Dagblaðið - 18.03.1981, Side 13
H
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 18. MARZ 1981.
pólitiskum torgum. Menn heimta
gjarnan mótaða stefnu af okkur
marx-lenínisum þegar fram kemur að
við hvorki viljum almanna- og land-
varnalaust land né stórkostlegt
víghreiður NATO. Sérstaka áherslu
okkar á hættuna af sovéskum
voðaverkum á íslandi kalla nokkrir
enn úr Alþýðubandalagi og
Fylkingunni þjónkun við NATO.
Svör min við öllu þessu eru þau,
að við megum ekki láta nútíma
móðuharðindi ganga frá íslensku
þjóðinni og verðum að treysta á
góðar almannavarnir og sjálfstæðar,
íslenskar landvarnir. Hér eru fáeinar
tillögur.
Almannavarnir
Undir almannavarnir eiga að
teljast allar aðgerðir til þess að
vemda almenning og „kerfið” fyrir
sprengihöggum, geislun, skotárásum,
eldum og gasi. Inn undir þær falla
því skýlagerð, neyðarfjarskipti,
búferlaflutningar, matvæla- og orku-
framleiðsla að nokkru leyti og lág-
marks stjórnsýsla og löggæsla.
Það gefur auga leið að Almanna-
varnir ríkisins eru víðsfjarri þessum
markmiðum og gætu reyndar ekki
sinna verkefnum í forgangsröð. Hin
deildin sér um söfnun olíubirgða,
varahluta og skipulagningu neyðar-
stjórnkerfis. Sýslu- og bæjar eða
hreppsnefndir gætu verið tengiliðir
þessara ríkisstofnana og almennings.
Fjár verður að afla með þvi að flytja
fé úr öðrum verkefnum og
hugsanlega með aukinni skattheimtu.
Lágmarkslandvarnir
Ég tek skýrt fram að ég er ekki
áhugamaður um hermennsku eða
byssurómantik. Helst vildi ég að
tillögur mínar þyrftu ekki að koma
fram.
Skásti kosturinn er uppbygging
heimavarnardeilda í hverjum
kaupstað og hverri sýslu. Vilji menn
samlíkingar má benda á Noreg og
Júgóslavíu. Auðvitað er þetta bundið
áhuga fólks á nýmæli sem þessu og
nauðsynlegri dreifingu valds og
stjórnunar á liði sem þessu. Tilvist
vopnasveita í landinu breytir mjög
stöðu þjóðmála og hefur ýmis vanda-
mál í för með sér.
Hlutverk heimavarnardeilda gæti
verið þríþætt: — Að aðstoða
Almannavarnir, að stunda skemmd-
arverk til að gera árásaraðila erfitt
fyrir og að stunda hvers kyns vopnað
£ „Skásti kosturinn er uppbygging
heimavarnardeilda í hverjum kaupstað
og hverri sýslu. Vilji menn samlíkingar má
benda á Noreg og Júgósiavíu.”
séð um allt þetta. Þær þarf því að
endurskipuleggja. Stofnun, lík þeirri
sem nú starfar, ætti að sjá um varnir
gegn náttúruhamförum og
uppþyggingu nýrra og öflugra fjar-
skipta. önnur stofnun í tveimur
tengdum deildum myndi sjá um
stríðsvarnirnar. önnur deildin sér um
uppbyggingu skýla, sjúkrakerfis,
slökkviliðs og um búferlafiutninga.
Nýjar skipulagðar og þjálfaðar
hjálparsveitir eiga að heyra undir
deildina, auk þeirra sem fyrir eru.
Myndun og rekstur deildarinnar ætti
að leysa á tveimur árum með því að
andóf gegn sama aðila. Mig skortir
þekkingu til að segja fyrir um
mannfjölda, vopnagerð og kostnað
við „útgerð” sem þessa og vildi
helst að stjórnun væri sem minnst
miðstýrð og ríkisbundin.
