Dagblaðið - 06.08.1976, Blaðsíða 11

11
I DSÍ l DACI K (i AC.l'ST 1-97(5

magnsveitu Georgiu-fylkis uin
hækkun á rafmagnsgjöldum til
þess aó fá inn fjármagn til auk-
inna fjárfestinga. Carter hélt
því fram, að ekki væri þörf
frekari fjárfestinga á sviði raf-
magnsvirkjunar í fylkinu. í
stað þess birti hann opinberar
skýrslur um sparnað á sviði raf-
magnsnotkunar. Þær urðu
kveikjan að miklum umræðum
um vöxt á sviði efnahagslífsins
í heild sinni. Eftir það voru sett
í lög mjög ströng ákvæði um
orkusparnað í fylkinu og þau
eru enn í gildi.
Gerir auknar kröfur um
öryggi og samdrótt
auðhringa
Carter hefur gagnrýnt hina
opinberu stefnu i orkumálum,
sem hann segir algjörlega vera
í vasanum á slórum auðhring-
um, sem starfa undir kjör-
orðinu: ,,Enn meiri orka fyrir
enn meira fé“.
Hann hefur ennfremur
margoft sagt, að hann telji það
algjörlega óviðunandi að stór-
fyrirtækin geti átt alla liði í
orkuframleiðslunni og því
hægan leik með að hækka orku-
A'erðið.
Sem kjarnorkuverkfræð-
ingur hefur Carter dregið
öryggisráðstafanir þær sem
gerðar eru við kjarnorkuver í
Bandaríkjunum verulega í efa.
Fyrir utan mörg veigamikil
tæknileg atriði — sem hann vill
að lagfærð verði, vill hann að
sérstakur fulltrúi ríkisstjórnar-
innar verði á vakt í orkuverun-
um allan sólarhringinn og að
hann hafi umboð til þess að
stöðva vinnsluna um leið og
honum finnst eitthvað athuga-
vert. Eru þetta mun umfangs-
meiri kröfur, en áður hafa
verið settar fram.
1 fylkisstjóratíð sinni beitti
Carter neitunarvaldi gegn
byggingu griðarstórrar stíflu í
Flintánni, vegna þess að hann
taldi, að hún væri bein ógnun
við náttúrufegurð fylkisins og
dýralíf.
Jimmy Carter hefur sagt, að
hann muni halda umhverfis-
baráttu sinni áfram frá Hvíta
húsinu og að hann muni beita
sér fyrir umbótum á sviði rann-
sókna og tækni.
Þrátt fyrir fremur þoku-
kennda stefnu í ýmsum málum,
er þó víst, að hann mun greini-
lega reynast harðskeyttur bar-
áttumaður í umhverfismálum,
a.m.k. harðskeyttari en menn
hafa átt að venjast af forseta-
frambjóðendum.
Stöðugt gengíð
á mannréttindi
í V-Þýzkalandi
Á síðustu árum hefur fjölgað
mikið í V-Þýzkalandi allskyns
lögum og reglugerðum sem
stefna að því að róttækir fái
ekki starf hjá ríkinu og geti
þannig ekki haft óæskileg áhrif
á þá er til þeirra þurfa eitthvað
að sækja.
Er þetta þess valdandi að um-
sækjendur um opinberar stöð-
ur eru yfirheyrðir og farið er
gaumgæfilega yfir fortíð þeirra
áður en þeir eru ráðnir. Hefur
fjölda manns verið neitað um
stöður hjá því opinbera á þeim
forsendum þeir væru of rót-
tækir.
Aðallega bitnar þetta á með-
limum og fyrrverandi meðlim-
um i vinstrisinnuðum flokkum.
Stundum þarf jafnvel ekki að
hafa verið meðlimur í vinstri
flokki, heldur duga minni
„sakir", einungis nóg að hafa
tekið þátt í mótmælaaðgerðum
eða þvíumlíku.
Sem von er hafa mál þessi
vakið miklar deilur í V-
Þýzkalandi og þykir mönnum
sem þarna sé gengið á mann-
réttindi þau sem stjórnarskráin
á að tryggja, um rétt hvers og
eins til menntunar og vinnu við
sitt hæfi og einnig um skoðana
og fundafrelsi. Eru rök þess
opinbera í máli þessu þau, að
þeir sem verið hafa j
vinstri hópuin sem
stefna að byllingu, séu ekki
hæfir til að sinna störfum
innan ríkisbáknsins sem þeir
vilja bylta. En þó svo þessi rök-
semd komi til, dugar hún alls
ekki til skýringar á því hvers
vegna þeim, sem verið hafa
meðlimir í Sósíaldemókrata-
flokknum, er einnig neitað um
opinberar stöður. Sóslaldemó-
krataflokkurinn er einmitt
stjórnarflokkur i V-
Þýzkalandi um þessar mundir
og sennilega væri það engum
flokki fjarlægara að starfa
nokkurntíma gegn stjórnar-
skránni.
