Alþýðublaðið - 16.06.1969, Blaðsíða 9

I
Alþýðublaðið 16. júní 1969 25
sem landafundir þeirra og land-
nám vestan Atlantshafs sýna og
sanna.
Storma og ánauð stóðst vor andi
stöðugur sem hamraberg.
Brevtinganna straum hann standi
sterkur, nýr, á gömlum merg.
Heimur skal hér líta í landi
lifna risa fyrir dverg.
Þróist lýðveidi vort tii ævarandi
dáða í frjálsum og batnandi heimi.’’
ÍÞRÓTTIR OG
LJÓÐALESTUR
A* Benedikts lokinni var
enn en síðan hófst íþrótta-
sýning. .vlikinn hluta hennar varð
þó að fel'la niður vegna veðurs
ins, þar á meðal úrslit Tslandsglím-
unnar, sem ráðgert hafði verið að
farru þarna fram. Síðan voru verð
launaþóðin flutt: Brynjólfur Tó-
hannesson leikari fór með kvæða-
flokk Huldu, en Tóhannes úr Kötl-
um las sjálfur sitt ljóð. Þar með
lauk þessum þætti hátíðahaldanna,
en um kvöldið var stiginn dani
um skeið á íþróttapallinum, en fyr-
irménn sátu kvöldvérðarveizlu í
Val'höll í boði forseta alþingis.
..AF ÞVÍ AO FÓLKIÐ
VAR SVO GOTT“
Þrátt fyrir slæmt veður var mjk-
iTl mannfjöldi viðstaddur öll þessi
hátíðahöld, og var talið að á Þing- '
vöMum hafi verið 25 til 30 þúsund
manns þegar flest var. Þrátt f\rrir
þennan mikla fjölda fór hátíðin
mjög vel fram og urðu lítil not fvr
ir þá aðstöðu, sem komið hafði ver-
ið upp til að geta tekið óeirðamenn
úr umferð; vín sást varla á nokkr
nm manni. „Það fór allt svo vel
fram af því að fólkið var svo gott, '
var haft eftir gamalli konu, og
nndir þessi orð vildu margir taka,
HÁTÍÐ í REYKJAVÍK
En hátíðahöldunum var ek'ki Tok
ið með athöfninni og hátíðinni á
Þingvöllum. Næsta dag, sunnudag-
inn 18. iúní, fór fram þióðhátíð í
Reykjavfk. Veður var þá skárra en
daginn áður, rigningarlaust. en i
staðinn hvasst og kaTt. Þessi liður
hátíðahaTdanna hófst með geysi-
fiölmennri skrúðgöngu frá HáskóT-
anum að Lækjartorgi en framan
við Stjórnarráðshúsið fór megin-
þáttur hátíðahaldanna fram. Þar
flutti Sveinn Björnsson, forseti ít-
arlega ræðu, og lagði þar miklu á-
herzlu á nauðsyn þess, að þjóðin
treysti sjálfstæði sitt með aukinni
þekkingu og vinnu. Síðan sagði
hann:
„Það eru ekki margir áratugir
síðan vér þóttumst vanfærir um að
færa9t nokkuð verulegt í fang,
vegna fátæktar. „Vér höfum ekki
ráð á því” var viðkvæðið. Á þvi
sviði hefur oss vaxið svo ásmegin
að sumir telia oss nú hafa ráð á
hverju sem er. Vér verðum að revna
að temja oss þá hugsun að það er
til takmarkalína, sem ekki verður
farið út yfir, ef vel á að fara. Sú
takmarkalína er framleiðslugeta
þjóðarinnar sem heildar Oss ber að
varast þá hættu að evða meiru en
vér öflum, þjóðin sem heild og
einstaklingarnir Merkur danskur
bóndi sagði víft mig á kreppuártin
um eftir 193(11 .ÍBtT’íkapúil géti'if Títlt
af borið sig, hvernig sem árar ef
hann er ekki byggður á' skuldum f
Hæfilegt bú mun alltaf sjá bóndan
um farborða. En það gefur aldrei
þau uppgrip að það geti staðið
undir háum vöxtum og afborgun
um af skuldum.”
„NOTUM FÉÐ TTL AÐ
AUKA ÞEKKTNGTJNA“
Má ekki h.eimfæra þetta upp á
þjóðarbúið íslenzka? Vorum vér
ekki f)'r'r fáum árum að sligast
undir þessari sktddabyrði ? Nú telj-
um vér oss vel stæða vegna gróða á
stríðsárunum. Otalmörgum hefur
tekizt að losa *sig úr skuldum og
standa bvi betur að vígi en nokkru
sinni fyrr, ef þeir kunna sér hóf.
Þjóðarbúið mundi einnig standa
allt öðruvísi að vígi, ef rí'kið gerði
sama og einstaklingarnir, að losa
sig úr skuidum. Og okkur ætti að
vera það hægt.
Ef vér svn gætum þess að nota bá
fjármuni, sem oss hafa safnazt að
öðru levti til þess að auka þekkingu
vora, framleiðslutækni og aðra
menningu, þá getum vér horft með
bjartsýni fram á veg Þá ættum vér
að geta skapað vinnuöryggi fvrir
allt vinnufært fóTk ! landinu Þá
gætum vér orðið liðtækir í sarm’inn-
unni með öðrum IvðfrjáTsum bióð
um til þess að skapa betra fram
tíðarskipulag þióðaiyna.”
r FmTTNÁM Á HÓTEL
rorg ' .
