Alþýðublaðið - 20.03.1970, Side 8

Alþýðublaðið - 20.03.1970, Side 8
8 Æ’öst'udagur 20.' rnarz 1970 ^ _________________ Ef vi5 gerum jarðlífið að helvíti siglum við varla beint úr Foss- voginum inn í himnaríki í TILEFNI af hressilegum orðum sem Siígurður Magn- ússon lét falla í sjónwrpi um síðustu áramót datt mér skyndilega í hug, þótt langt væri um liðið frá sjónarmiði biaðamenns'ku og fréttaöflun- ar, að hitta hann að máli og spyrja hann ofboðlítið um líf- ið og tilveruna. — Þú telur liættu á mengun. Hvaða rök viltu nefna helzt fyrir því? — Við erum — með sama áfnamhaldi — að 'gera jörðina óbyggilega mönnum — og ef til vill ófæra til amrrars en varðveizlu einhvers þess neista, sem kveikja muni aftur það líf, sem nú er verið að slökkva. Þetta eru — því miður — eng- ar illspár ellióðna bölsýnis- manna. Hér er um að ræða einfaidar og augljósar stað- reyndiir. Hraðinn í ei'trun and- rúmsloftsins er svo mikill, að í sumum eriendum þéttbýlis- fiæmum er talið í árum það tímabil, sem líða mun þangað tiil íbúar borganna verða a@ ganga með súrefnisgrimur. Þar sem fiskar syntu áður í ám og vötnum er nú víða ekkert líf. Það er tiltölulega einfalt reikningsdæmi hvenær meng- un loftsins byrgir sýn til sól- ar. Vitað er að úrgangsefnin, sem sjórinn tekur nú við, eru háskaleg, en hvort þau muni eyða fiskum hans að einhverju eða öllu leyti, er enn óleyst gáta. Eyðing alls gróðurs jar-ð- ar er ískyggilegri nú en nokkm sinni fyrr, og er mengun þar einnig að verki. Frá upphafi sögu sinnar hef- ■ur maðurinn oftialsli rþnyrlk)t jörðina, spillt umhverfinu fremur en bætt það. Frjósemi jarðar og lífsmagn hefur hing- að til fyllt þau skörð, sem brotin hafa verið í varnarvegg lífsins. Við upphaf atómaldar- innar urðu þau þáttaskil, að tekið var til við að hlusta á þá, sem löngu áðui’ höfðu haít uppi varnaðarorð, og nú vit- um við, að ef ekkert er að gert, áfram haldið á braut „vísindanna“ sem mörkuð er, þá sé það sæmrlegri tölvu smánarlega auðvelt dæmi til úrlaugnar hvenær m'annskepn- unni hafi tekizt að eyðileggja svo umhverfi sitt, að ekkert bíði hennar nema dauðinn. Það er haft eftir íslenzku skáldi, að það teldi sér engan dauðdaga annan sæmandi en heimsendi, en þú mátt bera mig fyrir því, þó að ég hafi aldrei getað rímað — að það væru mannikyninu alveg ó- sæmillleg endalok, svívirðilegt sjálfskaparvíti. — En eru önnur hugsan- leg? — Já, það verðum við að vona. Ég set mikið traust á það, sem Bandaríkjamenn eiru nú aú reyna að gera í þessum efnum ti'l bjargar sér og öðr- um. Þegar K-ennedy birti fyrstu aðvörun sín'a — ég held að það hafi verið árið 1963 — þá vildi enginn á hann hlusta, en nú taia menn um það í al- vöru, að andspænis eyðingar- vandamálinu verði öll önnur, t. d. Asíustyi-jöldm og átökin við botn Miðjarðiarhafsins, hé- 'góminn einn. jSkynE'amilr oig raunsæir menn um all'an heim hafa snúizt á sömu sveif. — Spurniingin um framtíð o'kkar, líf eða dauða, er sú, sem brennur heitast allna þeirra, sem á leita. Og í svarinu við henni er að finna lausnir allra ■aninarra vandamála — friðsam- legar í lífi — ef vel tekst til — friðsamlegar í dauða — ef illa fer. — Hvað segirðu um of- fjölgunarvandamálið? — Það er einnig tiltölulega auðvelt reikningsdæmi tií úr- lausnar — að öllu óbreyttu. Meirihluti þeirra um 3500 milljóna, sem nú byggja jörð- ina, fá ekki nóg að borða, og eiinhvers staðar hefi ég lesið, að um 500 milljónir mianna séu skelfilega vannærðar. Fullyrt er, að upp úr næstu aldamót- um muni líkur fyrir að tala j'arðarbúa hafi tvöfaflidazt. Lengra virðist enginn þora