Helgarpósturinn - 28.12.1995, Blaðsíða 22
22
FIMMTUDAGUR 28. DESEMBER1995
Góðumvndimar
Egill Helgason lítur yfir allar stundirnar sem hann eyddi í bíó á árinu og rrfjar upp það sem gladdi
hann mest í rökkri bíósaiarins og það sem fór mest í taugarnar á honum.
Egill Helgason álítur að besta myndinn sem hann hefur séð á
þessu ári komi frá Nýja-Sjálandi. Hann er ekki sammála öðr-
um gagnrýnendum um að Prét-á-porter hafi verið vond mynd
og honum finnst Clueless ekki ómerkileg. Allt eru þetta myndir sem
voru frumsýndar t kvikmyndahúsunum í Reykjavík á þessu ári.
Heavenly Creatures
Regnboginn
Mynd um vináttu tveggja unglingsstúlkna sem er svo áköf að
hún snýst upp í þráhyggju og loks brjálsemi, en er þó á sinn hátt
fögur og tær — af himneskum toga. Er umheimurinn sækir á þær
í líki lítilsigldra foreldra og kennara loka þær sig inni í draumaver-
öld og um leið ágerast hjá þeim mikilmennskuórar og ofsókna-
ræði andspænis hálfvolgum raunveruleikanum. Skilin milli veru-
leika og ímyndunar verða smátt og smátt ógleggri; þegar þau hafa
næstum máðst út láta þær til skarar skríða og fremja morð - - líkt
og þær hafa áður tekið unnvörpum af lífi fólk í heimi ímyndunar-
innar. Snilidarverk.
Clueless
Háshólabíó
Mynd sem gerist í heimi
þar sem allir eru góðir og
glaðir kjánar, eða að
minnsta kosti afar uppteknir
við sitt; það er alltaf frábært
veður, allir aka um í sportbíl
og tala linnulaust í GSM-
síma, þeir búa í hroðalega
ósmekklegum húsum og eru
gjörsamlega ómótstæðilegir,
og þá ekki síst stúlkan Cher
sem er skírð eftir þekktri
söngkonu og hlýtur að vera
frábærasta smápía í heimi,
svo tandurhrein og falleg í
sálinni þrátt fyrir hvað hún
er yndislega snobbuð. Mynd
sem hendist áfram í dásam-
legu áhyggjuleysi.
AWARDS
n SELECTED CINEMAS ACROSS THE COUNTRY FROM M.4Y 12th
Bullets over Broadway
Regnboginn
Ungur maður sem er að bjástra við að skrifa leikrit lendir í slag-
togi með óhefluðum bófa. Smátt og smátt kemur þó í ljós að bóf-
inn er meira en skuggapersóna með slútandi hatt; hann hefur eðl-
isgáfu til að skrifa leikrit, næmt eyra fyrir samtölum og skilning á
persónusköpun og byggingu. Leikritaskáldið, sem virðist hafa all-
ar aðstæður til verða listamaður, reynist vera hæfileikalaus fúsk-
ari og ekki yfir það hafinn að svindla á listinni; bófinn hins vegar
sannur listamaður sem er jafnvel reiðubúinn að drepa fyrir list
sína ef henni er ógnað. Plottið er snilld — og myndin.
Fyrir regnið
Háskólabíó
Á margslunginn hátt tengjast saman þrjú manndráp; það er eitt
snilldarbragð myndarinnar að ekki fyrr en í lokin skilur áhorfand-
inn hver er bláþráðurinn sem tengir þau saman. Mynd sem fjallar
um hvernig ófriður á Balkanskaga — í Makedóníu af öllum stöð-
um — magnar upp hatur milli ættbálka, siðblindu og forherðingu.
Mynd sem er full af vandlætingu yfir því hvernig stríð skemmir
sálina í fólki, en dettur þó aldrei í það far að lesa yfir hausamótun-
um á áhorfendum.
