Alþýðublaðið - 21.09.1976, Blaðsíða 4

4 VIDHORF
Þriðjudagur 21. september 1976 æar
„TVÖ PÖR UTAN AF
ÓSKA EFTIR ÍBÚÐ....”
Eins og auglýsingarl
dagblaðanna bera
glöggt vitni um, er
eftirspurn eftir leigu-
húsnseði i höfuðstaðn-
um mun meiri en fram-
boð. Þannig hefur þetta
verið langa lengi og
þannig mun þetta lik-
lega verða um óákveð-
inn tima. Alltaf er stór
hópur fólks sem berst
um og leitar sér að þaki
yfir höfuðið. Stór hluti
þess er efnalitið fólk,
þ.e. í þessum gamla
góða skilningi þess
orðs. Fólk sem hefur
tekjur um eða undir
lifsafkomumarkinu,
greiðir himinháa beina
og óbeina skatta og
stendur utan óopin-
berra hagsmunasam-
taka kerfiffiflenda
(sbr. ávisanakeðju-
falsara, og fl. álika)
Algengast er aö leigjendur
séu námsmenn, ungt fólk aö
hefja búskap, fjölskyldufólk úr
„lágstéttunum ” og fleiri.
Margar sögur hafa oröiö til af
tilraunum fólks til aö veröa sér
úti um húsnæöi til leigu.Ég hélt
stundum aö þetta gæti ekki ver-
iö eins slæmt og af var látiö. Þaö
er það e.t.v. heldur ekki, en
nógu bölvaö fannst mér þó aö
standa i þessu sjálfur s.l.
sumar.
Á götunni
Sagan hefst i júní í sumar, en
þá hóf ég, ásamt sambýlisfólki
mfnu, tilraunir til aö finna
hentuga ibúö fyrir veturinn.
Fyrstu tveimur vikunum eydd-
um viö i hringingar út og suöur,
viötöl og heimsóknir til vina og
vandamanna.Viö höföum nefni
lega heyrt, aö „maöur þekkir
mann sem þekkir annan
mann-aðferöin” reyndist oft
bezt allra aðferða til þessa
brúks. Hún reyndist okkur
gagnslaus. Þá var tekiö til viö
auglýsingar á opinberum vett-
vangi. Viö keyptum auglýsingar
og létum birta i smáauglýsinga-
dálkum siödegisblaöanna flesta
daga i heila viku. Þetta voru
ósköp hógværar auglýsingar;
„tvenn pör utan af landi dska
eftir ibúö sem fyrst — fyrir-
framgreiösla”. Viö slepptum
„algerri reglusemi heitiö”,.
„skilvisar greiöslur”, „algerri
bindindissemi heitiö” os.frv.,
enda virðist þessi yfirmáta
„bindindissemi” og „reglu-
semi” vera i æpandi mótsögn
viö sukkiö og svalliö umhverfis
okkur. Eöa er þaö bara viö,
óreglufólkiö, sem fáum aö lok-
um ibúö, en reglufólkiö situr i
súpunni.auglýsirbaki brotnu og
fær ekkert?
Jæja, en árangur þúsundanna
i auglýsingar varð sá aö viö
fengum fáeinar upphringingar,
lang-flestar úr Kópavogi,
Hafnarfirði og Garðabæ. Einnig
var hringt úr Breiðholti, en ekk-
ert af þessum töldum viö okkur
geta notað.
18 þúsund króna
rottuhola
Eina ibúö skoöuöum viö þó,
hún var svona miöja vegu á
milli Reykjavikur og Kópavogs.
Eigandinn var ekki heima þeg-
ar okkur bar að garöi, en viö
hittum stúlku, sem búiö haföi i
húsinu meö barn sitt, siöustu
LANDI
mánuöi. Hún var á förum og
virtist slöuren svo súr yfir hlut-
skipti sinu. Þetta var íitiö hús,
stofa og lttil ruslakompa á hæö,
en eldhús og 2 smáherbergi i
kjallara, Ipfthæð var um eöa
undir tveim ur metrum, málning
flögnuö af veggjum og raki á
gólfi og veggjum. Heldur
óskemmtilegur Iverustaöur. Viö
spurðum stúlkuna spjörunum úr
um húsiö, og kom þá i ljós að I
þvi höföu búiö auk hennar og
barnsins, ótrúlega margir
auka-ibúar, sem vafasamt er aö
pappirar manntalsskrifstofunn-
ar nái yfir. Viö sáum einn þeirra
látinn — likiö var i skoti inn af
stofunni. Viö sáum lika hluta af
haganlega geröum verustööum
þeirra. Inngangur aö einum
þeirra var litil hola niöur viö
gólf viö enda eldhúsbekkjarins.
