Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 25.11.1945, Blaðsíða 4

Sunnudagur  fylgirit Þjóðviljans - 25.11.1945, Blaðsíða 4
172 SUNNUDAGUR „Venstre'Mstjórn er gjörsamlega öhugsanleg og verði henni komið á laggirnar, mun hún aldrei fá að sitja í friði. En það voru til menn eigi svo fáir, því miður, sem litu hýru auga fylgisaukningu flokks- ins og þann möguleika, að hann myndaði stjórnina: Landráðamenn irnir, sem biðu dóms- Þeir þóttust vissir um, að þá myndi farið um þá mýkri höndum. Það er vottfest staðreynd, að nazistar og samstarfs menn þeirra sem enn höfðu ekki verið dregnir fyrir dóm, agiteruðu dyggilega fyrir „Venstre“ og hengdu upp áróðursspjöld með slíkum áletrunum sem þessari: „Stem dig fri, stem Venstre.“ Ennfremur kom atvik fyrir hinn 5. nóvember, sem sýndi ljóslega, hvers konar lýður það er, sem frekast væntir einhvers góðs af hinni nýju stjóm. Maður að nafni Flint, Schalburgmaður sekur um margs konar glæpi og landráð, var fyrir rétti og bað um leyfi til að koma fram með nokkrar athuga- semdir, og þegar það hafði verið leyft, bað hann dómarann, Jacoby, að dæma sig mjög vægt, því að nú væri útlit fyrir, að mynduð yrði „Venstre“-stjóm alveg á næst unni, og ef svo yrði, væri enginn vafi, að lögunum yrði breytt í slíkum tilfellum og hegningin gerð mun vægari. Ennfremur fór það ekki leynt, að landráðamenn- irnir í Vestre-Fængsel vonuðu af öllu hjarta að „Venstre“ myndi mynda stjórn. Og nú hefur sú smán skeð. Ekkert verðskuldaði hin hugdjarfa, danska þjóð síður fyrir baráttu sína gegn naziman- um og öllum afturhaldsöflum, og einskis óskuðu hinir frelsisunn- andi Danir síður. Þess vegna má það öruggt teljast, að þótt danska þjóðin þarfnist nú einskis fremur en friðar og samstarfs allra lýð- ræðisafla við þá uppbyggingu, sem fram undan er, þá muni. verkföll- um og hverjum öðrum lýðræðis- legum aðferðum, sem alþýðusam- tökin eiga yfir að ráða, verða hlífð arlaust beitt til mótmæla, unz hin afturhaldssama stjórn hefur hrökl- ast frá völdum. Reynist þá enn ekki unnt að mynda þá lýðræðis- legu framfarastjórn, sem þjóðin óskar, mun verða kosið á ný og þá ekki aðeins til Þjóðþingsins, heldur einnig til Landsþingsins og sveitastjóma, sem enn eru skip- uð fulltrúum, sem kjörnir voru í ófrjálsum kosningum, meðan á hernáminu stóð og Kommúnista- flokkurinn meðal annars var bann aður. Og hafi Sósíaldemókratarnir fengið slæma útreið nú, þá munu þeir ekki síður fá að vita þá, að hin framsækna alþýða Danmerkur líður engum verkalýðsflokki slík- an loddaraskap að rjúka út í horn í fýlu út af töpuðum kosningum og varpa völdunum í hendur örm- ustu alþýðuféndum landsins. Kommúnistaflokkurinn einn hefur hreinan skjöld Hinn 2. nóvember hélt fram- kvæmdaráð Kommúnistaflokksins fund til að fjalla um lausn stjórn- arkreppunnar og gaf síðan út á-. lyktun, er lýsir afstöðu flokksins til stjórnarmyndunar. Þar segir: „Vegna þess, að ekki heppnaðis fyrir kosningarnar að koma á ein- ingu innan dönsku verkalýðshreyf- ingarinnar eða að minnsta kosti samvmnu milli Sósíaldemókrata- flokksins og Kommúnistaflokksins í kosningabaráttunni, glataðist möguleikinn á að ná sameiginleg- um meirihluta í Þjóðþinginu. En hin mikla atkvæða- og fulltrúa- aukning Kommúnistaflokksins er vísbending um, að þjóðin krefst aðgerða, og er þannig mikill sigur fyrir alþýðuna og hinn lýðræðis- sinnuðu öfl í landi voru. Mcð kosningunum hefur fengizt greirii- legur meiri'hluti í Þjóðþinginu til að halda áfram á þeirri braut, sém samsteypustjórnin hefur haldið síðan 5. maí gegn stöðugt vaxandi mótspyrnu og skemmdarstarfsemi „Venstre“. Það er enginn vafi á, að mikill meiriihluti hins nýja Þjóðþings styður slíka stjómar- stefnu. Þess vegna væri það hin mesta óhæfa, ef stjórnarmyndun- in yrði nú látin í hendur „Venstre“ sem á atkvæðaaukningu sína að þakka nazistum, Bændaflokks- mönnum, stríðsgróðamönnum og öðrum. sem með verkum sínum hafa gert sig óverðuga að teljast til hinnar dönsku þjóðar, en hafa fengið ástæðu til að ætla, -að „Venstre“ muni taka upp barátt- úna fyrir hinum þokkalegu bragða refum þeirra. Við viljum reyna af öllum mætti að hindra slíka stjörn armyndun, sem auk þess getur ekki vænzt stuðnings meirihluta Þjóðþingsins. Nú verður að mynda stjórn á lýðræðislegum grundvelli- Hún verður að styðjast við þá flokka og flokksbrot í Þjóðþing- inu, sem vilja: * Leiða hreinsunina til lykta í anda Frelsisráðsiins, * byrja að leggja grunn að fjár- hag landsins með því að leggja hald á eignir landráðamanna, gróða stríðsgróðamanna og að nokkru eða öllu leyti eigna- aukningar, sem orsakazt hafa af styrjaldarástandjnu, þó lög- legar séu, * hindra að það myndist at- vinnuleysi í stórum stíl éins og eftir fyrri heimsstyrjöldina, * byrja að skipta upp jarðeign- um hinna nazisku gósseigenda, * tryggja réttlátt jafnvægi milU launa og verðlags, * bæta kjör gamalmenna, ör- yrkja og annarra, sem orði£

x

Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans
https://timarit.is/publication/261

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.