Ég bið menn að hugleiða þetta og
hvað almenningur getur gert ef hann
stendur frammi fyrir stríðsógnun,
vondri meðferð og jafnvel glötun
sjálfstæðisins? Flest höfum við
andúð á ofbeldi en verður vísast að
sjá lengra.
Ari T. Guðmundsson.
alþjóðastofnunar. Til þess að
afstýra þessu hugsanlega kverka-
taki heimskommúnismans á lífshags-
munum hins vestræna heims hafa
Reagan forseti og Alexander Haig
utanríkisráðherra ákveðið að taka
þessi mál til frekari athugunar. Og til
þess að tryggja öryggi hins vestræna
heims ennþá betur á þessu sviði,
hefur Bandarikjastjórn ákveðið nú
þegar kaup á kóbolti fyrir 100
milljónir dollara og að verja 2.5
milljörðum dollara til
birgðasöfnunar á nauðsynlegum
málmum vegna hemaðaröryggis á
næstu árum. Það er eftirtektarvert,
að ekkert hefur verið gert í þessum
efnum síðastliðin 20 ár.
Hagsmunir íslands og
hins vestræna heims
fara saman
Stóra málið fyrir ísland í dag er að
það verði ekki nú gengið frá hafrétt-
arsáttmála, þvi á daginn hefur komið
í ennþá rikara mæli en menn gerðu
sér ljóst áður, að 200 milurnar
tryggja ekki að fullu öryggi lífsundir-
stöðu fslendinga, fiskistofnanna við
landið, því nokkrir þeirra fara út
fyrir 200 mílurnar einhvern tíma
ársins. Því býður hin nýja afstaða
Bandaríkjastjórnar upp á tækifæri til
þess að vinna nýjan þátt í þessum
öryggismálum íslenzku þjóðarinnar
með því að fá viðurkenndan eignar-
rétt strandríkisins fyrir
fiskistofnunum. Tillaga í þessa átt
liggur fyrir á Hafréttarráðstefnunni
frá Argentínu, sem hljóta mun fylgi
yfirgnæfandi meirihluta strandríkja
heimsins, ef hún verður upp tekin og
barizt fyrir af stórveldi eins og
Bandaríkjunum, því yfirgnæfandi
meirihluti þjóða heimsins er strand-
ríki og hljóta því að vera fylgjandi
ennþá frekara öryggi og algjöru
eignarhaldi á fiskistofnum sínum.
Þetta eru sömu rökin og lágu til
grundvallar upphafs landhelgisbar-
áttu íslendinga 1948, og þau eru jafn
einföld og sönn í dag. En við vitum
líka í dag, að þessi rök voru rétt, og
allir sem á móti þeim stóðu urðu á
endanum að lúta í lægra haldi. Því er
hér ekkert nýtt á ferðinni, heldur
eingöngu haldið áfram á sömu braut
og við höfum verið á í gegnum alla
okkar landhelgisbaráttu.
Vandkvæðin nú
Vandkvæðin nú liggja í því, að
menn hafa ekkert um þessi mál hugs-
að i þessu nýja ljósi og gera sér
margir hverjir ekki ljósa grein fyrir
þeim nýju tækifærum, sem eru
komin til skjalanna. En úr því verður
vonandi snarlega bætt á næstunni.
