Alþýðublaðið - 18.09.1975, Page 6

Miðdegissagan:
„Dagbók Þeódórakis”
í dagskrá útvarpsins í dag
kl. 14.30 les Nanna Olafsdóttir
12. lestur miðdegissögunnar
,,Dagbók Þeodorakis" í þýð-
ingu Málfríðar Einarsdóttur.
Mikis Þeódórakis er, sem
kunnugt er, grískt tónskáld og
er höfundur margra laga,sem
náð hafa miklum vinsældum
hér á landi sem annars staðar.
Tónlist hans er með mjög
sterkum grískum einkennum
og þykir standa grískri þjóð-
lagahefð nærri.
Mikis Þeódórakis var einn af
kunnustu andstæðingum her-
foring jastjórnarinnar sem
rændi völdunum í Grikklandi
þ. 21. apríl árið 1968. Hann var
fangelsaður af herforingja-
stjórninni og bæði tónsmíðar
hans og ritverk voru bönnuð,
en auk þess að fást við tón-
smíðar hefur Þeódórakis
fengist við ritstörf. Hræðsla
stjórnvalda við þann þjóðern-
islega metnað sem tónsmíðar
hans vöktu, gekk svo langt, að
þeir sem hugðust raula lög
hans á götum úti áttu á hættu
að verða skotnir.
Kvöldleikrit útvarpsins
Telft saman tveim andstæðum
Baldvin Halldórsson stýrir í
kvöld leikritinu ,,Tvö á saltinu
" eftir William Gibson, í ís-
lenskri þýðingu Indriða G.
Þorsteinssonar. Höfundurinn
er e.t.v. ekki mjög þekktur hér
á landi en á glæstan feril að
baki. Hann skrifaði m.a. leik-
ritið ,, Kraftaverkið" en það
fjallar um líf og starf Heien
Keller sem allir kannast við.
,,Tvö á saltinu" fjallar um
Útvarp í kvöld
Rætt við
séra Eirík
í kvöld er á dagskrá þáttur-
inn ,,Tveir á tali", en þar ræðir
Valgeir Sigurðsson blaðamað-
ur við séra Eirík J. Eiríkssorj,
þjóðgarðsvörð á Þingvöllum.
I þættinum er m.a. rætt um
ferðamannastraum til Þing-
valla og umgengni ferðafólks,
og ber séra Eiríkur ferðafólki
vel söguna. Hinsvegar erum
við aldrei of nærgætin i um-
gengninni við landið.
Þegar Alþ.bl.
innti spyrjandann um efni
þáttarins sagði hann: „Séra
Eiríkur er stórfróður um sögu
staðarins og reyndar landsins
alls og viðræðumaður góður.
Menn fara fróðari af hans
fundi en þeir áður voru".
unga dansmær sem ekki hef ur
öðlast þá frægð og frama sem
vonir hennar stóðu til, og lög-
fræðing frá Nebraska, sem er
nýhlaupinn frá konu'sinni og
börnum og er kominn til New
York. Höfundurinn teflir sam-
an tveimur höfuðandstæðum,
þjóðfélags- og menntunarleg-
um.
Leikritið er ástardrama
tveggja ólíkra mannvera sem
ýmisteruá barmi örvinglunar
eða i sjöunda himni hamingj-
unnar. Þjóðleikhusið sýndi
verkið fyrir nokkrum árum og
þá léku Kristbjörg Kjeld og
Jón Sigurbjörnsson hlutverkin.
í kvöld eru f lytjendurnir hins
vegar Hrönn Steingrímsdóttir
og Erlingur Gíslason. Leikritið
verður flutt nokkuð stytt.
HORFT 0G
HLUSTAÐ
Útvarp
FIMMTUDAGUR
18. september
7.0Ó Morguniítvarp. Veöurfregnir
kl. 7.00,8.15 og 10.10. Fréttir kl.
7.30, 8.15 (og forustugr. dagbl.),
9.00 og 10.00. Morgunbæn kl.
7.55. Morgunstund barnannakl.
8.45: Ingibjörg Jónsdóttir les
sögu sina ,,1 Bjöllubæ” (2). Til-
kynningar kl. 9.30. Létt lög á
milli atriöa. Viö sjóinn kl.