Hefur starfsbannið valdið
miklum mótmælum utan
Þýzkalands og þykir mönnum
þetta bera keim af Hitlers-
nasisma. Kröftugust hafa mót-
mælin verið frá Frakklandi þar
sem Kommúnista- og Sósíalista-
BOLLI
HÉÐINSSON iji
'■AA 7 MARKUS '
Dómararnir við ræstingakonu dómhússins: „Eftir að hafa skoðað
pappíra yðar nánar neyðumst vér til að segja yður upp störfum þar
eð áframhaldandi starf yðar hér gæti stefnt hinu frjálsa og
iýðræðislega skipulagi í hættu !“
flokkurinn hafa sent mótmæli
til Bonn, sem hefur svarað
þeim um hæl og fullyrt að Sam-
bandslýðveldið væri það lýð-
ræðislegasta ríki sem nokkurn
tíma hafi risið á þýzkri grund.
Nýlega birtist í vikuriti
nokkru viðtal við ung hjón í
Mið-Þýzkalandi en báðum.
er neitað um vinnu hjá því
opinbera, henni sem gagn-
fræðaskólakennara og honum
sem menntaskólakennara. Er
kennslukonunni brigzlað um að
hafa þann 1. maí 1973, á meðan
lögreglan ruddist inn í háskól-
ann í Mainz, setið ásamt
fleirum inni í fólksbíl þar í
grennd og voru þau líklega
talinn á leið til mótmælaað-
gerða sem Kommúnistaflokkur
Þýzkalands gekkst fyrir!
Eiginmanni hennar, mennta-
skólakennara, er neitað um
stöðu á þeim forsendum að á
námsárum sínum starfaði hann
í Sósíalíska þýzka stúdentasam-
bandinu auk þess sem yfirvöld
ásaka hann um að hafa tekið
þátt í mótmælaaðgerðum sem
kommúnískir hópar gengust
fyrir, þar sem mótmælt var
hernaði Bandaríkjamanna í
Indó-Kína og ofbeldisverkum
herforingjastjórnarinnar í
Chile. Voru mótmælaaðgerðir
þessar allar leyfðar á sínum
tíma af lögrégluyfirvöldum við-
komandi borga.
Eru hjón þessi ekkert eins-
Þátttakendur í mótmælagöng-
um þora ekki annað en að hvija
andlit sitt áður en haldið er af
stað.
dæmi og aðallega kemur þetta
niður á þeim er hyggjast
sækja um kennara- og lög-
fræðingastöður á vegum þess
opinbera.
Svo langt hefur ákafi þýzkra
yfirvalda gengið í því að neita
vinstra- fólki um opinberar
stöður, að nú er þess einnig
farið að gæta hjá þýzku Sam-
bandsjárnbrautunum. Eim-
reiðarstjóri nokkur í Wiirzburg
sem bauð sig fram fyrir hönd
Þýzka kommúnistaflokksins i
kosningum til fylkisþings og
borgarstjórnar árin 1970 og
1972 hefur nú verið sagt upp
starfi sínu hjá járnbrautunum,
þar sem hann hefur starfað um
nokkurra ára sekið og var
búinn að vinna sig upp í yfir-
eimreiðarstjórastöðu.Yfirstjórn
Sambandsjárnbrautanna hefur
að öllum líkindum fundizt hann
stjórna eimreiðunum of komm-
únískt.
En eimreiðarstjóri þessi
þekkir svipað dæmi frá föður
sínum. Faðir hans var á sínum
tíma einnig starfandi hjá þýzku
járnbrautunum og jafnframt
meðlimur í Kommúnistaflokki
Þýzkalands. Eftir að Hitler
komst til valda 1933 var faðir
hans rekinn úr starfi hjá járn-
brautunum eins og sonurinn
nú, en ári seinna var hann ráð-
inn aftur.
Jafnaðarmönnum í Þýzka-
landi þykir miður að fasismi
sem slíkur skuli eiga sér stað á
meðan þeir sjálfir eru við völd.
Þó ástandið sé slæmt, þá óttast
menn hvað við muni taka ef
Kristilegir demókratar vinna
Sambandskosningarnar í haust
og komast til valda. Er þá
jafnvel hald manna að þýzkur
McCarthyismi hefjist í Sam-
bandslýðveldinu líkt og átti sér
stað í Bandaríkjunum í upphafi
sjötta tugs aldarinnar.
