Alþýðublaðið - 06.12.1972, Blaðsíða 11

30
Kross-
gáto-
krílið
í SKUGGA MARÐARINS
Saga ástar og örlaga eftir Victoriu Holt
að laðir Stirlings hefði verið
venjulegur maður. En svo hugs-
aði ég : Nei. ekki myndi mér falla
það. Ég gat ekki imyndað mér
þennan stað án Marðar. Aukið
samband mitt við hann olli æsingi
hjá mér. Ég íylltist fögnuði yfir
þvi að honum skyldi ekki standa á
sama um mig. Ég vildi láta hann
hafa áhuga á mér, hlusta á mig,
bera virðingu lyrir mér og þykja
vænt um mig. Ég vildi vera hon-
um einhvers virði. En ég vildi
vera Stirling meira virði en allt
annað i heiminum og á meðan
Mörður var til fannst mér aö það
gæti aldrei orðið.
Daginn eftir lét Stirling einsog
ekkert hefði sletzt upp á vinskap-
inn hjá okkur. Hann kom fram við
mig eins og ég væri systir hans.
Mér var litið um það, en ég fann
til gleði og öryggis vegna þess að
samband okkar var af þvi tagi
sem myndi verða sterkara með
timanum og ég var sannfærð um
aö áður en langt um liði yrði ég
honum jafnnauðsynleg og hann
var mér.
Lambshjónin voru aldrei oftar
nefnd á nafn. Ég vildi trúa þvi
að Adelaide hefði hjálpað þeim og
ég var viss um að það hafði hún
gert. Mary var hin ánægðasta og
tekin að gildna sýnilega. Ég sá
Jejnmy oft i hesthúsunum, hann
hafði fengið sjálfsöryggi sem
alltaf hlaut að hafa verið grunnt
á. Ég heyrði hann oft blistra við
vinnuna og ég var svo ánægö yfir
þvi að við skyldum hafa getað
hjálpað honum. Ég var þess-
vegna ekki litið hissa þegar til-
kynnt var dag nokkurn snemma i
febrúar. að Jemmy væri horfinn.
t>að var sama sagan. Hann
hafði trúað einum hestasveinin-
um fyrir þvi að hann ætlaði að
fara að leita að gulli.
Er Mörður frétti þetta hló hann.
— Þar fer einn i viðbót, sagöi
hann. — Takið ekki við honum
aftur þegar hann hefur fengið sig
fullsaddan af gullleitinni.
Þetta kvöld bað hann mig að
tefla við sig skák eftir kvöldverð-
inn. Við hófum þóekki taflið strax
og mig grunaði að hann vildi núa
mér Jemmy um nasir, þvi Stirl-
ing hafði sagt honum frá þvi hve
áköf ég hafði verið i að hjálpa
drengnum þegar við fundum
hann á skipinu.
Það borgar sig ekki að leika
verndarengil. Nora, sagði hann.
Komdu. nú drekkurðu með mér
glas af portvini. Hann hellt i glös-
in. - Nú sérðu hvernig fór með
Jemmy.
l>ú ættir nú liklega að skilja
löngunina til að finna gull.
- Ég skil hana. Ég hef reynt
hana sjálfur.
Hversvegna dæmirðu aðra
þá svo hart?
Ég hugsa ekki um aðra.
Aðeins um sjálían mig.
l>ú fordæmir þetta fólk
vegna þess að það lagði af stað i
leit að gulli.
- Þér skjátlast. Ég geri ekki
annað en neita að taka við þvi
aftur þegar þvi mistekst. Ég sætti
mig ekki við að þjónalið mitt taki
á rás þegar þvi býður svo við að
horfa. Þvi er frjálst að fara að
visu, en ekki að koma al'tur.
- Lambshjónin....
- Ah, þér var illa við mig þá,
var það ekki?
Mér þótti þú sýna mikla
hörku, og það á jóladag'.
— Góða, tilfinningasama Nora,
dagurinn kemur ekkert málinu
við.
— Sama sagði Stirling.
— Varstu að kýta um þetta við
hann?
