Alþýðublaðið - 28.12.1972, Blaðsíða 11

Kross
gátu-
krílið
r/sx/f?/
\
HEWUR
smES
/</
R/W
DÝR
K/tsr
v/t)
Kv/E/n
ut>
H
BflUt/
/R
K/ND
um
I/ÉÍOU
E/vX).
ELSKfj
ÍE/r/s
L//r7
3 £/rVÍ
KRUP
u/n
O-
V75S/9
LE/T
SK/NN
KrvD!
«/

somi
NftUSj
Re/íu
púm
'ftKRF
IR
>> rr-,
Gs (ð 5 r* 'UCd

s -- Gð i> Ö r* •
3 Ln 3 c •
■> A >3 CD 3 AíO
í SKUGGA MARÐARINS
Saga ástar og örlaga eftir Victoriu Holt
44
merki ættarinnar, á það eru
letruð einkunnarorðin „Þjónusta
við drottningu og ættarland”. Þar
var átt við Elisabetu drottningu
og skreytingin var úr Tudor
rósum, auðvitað til heiðurs þeirri
konungsætt, sem gaf fjöl-
skyldunni heimili hennar eftir að
hafa rekið hinar guðhræddu hvit-
klæddu nunnurútá gaddinn þar
sem þær urðu að svelta eða betla.
Veggirnir eru viðarklæddir, hinn
mikli arinn er úr steini og sæti
höggvin i steininn sitthvorum
megin við hann. Þar eru riddara-
herklæði sem karlmenn
ættarinnar báru er þeir fram-
fygldu einkunnarorðum sinum. í
öðrum endanum er upphækkaður
pallur og borð á honum.Kóngar og
drottningar hafa snætt við það
borð. Égvildi fá að snæða við það
borð. Ég strengdi þess heit, Nora.
Ég skyldi verða húsbóndi á
Whiteladies. Ég ætlaði að hefna
min á manninum, sem eyðilagt
hafði lif mitt. Ég vissi að eitt var
honum kærara en allt
annað...jafnvel kona hans og
dóttir. Whiteladies! Svo ég sagði
við sjálfan mig: Einhverntima
tek ég það af honum. Ég kvænist
dóttur hans og tek mér sæti við
borðið þar sem kóngar og
drottningar hafa setið. Ég ætla að
lita yfir forsalinn og segja:
„Whiteladies tilheyrir mérr
— En hann er dáinn. Og dóttir
hans einnig. Og hún giftist, þú
sagðir mér það. Hún átti
sprjátrunginn, sem þú fyrirleizt
svo mjög.
— Ég ætlaði mér að ryðja öllum
hindrunum úr vegi.
— En svo var það dauðinn og
timinn, sem sigruðu þig, eins og
þú segir. Og hvað nú?
— Ég hef svarið þess eiða að
eignast Whiteladies.
— Og þú ætlar til Englands til að
leggja hald þitt á það.
Hann brosti til min. — Þú
heldur að ég geti það ekki.
— Ég skil ekki hvernig það má
verða ef eigendurnir vilja ekki
sleppa þvi.
— Þú átt eftir að sjá það, Nora.
— Þetta er rangt. Ég veit að þetta
er rangt hjá þér. Ég veit að hefnd
færir engum hamingju. Hér áttu
þitt heimili. Hér er fólk, sem dáir
þig og ber úmhyggju fyrir þér.
Hversvegna geturðu ekki gert þig
ánægðan með það.
Brennandi augnaráð hans
hvildi á mér. — Ert þú þar með
talin Nora?
Ég svaraði að bragði: — Þú
veizt að ég er það.
Hann hallaði sér fram. — Svei
mér þá, Nora, ég gæti næstum
látið mér það nægja.
— Það væri viturlegt af þér, sagði
ég — Þú lætur þessa heimskulegu
hefndaráætlun lönd og leið. Hún
kom að góðu gagni við að fleyta
þér yfir þetta ógæfusama timabil.
Nú er hún til einskis og það væri
flónska að halda henni til streitu.
— Þú dirfist að ávita mig, Nora.
■— Já, það geri ég.
— Það gera engir aðrir.
— Þá ættirðu að vera þakklátur
fyrir að það skuli þó að minnsta
kosti vera til ein manneskja, sem
ekki er hrædd við þig.
