Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1963, Side 58

58
henni má ekki hverfa fyrr en tilraunir hafa sýnt, að vér get-
um notað sáðsléttuaðferðina með jafngóðum árangri. Kemur
þar raunar einungis fram varfærni hans og það, að þreifa sig
áfram með tilraunum áður en nokkru sé slegið föstu.
A háskólaárum sínum skrifaði Stefán stutta grein í Þjóð-
ólf um ráð til að verja kartöflugras fyrir frosti. Segir hann þar
frá að bóndi í Vík á Vatnsnesi hafi varið kartöflugarð sinn
fyrir skemmdum af næturgrosti með því að vökva grasið. Hvet-
ur hann menn til að gera tilraunir í þeim efnum, og um sem
flest, sem snerti ræktun kartaflna. Kemur þar fram, að hann
hefur þá gert sér ljóst hið hagnýta gildi náttúrufræðinnar í
landbúnaðinum, og hann hyggst sjálfur verja tíma og kröft-
um til að sameina þetta tvennt, náttúrufræði og búvísindi.
Framhald þess urðu svo rannsóknir hans á fóðurjurtum, sem
síðar verða raktar. Það er því óhætt að fullyrða, að Stefán er
einn brautryðjendanna á landi voru um allt, er snerti tilrauna-
starfsemi í þágu landbúnaðarins, þótt ekki gerði hann til-
raunir sjálfur. Var hann þar í rauninni á undan flestum sam-
tíðarmönnum sínum í skilningi á gildi og nauðsyn tilraun-
anna.
Hann virtist um skeið liafa aflað sér verulegrar þekkingar
á garðrækt, og árið 1888 skrifar liann langa grein i Búnaðar-
ritið um kartöflur. Eru það einkum hagnýtar leiðbeiningar
um kartöflurækt, sem hann hvetur mjög til. Vafalaust hafa
þessar leiðbeiningar verið góðra gjalda verðar á þeim tíma,
þótt oss þyki þær nú ekki mikils virði.
Merkilega hugmynd um fjármál landbúnaðarins setur hann
fram í grein sinni um Framfarafélag Arnarnesshrepps í Bún-
aðarriti 1895. Vill hann þar afnema ábúðarskattinn eins og
honum var þá háttað, en í hans stað skyldu sýslunefndir eða
amtsráð jafna niður á búendur í hverri sýslu tilteknu gjaldi
eftir tölu jarðarhundraða þeirra, sem þeir hefðu til ábúðar.
Áætlar hann gjald þetta 15—20 þúsund krónur árlega á öllu
landinu. Gjald þetta renni í sérstaka búnaðarsjóði, er stofn-
aðir yrðu í hverri sýslu. Búnaðarstyrkurinn, sem var á fjár-
lögum yrði strikaður út, en sjóðum þessum varið til eflingar
landbúnaði hverjum í sínu héraði eftir tillögum sýslunefnda