Dagblaðið - 24.03.1977, Síða 11

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 24. MARZ 1977.
Um mannlrf
—Sýning Riínars Gunnarssonar í
GalleríSolon íslandus
Myndlisf
AÐALSTEINN
INGÖLFSSON
ljósmynda í efa (ég sæti ekki og
skrifaði um þessa sýningu ann-
ars...), en ég hef áhuga á rökum
ljósmyndara í þessu efni. Ljós-
myndir Rúnars eru allar stórar
með „sepia“ tónum og fjalla
þær um mannlifið í Grjótaþorp-
inu, miðbænum og New York
þar sem hann var á ferð ný-
verið. Vart verður séð af svo
fáum myndum hvers megin-
hugsun Rúnars er sem ljós-
myndara, en þó sýnist mér hún
hneigjast meir til „komposi-
sjónar" heldur en könnunar á
sálfræði eða mannlegum sam-
skiptum og er það þá einhvers
konar myndrænt jafnvægi sem
ljósmyndarinn er á höttum
eftir.
Þeir eru margir hæfileika-
mennirnir innan sjónvarpsins.
Fyrir skömmu hélt Egill
Eðvarðsson ágæta sýningu á
teikningum sínum og nú ríður
starfsfélagi hans, Rúnar
Gunnarsson, á vaðið með ljós-
myndasýningu í Gallerí Sólon
íslandus í Aðalstræti. Rúnar er
reyndar enginn nýgræðingur í
greininni, hefur tekið ljós-
myndir í ein 15 ár og hélt sjálf-
stæða ljósmyndasýningu í Unu-
húsi árið 1969, en þekktastur
mun hann vera fyrir vinnu sína
við sjónvarpið'undanfarin ár. Á
sýningu hans nú eru 23 ljós-
myndir og virðist galleriið sem
skapað fyrir sýningu af þessu
tagi og fylgir henni prýðileg
sýningarskrá með fjölda mynda
og upplýsinga. Einmitt.það sem
við myndrýnendur þurfum að
hafa í höndunum þegar að
skrifum kemur.
Ljósmynd í
lykilhlutverki
í skránni er formáli þar sem
Rúnar gerir grein fyrir þróun
ljósmyndatækninnar en í eftir-
mála skýrir hann eigin afstöðu
til hennar. Ég er e.t.v. ekki
alveg sáttur við allt i formála,
— t.d. finnst mér of stórt tekið
upp í sig að segja að ljósmynda-
vélin hafi gegnt „lykilhlutverki
í framþróun iðnaðar, tækni og
vísinda“ á úthallandi 19. öld.
Hún var orðin mikilvæg, vissu-
lega — en ekki afgerandi.
Einnig sakna ég skoðana
Rúnars á því hvers vegna hann
telur ljósmyndina nú eiga
aðgang að „salarkynnum sem
áður voru vigð málurum og
myndhöggvurum eingöngu“
eins og segir í formála. Nú dreg
ég sjálfur ekki listrænt gildi
í jafnvœgi
Mikilúðlegt frambretti á
gömlum bil ber við gömul báru-
járnshús, kræklóttu tré er stillt
upp andspænis þrihyrningum
húsa, gaskútar mynda sterka
heild á móts við skýjakljúfa
New York o.s.frv. Að vísu má á
sýningu Rúnars finna persönu-
stúdíur, — konu í flugstöð,
negrapilt í New York og gamlar
konur í gömlum húsum, en þar
virðist Rúnar vera að túlka hug-
takið „bið“ fremur en lesa úr
■eða lýsa persónuleika. Hinar
yfirveguðu húsamyndir hans
virðast honum nær hjarta, —
en eins og ég hef sagt er erfitt
að ráða stefnu ljösmyndarans
af þessu úrtaki. En ekki verður
dregin í efa kunnátta hans og
smekkvísi sem skín út úr hverri
mynd.
alltaf eins og sneyptur hundur.
Hins vegar er hafin mikil leit
að fanganum, sem er eina leiðin
til þess að fá Frakkana til þess
að hætta að hlæja.
Og í miðri kosninga-
baráttunni fékk innanríkis-
ráðherrann fréttir sem urðu
honum mikið gleðiefni.