— Ég er þakklátur fyrir það.
— Hversvegna geturðu þá ekki
verið kyrr og ánægður hér?
— Nora, ég hef beðið öll þessi ár.
Ég haslaði mér völl i þessu landi.
Ég var öruggur, ég hafði son
minn, við unnum saman. Ég varð
málsmetandi maður, en ég hafði
heitið sjálfum mér þessu hátið-
lega. Ef þú heldur að ég hætti við
það sem hefur verið min leiðar-
stjarna, þekkirðu mig illa.
— Ég þekki þig vel og ég held að
þú hafir á röngu að standa. Þó við
setjum okkkur markmið á unga
aldri, þýðir það ekki að við
verðum að halda áfram að stefna
að þeim eftir að við höfum öðlast
meiri vizku.
— En Whiteladies er fallegt hús,
Nora. Myndi þig ekki langa til að
búa i sliku húsi?
Ég hikaði. — Ég kann vel við
þetta hús.
— Þú veizt að þetta er eftirmynd
— léleg eftirliking. Svona viður-
kenndu það.
— Ég viðurkenni auðvitað að hið
upphaflega Whiteladies er veg-
legt, gamalt hús.
— Og þér þætti gaman að geta
kallað slikt hús heimili þitt?
— Já, ef ég ætti það með réttu.
— Og ættirðu það ekki með réttu,
ef þú hefðir keypt það og borgað?
— Ætli bað ekki. En fólkið, sem .
hefur átt það i marga ættliði fer
ekki að selja það.
— Það gæti neyðzt til þess.
Við erum bara rétt að byrja,
Nora. Fyrirætlanir minar eru á
frumstigi. Þær gátu ekki hafizt
fyrr en ég væri orðinn vellrikur.
Og nú er ég einmitt orðinn það,
fyrir þitt tilstilli. Sagði ég þér alla
söguna , Nora? Arabella giftist
manninum, sem faðir hennar
hafði valið handa henni. Hann hét
Hilary Cardew — Sir Hilary
Cardew að föður sinum látnum.
Hann gat rakið ættir sinar allt
aftur til Vilhjálms sigursæla —
jafnvel enn lengra en Dorian
fólkið. Hann átti eitthvað af
peningum. Hús Cardews fjöls-
kyldunnar var um 15 kilómetra
frá Whiteladies. Það hafði alltaf
verið vingott á milli þeirra og
Hilary hinn ungi var frá upphafi
ætlaður Arabellu.
— Og þegar þú fórst burt, giftist
hún honum.
— Ég frétti ekki af þvi fyrr en
mörgum árum siðar, ekki fyrr en
ég gat sent einhvern til að
grennslast um það fyrir mig.
— Hversvegna fórstu ekki
sjálfur?
— Ég hafði strengt þess heit að
stiga ekki fæti á England fyrr en
ég væri miljónamæringur. Auk
þess hafði ég gengið að eiga May-
bellu. Ég átti sjálfur son og
dóttur.
— Þú hefðir mátt vera ánægður
með það.
—- Ég er maður sem gerir sig ekki
ánægðan með annað en það bezta.
— En verða menn ekki oft að
fallast á málamiðlun i lifinu?
— Ég geri það ekki.
— En það er einmitt það sem þú
hefur orðið að gera.
— Aðeins með það fyrir augum
að hljóta fullkomna uppreisn
siðar. Ég hef alltaf haft trú á, að
ef ég hefði peninga, fengi ég
það sem ég vildi. Ég vildi fá
WhiteIadies....og Arabellu þá.
— En hún átti eiginmann og þú
varst kvæntur.
— Konan min lézt þegar Stirling
fæddist. Ég hugsaði mér að snúa
heim og að Arabellu væri um
megn að reka búgarðinn.