Short Cuts
Háskólabíó
Mynd um skrítið fólk, og ef ekki það, þá venjulegt fólk sem lend-
ir í skrítnum málum. Robert Altman umgengst það allt með því
háði sem hann er þekktur fyrir, en líka einhverjum kærleiksríkum
dapurleika; einhvers konar samblandi af mannhatri og mann-
elsku. Þegar allir þræðir renna saman í lokin á langri mynd verð-
ur úr einhver stórkostlegasti gran finale sem hefur sést í bíó.
Að lifa
Háskólabíó
Kínverski meistarinn Zhang
Yimou segir sögu kommúnista-
byltingarinnar frá ósigri Kuom-
intang-hreyfingarinnar og þang-
að til nokkuð fer að slakna á
klónni við fráfall Maós for-
manns. í forgrunni er örbjarga
landeigendafjölskylda sem
reynir eftir megni að komast
ekki í kast við yfirvöld; í bak-
grunni er örlagavaldurinn Maó
og fyrirætlanir hans um þúsund-
áraríki kommúnismans. Óvægið
og á köflum kaldhæðnislegt
uppgjör sem að epískri stærð
minnir á lýsinguna á bolsévíka-
byltingunni í Dr. Zhivago.
Quiz Show
Sambíóin
Efnið kann að virðast furðu léttvægt, einhver spurningaþáttur
sem gekk í amerísku sjónvarpi fyrir fjörutíu árum og reyndist svo
vera svindl. Hvað varðar mann um það? Ekkert svosem, nema að
úr þessu gerir Robert
Redford dapurlega sögu
um menn sem svíkja aðra
og þó aðallega sjálfa sig.
Redford er frábær tappi.
Léon
Sambíóin
Þegar smástelpan
bendir á magann á sér og
segist finna fiðring en
leigumorðinginn Léon
gónir á eins og þurs. Það
er næstum virði heillar
Lolitu. Mynd sem tiplar
glæsilega á mörkum vel-
sæmisins.
Apollo 13
Háskólabíó
Geimfararnir fara kringum tunglið og eru í skugganum af
dimmu hliðinni á því, farartækið er að liðast í sundur; maður
skynjar bæði nöturlega innilokun og myrka nóttina sem liggur á
gluggum geimflaugarinnar og tekur engan enda. Á jörðu niðri sitja
vísindamenn og keðjureykja og reyna allt til að koma vinum sín-
um heim úr geimnum; tæknin er stórkostleg en það er samt mað-
urinn sem er mesta undrið.
Barcelona
Regnboginn
Amerískir millistéttarpilt-
ar sem bera uppruna sinn
með sér eins og blaktandi
fána álpast inn í heim þar
sem þeir eru álitnir fulltrúar
glæpsamlegs heimsveldis og
allir eru voða vinstri sinnað-
ir. Það sem þeim veitist erf-
iðast að skilja er hversu erf-
itt Evrópumenn eiga með að
skilja Ameríkana. Kómedía
sem er uppfull af smágervri
kímni og góðum skilningi á
manngerðum sem flestir
ættu að kannast við.
The Shawshank Redemption
Regnboginn
Shawshank-fangelsið er versti staður og lýtur stjórn spilltra sad-
ista. En þá er bót í máli að sumir tugthúslimirnir eru mestu sóma-
menn. Og að á endanum hefur mannleg mildi og hugarflug betur í
baráttunni við ómennskuna. Grátklökk mynd, en líka fyndin.
Prét-á-porter
Regnboginn
Máski ætlaði Robert Altman að gera ádeilumynd um tískuheim-
inn, yfirborðsmennskuna og falsið sem þar ríkir ofar öllu. Ég hef
hins vegar á tilfinningunni að þegar hann kom til Parísar, meldaði
sig inn á hótel og hitti allt þetta fallega (og gáfaða?) fólk hafi kom-
ið yfir hann slík hamingjukennd að honum fannst lífið og heims-
borgin brosa við sér. í staðinn fyrir að vera beiskur og fúll varð
hann léttlyndislega kaldhæðinn; loks fannst honum svo gaman að
hann, hérumbil óvart, bjó til glaða og skemmtilega mynd um fólk
sem honum var farið að líka ágætlega við.