Lögreglan taldi sig hafa hand-
samað manninn sem ók Spaggi-
ari á brott. Tveir menn höfðu
séð hann fyrir utan dómshúsið í
Nissa þennan sama dag, þar
sem hann stóð og þvoði mótor-
hjól af mikilli nákvæmni í þrjá
og hálfan tíma.
Gapandi
Það var þá sem Spaggiari
kom á fleygiferð út um glugg-
ann og eftir fimm sekúndur var
hann horfinn á mótorhjólinu út
I umferðina.
Eftir stóðu dómarinn Bouzais
og aðstoðarmenn hans gapandi
enda héldu þeir, að enginn
myndi lifa stökkið af.
Að Gerard Rang skuli nú
hafa verið handtekinn er í
sjálfu sér fréttnæmt, enda þótt
hann neiti öllu staðfastlega.
Hann er sjálfur þekktur hægri
öfgasinni, glaumgosi og
ævintýramaður. Rang var
einnig handtekinn er verið var
að rannsaka ránið í bankanum i
Nissa. En honum tókst að
sannfæra lögreglumennina um
sakleysi sitt og lögreglan kom
ekki auga á Spaggiari, fyrr en
farið var að rannsaka vini
Rangs.
Gamall glœpamaður
Rang er kunnur mótorhjóla-
kappi og hefur meira að segja
keppt í íþróttinni. Hann er einn
hinna fáu leiðtoga í undir-
heimunum og fyrrum OAS
maður, sem talinn er hafa gétað
átt þátttöku í því að frelsa
Spaggiari.
Þessu til viðbótar hefur lög-
reglan komizt að þvi, að Rang
átti kærustu, sem vinnur í
skrifstofubyggingu beintiá móti
dómshöllinni þar sem Spaggiari
stökk út.
Atburðurinn er Spaggiari
var frelsaður virðist hafa verið
ámóta vel skipulagður og þegar
klóakránið var framið.
Vitað er, að þeir hljóta að
vera þó nokkrir sem viljað hafa
Spaggiari lausan áður en réttar-
höld hæfust yfir honum. En
flóttinn gefur til kynna, að
fleiri áhrifarikir menn standi
að baki honum.
En hverjir? Ekki er talið
líklegt, að Rang komi til með að
segja nokkurn skapaðan hlut
við lögregluna. Hann segir
sennilega, að hann „hafi fjar-
vistarsönnun, sem hann geti
ekki látið uppi í augnablikinu
og að hann myndi aldrei geta
ekið svo stóru mótorhjóli og
Kawasaki 900 er“.
Talið er fullvist, að Spaggi-
ari sé kominn langt út fýrir
landamæri Frakklands. Allt
Miðjarðarhafið er einn stór
gluggi éins og einn lögreglu-
þjónninn orðaði það.
Nýir brandarar
Og sífellt er verið að búa til
nýja ' brandara um flótta
Spaggiaris Fólk bíður nú í
ofvæni eftir því að fá að lesa
um flóttann í endurminningum
hans, því hann var búinn að
skrifa þáttinn um klóakránið,
en innanríkisráðherrann
bannaði að bókin yrði gefin út.
t ' ' " I
Flytjum skipaviögerdir
inn í landiö
Talið er að viðgerðarkostn-
aður íslenskra skipa erlendis
hafi numið 1910 milljónum
króna árið 1975 á gengi þess
árs. Þar af nam viðgerðar-
kostnaður farmskipa 1050
milljónum króna. Hér er allt
meðtalið, viðhald, tjón og
breytingar.
Óhætt er að hækka þessar
tölur um tæp 20% til þess að fá
gengi síðastliðsins árs. Auk þess
ma buasi við að einhver
aukning hafi orðið á viðgerðum
íslenskra skipa frá árinu 1975
m.a. vegna mikilla breytinga á
skipum á síðastliðnu ári, má því
telja að viðgerðarkostnaður
íslenskra skipa erlendis hafi
numið að minnsta kosti 2,4
milljörðum íslenskra króna
árið 1976, þar af vegna
farmskipa 1.2 milljörðum
króna, þ.e. á gengi þess árs.
Hér er um háar upphæðir að
ræða, gjaldeyrisútlát sem spara
mætti að verulegu leyti með því
að flytja skipaviðgerðir að eins
miklu leyti og unnt er inn í
landið.