Reyndar hefði ég komið þvi
þannig fyrir hefði ég haft
peningana til þess. Sagði ég þér
að Sir Henry var maður, sem ekki
var fyrir að láta aðra eyða
timanum til einskis. Ég kenndi
Arabellu teikningu á hverjum
degi, en það tók aðeins tvær
klukkustundir i mesta lagi. Að
hafa einka teiknikennara var
munaður, þessvegna gegndi ég
einnig störfum einkaritara fyrir
Sir Henry. Ég hafði töluvert við-
skiptavit og var brátt tekinn að
sjá um fjárfestingar hans.Svoég
vissi nákvæmlega hvernig hann
var stæður. Hann hafði dýran
smekk, var mikill vinþekkjari og
drakk óhóflega, stundaði fjár-
hættuspil. Efnahagur hans var
orðinn all valtur, jafnvel áður en
ég fór þaðan. Þessvegna vildi
hann brúðkaupið við Cardew
ættina — til að rétta við efnahag
sinn. En Sir James Cardew var
af sama sauðahúsi og hann
sjálfur. Ég heyrði þá oft ræða
viðskipti sin. Ég skrifaði bréf fyrir
atvinnuveitanda minn til Sir
James og til verðbréfasala hans i
London. Ég vissi mikið um fjár-
hagsástæður beggja heimilanna.
— Og þetta hefur komið þér að
gagni.
— Já, upp á siðakstið.
— Upp á siðkastið?
— Umboðsmaður minn i London
var þar að verki. Ég hef fest all-
mikið fé i London. Við það hef ég
orðið rikari — og vissir aðilar
fátækari.
Ég greip andann á lofti. — Áttu
við að þú hafir visvitandi búið
þannig um hnútana?
Hann baðaði út höndunum. —
Við getum sagt að það hafi viljað
þannig til. Það er ómögulegt að
sumt l'ólk verði, til að halda sömu
lifskjörum, tilneytt til að sélja
eignir sinar.
— Mörður'hrópaði ég og þaö nafn
bar hann nú sannarlega með
rentu þvi hatrið lofaði i augum
hans, minningarnar um margra
ára auðmýkingu. — Hefurðu af
ásettu ráði gert þetta fólk að
öreigum?
— Þú skilur ekki þessi mál, Nora.
Látum það liggja á milli hluta.
— Ég held að hvað sem þú gerir,
muni þau aldrei selja húsið.
— Hafi þau ekki efni á að reka
það neyðast þau til þess.
59
ofan i gólfið og þrýstir að dyr-
unum, og það er ógerlegt að
brjótast inn.
Ungfrú Kaler: Spyrjið, hvernig
„indælismaðurinn” veiktist.
Frú Hathway: Ég er viss um, að
það kemur þessu máli ekki
við. Jæja, maðurinn frammi á
gangi hélt áfram að hrópa
„eldur, eldur”,, og við urðum
dauðhræddar eins og vænta
mátti, svo að við skutum frá
lásunum þremur og opnuðum
dyrnar. Og okkur...
Ungfrú Kaler: Og þarna stóð
hann meira en tveggja metra
hár með hræðilega grimu og
hélt á stórri byssu. Hann
hvæsti að okkur: „Ef þið...”
Frú Hathway: Hann var rúm-
lega meðalmaður, og ég gat
enga byssu séð, en mig
minnir, að hann hafi haft aðra
höndina i vasanum, svo að
hann kann að hafa verið
vopnaður. En hann var
reyndar mjög kurteis og
sagði: „Við verðum að nota
ibúðina ykkr um stundarsak-
ir, dömur minar, og ef þið
verðið rólegar og veitið ekki
viðnám, þá getum við...”
Ungfrú Kaler: Og bak við hann
stóðu tvö önnur skrimsli —
þeir voru allir kynferðis-
glæpamenn. Þeir voru grimu-
klæddir og vopnaðir byssum.
Og þeir hrintu okkur aftur inn
i ibúðina, og ég sagði: „Er þá
enginn eldur”? Og fyrsti
maðurinn sagði: „Nei, frú,
það er enginn eldur, en við
verðum að biðja ykkur að
lána okkur ibúðina ykkar um
stund. Ef þið farið ekki að
æpa eða láta heimskulega,
þurfum við ekki að binda ykk-
ur og kefla. Og við keflum
ykkur ekki, ef þið notið skyn-
semina”. Ég sagði: „Við not-
um skynsemina”. Maðurinn
sagði: „Fylgstu með þeim,
Killer. Ef þær æpa eða láta
iila, verður þú að drepa þær”.
Og hinn maðurinn, sem ég er
viss um, að var negri, sagði:
„Já, Slátrari, ef þær æpa eða
láta illa, drep ég þær”. Og
negrinn varð eftir og horfði á
okkurút um grimuna, og hin-
ir t\\eir...
