Alþýðublaðið - 08.12.1972, Blaðsíða 5

Alþýðublaðið - 08.12.1972, Blaðsíða 5
Alþýðublaðsútgáfan h.f. Ritstjóri Sig- hvatur Björgvinsson (áb). Fréttastjóri Bjarni Sigtryggsson. Aðsetur ritstjórn- ar Hverfisgötu 8-10. — Simi 86666. Blaðaprent h.f. ALLT í KALDA KOLI Enn er hin yfirgripsmikla skýrsla valkosta- nefndarinnar vel varðveitt leyndarmál rikis- stjórnarinnar. Þó er ýmislegt farið að spyrjast út um efni skýrslunnar frá stjórnarsinnum, sem orðið hafa fyrir áfalli við lesturinn og geta ekki orða bundizt. Og risnar eru háværar deilur, — bæði á milli stjórnarflokkanna og innan þeirra — um hvaö gera skuli og jafnvel um það, hvort eigi að reyna að leysa vandann eða aðeins eilit- inn hluta hans. Þær raddir eru nefnilega farnar að heyrast i stjórnarherbúðunum, að vandamál- ið sé allt of stórt til þess að hægt sé að ráðast til atlögu við það. Bezt sé að láta meginvandann biða. En eftir hverju eða hverjum? Eftir þeirri rikisstjórn, sem kynni að taka við, þegar þessari ráðalausu stjórn er þrotin þolinmæðin? Af þeim fregnum, sem borizt hafa um efni þessarar leyniskýrslu er ljóst, að það er ekki að ástæðulausu sem stjórnarsinnar eru nú hræddir við skuggann sinn. Úttekt efnahagssérfræðing- anna staðfestir nefnil. þá staðreynd er flestir vissu raunar fyrir, að íslandi hefur aldrei verið eins illa stjórnað og á siðasta hálfu öðru ári. Hins vegar mun fáa hafa grunað, að stjórnunin hefði verið eins hroðalega slæm og úttekt sér- fræðinganna leiddi i ljós. Ástandið nú og horf- urnar á næsta ári eru þar dregnar miklu dekkri litum, en nokkur hefði þorað fyrirfram að gera sér i hugarlund. Og hvernig er svo þetta ástand? Hverju spá sérfræðingarnir? Þeir spá þvi, að á næsta ári muni svo til allir atvinnuvegir landsmanna verða reknir með tapi. Frystihúsin munu tapa stórfé, bátaflotinn og togararnir sömuleiðis. Iðnaðurinn verður rekinn meö halla. Flutningastarfsemin verður rekin með halla. Rikissjóð vantar yfir 1000 m.kr. til að ráða við útgjöldin, sem honum eru falin. Fjárfestingasjóðina, m.a. þá, sem lána eiga til togarakaupanna, vantar griðarmikið fé til þess að geta sinnt skyldum sinum við atvinnulifið i landinu. Og viðskipti landsins við önnur Iönd veröa rekin með svo griðarlega miklum halla, að honum verður ekki mætt nema með því móti að eyða upp svo til öllum gjaldeyrisvarasjóði þjóðarinnar og taka þar á ofan ný og geysihá er- lend lán til að standa undir hinum óhagstæða viðskiptajöfnuði. Þannig lýsa hinir sérfræðilegu ráðunautar rikisstjórnarinnar ástandinu. Sú lýsing er dæmafá. Hér er allt i kalda koli, — hálfu öðru ári eftir að rikisstjórn Ólafs Jóhannessonar tók við völdum og án þess að þjóðarbúið hafi orðið fyrir nokkrum ytri áföllum. Almenningur hefur enn ekki fundið nema litið eitt fyrir afleiðingum þess neyðarástands, sem er að skapast. Enn hefur fólk sæmilegt að bita og brenna. Enn eru kjörin viðunandi hjá flest- um. Enn hefur fólkið peninga handa á milli. En það verður ekki lengi úr þessu. Rauði þráðurinn i öllum þeim ráðstöfunum, sem stjórnarflokkarnir ræða nú, er riftun á siðustu kjaraskerðingum og stórkostlegar nýjar álögur á almenning. Þegar þessi versta rikisstjórn ís- Iandssögunnar er búin að sliga þjóðarskútuna og skapa neyðarástand i góðæri, — þá sendir hún almenningi reikninginn. AUGLÝSINGASÍMINN OKKAR ER 8-66-60 |alþýðu[ imi J iFTIR F 'ÉTUR ■ 'ÉTURSSON Okkur Alþýftullokksmönnum helur þótt þaö i meira lagi viöur- kenning. aö vera skammaöir l'yrir þjóónýtingartillögur á yfir- standandi þingi. Sérstaklega hafa þessar skammir komiö frá Sjálf- stæöismönnum, og er þaö enn til að auka á ánægjuna. t vetur hefur orðið nokkuð Ijóst. að verulegur ágreiningur er á milli