Ég hef hér getið sérstaklega
um viðgerðarkostnað farm-
skipa okkar erlendis vegna þess
að ókleift er að framkvæma
flokkunarviðgerðir á stærstu
farmskipum okkar íslendinga
hér heima. Okkur skortir
tækniútbúnað til þess að gera
það kleift. Við þurfum stærri
dráttarbrautir eða skipalyftur
til þess að unnt sé að gera við
stærstu skipin okkar hér
heima.
Slippfélagið í Reykjavik, eitt
mikilvægasta iðnfyrirtæki
höfuðborgarinnar, hefur nú
mikinn áhuga á því að eignast
skipalyftu er géri fyrirtækinu
vonandi kleift að taka upp hin
stærstu farmskip okkar
íslendinga og framkvæma þar
hinar stóru og tímafreku
flokkunarviðgerðir. Slík skipa-
lyfta mundi kosta 5-600
milljónir króna. En auk þess
kostar það verulega fjármuni
að koma slíkri lyftu fyrir og
skapa nauðsynlega aðstöðu
kringum hana.
M.a. hefur slík hugmynd
komið upp að koma skipalyft-
unni fyrir á Ægisgarði og fella
hana undir umráðasvæði
Slippsins. En enda þótt sú leið
verði ekki farin mun unnt að
koma skipalyftu fyrir á at-
hafnasvæði Slippfélagsins.
Til skamms tíma var það
stefna borgaryfirvalda að skapa
Slippfélaginu nýja aðstöðu sem
fyrst við Elliðaárvog þar sem
framleiðsluaðstaða fyrir skipa-
viðgerðir er ráðgerð.
Nú hefur orðið stefnu-
breyting í þessum efnum. Borg-
aryfirvöld telja nú skynsam-
legast að búa Slippfélaginu
betri aðstöðu þar sem nú er,
vegna þesshve dýrtogtímafrekt
verði að byggja nýja viðgerðar-
aðstöðu upp frá grunni í Elliða-
árvogi. Tel ég hina nýju stefnu
skynsamlegri og raunhæfari.
Mikla nauðsyn ber til þess að
hraða þessum breytingum og
þeirri uppbyggingu sem
nauðsynlegt er að fr^mkvæma
á athafnasvæði Slippfélagsins.
Ljóst er að þær breytingar
verða ekki að veruleika nema
til komi atbeini opinberra aðila.
Mín skoðun er sú að hér eigi
Reykjavíkurborg að koma tii
aðstoðar. Borgin ætti að hafa
forustu fyrir því að leiða til
samstarfs þá aðila sem hér eiga
mestra hagsmuna að gæta þ.e.
Slippfélagið og hinar stærstu
járnsmiðjur í Reykjavlk.
Ef til vill væri skynsamlegst
að stofna nýtt fyrirtæki um
skipalyftu og nýja ful.lkomna
viðgerðaraðstöðu. Reykjavíkur-
borg ætti þá að leggja frármagn
i slíkt fyrirtæki og gerast eign
araðili. Hið nýja fyrirtæki gæti
síðan skapað grundvöll skipa-
smíða I Reykjavík.
Höfuðborgin hefur dregist
aftur úr sviði skipamsíða og
skipaviðgerða. í Reykjavík var
fyrsta ísl. stálskipið smíðað.
En síðan hafa aðrir staðir tekið
forustu i skipasmíðum enda
þótt Reykjavík hafi ávallt átt
mikið af hæfum iðnaðar-
mönnum á þessu sviði. Ekki
harma ég það að aðrir staðir
landsins sýni dugnað og atorku
á sviði skipasmíða. En ég tel að
stærsta höfn landsins hljóti að
hafa forustu á sviði skipavið-
gerða og að eðlilegast sé að gert
verði við stærstu farmskip okk-
ar tslendinga í Reykjavík.
Skipasmíðar komar þar
áreiðanlega í kjölfarið.
Mér er það ljóst, að við mun-
um aldrei geta flutt skipa-
viðgerðir að öllu leyti inn í
landið. Skip okkar geta bilað
erlendis og þá getur verið hent-
ugast að sigla til næstu hafnar
til viðgerða. En við getum stór-
aukið skipaviðgerðir í landinu
sjálfu.
Björgvin Guðmundsson
borgarfulltrúi.
Gerard Rang, — maðurinn, sem trúlega hefur aðstoðað Albert við
flóttann. En hann neitar öllu saman.
Björgvin
Guðmundsson
Kjallarinn