Frú Hathway: Viltu gera svo
vel að steinþegja?
Spurning: Dömur minar....
(58)
Spurning: Segulbandstækið er i
gangi nú, frú Bingham. Eg
heit Roger Leibnitz, og ég
starfa á skrifstofu héraðssak-
sóknara New York. I dag er
11. september 1968. Mig lang-
ar að spyrja yður um það,
sem gerðist 31. ágúst og 1.
september á þessu ári i húsi
ykkar. Ef þér viljið, að lög-
fræðingur yðar sé viðstaddur,
meðan á viðtalinu stendur,
eða ef þér óskið, að rétturinn
velji handa yður lögfræðing,
viljið þér gera svo vel að
segja til nú.
Frú Bingham: Nei, mér er ekk-
ert að vanbúnaði.
Spurning: Gott og vel. Þér skilj-
ið, að það er skylda min að
skýra yður frá réttindum yð-
ar.
Frú Bingham: Já, það skil ég.
Spurning: Viljið þér segja, hvað
þér heitið, og hvar þér búið?
Frú Bingham: Ég heiti frú
Gerald Bingham, og ég bý i
ibúð 5A að Austur 73. stræti
535 i New York.
Spurning:Þakka yður fyrir. Að-
ur en við höldum lengra, leyf-
ist mér að spyrja, hvernig
manni yðar liður?
Frú Bingham: Ja, honum liður
miklu betur nú. Fyrst var
haldið, að hann myndi missa
sjón á hægra auga. Nú segja
læknarnir, að hann muni geta.
séð, en sjónin kann að hafa
skaddazt. En hann mun ná
sér að öðru leyti.
Spurning: Það gleður mig að
heyra, frú. Maðurinn yðar er
mjög hugrakkur maður.
Frú Bingham: Já, það er hann.
Spurning: Liður yður ekki vel,
frú Bingham?
Frú Bingham: Jú mér liður
ágætlega.
Spurning: Látið mig vita, hvort
þér viljið, að við frestum við-
talinu, eða viljið þér hvilast,
þá er það frjálst hvenær sem
er. Má bjóða yðúr kaffi eða
bolla af tei?
Frú Bingham: Nei, mér er ekk-
ert að vanbúnaði.
Spurning: Agætt. Nú langar mig
að heyra yður segja frá þvi,
sem gerðist á þeim tima, sem
við erum að ræað um. Ég
reyni að varast að gripa fram
i fyrir yður. Farið yður hægt
og segið með eigin orðum,
hvað gerðist.
Frú Bingham: Það var 31.
ágúst. Flestir voru farnir úr
húsinu og ætluðu að vera að
heiman yfir verzlunarmanna-
helgina. Við förum sjaldan út
vegna sonar okkar. Hann
heitir Gerry — Gerald yngri.
Hann er fimmtán ára gamall.
Hann slasaðist, þegar hann
var tiu ára gamall — varð
fyrir vörubil, — og missti
máttinn i fótunum. Læknarnir
segja, að engin von sé til þess,
að hann geti nokkru sinni
gengið eðlilega. Hann er
góður drengur og mjög gáf-
aður, en það verður að hjálpa
honum. Hann er i hjólastól og
gengur stundum smástund
viö hækjur. Hann er mjög
sterkur frá mitti og upp, en
hann getur ekki gengið
hjálparlaust. Þess vegna
förum við sjaldan út.
Spurning: Eigið þið ekki önnur
börn?
Frú Bingham: Nei. Sonur minn
fór að hátta að kvöldi 31. ág-
ust um miðnætti. Hann las dá-
litla stund, og ég færði honum
Coca-Cola, þvi að það þykir
honum gott, og svo slökkti
hann á náttlampanum sinum
og fór að sofa. Við hjónin
vorum inni i stofu. Ég var að
sauma út sessu á skemil, og
maðurinn minn var að lesa
eitthvað eftir Trollope. Hann
hefur miklar mætur á Troll-
ope. Ég held að klukkan hafi
verið um korter gengin i tvö.
Þó er ég ekki viss um það.
Það getur skeikað kortéri til
eða frá. Allt i einu var barið
Fimmtudagur 28. desember 1972
o