Alþýðublaðið - 30.08.1971, Blaðsíða 6

^líáYTO

Útg. Alþýðuflokkurina
Ritstjóri:
Sighvatur Björgrinsson
Bókmenntir á filmu
Fyrir skömmu var frá því skýrt í frétt-
um, að þýzkir sjónvarpsmenn hygðust
taka hér á landi kvikmynd eftir sögu
Halldórs Laxness, Brekkukotsannál, og
hú hafa borizt af því fregnir, að banda-
rískt kvikmyndafélag hafi áhuga á því
að gera mynd eftir sögu sama höfundar,
Þaradísarheimt.
| Þetta eru hvort tveggja mjög ánægju-
íeg tíðindi. Það eru ánægjuleg tíðindi að
erlendir kvikmyndamenn skuli vilja
festa íslenzkar bókmenntir á filmu og
það eru ánægjuleg tíðindi að slíkar1
myr.dir skuli teknar hér á landi, á sögu
sviðinu sjálfu. f þessu er fólgin mikil
landkynning og mikil uppreisn fyrir ís-
lenzkar bókmenntir og menningu.
Halldór Laxness hefur um árabil ver
ið sá höfundur íslenzkur, sem mestur
orðstír hefur farið af í öðrum löndum.
Og honum hefur hlotnazt einum fslend-
inga sá mesti hróður sem rithöfundi get-
ur hlotnazt: bókmenntaverðlaun Nóbels
sem hann hlaut 1956. Bækur hans hafa
varið þýddar á flest tungumál veraldar,
en hins vegar hefur ekki verið gerð
nema ein kvikmynd eftir sögum hans til
þessa: myndin um Sölku Völku, sem
Svíar gerðu á sínum tíma.
Það er ánægjulegt til þess að vita að
erlendir menn skuli hafa jafnmikinn á-
huga á íslenzkum bókmenntum og fram
kemur í kvikmyndatilboðunum tveim-
ur. Enn ánægjulegra hefði þó verið, ef
ísienzkir aðilar hefðu þarna að verki ver
ið. Að vísu má segja að fslendingar hafi
ekki bolmagn enn sem komið er til að
ráðast í slík stórvirki og kvikmyndun á
sðgum Halldórs Laxness hlýtur að vera,
en engu að síður ætti okkur að vera
kleift að gera mun meira af því en gert
hefur verið að flytja bókmenntverk yf-
íp á kvikmyndatjald eða sjónvarps-
skerm. Þarna er mikið verkefni fvrir ís-
lenzka sjónvarpið, og þess má ekki láta
ógetið. að það hefur begar sinnt þessu
verkefni talsvert. Siónvarnið hefur
bæði flutt nv frumsamin sjónvarpsverk
og staðið að breytiíviu bókmennta í
mvndverk. Þar nægir að nefna sem
dæmi kvikmvndina um Kristrúnu i
Hamravík. sem flutt var á sfðasta vetri.
Eíi bað hefði verið æskileera ef hægt
hofði verið að gera meira. Oe bessi starf
semi má boldur okki vera til innanlands
nota eineöngu. heldur iafnframt og ekki
SÍðnr H1 ívnincfa erlenr1i<?. Samstarf sión
varnsstöðira baoði á Nhrðnrlönrtum Og
víðar æt.ti að eeta verið eóðnr vettvang-
Ur til að knma fs1pn7knm hókmPnnta-
oe IpikfTPrklJm á fram-Fnori prlpndis. og
aó bví mnn vera unnið. Og án bes^
ka^ta neinnj rvrð á TTallrlór T.axnoss,
sem nm áratnrrackpið tiofnr bnrið bpfnð
orf borðar vfir aðra íslnnyka ritböfimda
cplrar plrlri að Iptp bpð knmp Frpm í bpqR.-
pri otarfspmi. pð fleir? ern ri+böFnnrlpr á
Tslandi en bann, en stnndnm virðist
svn snm erlendir menn haldi að hann rói
hér aleinn á háti.
i
/ /
O Olíuleit er nú að hefjast
fyrír alvöru á Svalbarða, heim
skautaeyjunum, sem Norð-
menn hafa eignarheimild á.
Fyrir fáeinum vikum byrjaði
belgíska olíufyrirtækið FINA
að bora á suðurodda eyjarinn-
ar Hoppen, sem liggur í suff-
austurhorni eyjaklasans. Þetta
er fyrst og fremst jarfffræffi-
Ieg könnunarborun, og á ekki
aff fara nema 600 metra niff-
ur, en raunveruleg oliuleit
hefst fyrir alvöru í vetur, og
verffur þá boraff á tveimur
stöffum.
