Alþýðublaðið - 27.05.1970, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 27. maí 1970 5
Alþyðu
blaéið
Útgcfandi: Nýja útgáfufclagiS
Framkvæmdastjóri: Þórir Sa*muntTsson
Bitstjórar: Kristjan Bcrsi Ólafsson
Sighvctur Björgvinsson (áb.)
Ritstjórnarfulltrúl: Sigurjón Jóhannsson
Fréttastjórl: Vilhclm 6. Krktinsson
Auglýsingastjóri: Sigurjón Ari Sigurjónsson
Prcntsmiðja Alh.vðublaðsins
Útvarpsræða Árna Gunnarssonar:
Ímadurin^ma
Frípassinn frá Geir | EKKI GLEYMAST
Askorun G'eirs Hali'grímssonar, að Reykvíkingar
rjúíi flokksbönldíin og láti samvizku ráða atjkvæði |
sínu á kjördegi, nær auðvitað til fleiri en kjósenda 1
vinstri flotkkanna í höfuðborginni. Hún er á sama ■
íhátt yfielýsing um, að óánægðir sjálfstæðismenn
njóti isama frelsis. Sjálffstæðisimenn, sem vilja breyta
til í borigarstjórninni, þurfa auðvitað engan að spyrja
leyfis um það, hvemig þeir ráðstafa atkvæði sínu.
Hins vegar er vel til fundið, að Geir borgarstjóri
skuli hafa sent þeim þennan frípassa og minnt þá á
réttinn, sem allir íslendingar eiga sameiginlegan.
Sennilega notfæra sér margir þennan frípassa frá
Geir Hallgrímssyni á sunnudaginn fcemur.
Verkfall
I
I
l
I
I
I
I
i
Á miðnætti í nótt hófu sex v'erkalýðkfélög i Reýkja-
vík oig niágrenni verkfall. Vinnulstöðvunin mun taka
til um sjö þúsund 'launþega í þessum félögum og
ýmis örmur félög hafa boðað Verkfall næstu daga.
Alþýðublaðið vill harma það, að til verkfalls hafi
þurft 'að kom'a. Aflir ísléndingar, hvar í stétt sém
þeir standa, eru á einu máli utm, að nú á launafólkið
rétt á verulegum kauphækkunum eftir erfið ár, sem
kreppt hafa að íslenzku launafó'lki. Það skipti eins og ■
nú standa sakir miklu máli, að sú verulega kaup- 8
(hækkun hefði fengizt án verkfalls, því langvinnt 8
verkfall getur gersamléga gert að éngu þann efna-
hagsbata, sem íslenzka þjóðin hefur unnið að hörð-
um höndum hin síðari misseri. En verkfallið er ojð-
ið staðreynd, og allir góðviljaðir menn hljóta að óáka
þess einlæglega, að það leysiist sem allra fyrst og
launþegar hljóti þær mestu kjarabætur, sem unnt
er að veita. Það er fyrst og fremst launafólkinu á
íslandi að þakka, að tókst að vinna bug á efnahags-
erfiðleiikunum og þetta fólk á því að njóta batans
fyrst allra.
I
I
I
I
Morgunbl. og sammngarnir\
í fory'stuigrein Morigunblaðsins í morgun er fjallað 8
um verkfallsmálin. Þar segir m. a. svo: 8
„Það er því miður 'svo komið fyrir íslenzkri verka- B
lýðshreyfingu, að forystumenn hennar eru vart I
samnintgshæfir fyrr en að kosninp/im loknum. Póli- ■
tísfcur glfmuskjálfti hefur heltekið þá. Launþegar og 8
al'lur 'almenningur hafa tækifæri til þess að sýna hug 8
sinn gagnvaH þvílíkum vinnubrögðum á sunnudag-
inn kemur.‘‘
Með þessurn orðum er Morgunblaðið að stimpla 8
kjarabaráttu verkalýðsins á íslandi 'Sem pólitískan |
kosningaskollaleik. Ætli menn, sem sömu skoðanir
hafa á þeim efnum oig Morgunblaðið lýsir, hafi ekki
átt sinn þátt í því að verfkfall sfcall á engu síður en
verkalýðsforingjamir, sem Morgunblaðið kallar ekki 1
samningshæfa.