— Ég ræddi það við hann.
— Og hefur þá ráðizt grimmi-
lega á mig.
— Já, en hann varði þig.
Ilann brosti. Siðan sagði hann:
—■ Nora, ég skal segja þér að lifið
er miskunnarlaust og það þýðir
ekkert að vera bliðlyndur i misk-
unnarlausum heimi. Þú ert of við-
kvæm, of tilfinningasöm. Þú átt
eftir að verða særð.
— Ert þú viökvæmur? Ert þú
tilfinningasamur? Nei. En þó
hefur þú verið særður ... særður
svo djúpt að þú hefur aldrei getaö
gleymt þvi.
Hann lyfti loðnum augnabrún-
unum og horfði á mig. Siðan rétti
hann fram hendurnar svo háar
skyrtuliningarnar drógust upp og
ég gat séð örin á úlfliðum hans. —
Fjötrar, sagöi hann. — Járn og
keðjur. Merkin sjást ennþá.
— Þau hafa ekki lengur neina
þýðingu. Þú ert ekki lengur i
%
fjötrum. Nú stjórnar þú. bú
ræður lifi allra i kringum þig.
— En örin eru eftir.
- i hjarta þinu ekki siður en á
handleggjunum.
Hann þagði um siund en kipraði
saman augun þegar hann hélt
áí'ram. - bú hefur á réttu að
standa, Nora. bvi sem ég varð
fyrir verður aldrei gleymt. bað er
ekki fyrr en vissum atriðum
hefur verið framfylgt sem málið
verður útkljáð.
Augu hans skutu gneistum og
ég vissi að liann hugði á heíndir.
— Hvað er langt siðan þetta
gerðist? spurði ég.
— Það eru þrjátiu og fimm ár
siðan ég kom hingað..i böndum
— Og þú talar enn um að útkljá
málið.
- Ég held áfram að hugsa um
það þar til það er útkljáð.
- bað er illt að bera hatur i
brjósti svo langan tima.
Fyrir annað eins mein?
— Timarnir hai'a breytzt lrá þvi
þetta gerðist. Fólk er ef lil vill
ekki eins grimmt. Va'ri ef til vill
ha'gt að kenna tiðarandanum
um?
- Kg lit ekki þannig á. bað var
verk eins manns að ég skyldi
þurfa að þola þessa mánuði
niðurla'gingar og auðmýkingar.
— En nú ertu hér. bú hefur allt
sem einn maður gctur óskað sér.
bú ert konungur i riki þinu. bú átt
son og dóttur og flestir
umgangast þig með ótta og
lotningu. Er það ekki það sem þú
vilt?
llann leit á mig og brosti sein-
lega. - bú ert áræðin stúlka,
Nora. bú kærir þig kollotta þótt
þú móðgir mig með gagnrýni
þinni.
— Ég veit að þinir likar þola
ekki gagnrýni. beim mun meiri
þörf er á þvi að einhverjir þori að
bera hana Iram.
— Og þú hefur valið sjálfa þig
til þess hlutverks.
— Ég er staðráðin i að sýna þér
að ég er ekki hrædd við þig.
— Seljum svo að ég hæði þig að
hverfa af heimili mínu?
- bá myndi ég taka saman
pjökur minar og fara.
— Hverl?
— Ég hef ýmislegl lil brunns að
bera. Mundu að ég slundaði
kennslustörf i Danesworth House.
Ég gæti ráðið mig sem kennara
eða barnfóstru hjá einhverju
fólki.
— Döpur ævi hjá stærilátri
konu.
Betri en að vera þar sem hún
er óvelkomin.
Blá augu hans horfðu óhvikul á
mig. — Og heldurðu að þú sérl
óvelkomin liér?
- Ég er ekki viss.
— Gerðu svo vel að segja sann-
leikann.
Ég held að þú hafir gefið
löður minum loforð þitt og að þú
sért maður sem stendur við orð
sin, ef....
Haltu áfram.
Ef það er honum ekki til of
mikilla óþa'ginda.