í sumar var 'byggð bæki-
stöð fyrir borunarmennina á
Hopen, og í júlí hofst taakni-
legur undirbúningur sjálfra
freimkvæmdanna, sem nú eru
hafnar. Um 30 manns starfar
við borunina, en gert er ráð
fynir að henni ljúki í lok sept
em.bier. I>á :er æt'lunin að búið
verði að ná bonkjörnunum,
sem geta sýrat jarðlög á þess-
um stað all't niður á 600 metra
dýpi. Auk tækja ti'l sjálfrar
borunarinnar eru leiðangurs-
mfennirndr á Hopen með eigin
hyrilu, eigið svifskip og auk
þess hatfa þeir tefcið á leigu
fiskiiskip frá Tromsö í Norður-
Noregi.
HAFNLEYSI OG ÍS
Hopen er um 100 kílómetra
suður af Edgeö og er 34 km.
löng eyja, en aðeins 2,5 km.
breið, þar sem hún !er brieið-
ust. Alils er eyjan 47 ferkfló-
metrar. Engin höfn er þar, og
ofrt getur yerið íerfitt að kom-
ast þangað vegna rekíss og
þoku. 'Eyjan er óbyggð að
öðru leyti en þcví að Norð-
menn reka þar veðuraithug-
unarisitöð, og munu þrír mienn
starfa við 'hana í vetur. Þeir
verða þar algjörliega einamgr
aðir, því að ísa'lög hindra
siglingar fii eyjarinnár yfir
veturinn og Iþafr er i'enginn
'lendiingarstaðúr fyrir flugvéil-
ar.
TVEIR Á NÆSTU EYJU
Norslkt dótturfýrirtæki FINA
vinnur leinnig að undirbúningi-
díuleitar á Edgeö, sem er mun
norðar en 'Hopen. Þar hoitir
Rússaflói, sem félagið hyggst
hefja Jieitina, len enn srtaxfa
þar ekhi né-ma þrír eða fjórir
menn við undirbúningsstörf.
En í haust verður komdð þarag
að með börunarútbúnað og
hann verður fl-uittur á frera
inn í landið, þar sem ætlunin
er að -bora. Sleðinn, sem nota
á, er hannaður með sérstölku
tiHliti -til Iþess að hann valdi
sem -mdnnstu-m náttúruspjöOl-
gert að Ihiefja borun eftdr
í f-e-brúar, en CFP ke
þarna fram tfyrir hönd Cal'
olíuhringsins.
fleiri á FERÐINN
Auk þessara 'tveggja fj
tækja hafa tvö önnur f
sýnt mikinn á-huga á olíulli
Svalbarða. Annað ih-eitir £
ber-gen Prospecting og :i
tengslum við Aker-fél
norsfcu. Þetta félag ræður
rannsófcnariski-pi og það
ur hug á að ieita að oO
landgrunni íSval'barða ir
landhelgi eyjairinnar. Það
ur Iþegar ráðið til s-ín ei
og ameríska sérfræði'raga
að starfa við oOíUleát á þ
um slóðum.
Hitt féflagið sem hie-fu:
h-uga á olíulei-t á S-vaib.
er ítaislka ríkisffynirtí
EN-I/AGIP, en- það Ihefur
um, og hatfa norsk yfirvödd
viðurkiennt Ihann til sinna
nota. Giert er ráð fyrir því að
sjá-lf borunin leftir olíu ge-ti
hatfizt á þessum s-tað eán'hyern.
tíma í vetur.
Eh. það vierða fleiri að á
þ.essum norðlægu slóðum í
vetur. í september komá
menn frá fraraska félagin-u,
Compagnie Francaise du
Betrol — OFP — tiil Þjófá-
fjarðar, sem íer annar stáðar á
þessari sömu eyju. Þa-.r munu
'þeir -flytja tæk-i sín í Oand,
þó ekki fyrr en norsk yfir-
vold hafa viðuilkénnt aOllan,
- þeirra útbúnað með tiMiti til
náttúruverndar. Þarná, er ráð
ar gert jarðfræðilegar r:
sóknir í iland'helgi Svalbs
Þær rannsóknir hafa þó
izt noifckuð Vegna íss og
arra erfiðleikai, ten féla'giið
þær ekki fyrr ten í sud
Enn hetfur AGIP ekki
kynnt neina olíufundi, og
'befur leikki lenn óskað efti:
fá úthlutað svæði ti'l ná
könnunar.
EKKI NÝ BÓLA
Áhugi á olíuleit á Sívajb:
er engan Veginn nýr af
inni, þótt hann sé i óve
mib^srn blóma núna. 'En i
var borað þar teftir olíu 1
— 66. Þá iboraði Caltex-hr
Framh. á blí
Borað á landi og sjó við Svalbarða
6 Mánudagur 30. ágúst 1871