Dagblaðið - 17.03.1980, Blaðsíða 12

12
BMW320 árg. 1979 Renault 12 L árg. 1976
BMW 316 árg. 1978 Renault 12 station árg. 1975
BMW316 árg. 1977 Renault 12 station árg. 1971
BMW 518 árg. 1976 Renault 12 TL árg. 1971
BMW 2800 árg. 1969 Renault 6 TL árg. 1972
BMW1802 árg. 1973 Renault 5 GTL árg. 1978
Renault 20 TL árg. 1978 Renault 4 VAN F6 árg. 1980
Renault 16 TL árg. 1975 Renault 4 VAN F6 árg. 1979
Renault 16 TL árg. 1973 Renault 4 VAN F6 árg. 1978
Renault 16 TS árg. 1972 Renault 4 VAN F4 árg. 1979
Renault 14 TL árg.1978 BMW 528 árg. 76
Renault 12 TL árg. 1978 BMW 525Automatic árg. 77
Renault 12 TL árg. 1977 BMW 520 árg. 78
KRISTIHN GUÐNASON HF.
SUÐURLANDSBRAUT 20, SÍMI 86633
Ársháfíð
Sjálfsbjargar í Reykjavík
Árshátíðin verður haldin á Hótel Loftleiðum, Víkingasal,
laugardaginn 22. marz og hefst kl. 19.30 með borðhaldi.
Góð skemmtiatriði. Ferðaþjónustan verður í gangi. Pantið
miða, borð og ferðaþjónustu á skrifstofu félagsins í síma
17868, ekki seinna en fimmtudaginn 20. marz.
vwn&. FRAMRÚOU?
rr?
Ath. hvort við getum aðstoðað.
Isetningar á staðnum.
BÍLRÚÐAN ISSíSSog 25780
Comeback Comeback Comeback Comeback
ENDURKOMAN
Ný geysispennandi amerísk-ensk „þriller” — hrollvekja.
Ef þú ert myrkfælin(n) eða óstyrk(ur) á taugum ættirðu
EKKI að sjá þessa mynd.
Ath.: Verið er að sýna þessa mynd um þessar mundir i
London og New York við geysiaðsókn.
Sýnd kl. 5,7.05,9.10 og 11.15.
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 17. MARZ 1980.
Viltu hervamir eða...? -
NYSTOR-
STYRJÖLD?
Þróun hvors risaveldis fyrir sig
sýnir að annað þeirra er komið i aug-
ljósa sóknarstöðu. Það er rétt að
draga sögulegar hliðstæður milli her-
náms Afganistans og hemáms
Austurríkis skömmu fyrir aðra
heimsstyrjöldina.
Margir hafa sýnt fram á að Sovét-
ríkin eru ekki einhvers konar fána-
beri sósíalisnta og þjóðfrelsis heldur
ríkiskapítalískt stórveldi. Þessu eru
aðrir ósammála af ýmsum orsökum.
Einhvern veginn virðist sú deila
þokast úr vegi fyrir vaxandi sam-
stöðu manna um hættuna af Sovét-
ríkjunum. Er það vel — svona í aðra
röndina.
Úr því að innrásin í Afganistan
hristi við okkur, er þá ekki tími til
kominn að velta fyrir sér öllum þeim
vandamálum sem 3. heimsstyrjöldin
ylli íslandi? „Langsótt, hlægilegt,
stríðsæsingar eða raunsæi” — ef til
vill eiga slíkar einkunnir við það sem
hér fer á eftir. Viðbrögð manna segja
tilumhvað réttaster.
Dagblöðin á íslandi skrifuðu mikið
um friðinn 1938 og 1939. Sern betur
fer kom andvaraleysið okkur ekki í
koll. En það var ekki íslenskum
stjórnmálamönnum að þakka.
Stafla íslands
Hernaðarstaða íslands ræðst af
mörgu. Meðal annars af þrennu: 1
fyrsta lagi af tegund vopna og styrj-
aldaraðferðunum. Nú er mikilvægt
að hindra flug langfleygra véla, kaf-
bátahernaður er afar mikilvægur og
notkun háþróaðs tæknibúnaðar
sömuleiðis. Yfirráð stríðsaðila yfir
Islandi skipta sköpum í átökum
austurs og vesturs um Evrópu og
Atlantshafið.