—BH
fundi í sínum félögum og finnst
það ekkert hafa þangað að
sækja. Það nöldrar gjarnan
mest sem ekkert leggur jákvætt
til málanna. Annað fólk vinnur
þrotlausa yfirvinnu en út-
koman er sú sama og í fyrra
dæminu. Svo hrekkur fólk við
þegar skattseðillinn kemur og
sér að það er komið í víta-
hring sem það losnar ekki út
úr, meðan braskarinn stendur
glottandi hjá og borgar ekkert.
Það þriðja sem ég vil nefna
er að í a.m.k. stærri verkalýðs-
félögum eru margir hópar og
misjafnlega launaðir, og ef ein-
hver fær hækkun heimta hinir
hækkun líka. Þessi meinsemd
er verst því að hún er inni hjá
okkur sjálfum.
Nú sé ég í nýjasta hefti Vinn-
unnar, að á næsta þingi A.S.t.
ætli forystumenn verkalýðs-
félaganna að móta framtíðar-
stefnu um gerð þjóðfélagsins.
Það var nú svo.
Kjallarinn
Aðalheiður
Bjarnfreðsdóttir
Hvernig eigum við að breyta
gerð þjóðfélagsins nema að
hafa meirihluta á þingi? Voru
ekki lagðir fram punktar i
haust, einir 14 að mig minnir,
' sem áttu að gegna sama hlut-
verki? Ágætir punktar. Vissu-
lega. Við biðum mánuð eftir
mánuð eftir svari. Það kom
eftir samningana. Allt skal
hrifsað aftur áður en það er
fengið. Ég segi eins og er. Ég er
orðin leið á þessu kjaftæði. Á
hörmungartímum lagði þjóðinn
sér til munns skæði og skinn-
handrit. Enn er hún ekki farin
að éta pappír. 1 sömu grein í
Vinnunni er talað um órofa
samstöðu í verkfallsátökunum í
vetur. Mikið rétt. Það hlýddu
öll verkalýðsfélögin kallinu, en
hver varð svo útkoman? Ég skal
taka dæmi:
Verkamaður hafði fyrir verk-
fall 62 þús. í mánaðarlaun.
Hann var !4 mánuð í verkfalli
og tapaði 31 þúsundi á þeim
tíma. Fékk ekki láglaunabætur
og hækkaði upp í 65 þúsund.
Hver sem er getur reiknað út
hve lengi hann hefði verið að
vinna upp krónurnar sem hann
tapaði. ef hann hefði fengið að
halda sínu, hvað þá eftir að
verðhækkunnarskriðan féll. Nú
vita þeir sem þekkja verkfalls-
baráttu, að sigur eða ósigur
verður ekki reiknaður í krón-
um. Verkfallsbaráttan i vetur
var varnarbarátta. Samningar
mjög svo hóflegir. Ríkisvaldið
svaraði með hnefahöggi og
fylgdi því höggi eftir með skatt-
skránni. Við eigum að horfast í
augu við, að aðgerðin í vetur
var röng eða heppnaðist ekki,
svo að við verðum að reyna
annað. Einhver var að tala við
mig um daginn um pólitiska
forystu verkalýðsins.Ég varsvo
kát yfir þvi að hún skyldi vera
til, að ég gleymdi að spyrja
hver hún væri. Ég frétti það
vonandi fljótlega. Nú spyr
einhver; Hvað vilt þú gera? Ég
hef marg sagt það. Ég vil leggja
alla áherslu á að ná upp lágu
laununum. Það kemur vafa-
laust niður einhvers staðar, en
það á löggjafinn að glíma við.
Við eigum ekki alltaf að vera
að hlaupa til ríkisstjórna og
segja: „Megum við fá smá agnar
litið, kakan er orðin svo stór?"
Við eigum að segja: „Við vilj-
um lifa af okkar 40 stunda
vinnuviku. íslenskt þjóðfélag
er nógu rikt til að borga fyrir
okkar vinnu." Ég sagði [ grein í
þessu blaði í vetur, að frelsi
verkamannsins yrði að vera
hans eigið verk. Það dugir
hvorki að nöldra í sína bringu
eða hlaupa um og segja. „Verk-
fall, verkfall," bara til að gera
hasar, eins og sumt yngra fólkið*
gerir. Það getur verið nauðsyn-
legt að beita verkfallsvopni, og
enn blæs ekki þannig að það sé
hægt að láta það af hendi.
En nú skulum við öll snúa
okkur að því að hugsa um,
hvaða stefnu væntanlegt þing
A.S.l. ætlar að nota. Vonandi
gefst „forystumönnum verka-
lýðshreyfingarinnar," svo að ég
noti orð Vinnunnar, tækifæri
til að sjá og ræða það sem fram
á að leggja. Við bíðum og sjáum
hvað setur.
Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir
formaður
Starfsstúlknafélagsins Sóknar.