að halda í útreikni'n'gum sín- um, enda auðsætt, að ekki muni fýsi'legt. En þangað komast þó tölvurnar óreiðaniega — og til þess er því miður ekiki ýkja- l'angt — að maðuirinn hafi ekki framar — í orðsins bók- staflegasta ski'lningi — jörð til að ganga á, ef skepna hans veldur eftirleiðis sörnu vit- blindu og nú. — Ilvaða leið fir.nst þér fær til lausnar þessum vanda? — Takmarkanir harnefæð- inga. Önnur ekki. Trúþrætu- menn i hópi búddista og kaþ- ólikka muniu gefast upp, og í dag býður okkur við aifglöpum af gerð Hitlers og Stalins, sem verðlaunuðu kven'kanínur sín- ar, „hetjumæðurnar,“ eða hvað það nú var sem þeir köl'luðu þessar vesalings konur, sem barnaðar höfðu verið í sí- bylju. Hættan er sú ein, að tíminn til þess að koma vit- inu fyrir okkpr reyni'st of skammur. Bilið á milli sumra manna og apanna er nefnilega ekki ýkja breitt. Enda þótt hin- um svoköiluðu siðmenntuðu þjóðum reynist unnt að hafa hemil á barneignum sínum, þá munu fáráðlingarnir halda á- fram að fæða af sér börn til hungurmorða eða þeirrar hlut- fallslegu aukningar þess fá- kæna og vanþróaða hluta marunkyns, s&m er sívaxand! á kostnað hins, sem fjölfróð- ari er og betur megandi. — Getur jörðin brauðfætt íleira fólk en það, sem byggir hana í dag? — Ýmsir sérfræðingar svara þegsu játandi. Á Því hefur ver- ið vakin athygli, að í sumum vanþi’ 'uðu landanna hefur blutfa'll'sleg aukni'ng matvæla- lramleiðsluninar verið meiri en uík: '.ið'tala fólksfjölgun- arimnar. Árið 1968 er t. d. tal- ið al ing landbúnaðarfram leið.'-’. • i i alls numið 3%, en á sa- - : ' varð fólksfjölgun- im ekki nema 2%. Ef unnt verður á næstunnj að takmarka maninfjölgumina, suka matvælaframleiðsluna t. d. með nýjum ræktunaraðferð- urn, þá ætti offjölgunarvanda- málið elcki að verða óleysan- iegt, en komi þetta tvennt ekiki til, þá boðar offjöl'gunarvanda málið eitt mamnkyninu ekkert nerna óútreikna'niegar hörm- ungar .sRm trúlega leiða til tortímrmgar. — Atómsprengjan? — Það er ekki ósennilegt, að varúðarráðstafamir „atóm- sprem ju ' bbsms“ nái eimnig siðar til þeirra, sem enn hafa ekki samþykk't ta'kmarkanir, en hættsn er alltaf á slysi, vit- 'Emlega að því ógleymdu, að ef- lau&t eru og verða til menn á borð við Hiltler, sem einskis myndu svífast til þess að gera stórmeminskubrjálæðisdrauma að veruleika. Þeir eru ósköp sléttir á yfiirborðinu þessir höfðingjiar, sem stjórna heim- inum hverju simni, en eftir að farið er að skoða innan í þá, þar sem þeir liggja neðan há- sætamna, þá verður stundum anmiað uppi á teningunum. All- ir vita nú um hjarta'Iag þeirra Fólland ró-tbræðranna Hitlers cg Stalims, ein hitt er eimniig tfullyrt, að sjál'fur Ohurchill hafi síðu-tu æviárin verið kom- imn í himn mesta barndóm eða ellirutl. — Var rétt að varpa atóm- sprengjunni á Hirosima? — Nei. Sama áramgri var ummt að ná með því að eyða með hemni öllu mannlífi á strjálbýlli eyju. En það var 'emgu minni hö'fuðjgiæpiur jpl£? Vesturveldunum að drepa 130 þúsumd:r mamna á eimni nóttu í Hrer^'-n i febrúarmánuði ár- ið 1945. Þessi morðalda hófst með Guemioa árið 1937. Gyð- im'gamorð Hitlers og ofsóknar- æði Stiarns eru vörður á veg- inum itil Dresden og Hirosima. Þetta er nýr kapítuli hemaðar- 'sögunmar. Amnar er ma'nmrám- in og man'ndrápin um al'lan heim. Nú er emgimm framar ó- hultur, hvort sem hanm er firaraan víglínuminar eða aftam. henmar, borgari rikis, sem á í styrjöld eða þess, sem býr í Rætt við Sigurð Magnússon um mengun, offjölgun, og almennt um lífið og tilveruna

x

Alþýðublaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.