Jæja, Nora, ég ætla að lála þig
vita að vera þin hér er mér ekki
til minnstu óþa'ginda. Ef eitthvað
slikt væri i aðsigi myndi ég hætta
að hugsa um tivort þú værir lil.
bú helur verið hreinskilin við mig
og þvi ætla ég að vera hrein-
skilinn við þig. Ég ætla að segja
þér að mér geðjaðist hreinl ekki
illa að þessari viðból við Ijöl-
skyldu mina. Ég vildi eignast
syni, en da'tur eru ágætar og geta
verið gagnlegar.
— Er ég þá til gagns?
Ég er mjög ánægður með fjöl
skylduna mina. Komdu, við skul-
um tefla. bú mansl að þú átt ellir
að vinna taflborðið af mér.
Við lefldum. Ég varð vör
vaxandi áhuga hans á mér. Og
það olli mér fögnuði.
Stirling hafði rétt l'yrir sér. bað
var ekki ha-gt að búa undir sama
þaki og hann án þess að verða
lyrir cinhverjum áhrilum.
Sumarhitarnir voru byrjaðir. Ég
vann i eldhúsinu eða i garðinum á
morgnana og eftir hádegið reyndi
ég að linna mér skuggsælan slað
undir tré og lá þar og las, enda
þólt flugurnar og af þeim liafði
ég aldrei séð slika mergð va'ru
hrein plága. bað var notalegra að
sitja i svalri dagstolu Adelaide og
sauma með henni eða lesa
upphátl fyrir hana á meðan hún
saumaði, en það þótti henni mjög
skemmtilegl. Jane Austen og
Brontesydtur léllu henni vel i
geð; hún hafði sama innilega
áhugann á iillu, sem enskt var og
44
Mann: Reyndar bað hann mig
ekki að gera það. Hann vildi
aðeins komast að þvi, hvort
ég hefði áhuga og hvort ég
gæti tekizt það á hendur.
Hann sagði, að verkið væri
fólgið i þvi að rjúfa simalinur
og aðvörunarkerfi alls húss-
ins.
Spurning: Hvað annað?
Mann: Ja... hm...
Spurning: Hr. Mann, þér lof-
uðuð okkur fullri samvinnu. A
þvi loforði grundvallast öll sú
hjálp, sem viö getum veitt
yður að lögum. Yður er
væntanlega ljóst, að þér getið
ekki vænzt algerrar sýknu.
Mann: Já, auðvitað er mér þaö
Ijóst.
Spurning: Frammistaða yðar
skiptir miklu máli. Hvað baö
John Anderson yður um að
gera annað, er þið hittuzt 26.
júli?
Mann: Eins og ég sagði yður,
bað hann mig einskis. Hann
var fremur að skýra mér frá
þvi sem gæti gerzt. Hann var
að reyna mig. Hann var aö
reyna að ákvarða, hve mikinn
áhuga ég hefði á verkefninu.
Spurning: Já, þér hafið þegar
sagt það. Verkefnið átti að
vera það að rjúfa simalinur
og aðvörunarkerfi hússins og
ef til vill einnig gera lyftuna
óvirka.
Mann: Já. Það er rétt.
Spurning: Hr. Mann. Nú hafið
þér viðurkennt spjöll á einka-
eign, en það er tiltölulega
vægt brot. Og ef til vill inn-
brot....
Mann: Nei, nei. Ekki innbrot.
Dyrnar áttu að vera opnar, er
ég kæmi. Ég átti ekki að fást
við slikt.
Spurning: Gott og vel. Hve
mikið fé áttuð þér að fá fyrir
að rjúfa simalinurnar, að-
vörunarkerfin og rafkerfi
lyftunnar?
Mann: Við geröum ekkert
ákveðið samkomulag með
okkur. Þér verðið að skilja, að
við ræddum málin á almenn-
um grundvelli. Það var ekki
um neitt ákveðið verk eða
verkefni að ræða. Þennan
Anderson langaði aðeins að
komast að þvi, hvort ég hefði
áhuga og hvað ég setti upp.
Spurning: Og hvað settuð þér
upp?
Mann: Ég nefndi fimm þúsund
dali.
