AvangnâmioK - 01.03.1955, Blaðsíða 14

nr. 2
62
AVANGNÅMIOK’
„Guterput“ erinå pivdlugo tapersiussaK.
palasip Otto Rosingip „Gtiterput“ pivdlugo ag-
dlagai (sujugdlermik 1953-me Kavdlunåtut, Med-
delelser om den grønlandske kirkesag nr. 81-me,
åipagssånik 1954-me „Jfltdlisiutit mérKat atuagag-
ssait“ne) nuånareKalugit erKarsautigssarsivfigisima-
våka, uvangame åma tugsiut tåuna „Gflterput" nuå-
nareKigavko (Danmarkimilo ukiut kingugdlit mar-
dluk jordlip nalåne oKalugiautigissarsimavdlugo nu-
navtine jordlisiortarnerput OKalugiautigerKuneKarå-
ngat). tamånale imailivdlugo navsuiausilårdlara: su-
jugdlermik: tugsiuterput nuånareKissarput „Gfiter-
put" (O. Rosingip agdlauserissåtut 1875-me ukiåkut
aitsåt) taigdliaunanilo eriniugaugunångilaK. 7552-mi-
le taigdliauvdlunilo eriniausimavoK. tamåna ugper-
narsautigssaKarpoK. Kavdlunåt-nunåne (Københavni-
me) atuagausivigssuit angnerssåne (nålagauvfiup pi-
gissåne) nfiteKarpoK (nflsiåinaussunik) kalåtdlit-nu-
navtine sanåjusimassunik Rasmus Berthelseniugaluap
iliniartitaisa ardlaisa nfisiarisimagunagåinik (nutit
taigdlagdlit arfineK-pingasut). tåukunane nfltine ag-
dlagsimavoK: „Jutdle (Jalen) 1852“ (eriniortualo ag-
dlagsimavdlune) „R. Berthelsen“. kisiåne taigdlå
„Gflterput" måssåkut atortarnivtitflt agdlagsimarér-
dlune. tåuko nflsiat arfineK-pingasut tamarmik R.
Berthelsenimit eriniausimåput. tåuko nflsiat (påpia-
råinåkut nflsiat) åsserdluinai takuvåka novemberime
1954 åipagssånérdluta Amerikaliatdlaravta. taimane
Washingtonime pulårparput KavdlunåK nunavtinérér-
simassoK kalåtdlimik nulialik professor Svend Fre-
deriksen, atuagautailo kalåtdlisfit naKitigkat avdlat-
dlo, erdligingåramigit ikuatdlagtugssåungitsume ine-
Kartitai, tamåkua misigssuatårtitdlugit pigigå taku-
varput nfisiaK „Gflterput" åma taimatordluinaK 1852-
me R. Berthelsenip eriniaralugulo taigdliarisimasså
(nalunångitsumik iliniartitarisimassaisa ilåta åssilisi-
masså. taimanfkume, uvagutdlume agdlåt nalerput
tikitdlugo, ilfniarfigssuarme ilfniartut ilerKorissarmå-
ssuk nfitit pigiumassatik åssiliorartardlugit). tauva
tåuko „Gflterput“mik erinånigdlo åssilissut sok tau-
va 7552-erpiamik ukiulersimassåsavåt, O. R-ip nalu-
naiaineratut ukiunik 23-nik sujusinåralutik?
åma avdlamik ugpernarsautigssaKarpoK. R.
Berthelsenip 1858-me Nflngme naKitertipai (imaKa
tåssa Nflngme naKiterneKartut sujugdlersaisa ilait)
tugsiusiane isigkaneK-mardluk ima atserdiugit: „Tug-
siutit erinagdlit nagdliutorssuarne ator tagkat, kater-
ssuissoK R. Berthelsen, Nflngme avangnardlit naKi-
teriviåne naKitat 1858“. tåukunane „Gflterput" ilau-
vok kisiåne taigdlai avdlanalårdlutik (tåssaunerput
tåuko „tugsiuténcanik" taigugkat uvagut angumeri-
ssagut?) taigdlai imåiput:
v. 1: „Gflterput Kutsingnermio
usornarsingårdle!
nuna erKigsineKardle!
tipaitsungåritdlo
inuk-å!
dnautigssamleramik!
v. 2: ivdlernartoK GfitiussoK
Kilangme nålagaK
pingmat nunarssuavtinut
nuånårneKarpoK
inungne,
Haliluja dnagkarnik!"
(oKautsit uvingassunik naKinigdlit uvanga taimailissaraka Fr. L.)
tåukunane nflsiane taerigkavne åma „Gflterpup“
naKitaomårnerane autdlarKausiuteKarneK ajorpoK. tai-
måitumik O. R. ilumorpoK kingusingnerussflkut
aitsåt 'autdlarKausiutå pingorsimassoK OKautigigamiuk.
tauva åma R. Berthelsen tamatuma kinguni-
nguatigut tugsiusiaminik naKitertitaKarKigpoK, tåssa
1862-me, ima atserdiugit:
„Tugsiutit erinagdlit, Jfltdlisiutigissartagkat, taig-
dliortoK R. Berthelsen. Nflngme nunap nålagåta na-
Kiteriviane naKitat, L. Møller-mit 1862“. tåssane na-
Kitertitaine „Gflterput" ilåungilaK, tugsiutitdlo tåuko
Kulailuåinåuput [(Kulailualiutdlugo Sam. Kl-ip taig-
dliå „Nålagkap ornigpai nunamiut").
åma 1864-me naKitertitsereigpoK, atserdiugit:
„Tugsiutit erinagdlit, Jfltdlisiutigissartagkat, ka-
terssuissoK R. B., Nflngme nunap nålagåta naKite-
riviane naKitat, L. Møller-mit. 1864“.
tåukunane åma „Gflterput" ilåungilaK, tugsiu-
titdlo sisamåinåuput.
tauva ukiume 1876-me tugsiutit Kavdlunåt-nu-
nåne naKiterneKarput, ima atigdlit: „Kristumiutut
tugsiutit", („erinagdlit erinaKångitsutdlo, ilångussar-
tagdlit, sujugdlft narKingniardlugit, ilångussatdlo i-