10.25: Ingólfur Stefánsson ræö-
ir viö Ingvar Pálmason skip-
stjóra um sjávarútveg fyrr og
síöar, fyrri þáttur. Morguntón-
leikar kl. 11.00: Aeolian
strengjakvartettinn leikur
Strengjakvartett op. 76 nr. 4
eftir Joseph Haydn / Rudolf
Serkin og Sinfóniuhljómsveitin
í Filadelfiu leika Búrlesku i d-
moll fyrir pianó og hljómsveit
eftir Richard Strauss, Eugene
Ormandy stj. / Félagar úr Sin-
fóniuhljómsveit sænska út-
varpsins leika Barokksvitu op.
23 eftir Kurt Atterberg, höfund-
ur stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar. Til-
kynningar.
12.25 Fréttir og veöurfregnir. Til-
kynningar. A frivaktinni. Mar-
grét Guömundsdóttir kynnir
óskalög sjómanna.
14.30 Miödegissagan: „Dagbók
Þeódórakis”Málfriöur Einars-
dóttir þýdtíi. Nanna ólafsdóttir
les (12). Einnig les Ingibjörg
Stephensen ljóÖ.
15.00 Miödegistónleikar. Clifford
Curzon leikur verk á píanó
eftir Liszt. Kór og hljómsveit
útvarpsins i Munchen flyt ja tvo
kóra úr „Töfraskyttunni” eftir
Weber, Eugen Jochum stjórn-
ar. Itzhak Perlman og Sinfón-
iuhljómsveit Lundúna leika
Symphonie Espagnole op. 21
eftir Lalo André Prévin stj.
16.00 Fréttir. Tilkynningar. (16.15
Veðurfregnir).
16.40 Litli barnatíminn. Finnborg
Scheving fóstra sér um þáttinn.
17.00 Tónleikar.
17.30 ..Lifsmyndir frá liönum
tima” eftir Pórunni Elfu
Magnúsdóttur. Höfundur les
sögulok (11).
18.00 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.35 Tveir á tali. Vargeir Sig-
urösson ræöir við séra Eirlk J.
Eiríksson á Þingvöllum.
20.00 Einsöngur i útvarpssal. Erl-
ingur Vigfússon syngur viö pia-
nóundirleik Ragnars Björns-
sonar lög eftir Richard Strauss,
Lehár, Tosti, Donizetti og
Tsjaikovsky.
20.25 Leikrit: ,,Tvöá saltinu” eft-
ir William Gibson. Þýöandi:
Indriöi G. Þorsteinsson. Leik-
stjóri: Baldvin Halldórsson.
Persónur og leikendur: Gittel,
Hrönn Steingrimsdóttir. Jerry,
Erlingur Glslason.
22.00 Fréttir.
22.15 VeÖurfregnir. Kvöldsagan:
..Itúbrúk” eftir Poul Vad. Úlfur
Hjörvar les þýöingu slna (17).
22.35 Létt músík á síökvöldi.
23.25 Fréttir í stuttu máli. Dag-
skrárlok.
1’lasl.os lif
PLASTPQKAVERKSMIOJA
Símar 82639-82A55
Votnagöröom 6
Box 4064 — R«yk}evlk
.1
ÖkypiS þjónuLsLa f
Flokkaöar auglýsingarf
erulesendum Alþýóublaösins i
aö kostnaöarlausu. Kynniö 1
ykkur LESENDAÞJÖN
USTUNA á blaósíöu 11.
Hafnartjarðar Apótek
Afgreiöslutimi:
Virka daga kl. 9-18.30
Laugardaga kl. 10-12.30.
Helgidaga kl. 11-12
Eftir lokun:
Upplýsingasimi 51600.
LAUNÞEGASÍÐA
,,Það þarf sveigjanl
til að afstýra verkfi
„Það er ákaflega þung reiði i
fólki um þessar mundir, svört
óánægja með kaup og kjör”, sagði
Guðmundur J. Guðmundsson,
varaformaður Dagsbrúnar, þeg-
ar hann var spurður, hvernig hon-
um litist á kjarabaráttu laun-
þega, sem nú er framundan.
