Alþýðublaðið - 24.04.1975, Blaðsíða 2

STJORNMAL
■■■■■■■■■■■■
Birgir í þjónustu
einkaútgerðarinnar
Borgarstjórinn i Reykjavik
og félagar hans i borgarráði
Reykjavikur sýndu fyrir
hverja þeir vinna á vettvangi
stjórnmálanna, er þeir felldu
tillögu Björgvins Guðmunds-
sonar, borgarfulltrúa Alþýðu-
flokksins, á fundi borgarráðs
siðastliðinn þriðjudag, en i
henni er lagt til, að Bæjarút-
gerð Reykjavikur kljúfi sig frá
einkafyrirtækjunum og sam-
tökum atvinnurekenda i
samningum við togarasjó-
menn. Gerir tillaga Björgvins
ráð fyrir, að Bæjarútgerðin
gangi þegar i stað til
samninga við sjómenn á
fjórum togurum BÚR.
Birgir Isleifur Gunnarsson
og aðrir fulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins i borgarráði snerust
öndverðir gegn tillögunni og
báru þvi við, að slikir sér-
samningar kynnu ,,að spilla
fyrir lausn togaradeilunnar”.
Hvað skyldu togarasjómenn-
irnir á skipum Bæjarút-
gerðar Rvikur segja um
þessi viðbrögð sjálfstæðis-
manna?
í viðtali i Alþýðublaðinu i
gær sagði Björgvin Guð-
mundsson, að hann telji, að i
yfirstandandi togaradeilu eigi
opinber fyrirtæki eins og
Bæjarútgerð Reykjavikur,
sem i raun og eru er eign allra
Reykvikinga, alls ekki að taka
sér stöðu við hliðina á einka-
fyrirtækjum gegn hags-
munum verkafólks.
,,Ég tel, að Bæjarútgerð
Reýkjavikur eigi ekki að
standa gegn eðlilegum kjara-
bótum til handa togarasjó-
mönnum sinum, heldur eigi
hún að ganga þegar til sér-
samninga við þá og þar með
að koma i veg fyrir stöðvun
þeirra stórvirku atvinnu-
tækja, sem togararnir og fisk-
iðjuverið eru”, sagði Björgvin
ennfremur i sama viðtali við
Alþýðublaðið.
Á morgun, annan sumar-
dag, gengur i gildi uppsögn á
kauptryggingu verkafólks i
fiskiðjuveri BÚR. Nú blasir
við, að hátt á annað hundrað
manns i fiskiðjuverinu missi
atvinnuna vegna stöðvunar
togara BÚR. Ætlunin er að
segja starfsmönnum saltfisk-
verkunarstöðvar BÚR einnig
upp á næstu dögum, haldi tog-
aradeilan áfram.
Á þennan hátt er starfsfólki
Bæjarútgerðarinnar refsað án
þess að það geti borið hönd
fyrir höfuð sér. En Bæjarút-
gerð Reykjavikur getur fengið
togara sina leysta frá bryggju
og þeir geta með litlum fyrir-
vara hafið veiðar að nýju, ef
Bæjarútgerðinni yrði af hálfu
meirihiutans i borgarráði og
borgarstjórn heimilað að
ganga til sérsamninga við sina
menn.
Það var ekki aðeins verið að
fella tillögu á fundi borgarráðs
á þriðjudaginn, heldur var
meirihluti sjálfstæðismanna
að sýna svart á hvitu i hvers
þjónustu hann starfar. Þar
neituðu borgarstjórinn og
félagar hans aö samþykkja
eðlilegar kjarabætur til handa
sjómönnum á togurum BÚR.
Það er engu likara en full-
trúum Sjálfstæðisflokksins sé
að skapi, að togarar Bæjarút-
gerðar Reykjavikur liggi sem
lengst bundnir við bryggju. Á
meðan geta þeir sýnt land-
verkafólkinu vald sitt!
H.E.H.
PALME GAGNRÝNIR THIEU OG HUSAK
X /
HVENÆR FA TEKKAR
FRELSI STTTÁHÝ?
Olof Palme forsætis-
ráðherra Svía sagði um
siðustu helgi að þróun
mála í Indókína leiddi
ekki til þess að Bandarík-
in yrðu fyrir álitshnekki í
heiminum, heldur ættu
þau nú kost á að endur-
heimta traust þjóða
heims.
Ráðherrann ásakaði einnig
stjórnendur i Tékkóslóvakiu og
likti Gustav Husak við Thieu,
fyrrumforseta Suður-Vietnam.
Palme taldi að atburðirnir i
Suðaustur-Asiuværu óumflýjan-
leg endalok — og minnti á það
hvernig nýlenduveldin hefðu
eitt af öðru orðið að láta undan
yfirráðum sinum i öðrum
heimshlutum.
