Alþýðublaðið - 21.09.1972, Qupperneq 6

FORSETI
F.I.D.E.
VAR
REKINN
FRÁ HÁ-
BORÐINU
Skákeinvigið er enn i heims-
fréttunum, löngu eftir að þvi er
lokið, og enn eru að tinast i blöðin
eftirhreytur af einviginu og þvi,
sem einviginu fylgdi.
1 brezka stórblaðinu The Times
var á laugardaginn grein eftir
Harry Golombek, stórmeistara,
þar sem hann útskýrir 21. skákina
og bendir á leið, sem Spasski gat
valið, og hefði getað seinkað sigri
Fischers að mun. En forspjalliö
að þessum skákskýringum er
skemmtileg og hæðin lýsing stór-
meistarans á „veizlu aldarinnar”
þar sem útlendingarnir mættu i
hversdagsklæðnaði en Islend-
ingarnir voru i kjól og hvitt. Og
þarsegir Golombek, sem er vara-
forseti Alþjóða skáksambands-
ins, frá þvi hvernig forsvarsmenn
Skáksambands Islands „hliðruðu
til sætaröðum” á siðustu stundu
og hugmyndum um að gera verð-
launaafhendinguna veigameiri.
Þótt lystilega stilaðar greinar
eins og þessi tapi öllum hinum
fina broddi i hrárri þýðingu, þá
ætlum við samt að birta hana hér
á eftir:
„HVERSDAGSKLÆÐNAÐUR"
stóð á boðskortinu sem Skák-
samband tslands sendi mér þar
sem mér var boðið til lokahófs og
verðlaunaafhendingar heims-
meistaraeinvigsins i Reykjavik.
Svo þarna gafst mér tækifæri til
að taka upp af töskubotninum
min beztu föt, þar sem þau lágu,
eilitið krumpuð orðin undir öllum
skákbókmenntunum eftir tveggja
mánaða dvöl þar. En þegar ég
kom stundvislega klukkan sjö i
sýningahöllina var ég allt i einu
kominn i miðjan hóp Islendinga,
sem allir voru i glæsilegum
kvöldklæðnaði. Til allrar ham-
ingju var enginn utlendinganna
klæddur i smóking, svo mér leið
strax skár.
Mér hafði verið sagt að sem
fulltrúi FIDE, Alþjóða skáksam-
bandsins (Harry Golombek er
varaforseti FIDE. Hann skrifaði
um einvigið fyrir TIMES og
fjölda annarra blaða. Innskot
Alþbl.) ætti ég að sitja við
háborðið, — sem blaðamaður
hefði ég neyðst til þess að sitja
langt i burtu og þar að auki aö
kaupa mér miða. Mér hafði verið
ráðstafað sæti við hliðina á
Gligoric stórmeistara, og þar
sem hann var bæði vinur minn og
öllum hnútum kunnugur, hefði
verið hinn piýbilegasti sessu-
nautur. En þá tilkynnti einn af
forsvarsmönnum islenzka skák-
sambandsins mér að það væri
búið að breyta þessu. Ég ætti að
sitja við næsta borð: fram-
kvæmdastjóri bandariska skák-
sambandsins hafði komið daginn
áður, og þeir vildu gjarnan láta
honum eftir mitt sæti við háborð-
ið.
Ég vægði og hlaut mitt að laun-
um. Þvi við hlið mér var Targ
fjölskyldan, frú Joan Targ með
tvo unga strákhnokka. Það var
mér ánægja að kynnast frú Joan,
hún er virkilega aðlaðandi kona,
eldri systir Bobby Fischers. Ég
spurði hana hvort hún hefði
nokkru sinni látið sér til hugar
koma að fara að keppa i skák, og
hvers vegna hún hafi hætt að
tefla. Ö, nei, svaraði hún fyrri
spurningunni, — og þeirri siðari
einfaldlega: Hann vann mig.
Hún er fimm árum eldri en
Bobby, þau lærðu skák samtimis,
sem börn, hún var ellefu ára,
Bobby sex. Þau lærðu eftir leið-
beiningamiða, sem fylgdi tafl-
borðinu sem þau keyptu i sjoppu á
hæðinni fyrir neðan þar sem þau
bjuggu.
Ég sneri athygli minni að mat-
seðlinum og varð hálf smeykur
þegar ég las. Við áttum að fá
„islenzkt villilamb, steikt að Vik-
ingasið” og „glóðarsteiktan
gris.” Vinið var „vikingablóð,
kælt i is úr Vatnajökli”. Ég rétti
þessa sykursætu dökkrauðu
blöndu til kollega mins frá The
Times, en hann hafði verið sendur
hingað til að fylgjast með Þorska-
striðinu, og var af einskærri til-
viljun staddur i hófinu og næstum
þvi i spýtingarfæri við heims-
meistarann. A.m.k. heföi hann
verið það ef Bobby hefði mætt
stundvislega. Eii hann kom bara
ekki fyrr en tiu minútum fyrir
klukkan átta, og fylgdi þar með til
loka dyggilega reglu sinni um að
mæta óstundvislega.
Þegar Fischer loks birtist var
hann i flauelsfötum, sem virtust
einna helzt vera silkiofin með
gullþræði. I senn dularfull og
dásamleg. Mestur timi hans fór i
að rannsaka skák Spasskis á
vasataflborðf. Þeir voru aö at-
huga hvað gerst heföi ef Spasskí
hefði leikið réttan biðleik i 21.
skákinni. Það virðist eins og
Fischer hefði samt unniö, en það
hefði orðið honum ærið verk þó.
Og þá kom stóra stundin, þegar
Bobby átti að fara upp á svið og
taka á móti gullpeningnum úr
hendi dr. Max Euwe, forseta
Alþjóða skáksambandsins.
Mönnum til vonbrigða var honum
afhent peningaupphæðin i ávisun.
Það hafði hvorki verið þegin
uppástunga Lothars Schmid um
að afhenda honum peningana i
eins dollarsseðlum, né min um að
láta hann fá marga stóra sekki
fulla af tiu senta peningum. 1
hátalaranum heyrðist óljóst „uh
huh”, sem gaf til kynna að hann
væri að gera sitt bezta til að hlæja
að brandara og loks kom að
krýningunni. Og sú sjón að sjá
Bobby Fischer með lárviðar-
kransinn um sig. Það var eins og
skopleikur.”

