Helgarpósturinn - 08.06.1995, Qupperneq 14

14
FIM MTu D aGu R8TTJ u N n995
ég búin að
fatta hvað
það ersem ég
sé við karl-
menn. Það er
augnaráðið.
Allt í einu
opnast hurð
og það fyrsta
sem maður
tekur eftir er
augnaráðið.
! Og
þig langar að
taka hann
með þér heim
og grill'ann
og ét'ann.
_____| Veistu
hvenær ég
elska minn
mest? Þegar
ég kem heim,
sérstaklega
þegar ég var
útivinnandi og
ólétt, ógeðs-
leg og allt
það...
Viö hverju má búast þegar fimm konur hittast og sötra saman rauðvín heila kvöldstund?
iú, áður en fyrsta flaskan er svo mikið sem hálfnuð eru samræðurnar farnar að snúast um
„nytsama sakleysingja" (karlmenn) og stöðu konunnar; svo komu börnin, síðan eiginmennirnir,
svo framhjáhöld að ógleymdum fyrrverandi kærustum. ÁSLAUG SNORRADÓTTIR útlitshönnuður,
á leið í tómatarækt, HELGA KRISTÍN ElNARSDÓTTIR, blaðamaður og bókmenntafræðingur innan
stórra gæsalappa, NANNA GUÐBERGSDÓTTIR, fyrirsæta sem drekkur ekki, og Rut BERGSTEINSDÓTTIR,
stefnulaus húsmóðir í Vesturbænum,
hittu Guðrúnu Kristjánsdóttur og létu
vaða í kjallara Kaffi Reykjavíkur.
Urrað var á alla þá karlmenn sem
reyndu að leggja við hlustir.
Kolómögulegir karlmenn urðu
fyrsta umræðuefnið.
karlmönnumí
Hvaða
má hafa af
Helga: Þegar ég var í Rússlandi
fyrir nokkrum árum bjó ég hjá
konu sem átti kolómögulegan eig-
inmann. Þótt að hann væri níu ár-
um yngri en hún og algjör gaur
var hún alveg örugg með hann.
Ástæðan var sú að hún var bara
mamma hans; gaf honum að
borða og braut saman skyrturnar
hans. Hún hugsaði bara með sér:
Hvaða annarri konu ætti hann
svosem að gagnast, hver held-
ijrðu að vilji svona mann?
Aslaug: En hafði hún ánægju af
honum?
HelGA: Nei, reyndar enga.
Rut: Þegar ég dvaldist um nokk-
urt skeið í Ghana fyrir nokkrum
árum komst ég að því að ef eigin-
menn veittu eiginkonum sínum
enga ánægju, til dæmis með því
að gefa þeim gjafir reglulega, þótt
ekki væru nema pottar eða gervi-
háisfestar, voru þeir umsvifalaust
úr leik. I Ghana er nokkuð álgengt
að konur sofi hjá fleiri en einum í
einu. Þetta þótti svo eðliíegt að
maður hafði á tilfinningunni að
svona ætti þetta að vera, að nátt-
úran fengi að ráða...
HELGA: Eg hef einmitt heyrt að
þetta tíðkist í einhverjum samfé-
lögum, það er að segja að ef kona
er gift manni sem gagnast henni
ekki má hún fá heimsókn frá öðr-
um. Kom þetta ekki annars fram í
Human Animal um daginn, þætti
Qesmond Morris?
ÁSLAUG: Þetta finnst mér mjög já-
kvætt.
KJtRLMENN SEM
FELAGSSKAPUR
ÁSLAUG: (varpar fyrstu sprengj-
unni) Annars sé ég engan mun á
körlum og konum, annan en þann
að mér finnst þeir ögra mér í
starfi. Af því að þeir hafa hærri
laun en ég fyrir sömu vinnu. Ef allt
væri eins og það ætti að vera væri
enginn munur á kynjunum.
HELGA: Fyrir mér eru karlmenn
fyrst og fremst félagsskapur. For-
vitnilegt viðfangsefni. Þeir eru ein-
hvers konar mótvægi við mig; það
er kynferðislega, að sjálfsögðu.
Nanna: (færist öll í aukana) Ekki
vildi ég eyða lífinu ein! Og ekki
heldur eingöngu í félagsskap
kvenna. Karlmenn eru yndislegir
og hafa oft reynst mér betri vinir
en kvenfólk. Mér finnst betra að
leita til karlmanna þegar mér líður
illa. Við vitum að það er oft rosal-
ega mikil samkeppni á milli kven-
fóiks. Þó að við viljum það ekki.