Kjallarinn
PéturGuðjónsson
Einnig hefur enginn gaumur verið
gefmn að, hver not hagsmunir
fslands geta haft af því að laða til
fylgis og baráttu öll þau öfl, sem
koma vilja í veg fyrir þann
ógnvekjandi ávinning, sem heims-
kommúnisminn hefur haft af því að
geta nýtt sér öll heimsins höf sem
matvælauppsprettu og matvæla-
forðabúr. Þessu atriði hefur verið
gerð ítarleg grein fyrir í kjallara-
greinum eftir undirritaðan hér í Dag-
blaðinu. Eru upplýsingar þar um
aðgengilegar öllum þeim er áhuga
hafa á þessum málum. í stuttu máli
er hér um að ræða fjármagnssparnað
í fjárfestingum í landbúnaði innan
landamæra Sovétríkjanna upp á
Um skrefamælinguna:
13
\
Höfuðborgarsvæðið
hef ur haft forréttindi
Hver eru þau réttindi sem tals-
menn andstæðinga skrefamælinga á
innanbæjarsimtöl eru að verja? Það
eru forréttindi þeirra, sem á
höfuðborgarsvæðinu búa og ekki
þurfa að greiða þá símaþjónustu sem
þeir eru aðnjótandi nema að litlu
leyti.
Á 91-svæðinu, það er Reykjavík,
Hafnarfirði, Garðabæ, Seltjarnar-
nesi, Kópavogi og Varmá, eru um
2/3 hlutar sjálfvirkra síma á landinu,
eða samkvæmt ársskýrslu Póst- og
símamálastofnunarinnar 1979 49263
simanúmer með 67194 símtæki, en á
hinum simasvæðunum er um 1/3
hluti simnotenda, þ.e. 27593 sima-
númer, með 32678 símtæki.
Notkunin skiptist aftur á móti þannig
á milli þessara svæða: Reykjavíkur-
svæðið (91) 185.042.271 skref, það er
3.756 skref á símanúmer, en hinn
hluti landsmanna notar 251.407.836
skref, eða 9.112 skref á númer. Og
hvað gjaldahlutfallið snertir þá
greiða notendur á 9I-svæðinu aðeins
tæp 50% af simatækjum Pósts og
síma þó þeir séu um 2/3 hluti
notenda.
Það hefur verið rætt um að jafna
megi símakostnaðinn með gjald-
skrárbreytingu og lengingu skrefa-
tímans innan hvers svæðis. Vissulega
þarf að endurskoða tímalengdina og
taka tillit til þess hvar opinberar
stofrianir eru staðsettar. En
Kjallarinn
Garðar Hannesson
línukerfið eins og það er nú, t.d. hér
á Suðurlandi, ber ekki meira álag.
Það eru aðeins 10—11 % notenda,
sem geta verið samtengdir i einu, en
ekki 18—23% eins og fram hefur
komið hjá sumum þeim sem rætt
hafa og ritað um þetta mál. Þá hefur
verið reynt að láta liggja að þvi að
það sé aðeins í Reykjavík sem tíma-
mæla eigi innanbæjarsímtöl. Þetta er
að sjálfsögðu alrangt, slik mæling á
að koma á allar sjálfvirkar
símstöðvar. Og lækkun skrefa-
gjaldsins - kemur öllum notendum
símans til góða því auðvitað lækkar
skrefagjaldið jafnt þegar hringt er
frá Reykjavík cins og þegar hringt er
utanaflandi og þangað. Þau rök sem
andstæðingar skrefamælinganna
hafa helst fært fram máli sínu til
stuðnings er að hún muni koma hvað
þyngst niður á gamla fólkinu. En
þetta er að minu mati blekking, það
er alls ekki gamla fólkið sem liggur
hvað mest í símanum, þar er um aðra
aldurshópa að ræða, enda verður
gamla fólkið oft að leita ásjár land-
símastöðvanna vegna þess að það
nær ekki í símanúmer ættmenna
sinna, þvi þau virka alltaf á tali.
Eg hef spurt stöðvarstjórana í
Keflavík og Varmá um hvernig
notkun þeirra elli- og örorkulífeyris-
þega, sem fengið hafa niðurfellingu
afnotagjalds á þeirra símstöðvum, er
háttað. Og útkoman þar er sú sama
og í Hveragerði, það er undantekning
ef um umframnotkun er að ræða. En
ef rétta á hlut gamla fólksins ættu
allir ellilífeyrisþegar að fá felld niður
afnotagjöld af simum sínum. Sú mis-
munun sem viðgengst í þessum
efnum í dag er til vansa fyrir Iög-
gjafann.
