Dagblaðið - 16.11.1976, Blaðsíða 10

10
DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 16. NÖVEMBER 1976.
UBIAÐW
\frfálst, úháð dagblað
Utgefandi DagblaAið hf.
Framkvwnidastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjórí: Jónas Krístjánsson.
Fróttastjóri: Jón Birgir Pótursson. Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason. Aöstoöarfréttastjóri: Atli
Stoinarsson. íþróttir: Hallur Símonarson. Hönnun: Jóhannos Roykdal. Handrít: Ásgrímur Palsson.
Blaöamonn: Anna Bjarnason, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurösson, Erna V. Ingólfsdóttir, Gissur
Sigurösson, Hallur Hallsson, Helgi Pótursson, Jóhanna Birgisdóttir, Katrín Pálsdóttir, Kristín
Lýösdóttir, Ólafur Jónsson, Ómar Valdimarsson. Ljósmyndir: Árni Páll Jóhannsson, Bjarnleifur
Bjamleifsson, Sveinn Þormóösson.
Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson. Dreifingarstjóri: Már E.M. Halldórsson.
Áskriftargjald 1100 kr. á mánuöi innanlands. í lausasólu 60 kr. eintakiö.
Ritstjóm Síöumúla 12, sími 83322, auglýsingar, áskriftir og afgroiösla Þverholti 2, sími 27022.
Setning og umbrot: Dagblaöiö og Steindórsprent hff., Ármúla 5.
Mynda-og plötugerö: Hilmirhf., Síöumúla 12. Prentun: Árvakur hf., Skeifunni 19.
Bretar út hinn fyrsta
Heimsókn Gundelachs,- fram-
kvæmdastjóra hjá Efnahags-
bandalaginu, til íslands fyrir helg-
ina sýndi okkur fram á, að við
getum hreinsað erlend veiðiskip
úr fiskveiðilögsögu okkar, ef við
höfnum óskhyggju um aflamagn
og gróða af veiðum á miðum annarra þjóða.
Gundelach gætti sín á að flækja sig ekki inn í
hið sér-brezka böl þorskastríðanna. Hann marg-
ítrekaði, að hann væri ekki fulltrúi neins ríkis
innan Efnahagsbandalagsins, heldur heils
ríkjahóps með mismunandi fiskveiðihagsmuni.
Mönnum létti líka mjög, þegar Gundelach
sagðist ekki vera kominn til að semja um
framhald veiðiheimilda Breta eftir 1. desem-
ber. Hans verksvið væri allt annað, að hefja
viðræður um framtíðarskipan fiskveiði á haf-
svæðum Vestur-Evrópu.
Til vinstri er Tongsun Park sjálfur. Fyrir ofan
eru Edwards ríkisstjóri í Lousiana og kona
hans. Hún báði peningagjöf frá Park.
SUÐUR-KÓRESKU
SAMBÖNDIN
Það virðist því ljóst, að 200 mílurnar verði að
raunveruleika 1. desember gagnvart Bretum. í
því felst mikill sigur og ánægjulegur. Bretar
virðast ekkert geta gert gegn afnámi veiðiheim-
ildanna, því að þeir hafa framselt Efnahags-
bandalaginu hagsmuni sína.
Þrátt fyrir þetta megum við ekki halda, að
samskiptin við Efnahagsbandalagið verði dans
á rósum. Bandalagið er einmitt frægt fyrir
efnahagslegar þvinganir og kalda valdastefnu.
Það er ekki auðvelt að trúa orðum Gundelachs
um, að bandalagið hafni efnahagslegum þving-
unum gegn íslandi.
Við skulum að minnsta kosti vera slíku við-
búin. Ef við sjáum síðar glitta í efnahagslegar
þvinganir, megum vió ekki láta þær á okkur fá.
Hugsanlegt er, að Efnahagsbandalagið vilji
venja okkur betur við tollfríðindin, sem við
höfum notið síðan í sumar, og gera okkur
háðari þeim, áður en það íætur til skarar
skríða.
En um sinn er ljóst, að viðræður um gagn-
kvæm fiskveiðiréttindi hljóta að beinast í far-
veginn: Króna fyrir krónu. Efnahagsbanda-
lagið mun bjóða fiskveiðiréttindi fyrir íslend-
inga við Grænland og í Norðursjó gegn fisk-
veiðiréttindum fyrir sín ríki á Islandsmiðum.
I þeim viðræðum skiptir okkur mestu að
ofmeta ekki hagsmuni okkar af veiðimöguleik-
um á miðum annarra þjóða. Þeir skipta okkur
sáralitlu, næstum engu, í samanburði við hags-
muni okkar af að losna við útlendinga af okkar
eigin miðum.