Við ætlum okkur ekki að keppa
við bestu vinkonu okkar en samt
fær maður oft ekki skilning
þeirra.“
HelGA: Ég hef heyrt dæmi þetta
frá mjög fallegri konu sem talar
eins og þú; um stöðuga sam-
keppni kvenna á milli.
Nanna: En þetta gerist líka þar
sem tvær konur sem teljast ekki
fallegar eiga í hlut. Konur er alltaf
í stöðugri samkeppni sín á milli.
Reyndar held ég að það væri
óeðlilegt ef svo væri ekki.
ÁSLAUG: Ég er ekki sammála
þessu.
Nanna: Það er samt alltaf sam-
keppni á milli kvenna um athygli
karlmanna. Það sést best á
sjcemmtistöðunum.
ÁSLAUG: Þá hljóta þær báðar að
vera á veiðum.
NaNNA: Það þarf ekkert að vera.
Maður lendir aldrei í því að keppa
um athygli einhverrar konu þegar
ipaður fer út með karlmanni.
ÁSLAUG: Ég heillast bara af mann-
eskjum, því skiptir það engu máli
þegar ég fer út að skemmta mér
hvort ég hitti karl eða konu. Að
þessu leyti er ég algjörlega kyn-
laus.
Nanna: Auðvitað er góður félags-
skapur númer eitt, en maður teng-
ist konum öðruvísi tílfinninga-
böndum. Þú hlýtur að sjá það.
Rut: Ég er ekki sömu skoðunar og
Nanna. Hvað mig varðar hef ég of-
salega mikið álit á kvenfólki sem
vinum, en ég get ekki neitað því
að karímenn hafa lagt til spenn-
una í lífi manns. Allam minn trún-
að og traust hef ég með góðum ár-
angri getað lagt á herðar kvenna
alla mína tíð. Kannski hef ég verið
mjög heppin með vinkonur? Ég
átti ekki auðvelt með að vingast
við karlmenn fyrr en eftir að ég
hætti að eltast við þá. Maður
þjáðist kannski alltaf áður af þess-
ari kynferðislegu spennu í sam-
skiptum við þá.
HELGA: í samskiptum við konur er
maður laus við kynferðislega
áreitni og treystir þeim því betur.
Ég hef hins vegar átt frábæra vini
af gagnstæða kyninu.
Rut: Það eimdi enn eftir af þess-
um frjálsa ástarkomplex þegar
mín lqmslóð var að vaxa úr grasi
(er 38 ára). Það má vera að þess
vegna hafi alltaf verið svo mikil
spenna í kringum allt sem heitir
karlmenn. Svo er ég að auki úr
Kvennaskólanum, sem gerði karl-
menn vafalaust enn meira spenn-
andi.
KARLMENN
OG GERVIFRELSI
HELGA: Maður hefur komist að
því eftir að hafa dvalist erlendis
hvað samt allt er miklu meira líbó
hér en annars staðar: Hvað konur
leyfa sér miklu meira í kynferðis-
málum en kynsystur þeirra er-
Ipndis.
Áslaug: Ef við horfum til jafnrétt-
is kynjanna finnst samt frekar
mikið gervifrelsi á íslandi. Saman-
borið við Svía eru íslendingar
mjög stutt á veg komnir. í Svíþjóð
er jafnréttið komið svo langt á veg
að það er hætt að skipta máli
hvort foreldrið er heima eftir fæð-
ingu barns. Þeir eru löngu hættir
að pæla í þessum kven/karl-hug-
tökum. En það er ekki nema ör-
stutt síðan Davíð Oddsson stakk
upp á því að senda KONUR inn á
heimilið. Hér er ennþá þetta við-
horf að konan sé uppalandinn, af
hverju bauð Davíð ekki öðru for-
eldrinu að vera heima?
HELGA: Bara ef við eigum að vera
praktískar þá gegna náttúrlega
konur færri lykilhlutverkum í
þjóðfélaginu. Þannig að ef það
ætti að senda karlmenn frekar en
konur heim myndi myndast miklu
meiri kaos. Það myndi bókstaf-
lpga allt hrynja.