„Svar okkar við þeim gífurlegu
hækkunum, sem nú hafa orðið á
landbúnaðarvörum, er það, að við
segjum hið snarasta upp samn-
ingum.
Dagsbrún hefur á undanförnum
árum ekki legið undir ámæli fyrir
verkfallsaðgerðir, heldur hefur
félagið miklu fremur verið gagn-
ÞEIR SEM
SKIPA
STJÓRNINA
Niíverandi stjórn Verka-
mannafélagsins Dagsbrúnar
skipa eftirtaldir menn:
Eðvarð Sigurðsson, for-
maður, Guðmundur J. Guð-
mundsson, varaformaður,
Halidór Björnsson, ritari, Pét-
ur Lárusson, gjaldkeri,
Andrés Guðbrandsson, fjár-
málaritari, Baldur Bjarnason,
meðstjórnandi og Gunnar Há-
konarson, meðstjórnandi.
Skrifstofa Dagsbrúnar er að
Lindargötu 9. Skrifstofan er
opin kl. 9—17 virka daga vik-
unnar. Simi 25633.—
rýnt fyrir að hafa ekki sýnt nægi-
lega mikla hörku og ekki nægi-
lega einbeitni.
Það er afar þungt hljóð i mönn-
um og ég held, að óhætt sé að
segja, að það þurfi afar sveigjan-
lega rikisstjórn til að afstýra
verkföllum i vetur, ef svo heldur
áfram sem horfir”, sagði
Guðmundur ennfremur i viðtali
við launþegasiðu Alþýðublaðsins
Timakaup samkvæmt 6. taxta
Dagsbrúnar er kr.299,10 en viku-
kaup kr.1196^00 og mánaðarkaup-
ið miðað við dagvinnuna eina, þe
átta stunda vinnudag fimm daga
vikunnar, er rösklega kr. 51000,00
Sé kauptöxtum Dagsbrúnar
flett, kemur i ljós, að algeng mán-
aðarlaun verkamanna eru á bil-
inu frá kr.50000 til kr.60000,OO.Tal-
ið er, að i óðaverðbólgunni og dýr-
tiðinni, sem nú ræður rikjum hér
á landi, komist meðalfjölskylda
ekki af með minni tekjur en kr
100000,00, eigi hún að hafa fyrir
brýnustu lifsnauðsynjum.
„Það, sem haldið hefur lifinu i
þessu fólki, verkamönnum og
verkakonum, er griðarlega lang-
ur vinnutimi.Með óguðlega löng-
um vinnutima hefur tekist að ná
fram kaupmætti, sem þó nægir
engan veginn til þess, að þetta
fólk geti lifað mannsæmandi- lifi
En þess ber að gæta, að við búum
i neysluþjóðfélagi og neysluþarf-
irnar hafa breyst, einnig neyslu-
þarfir hinna lægst launuðu. Með
hinum alltof langa vinnutima,
sem gilt hefur allt frá þvi á striðs-
árunum, hefur verkafólkið tekist
að öðlast nokkra hiutdeild
unniEn það hefur alla tið
striðinu verið baráttumá
að verkafólk gæti lifað
sæmandi lifi af dagvii
sagði Guðmundur J. Gui
son.
t
Fengu v
Á næsta ári eru sjötf
frá stofnun Verkaman
ins Dagsbrúnar I Reyk
hvers þróttmesta ver
lagsins á Islandi, en all
hafi hefur félagið ver
ingarbrjósti i barátti
lýðshreyfingarinnar fy
um kjörum alþýðufólk
inu. Dagsbrún var i
langfjölmennasta ver
lag landsins, en nú hef
unarmannafélag Re;
tekið við og er fjöli
verkalýðsfélagið hér á
Stofnfundur Dagsbri
haldinn 26. janúar 19(
skrá félagsins hefur
algerlega ósködduð og
félagsins, en hana un
384 verkamenn i Reyk
athyglisvert, að á 1
komu fram 240 atkvæð
er vitað, hve margir si
inn. Sést af þessu hv<
sókn hefur verið miki
fundinum.
