Alþýðublaðið - 12.11.1971, Blaðsíða 7

’AWXÐÍ)

Útg. Alþýtoflakkutu
Rltstjórl:
Sigbvatur BjörgvfnsBM
LÁN TIL
IÐNADARINS
I umræðum í Sameinuðu Alþingi í gær
bar lánsfjármál iðnaðarins m.a. á dag-
skrá. Tilefnið var það, að einn af þing-
mönnum Alþýðuflokksins, Pétur Péturs
son, flutti fyrirspurn til viðskiptaráð-
'herra þess efnis, hvenær gera megi ráð
fyrir því, að iðnaðarfyrirtæki, sem fram
•leiða til útflutnings, fái svipaða fyrir-
greiðslu hjá lánastofnunum varðandi af-
urðarlán og önnur útflutningsfram-
leiðslufyrirtæki.
í svari viðskiptaráðherra komu fram
mjög athyglisverðar upplýsingar, sem
m.a varpa skýru ljósi á, hve íslenzkur
iðnaður stendur halloka um lánsfyrir-
greiðslur. Sagði ráðherrann, að í ágúst-
mánuði s.l. hefðu afurðalán til sjávar-
útvegs numið 11097 m.kr. og til land-
búnaðar 689 m.kr. Á sama tíma hefðu
afurðalán til iðnaðarins vegna útflutn-
ingsframleiðslu hins vegar aðeins numið
60 m.kr.
Við fslendingar þykjumst vera að
byggja upp útflutningsiðnað í landinu.
Á uppbyggingu slíks iðnaðar þykjumst
við einnig setja mikið traust varðandi
framtíðina, því einmitt í þeirri atvinnu-
grein ætlum við að koma fyrir þeim
stóru hópum fólks, sem bætast á vinnu-
markaðinn á næstu árum. Og við gerum
okkur sérstaklega tíðrætt um nauðsyn
þess, að byggja ekki aðeins upp stóriðju
í landinu, heldur einnig smærri iðnað
er framleiði til útflutnings, — iðnað, sem
byggist meir á vöruvöndun og vörugæð-
um en vörumagni.
En þetta er ekki leiðin til þess að
byggja upp slíkan iðnað. Hún er ekki
sú, að meðhöndla hann sem annars eða
þriðja flokks atvinnugrein í sambandi
við lánsf jármál. Hún er ekki sú, að neita
honum að mestu um sams konar láns-
fjárfyrirgreiðslu og aðrar útflutnings-
atvinnugreinar í landinu njóta.
Eins og Pétur Pétursson benti á í
ræðu sinni á Alþingi í gær er salan hjá
mörgum þessara smærri iðnfyrirtækja,
sem eru að reyna að byggja sig upp sem
útflutningsfyrirtæki, mjög árstíðabund-
in. Framleiðslan þarf hins vegar að vera
jöfn allt árið um kring. Það gefur því
auf?a leið, að fá smærri fvrirtæki standa
undir bví að framleiða á lager vikum og
mánuðum saman, njöti þau engrar
lánsfjárfvrirgreiðslu út á þær afurðir,
jafnvel bótt salan sé trygg eftir ákveð-
inn tíma.
Eins og málum er nú hagað er óhætt
að secna, að ísjenzkur iðnaður sé í fiár-
hagsilegu svelti biá binðinni. Því ó-
fremdarást.andi verður að linna. Það er
enera hvepinna húmanna hátt.ur. að
svnláa einmitt hann Prininn í hiistnfn-
inum, sem ætlazt er til, að gefi af sér
h.vað mestar nvtiarnar í framtíðinni. —
hjálp að halda, þegar hann
félli í trans á nóttunni.
