Alþýðublaðið - 23.12.1976, Blaðsíða 2
2
Fimmtudagur 23. desember 1976 Jólablað Alþýðublaðsins
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri og ábyrgöarmaöur: Arni Gunnarsson. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggsson.
Aðsetur ritstjórnar er I Siðumúla 11, simi 81866. Auglýsingadeild, Alþýðuhúsinu Hverfisgötu 10 — simi 14906.
Askriftarsimi 14900. Prentun: Blaðaprent h.f. Áskriftarverð: 1100 krónur á mánuði og 60 krónur i lausasölu.
Hugrenningar á jólum!
Þetta er síðasta
Alþýðublaðið, sem kemur
út fyrir jól. Blaðið vill þvi
nota tækifærið og óska
lesendum sínum og
landsmönnum öllum
gleðilegra jóla.
Vafalaust hyggjast
margir nota jóladagana
til hvíldar, enda fjöldinn
hvíldarþurfi eftir undir-
búning jólahaldsins. Þá
gefst væntanlega tæki-
færi til að hugleiða og
ræða málefni líðandi
stundar. Umræðuefnið
getur orðið f jölbreytilegt,
enda af nógu að taka.
Efst f huga langflestra
eru efnahagsmál þjóðar-
innar, fjárhagur og
afkoma heimilanna.
Jólahaldið mótast mjög
af efnahag hverrar fjöl-
skyldu. Sumir halda
rausnarleg jól með mikl-
um og góðum mat og dýr-
um gjöfum. Aðrir verða
að láta sér nægja mun
minna, einhverja til-
breytingu í mat og gjafir
til málamynda. Hjá
nokkrum mun þess vart
gæta, að þessi helgi verði
öðruvisi en aðrar í árinu.
Jólahaldið sjálft endur-
speglar afkomu
heimilanna. Þegar reikn-
ingar hafa verið gerðir
upp vegna matar- og
gjafakaupa verða marg-
ar pyngjur tómar, og
ógreiddur jólavíxill hjá
sumum. Því munu hug-
renningar f jöldans verða
tengdar f járhagsafkomu
á stund og stað og fram-
tíðarhorf um.
Á mælikvarða okkar
islendinga hefur 'þjóðin
átt í talsverðum efnahgs-
legum þrengingum. Ljóst
er, að næstu tvö til þrjú
árin verða þjóðinni erfið,
og að brýna nauðsyn ber
til að bæta hag láglauna-
fólks. Margt bendir til
þess, að atvinnurekendur
geti á næsta ári greitt
hærri laun, án verulegrar
fyrir hafnar.
Almennir launþegar
hafa tekið á sig versta
skellinn, borið þær byrð-
ar, sem bætt haf a hag
þjóðarbúsins. Þeir hafa
aflað teknanna í þjóðar-
búið, en aðrir hirt of
stóran hluta af höfuð-
stólnum og vextina líka.
Það eru þeir, sem halda
rausnarleg jól, hvort sem
það er mælikvarði á lífs-
hamingjuna eða ekki.
í þessum efnum ríkir
ekki réttlæti, réttlát
launaskipting. Og á öðr-
um sviðum á réttlætið
einnig í vök að verjast, —
það réttlæti, sem lög eiga
að tryggja. Sá þáttur
verður einnig umhugs-
unarefni margra um jól-
in.
Réttlæti í hvaða mynd
sem er felst í þeim
boðskap, er sá flutti, sem
fæðingarhátíðin er helg-
uð. I honum felst kjarni
þeirra siðalögmála, sem
flestir reyna eða vilja
fara eftir. Á kenningum
hans eru einnig byggðar
margar þær hugmyndir,
sem menn hafa gert að
grundvelli þess
þjóðfélagsskipulags, er
þeir helzt vildu móta.
Hvort sem menn halda
rausnarleg jól eða fátæk-
leg jól i skilgreiningu
orðabókarinnar eru þeir
allir snauðir, ef jóla-
boðskapurinn nær ekki
eyrum þeirra. Hvort sem
menn játa eða neita krist-
inni trú fer ekki hjá því,
að þeir verða að taka af-
stöðu til þess boðskapar,
sem hún byggist á. Þetta
er ekki borðsilfur, sem
tekið er upp úr kassa
fyrir jól og páska, fægt og
notað. Meðvitað eða
ómeðvitað hefur þessi
boðskapur áhrif á líf
hvers einasta manns, og
er rauði þráðurinn í
afstöðu hans til ranglætis
og réttlætis.
Á þessum jólum skyldu
hugleiðingar manna eink-
um snúast um einingu
islenzkrar þjóðar, þrátt
fyrir deilur um markmið
og leiðir að þeim. Ýmsar
hættur ógna lýðræðislegu
þjóðskipulagi islendinga.
Lög eru ekki virt„ efna-
hagslegt sjálfstæði
þjóðarinnar er í hættu og
verðbólga hefur brenglað
mat manna á réttu og
röngu í viðskiptum og
f jármálum.
Enn meiri hætta felst í
því, að þjóðinni verði
sundrað í þeirri viðleitni
að standa vörð um frelsi,
jafnrétti og bræðralag. í
harðbýlu landi, sem líkja
mætti við réttsýnan en
harðan húsbónda, er sú
þjóð heillum horfin, sem
gleymir því, að samvinna
í baráttunni fyrir betra
lífi og réttlátara
þjóðfélagi, er grundvöll-
urinn fyrir því að hún fái
notið þess að vera íslenzk
þjóð. —AG
Fjármálas tefna ríkisstj órnarinnar
hefur beðið algert skipbrot
Fjárlagafrumvarp
rikisstjórnarinnar var
til umræðu siðustu daga
"þingsins fyrir jólaleyfi
og fram á nætur.
