
hafi tekið að sér hlutverk sögu-
j bera ósannra fullyrðinga og
kjaftagangs. Davíð sagði í
"'l Sjónvarpinu að viðskipti
með hlutafé Jóns í Norður-
ljósum væri með þeim brag
að verið væri að kaupa og
selja þýfi. í öðru lagi talar
Davíð um grunsemdir um að
það blasi við að maður nokk-
ur sé mesti skattsvikari ís-
landssögunnar og á þar við
Jón.
Þá vísar Jón til Hólaræðu
Davíðs árið 1999 þegar hann
fjallaði um „blóðpeninga
glæpalýðs og eiturlyfjabaróna"
í Rússlandi og mikilvægi þess að
íslendingar yrðu ekki leiksoppur
slíkra afla. Hann segir að í fjöl-
miðlum hjafi ítrekað verið fjallað
um að þar hefði Davíð í raun verið
að dylgja um fjárhagslegan bak-
grunn Jóns Ólafssonar.
„Davíð Oddsson sá aldrei
ástæðu til að eyða slík-
um grunsemdum,"
segir í kærunni, og
að oftsinnis síðan
hafi ráðherrann
höggvið undir
rós í sama
Jónas frá Hriflu
Hviskrað að hann
stefndi að alræðis-
valdi i landinu.
Björn Jónsson
ráðherra „Vitfirr-
ingurá rdðherra-
stóli.
knérunn. Þess er krafist að ummæli
Davíðs verði dæmd dauð og ómerk
og að hann verði dæmdur til að
greiða sektir og miskabætur. Málið
verður þingfest í janúar.
Vitfirringur á ráðherrastóli
Þótt eðli þessa máls sé að mörgu
leyti frábrugðið öðrum málum sem
upp hafa komið hér á landi og hafa
skekið þjóðfélagið svo um munar, er
að finna hliðstæðu í því að þar takast á
ráðherrar og áberandi menn í samfé-
laginu.
Framan af síðustu öld féllu oft
þung orð í pólitískri baráttu og má þar
nefna Landsbankamálið þar sem
Björn Jónsson ráðherra vék Tryggva
Gunnarssyni, bankastjóra Landsbank-
ans, úr starfi og tveimur bókurum.
Mikil læti spunnust í þeirri atburðarás
og þar var það meðal annarra Jón
Ólafsson ritstjóri sem lét þung orð
falla í garð þáverandi ráðherra í grein í
tímaritinu Reykjavík. Fyrirsögn þeirrar
greinar var „Vitfirringur á ráðherra-
stóli." Hann var alls ekki sá eini sem
gaf í skyn að sá ráðherra væri ekki
meðöllum mjalla. Nokkru síðar kom
fram að Tryggvi hefði uppnefnt Björn
„helvíús hundinn".
Stóra bomban
Annar ráðherra var í hringiðu
málaferla um meiðyrði á fjórða áratug
aldarinnar, Jónas Jónsson frá Hriflu.
Kippi mér ekki
upp við þetta
„Ég hef ekki lesið kæruna
enn þá, bara heyrt um þetta í
fjölmiðlum. Mér var lfka stefnt
tvisvar í einni viku þegar ég var
borgarstjóri svo ég kippi mér
ekki upp við þetta."
Mæti Davíð Oddsson ekki fyrir
rétti til að verja sig í málinu sem Jón
Ólafsson hefur höfðað á hendur
honum, tekur hann þá áhættu að
dómarinn fallist á allar kröfur Jóns,
þar með talið um sektir og skaða-
bætur. Þannig má segja að stefnan
sé þannig úr garði gerð að forsætis-
ráðherra komist ekki hjá því að
mæta fyrir rétti og gera grein fyrir
sinni hlið málsins.
í Vísismálinu, árið 1976, þar sem
Ólafur Jóhannesson dómsmálaráð-
herra var sakaður um meiðandi um-
mæli mætti Ólafur ekki fyrir rétti.
Það þýddi að dómarinn byggði bara
á kröfum Vísis þar sem einungis var
gerð krafa um ómerkingu ummæla
en ekki um skaðabætur eða refs-
ingu. Endurtaki Davíð þann leik,
gæti það reynst honum dýrt.
Ólafur Jóhannesson Ummæli hans um
forráðamenn Vísis dæmd dauð og ómerk.
Stóra bomban snerist um deilur lækna
við dómsmálaráðherrann og meinta
geðveiki hans en einnig um að Jónas
ætlaði sér meiri völd en hann hafði.
Hvískrað var um að hann stefndi að al-
ræðisvaldi í landinu. Bræðiköst Jónas-
ar vom rædd í þjóðfélaginu og í ræðu-
stól Alþingis talaði þingmaðurinn
Jónas Kristjánsson um vitskertan
mann sem hirti ekkert um eða
vissi ekkert hvað hann segði,
hvort hann færi með ósannindi
eða segði satt. Helgi Tómasson, yf-
irlæknir á Kleppi, var sannfærður
um að Jónas væri geðsjúkur og til
kynnti honum það. Heimsókn-
ina kallaði Jónas „Stóm bomb-
una" í grein í Tímanum. Þótti mál-
ið bera vott um pólitískt samsæri
gegn Jónasi og fékk hann stuðning
almenningsálitsins. Jónas vék
Helga síðan úr starfi á Kleppi. í
málið blönduðust Morgunblað-
ið og Halldór Laxness en lög-
fræðingar landsins voru önnum
kafnir við að reka meiðyrða- og
skaðabótamál eftir þessa stóm
bombu.
Mafía skal hún heita
„Mafi'a er hún, og mafía skal
hún heita," sagði Ólafur Jöhann-
esson dómsmálaráðherra um eig-
endur Vísis í umræðum á Alþingi í
ársbyrjun 1976. Vilmundur Gylfason
hafði birt grein í Vísi þar sem hann
fjallaði um meint afskipti ráðherrans
af rannsókn Klúbbmáls og Geirfinns-
málsins. Efni greinar Vilmundar var
tekið upp á forsíðu Vísis og Sighvatur
Björgvinsson ræddi málið utan dag-
skrár á Alþingi. Ólafur flutti þá eina
eftirminnilegustu ræðu sem flutt hef-
ur verið á Alþingi og viðhafði þar
þessi þungu orð um eigendur Vísis
sem vom lykUmenn í Sjálfstæðis-
ílokknum, samstarfsflokki Fram-
sóknarflokksins í ríkisstjórn. Ólafur
fór síðan í viðtal hjá Útvarpinu þar
sem hann hélt því fram að mafía
hefði staðið á bak við skrifin f Vísi.
„Hvaða mafía er það,“ spurði þáttar-
stjómandi. „Það erVísismafían... Það
em mennirnir sem standa á bak við
VUmund," sagði dómsmálaráðherr-
ann.
Þrír af fimm stjórnarmönnum í
útgáfustjórn Vísis stefndu ráðherran-
um fyrir ummælin í útvarpinu og
vom þau síðar dæmd dauð og
ómerk.
kgb&dv.is

mseta Jóni í dómsal