í öðru lagi ræðst staðan af því
hverjir eiga í stríði. í styrjöld risa-
veldanna lægi ísland mitt á ntilli
þeirra, í skotlínu svo að segja. Þar að
auki er helsta siglingaleið Sovétríkj-
anna milli íslands og Noregs en sigl-
ingaleið Bandaríkjantanna til Evrópu
er sunnan íslands.
Loks má minna á hervarnir í land-
inu sjálfu, NATO-herstöðvar dragast
inn í átökin. Hér er að víus ekkert lið
eða búnaður til að verja landið árás.
Hér er ein orrustuflugsveit, eftirlits-
flugvélar og kafbátaleitarvélar, auk
fullkontinna radar-, fjarskipta- og
stjórnstöðva — eins konar útvörður á
gægjunt.
Af öllu þessu má ráða að ísland
yrði bitbein risaveldanna í styrjöld
milli Sovétrikjanna (með Varsjár-
bandalagsríkjunum) og NATO-rikj-
anna og bandamanna þeirra.
Átök um ísland?
Ég tel ekki fjarri lagi að miða við
að núverandi herstöðvar verði hér á
næstu árum, einfaldlega vegna þess
að andstaðan hefur ekki náð lengra
en raun ber vitni.
í síðustu heimsstyrjöld var það
ekki voldugasta iðnríkið sem hóf
styrjöldina heldur það riki sem hafði
mesta hagsmuni af nýrri skiptingu
heims í áhrifasvæði. Séu Sovétríkin
komin af stað með tangarsókn inn i
Evrópu og hefja með því nýja styrj-
öld þá er þeim nauðsynlegt að her-
nema Noreg, Svalbarða og ísland eða
a.m.k. gera herstöðvar á Islandi,
óvirkar.
Hernárn íslands hlýtur að útheimta
leiftursókn allstórs herafla. f sovéska
hernum eru til 8—12.000 manna vél-
væddar herdeildir sem fluttar eru til
með flugvélum. Ein slík átti þátt í að
taka Kabúl fyrir skömmu. Á undan
yrðu líklega sendar árásarvélar og
AriT. Guðmundsson
venjulegar eldflaugar af sjó til að
gera andstæðinginn sem óvirkastan,
fyrst og fremst á Keflavíkurflugvelli.
Auðvitað er hætta á notkun
kjarnavopna. Þau eru þó síst notuð
til að undirbúa innrás, miklu fremur
til gjöreyðingar landsvæða sent eru
talin lítilvæg eða til þess að stöðva
sóknaratlögu. Vegna þessa er liklegt
að Sovétmenn beiti venjulegum árás-
arvélum ef þeir velja fremur að setja
NATO-herstöðvar hér úr leik en að
hernema landið í upphafi stríðs.
NATO-varnir?
Varnargeta bandarísku herstöðv-
anna hér gegn árás er lítil sem engin.
Stöðvarnar eru liður í sameiginlegu
varnarkerfi NATO og eiga að vara
NATO-ríkin við. Þetta hlýtur að
tákna að NATO ætlar sér að
„fórna” íslandi eftir að aðvörun er
kontin héðan eða þá að viðvörun eigi
að gera NATO kleift að fiytja hingað
Iiðsauka — nú eða þá að NATO telji
árásálandið ólíklega.
Þessi atriði vekja spurningar um
hverjar varnir íslands skuli vera — þá
meina ég landvarnir gegn beinni árás.
Ljóst er að núverandi herstöðvar eða
NATO-áætlanir tryggja ekki slíkar
varnir. Viljum við vopnlaust hlutleysi
og úrsögn úr NATO? Er betra að
slíkt hlutleysi sé virt að vettugi og
landið hernumið en að viðnánt verði
veitt?
Viljum við hlutleysi nteð hervörn-
um? Og þá eigin vörnurn, varnar-
samningi við ákveðið ríki, núverandi
NATO-herstöðvum eða nýjum og
margefidum?