Sighvatur Björgvinsson,
fulltrúi Alþýðuflokksins
i fjárveitinganefnd,
gagnrýndi mjög
harðlega þá slæmu að-
stöðu sem nefndin býr
við.
Sagöi Sighvatur, aö enda þótt
nefndarmenn heföju lagt á sig
mikla vinnu, væri staöreyndin sú,
aö frá hendi ríkisstjórnarinnar
heföi skort allar nauösynlegar
upplýsingar. Sagði hann aö
nefndarmenn heföu enga heildar
mynd getaö fengið af einstökum
málaflokkum né útgjaldaliöum
rikisstjórnarinnar i heild.
Að þreifa sig áfram
í þoku
„Nefndarmenn hafa mestan
timann verið aö preifa sig áfram i
þoku vegna þess að tillögur rikis-
stjórnarinnar lágu ekki fyrir fyrr
en allra siðustu dagana,” sagöi
Sighvatur Björgvinsson.
Hann sagði aö allir starfshættir
við gerö fjaralga og störf f járveit-
inganefndar væru ómarkvissir og
lausir i reipunum. „Þetta eru
óviðunandi vinnubrögö,” sagði
þingmaðurinn, „Og þeim verður
aö breyta”.
Þá vék Sighvatur aö hinum
ýmsu liðum fjárlagafrumvarps-
ins. Hann benti á, aö á yfirstand-
andi ári heföi verið ráöiö i 356
stöður rikisstarfsmanna. En það
væri 158 stööum fleira en heimild
væri til. „Þetta segir sitthvaö um
það hvernig rikisstjórnin hagar
vinnubrögöum sinum og verkum
sinum, en það er auövitaö rikis-
stjórnarinnar að sjá til þess að
ákvaröanir sem hún hefur tekiö
verði framfylgt.
Óréttlátt skattakerfi
áfram þrátt fyrir
fögur fyrirheit
Sighvatur benti á þá almennu
igagnrýni sem beint heföi veriö
gegn skattakerfinu og þeirri
óréttlátu skattabyröi, sem
almenningur yröi aö þola. Fjár-
málaráöherra heföi einnig gefiö
fögur ! fyrirheit til úrbóta.
Nú væri hins vegar ljóst aö
þjóðin yröi enn aö búa við rang-
látt skattakerfi allt næsta ár.
Stöðugt meiri og
stærri lán
Þá vék þingmaöurinn aö þvi
skuldafeni sem rikisstjórnin væri
nú sokkin i. „Af 20 milljöröum,
sem nú á aö taka i nýjum lánum á
næsta ári fara 4 til 7 milljarðar til
að greiða vexti og afborganir af
þegar teknum lánum,” sagöi
Sighvatur. Sagði hann aö stefna
rikisstjórnarinnar væri greini-
lega sú, að taka stööugt meiri og
stærri lán bæði innanlands sem
erlendis. „Þetta er oröinn vita-
hringur, sem erfitt er aö komast
út úr”, sagöi þingmaðurinn.
„Rikisstjórnin gengur nú i
hvern þann sjóð sem opinn er,
innlendan sem erlendan. Ofan á
þetta er svo Seðlabankinn iátinn
prenta peninga i striöum straum-
um til þess að foröa rikissjóöi frá
greiösluþroti. Þannig er ekki
hægt aö halda áfram endalaust.”
Sighvatur Björgvinsson.
Ríksstjórnin hefur
gefist upp við að
veita viðnám
Sighvatur sagöi aö rikisstjórnin
heföi gefist upp viö að veita
viönám og ætlaði greinilega öðr-
um aö mæta erfiöleikunum þegar
aö skúldadögum kæmi. „Einskis
viönáms er lengur aö vænta af
hennar hendi,” sagöi Sighvatur
Björgvinsson.
Sem dæmi um algera uppgjöf
hjá rikisstjórninni benti Sighvat-
ur á, að fjármálaráðherra heföi
gortað af þvi, að hér á landi yrði
einungis 24—25% veröbólga á
næsta ári.
>>Uppgjöf rikisstjórnarinnar
kemur þó, fremur öllu öðru, fram
i þvi hvernig staöið er að lokaaf-
greiöslú fjárlaga. Þar er um al-
gera sýndarmennsku að ræða.”
Benti Sighvatur meðal annars á
aö áfengi, bensin og ýmsir aörir
tekjuflokkar rikissjóös væru
hækkaðir eftir þröfum þegar
afgreiðsla fjárlaga væri komin i
eindaga. Þannigværu vinnubrögö
þessarar rikisstjórnar.
Þetta erverðbólgurík
ríkisstjórn
Sighvatur benti einnig á, að á
þriggja ára valdaferli þessarar
rikisstjórnar heföu fjárlög
tvöfaldast og á þessu ári heföu
þau hækkað úr 60 miljöröum i 90
miljarða.
Þetta væri útkoman hjá rikis-
stjórn, sem boðaö heföi nýja
stefnu, stefnu aögátar og
varfærni i rikisfjármálum. „Sú
stefna hefur beöið algert skip-
brot,” sagði Sighvatur Björgvins-
son um fjármálastefnu rikis-
stjórnarinnar. —BJi