Ég sat fyivta miðilsfundinn
með Andrési ásamt þrcmur
phestum og frómt frá sagt
trúði ég ekki einu einasta orði,
sem fram kom á fundinum. En
að fundinum loknum létu
prestamir svo orð falla, að
Andrés væri augljóslega mik-
ill miðiil, og sögðu, að fundur-
inn hefði verið merkilegur. —
Ég reyndi að kiomast að því,
hvort ekki befðú svik og prett-
ir verið hafðir í frammi á fund
inum, en ég gat ekkert slí'kt
fnudið, ég fann ekkerit sem ég
gæti hlengt hatt minn á.
I
Er hægt aff ná sambandi viff
framliffna?
1
Andrés var hjá okkur hjón-
unum heilt sumar og urðum
við að halda með honum fundi
a.m.k. á tíu daga fregti svo
að honum liði bærilega. Og
smám saman fór ég að sann-
færast um það, að takast
mætti að hafa samband við
fi-amliðið fólk, — og satt að
segja fór mér að þykja þeissi
mál sérlega merkileg. Á fund-
unum með Andrési komu fyrir
ótal atvik, sem ég vissi, að
Andrés gat ekki haft neina
hugmynd um, er reyndust —
þegar grennslazt var eftir —
sönn r öllum atriðum.
Andrés var að mínum dómi
einkum sannanamiðill. Það
komu aldrei líkamningar gegn
um hann, en það bar við, að
raddir heyrðust utan við mið-
ilinn. Sömuleiðis heyrðum við
— bæði við Ingimar og reynd
ar fleira fólk — óeðlileg högg
bæði í borðinu hans og eins í
þilinu við rúmið hans.
Þessir fundir réðu alveg úr-
islitum um það, að ég fór að
hugsa um það, hvort ekki
— Þessi reynsla fi'á Mosfelli
skiildi eitthvað eftlr í mér og
mig langaði til að kynna mér
málin svolitið meira. Svo er
það árið 1937, að ég kem á
fymta miðilsfundinn hjá Haf-
steini Björnssyni. Ástæðan til
þess að ég dreif mig á fundinn
var í undirrótinni forvitni. Ég
hafði þá verið að skrifa Föru-
menn, en ég vissi ekki, hvort
ég ætti að senda blöðin út og
reyna að fá áskrifendur að verk-
inu. Mig langaði til að fá svör
við því, hvort það þýddi eiitt-
hvað fyrir mig, að reyna að
koma þessu verki út.
Hafsteinn miðill bjó þá hjá
Lilju Kristjánsson að Lauga-
vegi 37. Þessi fyrsti fundur
minn hjá Hafsfeini var einka-
fundur. Það fyrsta, sem kom
■geignum Hafatein á þessum
fundi, var framliðinn maður,
sem gekk upp og niðúr af hósta
og mæði. Var mér sagt, að
þetta væri Láruts faðir' minn,
og h’efði hann dáið úr lungna-
bólgu. Ég var aðeins sjö ára
gömul, þegar faðir minn dó, —
og ég mundi ekki með hverj-
Um hætti hann hafði dáið, svo
að ég gat ekki þrætt við Haf-
stein um þetta atriði. Síðan
kom fram séra Jón heitinn
Magnússon, sem var hjá okk-
ur hjónum um tíma á Mosfelli.
Hann segir við mig: „Þér er
alveg óhætt að senda út blöð-
in. Elínborg" — og síðan bæt-
ir hann við: — ,.Nú er að birta
og rudd braut framundan.“
Mér þótti þetta ákaflega
merkilegt. En þó var náttúr-
lega hæ'gt að álíta þetta hug-
lestur hjá miðlinum, því að ég
vissi um hvað ég ætlaði að
spyrja, áður en ég fór á fund-
inn. En þegar ég fór að grennsl
ast fyrir um það, hvernig faðir
minn dó, fékk ég þær upplýs-
ingar hjá Hjálmari bróður mín-
um, sem ég hef minnzt á, hef
ég kynnzt persónulega.