tltttiiitii:

wmsm

'

MbFRIA
■ kUJH
yfirveguðu ráðí. Mér finnst það
skylda min, ef grein þessi gæti
opnað augu iesenda fyrir þvi. sem
lama andlegt þrek fanga og
stuðla að „afmóraiteeringu” I
fangelsum hér á landí.
$fðan vikur hann að fangasam-
fanga fyrir litiðkaup. ilonum cru færí til að bjóða velkomna heim
fangarnir scldir mansaii. Svona fleiri, sem villir hafa gengið, en *
er tiú þetta um ræktunina á Litla- villtar rjupnaskyttur.
ii. Það er æðimargt i rekstr* |
hérsem ekkí er siðbætandi. . ..........
ilms vegar stond ég í óumrstð*
antégrí þskkarskttld víð fjöt-
mm
is i Revkunik

MIN
nanns og Auðar:
þoi ei órétt”.
ww'wmr-r____cdr Þorvaidur:
röarstarfið er það ,,A þann hátt hef ég talið mig
kilvægt, að það krefst þess að helzt geta varðveitt minn betri
'■‘'■''•.‘•"f, og þvi samræmist mann og varizt afmóralisering-
aukastarf til hvildar unni. Þá hef ég ekki ánetjazt
og fyrir slíkt þarf neinum óheiðarlegum viðskiptum
gjöra svo vel að hypja þig í
kærum okkur ekkert um neina
Litla-Hrauns strauma hér!
sem vínnuhæli og belrunarhús af hvernig til hefur tekizt Ranglæti sina. þá væntum viö
Jónasi Jónssyni þáverandi ráð- og yfirdrepsskap hef ég reynt að varaniegra úrbóta i refsi- og
lig var ófært, að
r væru að fá lánaða
inu, nema greiðsla til
gengi i gegnum fang-
“--■•eröírnir erú allir
enginn þeirra á við
nél að striða, og
góö heimili. Þeir
við fangaverði eöa samfanga.
Fyrir þetta hef ég liðið mikið og
sætt ranglega innilokunum. öll
vinnutilhögun er hér með þeim
endemum, aö föngum blöskrar.
Helzta vinnan nú er að steypa
un á landi. Hér var mikið óræktað spaugilegu hiiðarnar, sem jafnan þegar ský hylur sóiu 20. ágúst
land. Að ræktun lands og manns draga úr beiskju. Röngum að- n.k., þegar fangelsisstjórinn
færisaman. Hjá öltum fvrri fang- finnslutn hef ég reyntaö taka með kemnr nftnr t.r <mm»rfrti sinu.
clsisstjórum var lögð áherzla á giettni. Sorgir minar hef ég reynt
ræktun iandsins, þótt ailtof hægt að fela Aðaihughreystingu hef ég
gengi. i tið núverandí fangeisis- fengið úr sögunni og af ýmsum
stjóra var öll ræktun lögð «Somv>r^mim hæði sannsöeu-
Nú i sumar er meira að
farið að seija túnþökur af nýrækt
■ unum, tit*m áður var búið að fá
til ræktunarstyrki. Eftir standa í grein þessarí hef ég þvi miður mynd af honum og ólafi Jó-
««-4- rs—í—* 4- orðiðaðdeilaámarga.Þaðhef ég hannessyni: Kvur er ólafur Jó-
