Dagblaðið - 01.03.1977, Blaðsíða 15

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐ.IUDAGUR 1. MARZ 1977.
15
■N
sem var til húsa i Aðalstræti
6B, þar sem Morgunblaðshúsið
stendur nú.
Þetta var aðeins þriggja her-
bergja íbúð, svo það má nærri
geta að mömmu mátti bregða að
flytja með okkur stelpurnar úr
heilu húsi.
Það var svo mikill hávaði frá
vélsmiðjunni í íbúðinni hjá
okkur að mamma sagði
stundum að hún vaknaði ef vél-
arnar hættu að ganga.
Mamma þurfti, ekki síður en
pabbi, að leggja mikið á sig alla
tíð og þótt þau væru mjög ólík
að mörgu leyti þá voru þau alla
tíð ákaflega samhent, byggðu
hvort annað upp.
Einu sinni bilaði skrúfa úr
stóru skipi og þurfti nauðsyn-
lega að fá gert við hana. Það
var engin véismiðja nógu stór
til þess að hægt væri aö taka
skrúfuna í hús og til stóð að
flytja hana til útlanda til við-
gerðarinnar. En pabbi tók hana
í sína smiðju og þurfti þá að
gera gat í eldhúsgólfið hjá
mömmu til þess að koma henni
fyrir.
Guðrún, Sigrún og systursonur þeirra Markús Sveinsson hjá málverki af Markúsi fvarssyni. Hann var alla tið mjög grannur sögðu
þær systurnar — enda oft matarlaus á milii landa vegna sjóveikinnar.
Kjarvai fór út í Skerjafjörð um eftirmiðdaginn og kom aftur um kvöldið með myndina sem hann
hafði málað. Pabbi var hálffeginn að vera búinn að kaupa siifurdisk í brúðargjöfina því hann var svo
hrifinn af myndinni," sagði Sigrún.
Þetta var á árunum rétt eftir
1920 og þá var pabbi farinn að
kaupa málverk og önnur lista-
verk. Húsið hér við Sólvalla-
götu var byggt árið 1926 en það
var leigt út til að byrja með og
við fluttum ekki í það fyrr en
1929, og þá í þriggja herbergja
íbúð sem var uppi í risinu. Það
var ekki fyrr en nokkuð
mörgum árum seinna sem
mamma og pabbi fluttu niður
á fyrstu hæðina. Hæðirnar voru
leigðar út. Þá átti pabbi orðið
stórt málverkasafn en myndun-
um gat hann ekki komið fyrir
heima. Hann ,,lánaði“ þær
vinum sínum og kunningjum
og héngu þær þar uppi. Hann
sagði sem svo að þegar hann
tæki myndirnar aftur yrði fólk
búið að læra að meta að hafa
falleg listaverk hangandi á
veggjunum hjá sér og myndi
þetta verða til þess að það
keypti sér málverk sjálft.
Stundum kallaði pabbi á
okkur stelpurnar og gaf okkur
hverri sitt málverkið. Það voru
kannski þrjú málverk eftir
Kjarval eða Asgrím eða ein-
hvern annan.
Stundum átti hann til. ef ein-
hver var í heimsókn og dáðist
mikið að einhverri myndinni,
að gefa viðkomandi myndina.
Hann gaf einu sinni gesti eina
Asgrímsmynd, sem hann hafði
gefið mér." sagði Sigrún. „Mér
þótti þetta náttúrlega leiðinlegt
en þegar ég sagði Ásgrími frá
þessu gaf hann mér óðara aðra
mynd, mjög fallega "
Á heimilum þeirra systra,
Guðrún býr á neðri hæðinni og
Sigrún á þeirri efri, eru vegg-
irnir þaktir hstaverkum og einn-
ig eru á heimilum þeirra beggja
margir aðrir fagrir og fágætir
gripir úr heimili foreldra
þeirra.
„Foreldrar okkar voru vanir
að gefa málverk eða eitthvert
annað listaverk í brúðar- og
tækifærisgjafir. Einu sinni
ætluðu þau að gefa brúðargjöf
og höfðu fært í tal við Kjarv-al
að hann málaði mynd af því
tilefni. Það dróst eitthvað hjá
listamanninum, þannig að þau
voru búin að kaupa silfurdisk
til þess að gefa. Svo kemur
Kjarval í eftirmiðdagskaffi og
fór pabbi þá að minnast á þetta.
„Allt í lagi," sagði Kjarval.
snaraðist út úr dýrunum, fór út
í Skerjafjörð og málaði allan
daginn og kom aftur klukkan
ellefu um kvöldið með for-
kunnarfagurt málverk. Satt að
segja held ég að pabbi hafi
verið hálffeginn að vera búinn
að kaupa silfurdiskinn þannig
að hann gat sjálfur átt mál-
verkið!" sagði Sigrún.
„Einu sinni fór ég með pabba
í vinnustofuna til Áágríms,"
sagði Guðrún. „Þá sá ég óskap-
lega fallega mynd og spurði
hvort ég gæti fengið hana
keypta — upp á afborganir auð-
vitað. Þá sagði Ásgrímur að
hann hefði aldrei ætlað þessa
mynd til sölu en ég skildi bara
taka hana með mér heim og vita
hvernig mér líkaði við hana. Ég
gerði það og eftir smátíma
spurði Ásgrímur hvernig mér
líkaði við myndina og var ég
enn á þeirri skoðun að ég vildi
eignast hana. Þá sagði Ásgrím-
ur: „Hún átti aldrei að seljast,
svo þú mátt bara eiga
myndina." Og myndina á ég
enn og mun aldrei skilja hana
við mig meðan ég lifi," sagði
Guðrún.
„En það var ekki einungis
pabbi sem hafði auga fyrir list-
inni." sagði Sigrún. „Mamma
var ákaflega listræn í sér líka.
Einu sinni sagði Björn Th.
Björnsson listfræðingur í er-
indi í útvarpinu að það væri
s.vnd að íslenzkar konur skuli
e.vða lífi sínu í að kópíera
danska list. Þá sagði mamma:
„Stelpur. komið þið með blað
og blýant." Og hún teiknaði
upp útsaumsm.vnstur þarna á
Vi
„Stelpur, komið þið með blað og blýant," sagði mamma, og svo
teiknaði hún upp mynstrið sem hún síðar saumaði í bekk sem var
útskorinn af Stefáni Eiríkssyni.
borðstofuborðinu, náði síðan í
garnpokann sinn og saumaði
mynstrið. Þetta er setan í út-
skornum bekk hér á ganginum.
Bekkurinn er útskorinn af
Stefáni Eiríkssyni myndskera,
eins og margir aðrir gripir sem
við systurnar eigum. Við
fengum t.d. útskorna gripi eftir
Stefán í fermingargjöf," sagði
Sigrún.
Nú var komið fram að hádegi
og saltkjötið og baunirnar sem
verið var að sjóða á báðum
hæðum af því þetta var á
sprengidaginn var tilbúið. Við
kvöddum. þökkuðum fyrir
spjallið og héldum út í góða
veðrið.
DB-m.vndir Hörður Vilhjálms-
son. Texti: A.Bj.