□ □ Hver er réttarstaða þín
Greiðslur íveikii
Slasist verkamaður vegna
vinnu eða flutnings til og frá
vinnustað, skal hann halda kaupi
eigi skemur en 7 virka daga .Verði
ágreiningur um bólaskyldu
vinnuveitanda, skal farið eftir
þvi, hvort slysatrygging rikisins
telur skylt aö greiða bætur vegna
slyssins. Vinnuveitandi kostar
flutning hins slasaða til heimilis
eða sjúkrahúss.
1 veikinda- og slysatilfellum
skal verkamaður, sem unnið hef-
ur skemur en eitt ár hjá sama at-
vinnurekanda, fá greiddan einn
dag fyrir hvern unninn mánuð
(150 klst). t slysatilfellum þó
aldrei skemur en allt að 7 virkum
dögum.
Verkamenn, sem unnið hafa hjá
sama atvinnurekenda i eitt ár eða
lengur, skulu halda óskertu kaupi
i allt að 4 vikur.
Vinnuveitandi getur
vottorðs frá lækni um
verkamanns. Skal vinnu
greiða læknisvottorðiö al
tilskildu, að tilkynnt sé i
indin á fyrsta veikindadi
Greiðslur i veikinda- o
tilfellum skulu greiddi
sama hætti og á sama
aðrar vinnulaunagreiðsli
hafi læknisvottorð borisi
tlð vegna launaútreiknin
Verði verkamenn fyrir
völdum vinnuslysa, á fa
munum, svo sem glerauf
um osfrv, skal það bætt
Sama gildir, ef verkamei
fyrir fatatjóni af völdu
iskra efna.
Verði ágreiningur mill
manna og vinnuveitenda
ÞÁVAR kaupið litlir
25 AUR
Tlmakaup verkamanna hefur
1200 faldast frá þvi árið 1905,
þegar Dagsbrún var stofnuð. Frá
1. október 1906 til 1. april 1907 var
timakaup verkamanna i Reykja-
vik 25 aurar, en hækkaði þá i 30
aura og hélst óbreytt allt fram i
april 1913, er það hækkaði i 35
aura. Nú er timakaup verka-
manna samkvæmt 6. taxta Dags-
brúnar kr. 299,10.
A fyrstu árum Dagsbrúnar
voru miklir umbrotatimar i at-
vinnumálum Islendinga. Arið
1907 til 1912 eru talin reynsluár is-
lenskrartogaraútgerðar.en siðan
fara útgerðarfélögin að færa út
kviarnar.
Þrátt fyrir aukin umsvif i land-
inu var atvinna jafnan af skorn-
um skammti allt þangað til áhrif
hildarleiksins mikla á árum síð-
ari heimsstyrjaldarinnar bárust
með sögulegum hætti hingað til
lands.
1 kennslubók Heimis Þorleifs-
sonar, menntaskólakennara „Frá
einveldi til lýðveldis, Islandssaga
eftir 1838” segir um kjör vinnandi
fólks á fyrstu árum aldarinnar
m.a. á þessa leið: ...Jafnvel þótt
vinna fengist var kaupið svo lágt,
að naumast var unnt að draga
fram lifið á þvi. Talið er, að 1914
hafi þótt gott, að veri
hefði 750 kr. í tekjur á ái
ari við Menntaskólann h£
kr.) Af hinum 750 kr.
margur fjölskyldumaðui
200 kr. í húsaleigu, ljós
um 150 kr. fyrir fatnað
aðrar nauðsynjar hafðar
urðu tæplega eftir nema
ári til matarkaupa. M<
slikar tekjur gátu ekki ve
borða kjöt, smjör eða mj
urðu að láta sér nægja ,,
fisksmælki, brauð, sr
svart kaffi, sykur, kál
hafragrauta”, eins og
samtimaheimild. Þess sl
Birgir Thorberg
málarameistari simi 11463
onnumst alla
málningarvinnu
— úti og inni —
gerum upp gömul húsgögn
Teppahreinsun
ilreinsuni góifteppi og húsgögn i
hcimahúsum og fjrirtækjum.
Eruin meö nýjar vclar. Góö þjón-
usta. Vanir menn.
SIGFÚS BIRGIR
82296 40491