Að loldnni ræðu forseta- töluðu
bitltr'",-,r stiórnmálaflokkanna' Olaf
ur Thors fvrir Siálfstæðirflokkinn.
Evstrínn Tónsson f\'rir Framsóknar-
Bokkinn Einar Olceirsson fvr’r
'sórfalistaflokkinn on Haraldur
fénftmunitscon fvrir Mbvftuflokkinn
Að ræðuhöldunum loknum var
bióft'öngurinn leikinn. rn síðan
dreifft’st mannfiöldinn Ymislesi
var þó enn gert til hátíðaEriaft;,.
íslenzkir karlakórar sungu ! Hlióm-
skálagarðinum síftdegis íl-,róttamót
fór fram á (bróttaycllini,— á Mel-
unum. forseti Tslands b„cft: -nóttöku
fvrir almenning í Hátíftarsal Há-
skólans. og um kvöldið lék T.úðra
sveit Revkjavíkur úti undir herum
himni. en ríkisstjórnin héb Ivðveld
isveizlu aft Hótel Borg. Til þess að
unnt yrði að halda þá veizlu þurfti
að taka sali hótelsins leigunámi
þetta kvöld ásamt eldhúsum. borð.
búnaði og öðru sem til þurfti. Var
þetta gert með sérstökum lögum,
sem samþykkt voru á Alþingi fá-
einum dögum fyrir hátfðina, en á-
stæðan var sú að deiTa stóð þá yfir
milli hótelsins og hljóðfæraleikara
og fór enginn hljóðfæraleikur fram
á vegum hússins. Til þess að fá
hljóðfæraleikara ! veizluna varð
rfkisstjórnin þess vegna að taka
reksfur hússins í sínar hendur þetta
eina kvöld.
SÖGUSÝNING
og víðast hvar var útvarp frá sjálfri
lýðveldisstofmininni á Þingvöllum
fellt inn ! hátíðahöldin. Fylgdust
því langtum fleiri Tandsmenn með
þeirri athöfn en þeir, sem sjálfir
\"oru staddir á Lögbergi þennan
sögufræga dag. Einna fjölmennust
hátíðahöld utan Re\’,kjavíkur voru
á Akureyri og á Hrafnseyri við
Arnarfjörð. fæðingarstað Tóns Sig-
urðssonar. Þar flutti Sigurður Nor-
dal prófessor aðalræðuna.
HVERNTG HEFUR TIL
TEKIZT?
í sambandi við (vðveldisstofnun-
ina var efnt til sögusvningar '
Revkiavík. Stóft upphaflega tik að
hún vrði opnuð þennan dag. 18i
iúní. en af bvf varð þó ekki fvrr
en bann '20 b^ssari svningu var
komið fvrir '• húsi Menntaskólans
við T.ækiargöru og var henni skipt
í 9 deildir '• iafnmörsrum stofum
í skólanum. Deildirnar háru bessi
nöfn: Uppháf. bióðveldi. lahdafnnd
ir og lamrferðalög. yiðnám lúður
læs'inc. dacrenning tón Rimtrðsson.
barátta. siálfsforræði Heiðurssess
svnincarinnar skiþaði deildin um
Tón Sigurðsson en hún var í há-
ríðarsal skólans. þar sem bióðfund
urinn 1851 var háldinn. Var sýn-
ingin opin fram eftir sumri og sóttu
hana um 14 þúsund manns.
ÚTT A LANDI
Hátíðahöldin á Þing\’öllum og f
Re\rkjavík voru 'engan veginn þau
einu. 'sem fram fófu vegna fvð-
veldisstofnunarinnar. Um land allt
var efnt tii hátíðahalda T7 júni
Trúlega hefur aidrei verið iafnal-
menn þátttaka ! hátfðahöldum á
Tslandi eins' og dagana 17. og 18.
iúní 1944 Tsienzka hjóðin fagnaði
því að langbráðu marki var náð
og hún horfði fuil biartsvni fram
á veginn Hér verður ekki rætt
um bað sem cerzr befur síðan at-
burði beirra 75 ára sem liðin eru,
en auðvitað fei ekki hjá því að á
bessum rímamótum spyrji menn
. siálfa sie. hvernic rii hafi
að bve miklu levti vonir lvðveldis-
mannanna bafi rætzt Sagan hefur
að sjálfsöcðu orðið að vmsu levti
önnur' en nokkurn eat þá órað fyr-
ir, pg efiaúst geta fiestir bent á
eitthvað sem þeir hefðu talið að
fara hefði áft öðruvísi en orðið bef-
ur. Samt eetur varla hjá því farið
að mikill meirt'hiúti bióðarinnar
geri sér það ljóst að ivðveldis-
stofnunin var upphafið að glæsileg-
asta og örasta framfaraskeiði sem
Tsiendingar hafa nokkru sinni búið
við. enda befur þjóðina aidrei iði-
’ að þess að hún steig þetta örlaga-
ríka skref rigningardag f júní fyrir
25 árum á Þing\’ö11um. — Kfí
I Víð hófutn eínnig flugið
tel i ínn iframtíðína fyrir tnttugu 1 ogfimm árum