ÁSLAUG: Það má vel vera, en við
breytum aldrei neinu ef við við-
höldum þessu normi, sérstaklega
ekki ef það kemur frá æðstu emb-
ættismönnum þjóðarinnar.
Rut: Þetta hefur með sjálfsöryggi
karlmannsins að gera: Þegar það
losnar staða í fyrirtæki spyr karl-
maðurinn sig ekki fyrst hvort
hann ráði við starfið heldur tekur
hann bara sénsinn.
HELGA: Mér finnst karlmenn oft
haga sér eins og þetta sé þeirra
erfðaréttur, eins og þeir eigi nátt-
úrlegan rétt til alls í kringum sig.
Það er eiginlega alveg sama hvar
mann ber niður.
Rut: Karlmenn velta hlutunum
einhvern veginn öðruvísi fyrir sér.
Við þurfum hins vegar alltaf að
velta fyrir okkur hvort við séum
hæfar. Við viljum kunna sundtök-
in áður en við köstum okkur út í
djúpu laugina.
HELGA: Aðstæðurnar eru ein-
hvern veginn þannig að við konur
erum alltaf bankandi á útidyrnar
og spyrjandi um hvort við megum
vera með. Við hugsum alls ekki
eins og þeir; að við séum af nátt-
úrulegum ástæðum með og höf-
um þannig eitthvert tilkall til hlut-
anna.
KARLMENN
OG DOÐINN
Rut: Sjónarmið mitt til lífsins hef;
ur breyst þó nokkuð í seinni tíð. í
fyrsta sinn á ævinni þrái ég að fá
að vera í friði til þess að ala upp
mín börn sjálf. Ég upplifði það
nefnilega að vera ein með elsta
barnið mitt sem er búið að vera
mestallt sitt líf á barnaheimili frá
níu til sex. Nú vil ég fá að gera
þetta sjálf í friði. Þetta setur að
sama skapi strik í spurninguna
qm einhvern starfsframa.
ÁSLAUG: En hugsið ykkur þröng-
sýnina! Allir þessir karlmenn fatta
ekki hugmyndina um hvað það er
í raun yndislegt að vera heima
með börnunum sínum, þótt ekki
sé nema hálfan daginn. Ég er viss
um að ef þeir gerðu sér grein fyrir
því myndu þeir ekki hika við að
drífa sig inn á heimilin.
Nanna: Já, að hugsa sér að fatta
ekki að geta tekið breik í lífinu og
þurfa alltaf að vera á sömu braut-
inni sem fyrirvinnur.
Helga: Það er kannski einmitt
það sem marga þessara frústrer-
uðu karlmennn vantar í lífinu; að
taka sér breik. En við komum allt-
af að þessu praktíska: Það er bara
miklu dýrara að senda þá heim.
Konur hafa ekki nema 75 prósent
af launum karlmanna, eða þaðan
af minna. Það er bara leiðinda-
staðreynd og launin eru lykilat-
riði.
ABYRGÐARLAUSIR
KARLMENN
ÁSLAUG: Það er annars einkenn-
andi í dag hvað ungir karlmenn
eru orðnir ábyrgðarlausari. Sú
staðreynd að það hafa aldrei ver-
ið fleiri ungir gjaldþrota karl-
menn, sýnir bara hvað þeir eru lít-
ið hugsandi.
HELGA: Mér finnst einmitt komin
upp svona kynslóð af karlmönn-
um sem eru að bíða eftir að kynn-
ast konum sem eiga íbúð og bíl.
NANNA: Ég hef oft heyrt þetta.
ÁSLAUG: Þeir kalla þessar konur
konfektkassa.
HELGA: Þetta er einmitt eitt af því
sem fylgt hefur meira sjálfstæði
kvenna. Þarna sjá karlmenn gullið
tækifæri til þess að standa ekki
aína pligt.
ÁSLAUG: Þetta eru ekkert annað
en karlmenn í hjólastólum.
HELGA: Þeir flakka á milli kvenna^
með tannburstann og p<
sinn...(innsk. blm: þeir epj'f’dag-
legu tali kallaðir plastpdKamenn
sbr. texta Megasaj
Það er margt
sem getur heillað
mann, það getur ver-
ið röddin, augun, fas-
ið, hnakkasvipurinn,
en það eru aldrei föt-
in eða bílarnir. Það er
bara akkúrat þetta
stykki af kjöti sem
heillar og maður hef-
ur ekki hugmynd um
afhverju.