— Ég hef aútaf haft augun
hjá mér á fundum með þessu'.n
miðlum, en, aidrei fundið neina
veilu hjá þeim. Ég vil taka
sérstaklega fram, að Hafsteinn
Björnsison er frábær sannana-
miðill — og sjáandi, þvi að
hann lýsir líka vakandi.
— Hefur verið fjallað á \ús-
indalegan hátt um dulræna
reynslu hér á landi?
— Tvær bækur, sem ég he-f
skrifað um miðla og dulræn
efni hafa verið í rannsókn hjá
bandarískri vfeindastofnun,
thle University of Virginia
Sehool of Medicine, í fyrra
skrifaði íslenzkur vísindamað-
ur, sem þá starfaði við þessa
stofnun, mér brétf, þar sem
hann sagði, að þessar tvær
bækur væru ti’l athugunar.
Hann lagði fyrir mig spurning-
ar um ýmis atriði ég þekkti
til um dulræn málefni. Hann
sagði mér jafnframt, að fyrir-
hugað væri, að ghein birtist um
þesíiar sömu bækur í víðlersnu
tímariti spíritista þar vestra.
Ég svaraði spurningum ÍS’-
□ Frú Elínborg Lárusdóttir rit-
höfundur er áttatíu ára í dag og
að því tilefni átti Alþýffublaffiff eft-
irfarandi afmælisvifftal við skáld-
konuna. Frú Elínborg hefur látið
sig mjög skipta dulræn fyrirbrigði
og hafa margar af bókum hennar
einmitt fjallað um slíkt efni. Þess
vegna höldum við okkur eingöngu
við hina dulrænu reynslu frú Elín-
borgar í viðtalinu. Alls hefur hún
skrifað þrjátíu bækur á 36 ára rit-
höfundarferli sínum. Eiginmaður
Elínborgar er séra Ingimar Jónsson,
fyrrverandi skólastjóri, en hann
varð áttræður snemma á þessu ári.
Hvenær hófust kynni þín af
dulræniim efnum, Elínborg?
— Ég kynntist þeim ekki
sem neinu næmi fyrr en ég
kom að Mosfelli. Það atvikað-
ist svo, að maður nokkur
AFMÆLISVIÐTA L VIÐ FRÚ
ELfNBORGU LÁRUSDÓTTUR
Andi-és. að nafni dvaldist hjá
okkur, þar um tíma. Hann
reyndist vera miðill hjá Ein-
ari H. Kvaran og fór hann
snemma að segja Ingimar sög-
ur um miðilsstörf sín, en sjálf
var ég afar vantrúúð á þessi
'efni, enda var allt mitt fólk
eindregið á móti spíritisman-
um.
Andrés óskaði eftir því við
okkur, að hann þyrfti ekki að
sofa langt frá öðru fólki, því
að hann þyrfti stundum á
væri unnt að hafa fast sam-
band við látnar verur, — og
eins um það, hvort nokkuð
væri syndsamlegt við það að
leita frétta hjá framliðnum t-
eins og gamla fólkið vildi
ha)lda fram. En einhvers stað-
ar segir í bibliunni: — Margar
leiðir liggja til guðs —.
Rudd braut framundan.
— Áhugi þinn heldur á-
fram, eftir að þið hjónin flytj-
ið til Reykjavíkur árið 1928?
um, að hann hefði einmitt dá-
ið úr lungnabólgu. Það stóð
því allt heima, sem sagt var
á fundinum hjá Hafsteini.
Hvert liggur leiffin?
Síðan hef ég verið á mörg-
um fundum hjá Hafsteini' og
fleiri miðlum, m. a. Kristínu
Kristjánsson, en hún var frá-
þær sannanamiðill, hún sá
fram í tímann og aftux í tírn-
ann, og Margrétu frá Öxna-
felli. Öllum þeim fjórum miðl-
íslenzka vísindamannsins eftir
beztu getu og fékk síðan svar-
bréf frá honum aftur. Þegar
heain kom hingað heim síðast,
hafði hann strax samband við
mig, en nú er hann úti í Þýzka
landi að undirbúa sig fyrir
doktorsritgerð í dúlvísindum.