Spurning: Fimm þúsund dali?
Er það ekki helzt til hátt gjald
fyrir að klippa á nokkrar raf-
taugar?
Mann: Ja... kannski,,, jú...
Spurning: Jæja þá. Við höfum
eins rúman tima og þér. Við
skulum reyna aftur. Hvað var
það annað, sem þér voruö
beöinn að gera i sambandi við
þetta hugsanlega verkefni?
Mann: Ég vona að yður skiljist,
að þetta var allt ákaflega
óljóst. Engar ákvaröanir voru
teknar.
Spurning: Já, okkur er það
ljóst. Hvað bað Anderson
yður að gera?
Mann: bað þurfti kannski að
dýrka upp nokkrar dyr. Og
kannski nokkra peninga-
skápa. Hann þurfti á
tæknimanni að halda, sem
gæti framkvæmt þetta.
Spurning: Auðvitað, hr. Mann.
Og þér gátuð framkvæmt
þetta.
Mann: Vitaskuld. Ég útskrifað-
ist úr tækniháskólanum i
Stuttgart og starfaði sem
aðstoðarprófessor i véla- og
rafmagnsfræði við tæknihá-
skólann i Zurich. Ég fullvissa
yður um, að ég er mjög fær á
minu sviði.
Spurning: Okkur er það ljóst,
herra minn. Nú skulum við
athuga, hvort við höfum skilið
allt. Hinn 26. júli um kl. 1 kom
John Anderson inn i verzlun
yðar og spurði, hvort þér
væruð fáaniegur til að vinna
verk, sem þó var óvist, að til
félli. bér áttuð að rjúfa sima-
linur og aðvörunarkerfi i ótil-
greindu ibúðarhúsi, gera lyftu
hússins ’ óvirka, opna læstar
dyr og hina ýmsu peninga-
skápa, sem kynnu að finnast i
húsinu. Er þetta rétt skilið?
Mann: Ja, ég...
Spurning: Er þetta rétt skilið?
Mann: Gæti ég fengið vatns-
glas?
Spurning: Gerið svo vel.
Mann: bakka yður fyrir. Ég er
alveg þurr i kverkunum. Ég
reyki svo mikið. Eigið þér
kannski sigarettu?
Spurning: Gerið svo vel.
Mann: Ég þakka yður aftur.
Spurning: Var yfirlýsingin, sem
ég var að lesa, rétt skilin?
Mann: Já, hún er rétt. bað var
þetta, sem John Anderson
vildi aö ég gerði.
Spurning: Og þér fóruð fram á,
að yður yrðu greiddir fimm
þúsund dalir?
Mann: Já.
Spurning: Hvernig tók And-
erson þvi?
Mann: llann sagðist ekki geta
greitt svo mikið, svo miklu fé
hefði hann ekki yfir að ráða.
En hann sagði, að næði áætlun
sin fram að ganga, væri hann
þess fullviss, að við gætum
komizt að samkomulagi, sem
við gætum báðir gert okkur
ánægða með.
Spurning: bér notuðuð orðin
,,næði áætlun sin fram að
ganga.” Er það rétt skilið, að
26. júli hafi ekki verið endan-
lega ókveðið að yðar áliti,
hvort þessi áætlun yrði fram-
kvæmd?
Mann: Já, það er álit mitt.
Spurning: bakka yður fyrir.
Ég held.að nú sé nóg komið að
sinni, hr. Mann Ég þakka
yður fyrir þann samstarfs-
vilja, sem þér hafið sýnt.
Mann: Ég er yður þakklátur
fyrir góðsemi yðar.
Spurning: Við þurfum margt að
ræða um þetta mál. Við hitt-
umst aítur hr. Mann.
Mann: Ég er ætið til þjónustu
búinn.
Spurning: Agætt. Vöröur!
(43)
Afrit af bréfi dags. 29. júli 1968
Irá upplýsingafulltrúa Geim-
visindastofnunarinnar sent
Gerald Bingham yngra, ibúð
5A, Austur 73. stræti, New York.
o
Miðvikudagur 6. desember 1972