Viljunt við beina þátttöku í hern-
aðarsantvinnu gegn Sovétríkjunum
með NATO og mörgum öðrum?
Viljum við „friðsamlega” hersetu er-
lends stórliðs, sbr. bresku hersetuna
1940 sern allir eru sammála um að
hindraði ógnvekjandi þýskt hernám?
Hvort er ákjósanlegra — að reyna
að verjast innrás, eða láta stríðsaðila
berjast um landið? Eru kostirnir
fieiri þegar óskhyggjunni sleppir?
Spurningunum verður að svara.
Stefna NATO
er blekking
Fyrir skömmu kom í ljós að
Bandarikin og NATO hyggjast efla
viðbúnað á norðurslóðum. Það er
eitt andsvaranna við innrásinni í
Afganistan og sýnir hvert stefnir. Ef-
laust eru skiptar skoðanir um hver af-
staða íslendinga skuli vera til aukins
vígbúnaðar. Athyglisverðast er þó að
það kom fram í umræðum samfara
fyrrgreindri ákvörðun að NATO býst
við að Sovétríkin muni fyrst í stað
ráða yfir Atlantshafinu norðan línu
sem dregin er milli Englands, íslands
og Grænlands, ef til styrjaldar
dregur. Slíkt setur varnarmál íslands
óneitanlega í nýtt ljós.
Núverandi stefna NATO í varnar-
málum Evrópu er byggð á því að
samhæfa alla NATO-heri í Evrópu til
að tefja fyrir sovéskri . stórsókn
meðan Bandaríkjamenn koma til
hjálpar. Ocean-Safari heræfingin
1979 gerði ráð fyrir að 12 milljónir
tonna af búnaði og 1.2 milljónir her-
manna yrðu fiuttir yfir hafið i áföng-
um frá Bandaríkjunum til Evrópu.
Vægast sagt djörf áætlun!
Spádómarnir um yfirráð Sovét-
manna yfir hluta N-Atlantshafs
benda til þess að NATO sé þegar
farið að draga í efa meginstefnu sína í
varnarmálum Evrópu því áðurnefnd-
ir flutningar verða varla fram-
kvæmdir ef spádómarnir eru raun-
hæfir.
Það er ekki undarlegt að raddir
sem krefjast sjálfstæðra landvarna
hvers Evrópuríkis verða æ háværari
— ekki hvað síst meðal stuðnings-
manna NATO. Varnir NATO eru
blekking, segja sumir.
Hleypum lífi
íumræður
Guðsteinn Þengilsson herstöðva-
andstæðingur skrifaði þarfa kjallara-
grein i DB um lélegar almannavarnir
á íslandi. Menn í Alþýðubandalagi,
eins og Kjartan Ólafsson, virðast lýsa
því beinlínis yfir að Sovétríkin séu
andstæðingur og Morgunblaðið
birtir hugleiðingar ufn fall Evrópu.
Þetta sýnir að menn hafa vaxandi
áhyggjur af friðarhorfum.
Islendingar verða að vera sem best
undir hið versta búnir. Það er því
kominn tími til að hefja fordóma-
lausar untræður um viðbrögð við
stríði, hervarnir og almannavarnir,
hvað svo sem líður óbeit manna á
stríði.
Ari T. Guömundsson.
YfiHit yfir herstyrk risaveldanna:
1979/1980 Bandarikin Sovélrikin 1967/1968 Bandarikin Sovétrikin
2.020.000 4.400.000 Hvrmcnn 3.400.000 3.200.000
1.054 1.398 Lanedræs íluBskeyti 1.054 530
656 1.028 Kafbátar m/eidnaugum 656 130
7.594 5.000 Kjarnasprvnnjur — —
10.500 50.000 Skriödrckar 10.000 34.000
299 601 Hmklp 235 128
5J% 9% „ (Jtgjöid til hcrnaöar — hlutfall af hjööarframleiðslu 8,4%* 6.8%*
Heimildir:
Im. fnstítute for Strategíc Studies, London.
* árið 1965
Sími 39244
Rúðuísetningar & réttingar
Eigum fyrirliggjandi rúöur í
flestar tegundir bifreiða.
H.ÓSKARSSOIM DUGGUVOGI21
y