Þessi íslenzki vlsindamaður
héitir Erlendur Haraldsson.
— Ég álít málefni spíritist-
anna mjög svo mikilsverð og
tel, að sem fléstir ættu að g'efa
þeim gaum. Það væri ótendan-
AFMÆLISKVEÐJA TIL ELÍN BORGAR LÁRUSDÓTTUR
Ég vil syngja sólfagurt ljóð Ég hylli þig svanni hugum kær, Þú veizt, að á haustin er lund vor ei létt,
um sumarið, er kvað sinn óð og hvort sem þú ert fjær eða nær löng eru vetrar merkin grett,
til haustsins með hrímföla vanga. er alltaf óöur í brjósti. með sóllausaisvartnættisdaga.
Veturinn, sem gekk i garð, Naprir vindar næða hart, En svo kemur vorið með blöð og blóm,
greikkar spor um hól og barð, nær hinu hvlta, þá víkur svart. og blessaðan söngfuglá unaðsróm,
unz aftur fer vorið að anga. Litill er gróður í gjósti. þá aftur ég.ljóð fer að laga. f n... v Stefán Rafn.
leg blessun fyrir þjóðina —
fyrir alla — ef þeir fengju
fullvissu um, að látnir lifa.
Eni eins og sakir standa erum
við líklega varla svo þrostouð,
að okkur verði leyft að iskilj a,
hvert leiðin Mggur. Samt vonai
ég, að einhvern tíma komi að
því, að mannkynið öðlast slík-
an skrlning.
Kraftarnir margskonar
— Hefurðu alltaf verið
gagnrýnin, þegar dulræn efni
hafa verið annars vegar?
— Satt bezt að segja er ég
ekki nægilega ánægð með
starfsemi þá, sem nú er rekin
á vegum spírítismans. Það
þyrfti að vera meira eftirlit
með starfi miðlanna og vinna
þarf að nákvæmum rann-
sóknum á þeim fyrirbærum, sem
gerast á fundum þeirra, en
ennfremur þurfa rannsóknir að
koma til á því, hverjir eru
færastir til að vera miðlar og
hverjir síður. Ég vil bæta því
við í þeasu efni, að sumir miðl-
anna eru aðeins sannana-
miðlar, aðrir eru Skyggnir
miðlar og sumir lækningamiðl-
ar; mér sýnist svo, að hver
miðill ætti að starfa á því sviði,
sem honum hentar hezt, —. en
til þess að vita, hvaða krafta
hver miðill hlefur og hvert þeir
beinast, — þarf leiðbeinanda
bæði héðan frá og að handan.
Enginn þeirra miðla, sem ég
h'ef þekkt, hafa verið eins —
eða haft sams konar krafta;
hæfileikar þeh-ra hafa verið
mjög ólíkir. En þótt Tómsar-
eðlið sé ákaflega sterkt í mér
— hef ég aldrei getað fundið
neitt athugavert við starfaemi
þeirra.
Þau héldu fyrir mér vöku.
— En — Elínborg Lárus-
dóttir — hefur þú einhverja
hæfileika í þessa átt?
•— Já, ég get ekki neitað því,
að ég búi yfir einhveiium slik-
um hæfilieikum, en ég hef allt
af farið dúlt með það. Ég sé
— þó að það sé lítið — og ég
h'eyri — það er oft talað til
mín — og ég finn.
Viltu segja mér dæmi um
reynslu þína í þessum efnum?
— Já, þessi atburðúr gcrðist
aðfaranótt 25. ágúst 19 71:
-— Það var reyndar næstum
mánaðar aðdragandi að hon-
um, eða frá því ég þóttist vita,
að einhver vera eða verur vævu
í bví herberffL sem éff sef í
hér á Vitastíg 8 a. Þegar ég
ætflaði að fara að sofa, heyrði
ég greinilegan umgang í her-
berginu og það nótt eftir nótt
og hélt það ofit fyrir mér vöku.
