AvangnâmioK - 01.02.1954, Side 21
nr. 2
AVANGNÅMIOK’
45
mut torruneKartoK. taima nåkigtaitsigissumik ilua-
Kutåungitsumigdlo! sapåtip akunere mardlugsuit Kå-
ngiutinartut taimåitOK pivdluaitsoK tåuna Kingmit
perdlerornerånik nåpardlune erdloKinaKissumik ani-
gugagssåungitsumik toKujartulerpoK. saviminerdle
åma Pasteurip isumånut sunerneKajassumut tugsi-
massutut ipoK åniautinut toKumutdlo ingnagtautig-
ssåinångordlune umigssuissungortitdlugo.
umigssuinerup-una tamatuma nakorsat profes-
sorit nangmineK isumagssarsiaminik mitagdlerdlutik
utersigingninginerånik soKutigissaerutikå. tuvitik ki-
vimlnårait oKaidlutik „tåuna kemikere" oKausipalå-
vilo påtsiveKångitsut, uniagoK tagpiorangnartut inuit
akeraisa navianarnerssarigait. taimane Pasteurip ili-
simatutut avKiine atuatdlarugtulermago — tåssa ukiut
hundredigdlit måko sujulisa Kernåne — tagpiorang-
nartut umassutut Kingussuarmik issigingnårdlugit pi-
nguagssåinartut isumaKarfigineKartarput kikut piu-
massut nuånarlnardlugo suliagssåtut. Pasteurivdle
taimane inoKatine pakasagdluinardlugit ugpernarsivå
tagpiorangnartut patsisigalugit vlnipilorujorujugssuaK
sérnarsissartoK imigagssaujungnaerdlunilo. ilisimatut
ewigsisimajungnaersipai tusardliukamiuk tamåko u-
massunguit Kulåusimåinagkat silarssuaKalermatdle
sorssugtarnertigut inungnit toKutaUssartunit amerdla-
nerujorujugssuit toKuånut pissussutsimingnik sujor-
KatigssaKartut.
Pasteur ilungersordlune oKarpoK tagpiorangnar-
tut ajortitatik silatånit iserfigissarait taimåitumigdlo
ajornåsångitsoK inuit tamåkununga sernigisavdlugit.
tamatumuna inuit angnikitdliortitat ilumut neriutig-
ssarsisineKarput. professoritdle (ilisimatorssuit) Pa-
steurip oKausé takordlornerinapajutitdlugit utersigi-
ssångilait Kangalilo påsisimasoriniagkatik aulajangiu-
tinardlugit, tåssa tagpiorangnartut „mångåinaK piler-
sartut“.
akiorlnerssuaKalerpoK Frankrig tamåt murnitutut
ilivdlugo. ajuatdlagtitserujugssuartarnerit ilisimatutut-
dlo misilinerit pårdlakautinalerput. Pasteur neKip Ka-
juliulerpoK igalåminerne Kalatitsivingne silåinarmit
iserfigissagssaujungnaerdlugit nangmineK augtitdlu-
git matusinaussamine — Kajordlo tåuna KanoK si-
visutigissumigdlunit uningatikaluaramiuk tagpiorang-
nartunit putdlavigineKångilaK. professoritdle akissu-
tigssaKalertorput: „tagpiorangnartut mångåinaK pi-
lersinaorKUvdlugit" silåinaKartariaKarpoK. Pasteur su-
kagtunguvoK nalunaerdlunilo silåinaK nangmineK pi-
nane kisiåne pujoralait silåinarmltut tagpiorangnar-
tunut patsisaussartut.
isumagissane ugpernarsauserpå. isumatorKinår-
tumik misilitsiariarame nakorsat periausiata oKalug-
tuagssartånik avdlångortitsissumik agssortortigissane
sapersisivigsorpai. neKip Kajua igalåminernut Kunga-
siussåkånut kuivå Kalatitdlugulo ajortinavérsardlugo.
tauva Kungasiussait kissagpai; issine issigiarssugtut
ingnermut sujorssualassuinarmut KanigdliserKinår-
dlugit igalåmineK KitugtuinångorsimassoK takisu-
ngordlugo amitsunguamik suvdlulingordlugo nusug-
pai peKigdlugitdlo Kugssup Kungasiussångordlugit.
taimanilo suvdlue milingilai silåinaK Kajumut bakte-
riaKångitsumut pulatitdlugo. pujoralak silåinarmut
ilauvdlune pulassugaluaK suvdlut Kåvinut masagtu-
nut uneråinarpoK, tagpiorangnartumigdlo atautsimig-
dlunit Kajumut pissoKångingmat ujameriangnik eKi-
magtunik pingortoKångilaK.
måna taimailivdlune tagpiorangnartut mångåi-
naK pingortarnerånik isumapalåK sujungnaersipå! ug-
pernarsautinilo inungnut sarKiimiukamigit ångigissa-
KångivigpoK. agssortortaisalo KasilitsoK iginartariaKar-
påt Parisimut atautsimlkiardlutik Frankrigip piko-
ringnerpårtai tåssunga katerssutorssungmata.
soruname tusarnårtuinait påsingningitdlat, kisiåne
kinguneralånguatigut Englandimit tusagagssat nag-
dliuput Kulartugaluit kingugdlit tamaisa nipangiv-
dlugit. tuluit nakorsåta pilagtuissartup tusåmassap
Joseph Listerip Pasteur ima agdlagfigå: „umativnit
KutsavigerKUvdlutit akueriniånga, misigssuinikut pi-
ngåKissutigut påsinerdlugagssåungitdluinartumik na-
lunarungnaersitdluinaragko tagpiorangnartut tamar-
mik avatånit pulassartut." Lister åma agdlagpoK
aitsåt tåssa månåkut sujugdlerpåmik nakorsat periau-
siata oKalugtuagssartåne pilagtuissoKarsinångorsi-
massoK, ikip KanimanartoKalernigssånut ulorianaute-
Kångitsumik måtutit karboleKartut nåparsimassoK
tagpiorangnartunut nåparsimavigpagssuarne nåparsi-
massut Kuliussarångata ilaisa arfineK pingasut toKii-
ssutigissartagåinut sernigisangmatigik.
Pasteur piumasimagaluarune erKigsivdlune ajor-
ssauteKaranilo universitetit ilåne iliniartitsissungorsi-
måsagaluarpoK, kisiåne nukigssup såkortoKissup a-
nguiiiagagssanut nutånut ingerdlatituarpå. tåssanipoK
silarssuaK Kangale pissuserissaminit nusungneKar-
nigssaminik utancissoK, angutdlo tåuna tåssa taimai-
liortugssångordlune KinigausimassoK, ajoraluaKissu-
migdle ukiunik ikigtoralånguinarnik tamåkununga
tamanut pivfigssaKarpoK! taimaingmat tupingnarpa
ilungersorpalugdluinartutut ilermat oKåssardlerdlui-