□ Kona nokkur sagSi við mig-
um daginn, að þegar hún hlust-
aði á þref stjómmálamanna í
útvarpi, tryði hún ávallt síð-
asta ræðumanni, en þegar hún
síðar meir færi að hugsa málið,
vissi hún ekki hverjum hún ætti
að trúa. Ugglaust geta margir
hlustendur tekið undir þessi
orð. — Og til hvers eram við
þá að þessu stagli hér í kvöld.
Svarið er einfalt. — Með þessu
er verið að hálda við því lýð-
ræði, sem við verðum að stór-
efla í þessu landi, svo að hver
stjórnmálaflokkur og félag,
hversu lítið, sem það er, fái
tækifæri til að kynna stefnu
sína. Ég sagði, að þetta lýðræði
yrði að stórefla. Það er skoðun
mín, að það geti ekki samrýmst
þjóðfélagsskipulagi, sem kenn-
ir sig við lýðræði, að einn stjóm
málaflokkur geti að miklu leyti
einokað skoðanamyndun í land
bia. — En hvað um það. í kvöld
hafa alUr fengið sama tæki-
færi til að túlka skoðanir sín-
ar, og eins og ott áður hefur
ekkert skort á gylliboðtn og
útnrsnúningana. — Og hvaða
gylliboð hefi ég svo á blöðun-
um hér fyrir framan mig. Það
eru ekki gylliboð, heldur hug-
myndir mínar um það, sem ég
tel að verði að gera í þessari
borg umsvifalaust, ef vrð eig-
um ekki að verða fyrir óbætan
legu tjóni. — Ég er þeirrar
skoðunar, að hér á landi stönd-
nm við á þeim tímamótum, að
við verðum með gerbreyttxun
hugsunarhætti og stóraukinni
orku að snúa okkur að félags-
ifnálunum, samhjálpknniji Þafl
einkennir stefnu íhaldsmanna
víða um heim, að hver maður
eigi að hjarga sér sjálfur, og
takizt honum það ekki, eigi
liann ekkert gott skilið. Þetta
er sú stefna, sem nefnd hefur
verið á ensku „The survival of
the fittest“, það er, að hinir
sterkustu verða ofaná. Það er
einfalt að fylgja þessari stefnu,
þegar menn eru heilir heilsu,
hafa sæmileg auraráð og at-
vinnu. En tónninn breytist, þeg
ar eitthvað bjátar á. Þá hallast
menn fremur að því, að sam-
hjálpin, sem jafnaðarstefnan er
hyggð á, eigi að grípa inn í.
Á nndanfömnm áram hafa orð-
ið gífurlegar fraxnfarir á flest-
um sviðum hér á landi, og þá
sérstaklega á tæknisviðinu. f
öðram löndum er þessi þróun
komin enn lengra, og þar hafa
menn skyndilega vaknað upp
við þann vonda draum, að í
öllu kapphlaupinu um tækni-
nýjungarnar, hefur maðurinn
gleymst. Hann hefur gleyinst
svo rækilega, að nú standa
menn frammi fyrir þeirri stað-
reynd, að sálarheill manna, er
byggja hin miklu tækniþjóð-
félög, er í stöðugt meiri hættu
geðsjúkrahús eru yfirfull, sjálfs
morð verða æ tíðari, notkun
lífsflótta-lyfja stóreykst, tauga
lyf og áfengi verða algengari
lijá yngra fólki sem og full-
orðnu, og síðast, eri ekki sízt;
manninum hefir tekizt svo ræki
Iega að eitra umliverfi sitt, að
haun getur ekki neytt vatns,
gróður deyr, dýrategundir
hverfa og andrúmsloftið eitr-
ast. — Sumir fróðir menn telja,
að maðurinn hafi ofgert sér
likamlega og andlega í barátt-
unni fyrir lífsþægindum og
aukinni tækni. — Hér hafa
nokkur þessara vandamála þeg
ar barið að dyrum, og þess
vegna segi ég, að við stöndum
á tímamótum í félagsmálum
þeim tsmamótum, að við verð-
um að viröa manninn meira en
vélaraar og malbikið. — Á
undanföraum árum hefur hér
í borginni höfuðáherzlan verið
lögð á verklegar framkvæmdir,
en félagsmálunum minna sinnt.