Sjálfstæðis- flokksins og Alþýðuflokksins um heildarstefnu í þjóðfélagsmálum. Á þessu hausti hefur það verið mikið i tizku hjá Morgunblaðinu að tala um þjóðnýtingarbrölt Alþýðuflokksins. Allt þetta tal byrjaði hjá þeim i haust, þegar ég flutti þingsályktunartillögu um uppbyggingu atvinnulifsins i Norðurlandsk jördæm i vestra með aðstoð rikisvaldsins. Kg held. að það væri rétt áður en lengra er farið að rilja aðeins upp þau helztu frumvörp og til- lögur, sem við Alþýðuflokksmenn höfum flutt á yfirstandandi þingi. Fyrsta tillagan, sem við flutt- um. var um endurskipulagningu á oliuverzlun i landinu. L>ar leggj- ufn við til, að kosin verði 7 manna nefnd til að gera tillögur um endurskipulagningu á innílutn- ingi á oliuvörum og dreifingu oliuvara, með það fyrir augum að tryggja fyllstu hagkvæmni i inn- kaupum, sölu og dreifingu oliu- vara innanlands. Hér er tillaga um það, að inn- flutningur og sala á oliuvörum sé athuguð nánar. Allir vita það, að öll olia til landsins er keypt i einu lagi, og siðan er oliunni skipt á milli oliufélaganna, sem dreifa henni. En það, sem okkur finnst athugavert við þetta fyrirkomu- lag, er það, að oliufélögin skuli hafa nána samvinnu sin á milli um verðlag á oliuvörum, og enn- fremur hitt, að á ýmsum stöðum á landinu skuli vera tvö eða þrjú oliufélög, sem selja oliu á sama stað. /Etti það að vera nokkuð augljóst, að óþarfi er að hafa nema einn tank, sem afgreiðir oliur á hverjum stað, en stað- reyndin er sú. að þeir eru viða tveir eða þrir. Hér er einungis um augljósa hagkvæmni að ræða. Við þetta bætist svo það, að það ætti að vera óþarfi fyrir rikið að flytja oliuna inn, en afhenda hana siðan til einkaaðila. Hað er ómögulegt annað, en að hægt sé að koma oli- unni til notenda á hagkvæmari hátt en nú er gert með þreföldu dreifingarkerfi i landinu. Tillögur af þessu tagi hafa margoft komið fram á Alþingi á undanförnum áratugum, og þá ekki hvað sizt frá Alþýðubandalaginu, sem nú virðist þó ekki hafa eitt orð að segja um þessi mál. Við i Alþýðu- flokknum teljum, að þetta mál eigi að athuga gaumgæfilega og koma sér i eitt skipti fyrir öll niður á það, hvaða fyrirkomulag sé heppilegast i sambandi við oliusölu landsmanna. Benedikt Gröndal flutti tillögu um kennslu i fjölmiölum við Há- skóla íslands. Hetta mál er þýð- ingarmikið fyrir alla fjölmiðlun i landinu. Verður þvi ekki trúað fyrr en á reynir, að stjórnarflokk- arnir vilji ekki samþykkja slika tillögu. Har næst kemur frumvarp frá mér um breytingu á lögum um al- mannatryggingar, sem felur i sér. að tannlækningar unglinga skuli falla undir almannatrygg- ingarnar. það er. að þær séu greiddar af sjúkrasamlögunum. Megin rökin l'yrir þessu frum- varði eru auövitað þau, að fjöldi fólks hefur ekki efni á þvi, að láta gera nauðsynlegar tannlækning- ar á unglingum, einfaldlega vegna þess. að þa’r tannlækning- ar kosta of mikið. Hins vegar viðurkenna allir, að tannkrkning- ar unglinga séu einhver þýð- ingarmesta aðgerð, sem hægt er að gera fyrir fólk til að fyrir- bygg.ja ba'ði tannskemmdir og l’étur l’étursson aðra sjúkdóma á fullorðinsárum. Auðvitað gengur þessi lillaga alltof skammt, þar sem hún nær aðeins til tuttugu ára aldurs, en ég hef þá hugmynd, að auðveld- ara sé að koma þessu máli áfram i áföngum, og byrja með þvi að la samþykkta slika löggjöf. Fyrir 25 árum eða svo var samþykkl, að tryggingar skildu greiða tann- lækningar til 1K ára aldurs, en tryggingarkerfið hafði ekki l'jár- hagslegl bolmagn lil að fram- kv;ema þá ákvörðun. Nú er þjóðin stórum auðugri en þá, og hefur valalaust góð ráð á að stuðla að bættri tannheilsu ungmenna, sem þau geta búið að alla ævi, ef vel tekst. Og það mætti spyrja, hvorl