Að lokum vil ég benda'á að með
tímamælingu innanbæjarsímtala
fæst ekki aðeins aukinn jöfnuður á
símakostnaði landsmanna heldur
verður nýting símakerfisins miklu
betri þar sem linum verður ekki
haldið eins lengi í einu á aðalálags-
tímum og þar með fá notendur betri
þjónustu.
Garðar Hannesson,
stöðvarstjóri Pósts og síma,
Hveragerði.
^ ,,Þeir sem á höfuðborgarsvæðinu búa
þurfa ekki að greiða þá símaþjónustu,
sem þeir eru aðnjótandi, nema að litlu leyti.”
hvorki meira né minna en .227.5
milljarða dollara, sem er hærri
upphæð en nemur sameiginlegum
kostnaði allra þeirra helztu vopna-
kerfa, er gert hafa hinn alþjóðlega
kommúnisma aö hernaðarlegu risa-
veldi. Er ekki vitað að aðrir en undir-
ritaður hafi stundað fræðimennsku
á þessu sviði, sem vonandi nýtist á
Hafréttarráðstefnunni.
Ný kenning
Þegar horft er á alla heimsmyndina
í einu, liggur Ijóst fyrir, að heims-
kommúnisminn rányrkir heimshöfin,
því að hann sendir ógnvekjandi
stóra hátæknivædda flota um öll
heimsins höf og hrifsar sér til handa
úr þeim 10 milljón tonna ársafla eða
meira á sama tíma og fiskistofnar
eru að ganga til þurrðar og tekið er
meira úr heimshöfunum en þau
megna að bæta með nýju lífi. Það er
því miður orðin nokkuð gömul saga
og rússnesku ryksugurnar, sem gjör-
nýta svo hvert kvikindi, að ekki sést á
eftir þeim einn einasti sjófugl, sem er
dyggur fylgifiskur allra venjulegra
fiskiskipa vegna tilfallandi úrgangs,
rányrkja heimshöfin og eru ógn-
valdur fjölda fiskistofna í heiminum.
Er hér um að ræða heimsvandamál,
því margar af þjóðum hins
vanþróaða hluta heimsins eygja
aðeins í fiskveiðum möguleikann til
lausnar eggjahvítuefnaskorti í fæðu
sinni. Það eru í heiminum í dag 300
milljónir barna, sem munu allt sitt lif
búa við vanþroskaðan heila, vegna
þess að þau fengu ekki nægjanlegt
magn eggjahvítu í uppvexti.
Framtiðaröryggi þessara þjóða og
margra annarra byggist á því að það
óeðlilega ástand taki enda, að rikar
iðnvæddar þjóðir eins og Sovétríkin
sendi risastóra hátæknivædda fiski-
skipaflota um öll heimsins höf og
hirði undan ströndum fátæka og
vanþróaðra þjóða matvæli, sem skv.
landfræðilegri legu og vegna allra
eðlilegra hátta eiga að vera matvæla-
forðabúr þjóðanna, sem á ströndinni
búa. Enda var þessi grundvallarregla
viðurkennd af Haagdómnum 1952 í
máli Breta og Norðmanna vegna
lokunar Vestfjarðar í Norður-
Noregi.
Kynningarstarf
Mikið kynningarstarf hefur verið
unnið að undanförnu á þeim
uppgötvunum, er gerðar hafa verið
með samtengingu upplýsinga um
heimsfiskveiðar og heimsfiskifræði
við upplýsingar um herfræðileg atriði
í þjóðhagfræði Sovétríkjanna. Þessar
hagfræðilegu uppgötvanir hafa svipt
hulunni frá og fært okkur vitneskju
um hina öru uppbyggingu og geig-
vænlega umfang fiskveiða heims-
kommúnismans, sem reynist vera
einn aðalgrunnþátturinn í þeim efna-
hagslega styrkleika og þeirri stærð
sem er grunnur og framleiðandi
vopnakerfa hernaðar-risaveldisins.