—. Við þekkjum öll gamla fólk-
iff, sem slitiff hefur veriff úr
tengslum viff samtíff sina, ungu
hjónin, sem notaff hafa beztu
ár ævi slnnar til aff reisa sér
íbúff, og sitja siffan sum uppi
meff örvæntinguna eina og
skuldir. — En við þurfum að’
líta enn lengra til aff sjá hvaða
áhrif tæknisamfélagiö hefur á
einstaklingimi. — Ilvert ykkar
þekkir ekki til á heimilum, þaS’
sem geðsjúkdóinar hafa stung-
ið sér niður í mynd þunglynd-
is, örra geðhrifa, livei'skonar
taugaveiklunar eða brjálseim.
Hverjir þekkja ekki það böh -
sem einn drykkjumaður getur
flutt inn á heimili sitt,fog hver
þekkir ekki rótleysi unglings-
ins og kröfur hans um breyt-
ingar á þjóðfélaginu, sem stafa,
af því að hann finnur til ör-
yggisleysis í heílmi Íiávævra
véla og skortir félagslegt ör-
yggi. Og svo hefur allt þetta.
unga fólk, sem vill umbætu**
á þjóðfélagi sínu verið kallað
kommúnistaskríll. Vera. má, að
í hópi þessa fólks, séu meim,
sem óska eftir byltingu-en ekki
umbótum, en flestir eru að leitai
umbóta i þjóðfélagi, þar sem
maðurinn hefur orðið útundan.
Þessi upptalning gæti orðiff
mun lengri, en dæmin nefní
ég til að benda enn einu sinni
á, að í félagsmálum borgarinn-
ar blasa við óteljandi verkefnij
sem verður að leysa og leyss*
fljótt. — Á þessa þætti legguif
Alþýðuflokkurinn mikla , á-
herzlu í stefnuskrá sinni, og
flokkurinn neitar því að hve*
maður geti ávallt séð um sig
sjálfur. Það getur enginn, sent
misst hefur heilsuna, það geta
ekki allir gamlir menn og gaml
ar konur, og það geta ekki
ung og eignalaus hjón, sérii
eru að hefja búskap. Við þöiífn-
umst öll samhjálpar, ef við eig-
um ekki, eins og víða Iiefu*
gerzt, að verða úti á malbikimi.
Alþýðuflokkurinn vill sporna
við þeirri þróun, sem víða liéf-
ur orðið, meðan tími er til. \
Til að svo megi verðal þurfttiri
við á aðstoð ykkar að halda.
Það er ekki nóg að stefnariisé
góð, ef henni er ekki hrint í
framkvæmd. Fái þessi stefiua
Alþýðuflokksins ekki liljojn-
grann, föllum< viff fyrir vélun-
um. — Þess vegna vil ég að
lokum segja: viff ykkur: „VeítuV
Alþýðuflokknum stuðning ýkkf
ar í borgarstjóraarkosningun-
nm, svo að hann geti betur, en.
gert hefur verið, unnið aff fé-
lagsmálum, sem snerta okkur
ÖIL“ HUGSUM MEIRA U!W
MANNINN, KJÓSUM JAFN-
AÐARSTF.FNUNA OG EFL-
UM ALÞÝÐUFLOKKINN.
Jákvœða forystu j