KARLMENN OG BORN
Nanna: Þegar umræðan fór af
stað um að hækka barnsmeðlögin
upp úr einhverjum skitnum tíu-
þúsundkalli fannst mér öll um-
ræðan snúast um að vorkenna
karlmönnum. Hvernig er hægt að
vorkenna karlmönnum sem
ákveða það sjálfir að eignast
börn? Og jafnvel þótt þeir geri
það ekki, hvernig er hægt að vor-
kenna þeim að borga þessa lásí
upphæð á mánuði?
Rut: Svo er kona sem lætur frá
sér barn við skilnað, sérstaklega
ef um eitt barn er að ræða, enn lit-
in hornauga.
HelGA: Fólk telur það eitthvað
ónáttúrulegt út af MÓÐUREÐL-
INU.
Nanna: Mér finnst einmitt svo fal-
legt að sjá karlmenn með lítil
börn. Það er yndisleg sjón,
kannski af því hún er svo sjald-
gæf. Síðast í gær (fyrir nokkrum
dögum) var ég stödd fyrir utan
Stúdíó Ágústu og Hrafns og sá þar
hvar bráðhuggulegur, flott klædd-
ur maður var að koma úr líkams-
ræktinni með burðarrúm. Hann
var greinilega að æfa líkamsrækt
rpeð barnið sitt með sér.
Áslaug: Sjáið þið hvað þetta er
sorglegt. Þú tókst eftir þessari sýn
bara af því þetta var karlmaður.
NANNA: Vissulega er þetta sjald-
gæft en þetta er alls ekki sorglegt.
Eg held að karlmenn vilji gefa
börnunum sínum meiri tíma en
þeir gera, en þeir geta það bara
ekki. Gætuð þið eignast barnj
látið það strax frá ykkur <
takkfyrir og verið þiðsaéT? Nei,
þið getið það ekkijj«5oureðlisins
yegna.
ÁSLAUG: VjíÞfígum samt ekki að
dæma kofíu sem vill hafa líf sitt
svoierois. Aldrei gæti ég látið frá
mín börn! En ef við erum að
að það sé munur á því að
kona og maður geti látið frá sér
börn erum við um leið að játa það
að karlmenn séu tilfinningaskert-
ir.
Rut: Maður skilur ekki hvernig
karlmenn geta skilið við börnin
sín og stofnað svo nýja fjölskyldu
og tekið að sér börn sem ekki eru
hans eigin, eins og ekkert sé.
Nanna: Ég get að minnsta kosti
ekki skilið hvernig karlmenn geta
bara hætt sísvona að hafa sam-
band við börnin sín. Þetta er ein-
hver brenglun í karlmönnum.
Þess vegna er ég viss um að kon-
ur tengjast börnunum sínum
meira en karlmenn.
Rut: Ef dæmið yrði sett svoleiðis
upp fyrir mig að ég þyrfti að velja
á milli minna barna og einhvers
manns, ég myndi ekki hugsa mig
tvisvar um...
KARLMENN
STJORNAEN
ENGU
Nanna: Kærastinn minn átti barn
áður en við kynntumst. Hann til-
kynnti mér það strax á öðru
stefnumótinu og ég verð bara að
viðurkenna að ég varð miklu
spenntari fyrir honum fyrir vikið.
Hann er líka rosa pabbi. Ég hefði
aldrei sætt mig við hann sem
manneskju hefði hann ekki sinnt
barninu sínu! Samt hefur það ein-
hvern veginn verið þannig að
samband hans við barnið héfur
aukist eftir að við kynntumst.
Rut: Mér finnst einmitt oft að
þegar þessir menn kynnast kon-
um að þær hafi áhrif á að þeir fari
qð hafa samband við börnin sín.
ÁSLAUG: Konan stjórnar enda
öllu; hún ákveður allt, hvenær á
að fara í sund, klukkan hvað á að
borða, hvenær á að sækja krakk-
ann í leikskólann og svo framveg-
is.
HELGA: Ég hef oft verið að reyna
að setja mig í spor karlmanns sem
einhverja eina helgi svaf hjá ein-
hverjum kvenmanni. Síðan hringir
þessi sama kona á dyrabjöllunni
og segist eiga með honum barn.
Þetta er kannski manneskja sem
þig iangar ekki að kynnast. Og