Það hörmulega i öllum þessum yfir-
þyrmandi sannleik er sú staðreynd,
að það hefur verið til skamms tíma
yfirlýst opinber stefna allra megin-
þjóða hins vestræna heims, að halda
öllum heimshöfunum galopnum, og
ofan af allri vanþekkingunni hefur
heimskommúnisminn fleytt rjómann.
Þetta er ógnvekjandi og ótrúlegur
sannleikur. En nú standa fyrst vonir
til, að um algjöra stefnubreytingu
verði að ræða í þessum efnum og að
áherzla verði lögð á að útiloka hina
risastóru útlendingafiota frá strand-
ríkjum heimsins. Við það vinnst tvö-
faldur sigur, 3. heimurinn heldur
áfram að eiga matarforðabúr í sín-
um eigin fiskistofnum, og heims-
kommúnisminn verður neyddur til
þess að hætta að stunda rányrkju um
heiminn og neyddur til að framleiða
sín eigin matvæli innan sinna eigin
landamæra með kostnaði, sem mun
koma í veg fyrir þá hernaðarmáttar-
uppbyggingu, sem annars mundi
megna að ógna öryggi hins vestræna
heims. En fyrir ísland mun þetta
þýða að fiskistofnar okkar verða
okkar fullkomna eign þótt út fyrir
200mílur rambi nokkra daga á ári.
Ný tækni
Öll þessi mál eru orðin mun brýnni
en áður vegna tilkomu nýrrar tækni í
sambandi við Ijósmyndun frá gervi-
tunglum, sem gefur fullkoriinar
upplýsingar á myndlampa í litum um
borð í sk’pum nm öll almenn fiski-
fræðileg atriði, eins og hitastig, seltu-
siig, dýpi, magn lífsmagns o.s.frv.
sem gefa til kynna, hvar fiskjar sé
helzt von.
Engin ein tækninýjung, sem
fram hcfur komiö, hefur aðra eins
framleiðniaukningu í för með sér eins
og þessi nýja tækni, því með henni er
ávallt hægt að halda þessum
rányrkjurisaflotum á beztu fiskveiði-
svæðunum, svo að þeir eru orðnir
ennþá afkastameiri og hættulegri
dráps- og rányrkjutæki. Þessir rán-
yrkjuflotar hirtu um milljón tonn af
kolmunna við 200 mílurnar fyrir
austan ísland á síðastliðnu hausti,
fiskimagn, sem íslendingar áttu að
eiga von I að fiska úr á næstu árum.
En því miður er sinnuleysið svo mikið
í þessum málum, að það er eins og
engum komi þetta við og hvergi hefur
eitt orð heyrzt í opinberri umræðu
um þessi mál eða um það
verið skrifað. Það er því sannarlega
upp runnin hin 12. stund til átaka og
baráttu í þessum málum. Vettvangur-
inn er Hafréttarráðstefna Sameinuðu
þjóðanna. örlagaþættir í framtíð
íslands munu ráðast þar. Gæfan
fylgi málstað íslendinga.
Pétur Guðjónsson,
form. Félags áhugamanna
um sjávarútvegsmál.
P.S. í viðbót við að hafa gefið heims-
kommúnismanum 277 miUjarða
sparnað í fjárfestingu í matvæla-
framleiðslu með þvi að hafa haldið
með opinberri stefnu sinni opnum
öllum heimshöfunum til matvæla-
austurs, lítur út fyrir að stóru ríkin i
hinum frjálsa heimi hafi ausið í
kommúnistalöndin í Austur-Evrópu
á annað hundrað milljarða i
peningum, þar af hefur Pólland eitt
fengið 24 milljarða. Er það að furða
að hcimskommúnisminn hafi náð að
byggja upp hernaðarógnvald?