Nú hefur Kambódia öðlast sitt
frelsi, sagði hann. Blekkingin
um að hægt væri að hindra fólk i
að fá sitt brauð, sitt frelsi og
sinn sjálfsákvörðunarrétt stóð i
fimm ár, eða allt þar til banda-
riski sendiherrann flýði með
ameriska fánann i plastpoka
undir hendinni, sagði Palme.
Það er staðreynd, að tékkn-
eska og slóvanska þjóðin býr við
harðstjórn, sem meirihluti þjóð-
arinnar hatar og fyrirlitur, full-
yrti Palme og spáði þvi að einn
dag myndi sú þjóð einnig öðlast
sitt frelsi á nýjan leik.
ÞRÁTT FYRIR „HALLADAGGJðLDIN”
EYKST HALLAREKSTUR SJÚKRAHÚSA
Um siðustu áramót var tekið að
leggja aukagjald á daggjöld
rikisspitalanna og nokkurra
annarra sjúkrahúsa, svonefnd
„halladaggjöld”, að upphæð kr.
700, til að greiða niður halla-
rekstur sjúkrahúsanna á siðasta
„Til okkar eru sex ferðir i viku
úr Reykjavik en samt fáum við
dagblöðin seint,” sagði ungur
húnvetningur sem komá ritstjórn
Alþýðublaðsins fyrir skömmu.
Hann býr skammt frá Blönduósi.
„Það er flogið á Blönduós á
sunnudögum, þriðjudögum,
fimmtudögum og laugardögum
og áætlunarferðir með bilum eru
á þriðjudögum og föstudögum.
Dagblöðin frá sunnudegi til
Meöal þeirra aðila, sem lagst
hafa eindregið gegn fóstureyö-
ingafrumvarpinu svonefnda eru
ásatrúarmenn, en i tilkynningu,
sem þeir hafa sent frá sér, segir,
aö „aörar ráöstafanir séu nauö-
synlegri til aö bæta mannlifiö á
Islandi en aö myröa ófædd börn.
Tilkynning ásatrúarmanna er
svohljóöandi:
„Fundur Asatrúarfélagsins,
haldinn 20. april 1975 aö Drag-
hálsi i Svinadal, itrekar fyrri and-
ári. Að sögn Páls Sigurðssonar,
ráðuneytisstjóra i heilbrigðis-
ráðuneytinu, voru daggjöld
sjúkrahúsanna hækkuð þrivegis á
siðasta ári, en samt sem áður
varð um 4% halli á rekstri þeirra
að meðaltali, en kostnaðar-
fimmtudags fáum við á föstudegi,
föstudagsblöðin á mánudegi og
laugardagsblöðin á miðviku-
degi.”
„Þetta er ekkí eins og það á að
vera,” sagði Rafn Júliusson,
póstfulltrúi, þegar Alþýðublaðið
bar þessa seinu ferð blaðanna
undir hann. „Það er farið með
biöðin með fljótustu ferð. Þeim er
skilað I Umferðarmiðstöðina að
morgni þannig að árdegisblöðin
mæli félagsins gegn aukningu
fóstureyöinga á Islandi. Fundur-
inn telur, aö meö lagasetningu i
þá átt sé aö þvi stefnt aö gera is-
lensk sjúkrahús aö útrýmingar-
stöövum, enda sé baráttan fyrir
sliku runnin undan rifjum alþjóö-
legra hreyfinga, sem beinast
gegn Noröurlandaþjóöum og nor-
rænu kyni sérstaklega.
Fundurinn telur, aö aörar ráö-
stafanir séu nauðsynlegri til að
bæta mannlifið á Islandi en aö
hækkun varð 44-48% á árinu.
„Þetta var eina leiðin til að fá
aftur i kassann það fé, sem riki
og sveitarfélög greiddu vegna
hallans á siðasta ári”, sagði Páll
Sigurðsson i samtali við Alþýðu-
blaðið i gær. „Með þessu auka-
ná fyrstu ferðum út á land, sam-
dægurs. Til þeirra staða sem er
áætlunarflug fara blöðin með
flugvélum. Auk þess er sérstakt
póstflug til nokkurra staða. Viða
fer póstur með mjólkurbilum út
um sveitir en sums staðar fara
landpóstar með hann og þá tiðast
þrisvar i viku. Út af þessu getur
að sjálfsögðu brugðið vegna
veðurs en annars á það ekki að
gerast.”
myða ófædd börn, og minnir um
leið á hinn forna málshátt, aö
enginn veit aö hvaöa barni gagn
verður. En Islendingar þurfa á
öllu sinu aö halda til þess aö geta
gegnt sinu þjóöarhlutverki.