þjóðin hefði ráð á þvi að gera þetta ekki. I>á kemur tillaga okkar Braga Sigurjónssonar um rikisrektur á vátryggingarstarfsemi. Hetta er nú sú I illaga sem allra mesl helur farið i taugarnar á Morgunblaðs- mönnunum, og raunar fleirum. Kg skal á þessu stigi ekkert lull- yrða um það, hvort það fyrir- komulag, sem að við ieggjum til, sé endilega hið eina rétta. Hitt vil ég fullyrða, að ýmislegt i fram- kvæmd og slarfsemi tryggingar- félaganna er með þeim hætti, að það þjónar ekki þjóðarheildinni. Mig minnir, að það sé sagt i stjórnarsamningnum, að slarf- semi tryggingarfélaga skuli verða endurskoðuð. Og mig minnir lika, að ég hafi heyrt, að frumvarp varðandi þetta mál sé i undirbúningi. Er ekki kominn timi til, að þetta lrumvarp stjórnarinnar, ef það á annað borð er á leiðinni, fari að sjá dagsins ljós. Má ekki gera ráð l'yrir, að þar komi fram einhverj- ar hugmyndir um bætta þjónustu við tryggingartaka, og ef til vill breytt skipulag þessara mála i heild. Við Bragi Sigurjónsson leggjum þetta frumvarp fram til athugunar. en við erum tilbúnir til að skoða, hverjar þær aðrar tillögur. sem fram kunna að koma i þessum elnum. Aðalátrið- ið er, að þessi mál séu öll skoðuð af réttsýni og sanngirni, og að bezta leiðin verði lundin gagnvart tryggingum landsmanna. Hitt má svo benda á, að tslendingar eru aðeins rúmlega 200.000, og það er varla hugsanlegt, að það sé verk- efni lyrir á milli 10 og 20 trygg- ingarl'élög að tryggja landsmenn fyrir margskonar áföllum. I>á fluttu þrir þingmenn Alþýðuflókksins, Bragi Sigur- jónsson, Eggert G. Horsteinsson og Jón Ármann lléðinsson tillögu um skattfrelsi elli- og örorkulif- eyris. llér ættí að nægja að visa til skattskrárinnar á siðastliðnu sumri. I>að er ekkert réttlæti i þvi, að l'ólk, sem l'ær ellilifeyri eða örorkulifeyri skuli þurfa að borga al' þvi mikla skatta. Hessi lifeyrir er veittur eingöngu vegna þess, að annað hvort hefur þetta l'ólk unnið áratugum saman fyrir þjóðl'élagið, og á þvi sin eftirlaun skilið, eða þá, að það heíur orðið lyrir slysum eða öðru, sem hefur orðiö þess valdandi. að það fær örorkuliíeyri. l>ann lileyri finnst mér ekki heldur. að eigi að skalt- leggja. I>á er það málið, sem er tillag allra þingmanna Alþýðuflokksins um eignarráð á landinu, gögnum þess og gæðum. I>essi tillaga hef- ur alveg sérstaklega farið i taug- arnar á Sjálfstæðismönnum og Framsóknarmönnum. En auð- vitað hala Alþýðubandalagsmenn ekki viljað segja eitt einasta orð, hvorki með eða á móti. Maður hefði þó haldið, að þetta væri nokkurn veginn i þeirra anda. Ilér er auðvitaö um stórmál að ra'ða, sem áreiðanlega verður að herjast fyrir árum eða áratugum saman. Hér er um að ræða til- lögu, sem felur i sér, að allt há- lendi landsins og óbyggðir verði i alþjóðareign. Ennfremur sú grundvallar stefna, að stelnt skuli að þvi, að allt land verði með tim- anum alþjóðareign. t>á er enn- fremur gert ráð fyrir þvi, að stöðuvötn á afréttum og öll fall- vötn verði lýst alþjóðareign. Að allur jarðvarmi undir 100 metra dýpi verði lýstur alþjóðareign. Auk þess eru nokkur önnur ákva'ði i tillögunni, sem miða að þvi að landnytjar eða nytjar á landgrunni verði rikiseign. Kg hef sterklega þá skoðun, að Framhald á bls. 8. FLOKKSSTARFIÐ LAUNÞEGARAÐIÐ Fundur verður haldinn i launþegaráði Alþýðuflokksfélags Reykjavikur föstudaginn 8. desember n.k. i Iðnó, uppi, og hefst fundurinn kl. 8,30 e.h. Fundarefni: Alþýðusambandsþingið og efnahagsmálin. Frummælandi: Karl Steinar Guðnason, for- maður Verkalýðs- og sjómannafélags Kefla- vikur. Launþegaráðsfólk! Mætið vel og stundvislega. STJÓRNIN. Föstudagur 8. desember 1972 o

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.