hannesson?
kemur aftur úr sumarfrii sinu.
Afturá móti verði altt Látíðdanka
eins og fram að þessu, þá munu
fangar spyrja eíns og Halidór
Laxness á nýafstöðnu sjolugsaf-
mæli, þegar blaðamaður Timans
bað bann að vera svo vinsam-
legan að leyfa blaðinu að taka
steina, og er steypan handhrærð. ógróin flögín, Dæmigert fyrir oröið aðdeila á marga. Þaðhef ég hanne
Héreraiitgert til að afsanna það, fangelsí á Islandi i dag. Jörðin er ger-t af beztu sannfæringu og að hanne
______ __________________ __________________________________________
Eins og fram hefur komið i
Alþýðublaðinu er siöasta tölu-
blað Samviimunnar heigað
fangelsisimHuiium á islandi og
eru birtar i blaðinu greinar cftir
ýmsa einstakiinga um þessi
mál.
Auk greinanna eru viðtöl við
þrjá fanga og unnustu eins
fanga.
öll eru viðtöiin mjög forvitni-
leg aflestrar og þess vegna
langar okkur tii að birta svar
afpiánunar fanga við spurning-
unni um það hver viðbrögð fólks
séu gagnvart l.itla-Hrauns
fanga.
„Nú já, er hann kominn aftur
að þessu! Þau eru mjög mis-
munandi. þaö er mjög mikið
umtatað meðal fóiks. voða
mikíli kjaftagangur, og fótk viil
oft vcra iHkvittið. Sumt fólk
tekur manni hins vegar vcl, en
manni finnst alltaf skina I
gegnum það einhvcr tortryggni,
að maður sé ekki alveg tekinn
einsog maður vili vera. kannskl
er þetta hugarburöur i mörgum
tiifeiium. en við stöndum yfir*
ieitt mjög höllum fæti, þvi að viö
þurfum aö ieita eftir viiinu, leita
eftir húsnæði. og við þurfum
okkar hobbi og neyðumst ofi til
þess að ijúga til þcss að fá inni,
til þess aö fá vinnu, þvi að það
hefur tnargtir maður verlð
hvekktur á þvi að spyrja um
vinnu, og þegar hann segir
sannieikann um siöasta dvalar-

stað sinu, vinuustað. þá er hann
sem sagt húinn að míssa sjans-
inn á viimu —- og ég þekki þetta
sérstaklega i einu tilfeiii: þá réð
ég tnig á bát sem átti að fara á
linuveiðar og það var vcrið að
vinna aö undirbúningi i sam-
bandi við þann bát, og ég vann
þar dag og nótt i hálfan mánuö
og sem sagt átti einskis iils von.
Kn á siðasta degi sá ég til
manns á vappi þarna um borð
sem þekkti tii min. Ég fyiltist
dálitlum ugg. og þegar ég rakst
á skipstjóratm þá segir hann:
„Heyrðu. þú skalt gjöra svo vcl
að hypja þig í iand. Viö kærum
okkur ekkert um neina Litia-
Hraunsstrauma hér.”
tti
Qr
Fimmtudagur 21. september 1972
Fimmtudagur 21. september 1972
/