Það er raunar lítt skiljanlegt, hversu mikla
áherzlu Morgunblaðið og sjávarútvegsráðherra
leggja á þessa fjarlægu og langsóttu hagsmuni.
Vandi okkar felst aftur á móti í ofveiði er-
lendra skipa á íslandsmiðum. Við megum ekki
framselja sigurinn í fiskveiðideilunni, því að
ofveiðin á íslandsmiðum er alvarlegasta málið.
Bezt er, að hver búið að sínu. Bezt er, að við
látum aðrar þjóðir í friði á þeirra miðum og að
við gerum um leið sömu kröfur til þeirra. Eftir
hálfan mánuð eigum við að vera lausir vý3
Breta af Islandsmiðum. Og þá er næsta málið
að losna við Vestur-Þjóðverja. Við skulum ekki
víkja af þeirri leið, sem við erum nú á.
Hann ekur um höfuðborg
Bandarikjanna í Mercedes Benz-
inum sínum, — eða Jagúarnum
eða Lincoln Continentalnum eða
Rolls Roycinum sínum. íbúðar-
húsið hans í Rock Creek Park
kostar um 90 milljónir króna, á
veggjunum hanga verk eftir
Chagalls og Picasso, og hljóm-
flutningstækin kosta ekki minna
en 6 milljónir.
Maðurinn er Tongsun Park, 41
árs gamall Suður-Kórei, mennt-
aður í Georgetown háskólanum og
í innsta hring meðal frægs fólks.
Laust eftir síðustu mánaðamót
skýrðu bandarískir leyniþjón-
ustumenn óopinberlega frá því,
að Park væri njósnari s-kóresku
stjórnarinnar. Leyniþjónustu-
mennirnir sögðu ennfremur, að
Park og aðrir samlandar hans
gæfu þingmönnum og öðrum
opinberum embættismönnum
,,gjafir“ fyrir úm 190 milljónir
króna á ári samkvæmt beinum
skipunum frá Seoul höfuðborg
Suður-Kóreu.
Tongsun Park hefur um nokk-
urt skeið verið grunaður um að
fjármagna leyniþjónustu Kóreu
(KCIA) í Bandaríkjunum. Opin-
berir embættismenn í Bandaríkj-
unum segja, að afhjúpanir ólög-
legra athafna Parks séu rétt að
byrja. — Það var stórblaðið
Washington Post, sem fyrst impr-
aði á málinu.
Talið er að Tongsun Park-málið
hafi þegar leitt til dauða eins
manns. Eiginmaður þjónustu-
stúlku Betty Ford í Hvíta húsinu
framdi sjálfsmorð eftir að það
upplýstist, að Park hafði greitt
fyrir sumarleyfisferð þeirra
hjóna. Mútur hans ná allt frá arm-
bandsúrum til fullra umslaga af
seðlum. Fullvíst er að verulegar
upphæðir þessa „gjafafjár" eru
fengnar úr opinberum sjóðum.
Starfar eftir fyrir-
skipunum forsetans
Fullvíst er að fyrirskipanir um
þessar mútur og gjafir eru
komnar frá forseta Kóreu sjálfum
til að „skapa sér velvild löggjafar-
valdsins“. Þessar ásakanir hafa
verið harðlega bornar til baka í
S-Kóreu og sagðar algjörlega til-
hæfulausar. Tongsun Park sagði
sjálfur, að það væri haugalygi, að
hann hefði nokkru sinni gefið
þingmönnum gjafir, hvað þá að
hann væri njósnari. Vitað er, að
verið er að rannsaka gerðir að
minnsta kosti 20 þingmanna.
Njósnaferill Tongsun Parks er
sagður hafa byrjað nokkuð
óvenjulega. Hann var handtekinn
á síðari hluta 7. áratugarins af
KCIA og gefið að sök að segjast
vera frændi forseta S-Kóreu,
Park Chung Hee. Hann var
færður til „Bláa hússins“, sem er
aðsetur Chung Hees, þar sem
hann ræddi við forsetann og yfir-
menn KCIA. Bandarisku leyni-
þjónustunni CIA er kunnugt um
hvað gerðist í „Bláa húsinu“ þar
eð hún hleraði það.
Samkvæmt skýrslum sam-
þykkti Tongsun Park að stofna
sjóði til að greiða þingmönnum og
öðrum opinberum embættis-
mönnum fyrir að tryggja áfram-
haldandi aðstoð Bandarikja-
manna við S-Kóreu og þagga
niður gagnrýni á stjórnarfarið
þar.