Fundurinn minnir á, aö norska
Stórþingið hefur hafnaö fóstur-
eyöingafrumvarpi og gefiö þann-
ig fordæmi, sem Islendingar gætu
veriö vel sæmdir af aö fylgja.”—
gjaldi, eða „halladaggjaldi” er
sjúkrasamlögunum ætlað að
greiða hallann til baka i sömu
hlutföllum og tekjur þeirra eru,
en 90% þeirra koma frá rikinu og
10% frá sveitarfélögunum”. Þessi
skuld sjúkrasamlaganna við riki
og sveitarfélög á að vera að fullu
greidd á miðju ári.
Þá sagði Páll Sigurðsson ráðu-
neytisstjóri, að daggjaldanefnd
hafi gert ráð fyrir, að fengist
hefði að hækka daggjöldin 1. april
sl. vegna þeirra launahækkana,
sem þá höfðu orðið. Sú hækkun
varð ekki, en sagðist Páll gera
ráð fyrir að hún verði samþykkt
innan skamms, og þá verki hún
aftur fyrir sig.
STEIPURNAR
A FLAKK
Leikfélagið Grimnir
Stykkishölmi, frumsýndi á
laugardag leikritið „Sjö stelp-
ur” við mikinn fögnuð áhorf-
enda. önnur sýning var sfðan
á mánudag. Húsfyllir var á
báöum sýningunum. Leikfé-
lagiö hyggst halda sýningum
áfram og fara um nágranna-
byggðir og viðar og er jafnvel i
bigerö að fara fyrstu leikför
félagsins á Reykjavikursvæö-
iö frá stofnun þess 1967. Lætur
nærri, að leikritið og efni þess
sé aðalumræðuefni staðarins
þessa dagana og sýnist sitt
hverjum.
FERÐIRNAR ÖRAR 0G FÆRÐIN G0Ð
EN SAMT K0MA DAGBLÖÐIN SEINT
Jafnast fóstureyðingar á við útburð?
LÍF 219 FANGA OG HEILSA EINS
DÓMARA HANGIR Á SAMA BLÁÞRÆÐI
Heilsufar bandariska hæsta-
réttardómarans William Douglas
getur ráöið úrslitum um lif 219
dauðadæmdra manna og kvenna i
bandarlskum fangelsum.
Hæstiréttur átti nú I vikunni að
taka fyrir áfrýjun 26 ára gamals
dauöadæmds manns, Jesse
Fowler frá Noröur-Karolinu.
Hann var dæmdur fyrir aö hafa
skotið til bana mann, sem hann
haföi slegist við eftir fjárhættu-
spil. Hæstiréttur á nú aö taka
ákvöröun um hvort dauöadómur
sé stjórnarskrárbrot.
Hliöstætt mál, sem kom fyrir
áriö 1972 leiddi i ljós aö hæstirétt-
ur var klofinn i afstöðu sinni til
málsins. Með fimm atkvæðum
gegn fjórum rifti rétturinn for-
sendunni fyrir ákvörunarrétti
hvers einstaks fylkis til dauða-
dóms. Douglas var fimmta at-
kvæöiö.
Rétturinn skaut sér þó undan
þvi 1972 aö taka afstööu til kjarna
málsins, hvort liflátsdómur brjóti'
i bága við stjórnarskrána, sem
bannar grimmilegar refsingar.
Af þeim sökum hafa 39 fylki feng-
iö nýja refsilöggjöf.
Douglas, sem er frjálslyndur,
mun trúlega kjósa gegn dauöa-
dómi aftur.En eftir að hann fékk
hjartaslag fyrir skemmstu er nú
oröið tvisýnt um að hann taki
aftur sæti I hæstarétti.
Og þar sem þaö er ennfremur
ekki ljóst hvort rétturinn taki af-
stööu til þessa máls aö sinni og
liklegt að Gerald Ford muni út-
nefna ihaldssaman dómara I stað
Douglas, nái hann ekki heilsu, er
hugsanlegt aö nýr meirihluti
veröi fylgjandi dauöarefsingu.
1 Hafnarfjaröar Apótek
g Afgreiðslutími:
Virka daga kl. 9-18.30
Laugardaga kl. 10-12.30.
Helgidaga kl. 11-12
Eftir lokun:
Upplýsingasími 51600.
œÆm&'æ&rœx
Sími 8-55-22.
Opið allan sólarhringinn
0
*
&
ÞAÐ B0RGAR SIG
AÐ VERZLA f KR0N
W
W!
~ wREwtz! wsp1
Dúnn
í GlflEIIDflE
/ímí 04200

Fimmtudagur 24. apríl 1975.