Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1963, Blaðsíða 94

94
skrifaði í Tímarit Bókmenntafélagsins 1891: Um hina kyns-
legu æxlun blómplantnanna. F.kkert er frumlegt í þeirri grein,
en efninu eru gerð glögg og góð skil. En sú ritgerð, svo og
ferðalýsingarnar eru fróðlegar heimildir um það, hvernig
grasafræðimál Stefáns hefur smám saman verið að þróast og
taka breytingum, unz það kemur fram fullskapað í Flóru Is-
lands.
Rétt er að geta hér geinar, sem Stefán skrifaði í Skýrslu
Náttúrufræðifélagsins 1891, er það Stutt yfirlit yfir gróður-
fræðilegar rannsóknir á íslandi og rit um íslenzkar plöntur.
Segir þar frá hinu helzta, sem skráð hafði verið um íslenzka
grasafræði frá dögum F.ggerts og Bjarna og til Odds Hjalta-
lín. Getið er fáeinna eldri rita svo sem Jóns lærða. Ætlun
Stefáns mun hafa verið að halda ritgerð þessari áfram, en
meira varð ekki úr því. Enda þótt fljótt sé yfir sögu farið, er
þarna drepið á hið helzta, og er því góður fengur að ritgerð
þessari. Ólafur Davíðsson réðst harkalega á ritgerðina í Sunn-
anfara. Sumt af aðfinnslum hans er réttmætt, svo sem óná-
kvæmni í bókatitlum, en yfirleitt virðist ritdómurinn vera
skrifaður af óvild meira en gagnrýni. Stefáni sárnaði þessi rit-
dómur og hafði í hyggju að skrifa gegn honum en hætti við
það. Ef til vill hefur þó þessi ritdómur valdið því, að Stefán
skrifaði ekki framhald greinarinnar. Þótt þeir Stefán og Ól-
afur yrðu síðar nánir vinir, er að sjá sem einhver rígur hafi
verið milli þeirra um þessar mundir. Stefán hafði t. d. nokkru
áður í ritdómi gert fremur lítið úr ritgerð Ólafs um íslenzka
landfræðisögu í Tímariti Bókmenntafélagsins, einkum það að
vera að tína saman alls konar gamlar lygasögur um Island og
birta á prenti. Fannst honum fræðimönnum liggja annað nær.
Flóra Islands.
En það verk Stefáns, sem lengst lifir og er höfuðverk hans,
er Flóra Islands, sem prentuð var fyrsta sinn í Kaupmannahöfn
1901 á kostnað Hins íslenzka bókmenntafélags.
Svo má segja, að meginfræðastarf Stefáns allt frá því hann
kemur heim að Möðruvöllum hnigi að þessu verki, að minnsta
kosti allt frá 1890. Það er ekki einungis, að rannsóknarferðir