Stúlkan kvaöst oft hafa séö
þessar sambýlisverur um há-
bjartan dag, en á næturnar væri
þó aöalathafnatimi þeirra.
„Þetta er meira en ég fæ þol-
aö”, sagöi stúlkan. Lái henni
þaöhver sem vill. Fyrir herleg-
heitin haföi hún greitt kr. 18.000
per. mánuö.
Leigumiðlaraþáttur
Þá varþaö dag nokkurn.aö ég
snaraöi mér á fúnd leigumiðl-
ara eins i borginni, enda birtast
nær daglega anzi trúverðugar
auglýsingar frá honum i dag-
blöðum. Hann tók erindi minu
ótrúlega ljúfmannlega, skrifaöi
niöur beiöni mina, tók niöur
starf okkar allra og aldur og
mér tvöþúsundogfimmhundruö-
krónur fyrir mánaöar þjónustu.
Þjónustan átti aö felast i þvi aö I
hvert sinn sem inn kæmi ibúö,
sem hugsanlega væri viö okkar
hæfi, þá léti hann okkur vita.
„Þjónustan” varð sú i reynd-
inni, aö ég hefi siöan aldrei
heyrt manninn eöa séö, en ef til
vill hefur bissnessinn gengiö
svona bölvanlega einmitt i júll.
Mér hefur þó stundum dottiö I
hug eftir á, aö svona viöskipti
minni helzt á sögurnar af
gárungunum sem seldu ein-
feldningum Effelturninn i Paris
Gullfoss og jafnvel tungliö. Svo
mikiö er vist, aö ég ætla ekki aö
njóta „viðskipta” viö slikar
stofnaniri annaö sinn, þótt þörf-
in gerist brýn.
Máftur aug-
lýsingarinnar
Enn á ný stóöum viö uppi jafn
Ibúöarlaus og fyrr, og var ekki
laust viö að vonleysis væri fariö
aö gæta I hópnum. Viö ákváöum
þá aö gefa dauöa og djöful I allt
og kaupa enn eina smáaug-
lýsingu I Visi. Þaö væri hvort
sem er engu aö tapa. Og viti
menn, varla var auglýstur
simatlmi hafinn, þegar kona ein
hringdi og bauð ibúö eina til
sýnis og leigu. Viö skoðuöum
hana I krók og kring og slðan
voru geröir samningar viö eig-
andann. Þar búum viö nú og un-
um hag okkar mæta vel.
Þessari eldskirn undirritaðs I
leigubransanum er þvi lokiö.
Endalokin uröu góö hjá okkur,
en af öörum er ekki sömu sögu
aö segja. Vandamáliö meö hús-
næöi I borginni, ibúöavöntunin
sem viöhaldiö er, braskiö og
sníkjullfiö sem i kjölfar þess
siglir — þetta vandamál veröur
ekki leyst I einu vetfangi. Það
þarf anzi margt aö breytast I
þjóðfélaginu öllu fyrst.
Atli Rúnar Halldórsson
i
„ÚTLAGASTJÓRN”!
Sérkennilegur móts-
staöur
Fyrir nokkru siðan bárust út
þær fregnir, að ráöherrar vorir
væru á faraldsfæti. Vitanlega er
það engin ný saga, aö ráöherrar
ferðist, þvi margs þarf búiö við,
og aö mörgu þarf aö hyggja.
Mörgum þótti þó athyglisvert,
aö förin beindist aö sama staö,
sem sé Lundúnum, og þaö var
einnig upplýst, að þar væri sam-
timis staddur helmingur rikis-
stjórnarinnar, þar með taldir
forsætisráöherra, sjávarút-
vegsráðherra, og sagt var aö
utanrikisráöherra myndi stinga
þar einnig viö stafni úr pila-
grimsgöngu til Prag og Búda
pest.
Lundúnir eru vissulega stór
staöur, og þangaö eiga margir
erindi, einkum áttu þó, meöan
„magt og veldi” Bretans voru i
hámarki. Þeir, sem muna eitt-
hvaö úr gangi styrjaldarinar,
minnast þess einnig, aö London
var á timabili aösetur „útlaga-
stjórna” úr Vestur-Evrópu, sem
fundu þar hæli, og freistuðu að
stjórna þjóðum sinum þaöan,
þegar þeirra eigin lönd voru
hernumin.
Aö visu er þaö ekki svo, aö viö
höfum staöið i heimsstyrjöld
undanfarib, þó litt friösamlegt
væri á íslandsmiöum fyrir
skemmstu.