Starfsemin
fjórmögnuð með
umboðslaunum
Áætlunin var einföld. Kóreska
stjórnin sendi bréf til allra helztu
hrísgrjónaútflytjenda Banda-
ríkjanna og tilkynnti þeim,
að Tongsun Park hefði sam-
þykkt að gerast milliliður í út-
flutningsviðskiptum milli Banda-
ríkjanna og S-Kóreu. 1 þessu
bréfi, sem var ritað 21. marz 1972,
segir meðal annars; „Þjónusta
hans mun vera notuð við alla
verzlun okkar með hrís-
grjón frú Bandaríkjunum."
Samkvæmt útreikningum opin-
berra embættismanna munu
umboðslaun Parks hafa numið
um 950 milljónum króna á ári.
Hluti þessarar upphæðar var not-
aður til að múta stjórnmálamönn-
um, annar hluti fór í að fjár-
magna KCIA og síðan notaði Park
sjálfur drjúgar upphæðir til
að tryggja sin eigin viðskiptasam-
bönd.
Með því einu að þiggja umboðs-
laun fvrir hrísgrjónaverzlunina
braut Park bandarfsk lög. Mest-
öll hrisgrjónaviðskiptin fóru
eftir „Food for Peace“ kerfinu og
það heimilar ekki, að nokkur um-
boðslaun eða milliliðakostnaður
sé reiknaður. — Árið 1974 höfðu
því Park og samstarfsmenn hans
efni á að bjóða Rose Mary Woods
einkaritara Richards Nixons
skartgripi og aðrar góðar gjafir.
Alexander Haig yfirmaður starfs-
Jiðs Hvíta hússins fékk óvænt
tilboð um að veita viðtöku nítján
milljónum króna og einnig fekk
John Nidecker annar star'fsmaður
Hvíta hússins í forsetatíð Nixons
svipað tilboð — öll afþökkuðu
þau gjafirnar. — Þetta eru aðeins
dæmi um óvænta gjafmildi Tong-
sun Parks og manna hans.
Viðurkennir að hafa gefið
þingmönnum fé
Park hefur sagt, að hann hafi
gefið Richard Hanna þingmanni í
Kaliforníu um 4.3 milljónir kr.
Hanna hefur viðurkennt þetta og
sagt, að upphæðina hafi hann
fengið í réttlætanlegum viðskipta-
tilgangi. Þá segist Park hafa gefið
William Broomfield þingmanni í
Michigan um 190 þúsund krónur,
en Broomfield neitar öllu slíku.
Þá viðurkennir Park að hafa
gefið Cornelius Gallagher þing-
manni í New Jersey talsverða
upphæð undir borðið og að enn-
fremur hafi eiginkona ríkissak-
sóknarans í Lousiana þegið 200
þús. króna. Rikisstjórinn, Edwin
Edwards, segist hafa neitað fjár-
hagsaðstoð frá Park árið 1971, en
hann átti í kosningarbaráttu og
hafi ekki vitað fyrr en þremur
árum seinna, að kona hans hefði
veitt peningunum viðtöku úr
hendi Parks. „Park gaf konu
minni og dætrum þessa peninga
til að gera við þá hvað sem þær
lysti og ég sé ekkert ólöglegt eða
óeðlilegt við það,“ sagði rikisstjór-
inn.
Ford og Humphrey
meðal gesta Parks
Tongsun Park stofnaði George
town klúbbinn og hélt glæsilegar
veizlur í nafni hans. Meðal
gesta klúbbsins má nefna Gerald
Ford, á meðan hann var enn vara-
forseti. Hubert Humphrey er
einnig á gestalista George Town
klúbbsins.
Park yfirgaf Bandarikin fyrir
hálfum mánuði og er sagður á
viðskiptaferðalagi. Síðast var vit-
að af honum í London.
Nokkrir starfsmenn banda-
rísku leyniþjónustunnar, CIA,
óttast, að frekari uppljóstranir á
starfsemi Parks í Bandaríkjunum
muni leiða til þess, að starfsemi
CIA 1 Kóreu verði fyrir óbætan-
legu tjóni í framtíðinni. Dóms-
málaráðuneytið er þó ekki á því,
að sleppa eigi hendinni af Park.
Framburður hans gæti skipt
höfuðmáli í hverju því tilfelli sem
kæmi til málshöfðunar.
Embættismaður í dómsmála-
ráóuneytinu orðaði þetta svo;
„Við vitum ekki hvort margar
þessara ásakana eru réttar. Og
jafnvel þó að þær séu á rökum
reistar, þá erum við ekki vissir
um, hvort peningagjafirnar séu
ólöglegar."
Þrátt fyrir þetta bendir ýmis-
legt til að hneykslið eigi eftir að
verða enn víðtækara en nú er
orðið.