Svo smágerðist þetta og var oít
bankað í borðið, sem stendur
við leguhekk, sem ég sef á, eins
sá ég hreyfast blöð, sem ég
hefi á skrifborði mínu. En ekk-
ert sá ég og vissi því ekki, hvað
þetta var. En oft heyrði ég
eins og hvíslazt væri á, svo að
ég gat mér til, að þarna væri
á ferð fl'eiri en ein vera, þó
gat ég ekki greint orðaskil.
Þessu M'kt hafði borið til áður,
og sótti ég því Hafstein miðil,
isem er svo skyggn, að hann
sér oft hvenær dagsins sem er.
Ég spurði hann, hvort hann
sæi ekki neitt inni hjá mér.
„Jú,“ svarar hann, en
það er' ek'kert illt — ekkert sem
gerir þér neitt“; — svo fór
hann.
„Ekki irá þessu !andi.“
En nóttina eftir isvaf ég ekki
dúr og var mjög þreytt og þjáð,
eftir þessa vökunótt, enda var
ég ek-ki frísk fyrir og þoldi
lékki andvökur. Ég sagði Ingi-
mar þetta og kom okkur saman
um að biðja Hafstein að koma
aftur og vita, hvað þetta væri
og hvað hann sæi. Hringdi ég
svo til Hafsteinis, sagði honum
frá þessu og bað hann að koma.
Hann kom kl. rúmlega tvö, þ.
e. um hábjartan dag. Hann
'Settist í berbcrgið mitt, en óg
bað hann að sjá, hvað inni
væri. Hann lokaði augunum
augnablik og segir svo;
„Þetta er ekki frá þe.ssu
'landi." — „Ekki héðan frá ís-
landi?“ seígi ég. — „Nei," seg-
ir miðillinn, „það er frá stórri
borg úti í h'eimi.“ — „Útlend-
ingar?“ segi ég hissa. Og mið-
i'llinn svarar: „N'ei, íslendingar
sem lifað hafa ytra. En tveir
þeirra voru fæddir hér á landi.
Þau þekkja þig vel, einkum
hjónin. Já, ég sé meira að segja
ættaitengsl með þeim feðgum
og þér.“ — „Hvaða fólk er
þetta?“ spurði ég enn. „Konan
er nýlega faxin af þessum heimi
og þá háöldruð. Það skiptir
ekki meira en mánuðum, síðan
hún fór,“ sagði miðiMinin. „Hún
hefur v'erið meða'kona á hæð,
en var orðin öll BamfalMn, er
hún fór, og svo lítil og húðiiii
orðin skorpin."
„En hver er hún?“ spurði ég.
því að ég áttaði mig ekkert á
þessu. Miðillinn nlefndi nafn
konunnar og sagði síðan: „Hún
hefur reynt lengi að komast í
samband við þig. Þau urðu
mjög glöð, er þau sáu, að þú
varðst þeirra vör, því að þau
vilja koma boðum til ákveð-
innar konu vestan hafs.“ — Og
miðillinn nafngreindi konuna.
Síðan nafngreindi hann aðra
hinna framliðnu. Þegar ég
hafði áttað' mig á því', hvaða
fólk væri hér um að ræða,
spurði ég — hvaða boðum ég
ætti að koma til konunnar vesit-
an hafs. Miðillinn svarar: „Þau
biðja þig að skrifa konunni og
segja henni, að þau hafi komið
til þín til að gera vart við sig,
en ennfremur að þeim líði vel
Framhald á bls. 11.
meö DC-8
til
Stokkhólms
alla mánudaga og föstudaga.
LOFTLEIDIR
6 Föstudagur 12. nóv. 1971
Föstutíapr 12. nóv. 1971 7