Og það sem meira var, að þaö
voru einmitt Bretarnir, sem
hjuggu upp á okkur og ekki þarf
að rifja upp. Það mætti þvi vera
móti öllum vonum, að ef
islenzku rikisstjórninni þætti
hitna um of undir stjórnarstól-
irnum, aö hún veldi sér Lundúni
sem aösetur „útlagastjórnar’”
Gárungar hafa veriö til hér á
öllum öldum, og misjafnlega
heppnir meö sitt oröfæri. En
vissulega fundu þeir bragöiö af
þvi, aö islenzka rikisstjórnin
væri nú tekin að hafa I seli þar
ytra!
En þaö er nú bara upp aö
ákveönu marki, aö hægt sé aö
hafa i fiflskaparmálum, hvernig
og hvaöan landi og lýö sé
stjórnaö.
Hitt veit almenningur mæta-
vel, aö núverandi ástand i viö-
skiptum viö Breta, er aöeins
hlé. Menn geta velt þvi fyrir sér,
hvort þetta hlé boði stormaslot,
eða hvort það sé aðeins eitthvert
svikahlé á undan aöalstorm-
inum. Eitt er nokkurnveginn
vist, aö viö munum ekki þurfa
aö búast viö neinum freigátu
blikkdósum á Islandsmiöum
aftur. Þeim kapitula I deilum
þjóöanna mun endanlega lokiö.
Or honum fengum viö góöan
hlut, meira aö segja furðulega
góöan, þegar þess er gætt, aö
viö byggjum ekki á neinni
reynslu i hernaöartækni. En þar
héldu lika sjómenn um stjórn-
völinn.
Fátt mun um sjómenn I nú-
verandi rikisstjórn, og enn
minna þó um, aö nokkur þar
hafi til aö bera sjómannsskap-
lyndi. Þeir þar eru meira
„hertir” i mjúkum stólum,
dundandi viö fánýt refabrögö á
vettvangi svokallaöra stjórn-
mála, sem ættu frekar annaö
nafn skiliö, þ.e. klikustarfsemi á
lágu siðferöisstigi.
Þaö er þvi naumast á verra
von, þegar þessir menn fara aö
reyna mátt sinn viö þá, sem eru
miklu margreyndari i
„diplómatiskum” brögöum
meðal stórþjóða.
Um þetta eru samningarnir
viö Vestur-Þjóöverja næsta
óljúgfrótt vitni, aö ekki sé
minnst á óskhyggjublaöur utan-
rikisráðherra um bókun 6 i
brezku samningunum.
Margir velta fyrir sér, hvaö
þvi valdi, að þetta fjölmennasta
ráöuneyti, sem setið hefur á
stjórnarstólum á Islandi, skuli
vera svo gæfusnautt, sem raun
hefur oröiö á , sem næst i öllum
sinum tiltektum.
Samt þarf þetta ekki að vera
nein ráögáta, ef litið er niöur i
saumana. Þaö er sannarlega
ekki allt fengiö meö höföatöl-
unni.
Þar skiptir meira máli, aö
höfuöin séu einhvers megnug,
en fjöldinn. Það er eymdarlegt,
að flestir ráöherranna hafa á
sinum skamma valdatima nú,
flækst inn i leiðindamál, sem
mörg hver eru þess eðlis, að
meöal annarra þjóöa heföu þau
varöaö afsögn eöa brott-
vikningu úr embætti meö litlum
sóma.
Um sum hafa beinlinis gengiö
dómar, enda þótt dómsmála-
kerfið sé fyrir annab þekkt en
snögg viöbrögð. Og ferillinn er
allt frá valdniöslu til þess aö
vera uppvisir ab þvi aö krafla til
sin fé I krafti aðstöbu, annaö
hvort aö láni eða beint i vasann!
Vitaö er, að stjórnmálamenn
þyrftu oft á þvi aö halda, að geta
lagt hnefann á borðið, þegar
mikiö liggur við. Nú er þaö mála
sannast, aö skiliö beinlinis
myndu hnefar stjórnarherr-
anna ekki vekja neinn ugg i
brjósti eins eða neins. En það er
lika til óbein merking, sem sé,
aö þora aö taka af skariö!
Þaö er gömul saga, aö þeir,
sem aldrei þekktu ráö, þeir
bjarga ekki hinum, og þó unnt
sé aö nlðast á litilmagnanum,
sem á þess ekki kost aö bera
hönd fyrir höfuð sér, nægir sú
geta skammt, til þess aö geta
deilt meö árangri viö þá sem
hafa I fullu tré eða meira.
Engin ástæöa er til að hvetja
til neins rembings. En þess
veröur aö krefjast af þeim, sem
meö vöidin fara að þeir láti ekki
bjóða sér hvað sem er, jafnvel
ekki i samskiptum viö „vin-
veittar þjóöir”. Enginn, bók-
staflega enginn viröir læpuhátt.
Oddur A. Sigurjónsson
I HREIWSKILWI SftCT