Alþýðublaðið - 08.02.1977, Blaðsíða 11

alþyúu-
btaðíö
Þriðjudagur 8. febrúar 1977
'OTLðNDll
Husak-stjornin ein-
angrast sífellt meir
pólitískt í Evrópu
Mannréttindaað-
gerðin „Charta 77”
hefur valdið yfirvöld-
um i Tékkóslóvakiu
nokkrum vandræðum á
sviði untaríkismála.
Þannig verður
heimsókn Gustafs
Husaks til Bonn og
heimsókn Lubimirs
Strougals til Austurrik-
is liklega frestað, eða
aflýst með öllu.
Stuðningurinn viö mannrétt-
indabaráttuna virðist víBtækur
og hann virBist ná langt inn i
raBir kommiinistaflokksins i
Tékkóslóvakiu, sem á siBustu
árum hefur aukiB tengsl sln og
tryggB viB Kreml. Sama gildir
og um litinn flokk i Austurriki
KPO, en hann varB til meB
klofningi áriB 1969 og er leiddur
af Franz Marek og Ernst
Fischer. SIBan hefur flokkurinn
rekiB pólitfk af troskiskum toga
og til liBs viB hann hafa gengiB
margir róttækir rithöfundar og
blaðamenn — mest ungt fólk.
Þessi flokkur hefur lýst stuBn-
ingi viB „Charta 77” og KPö
hefur þvi tekið lika afstöBu og
stóru kommúnistaflokkarnir I
Evrópu.
Sama hefur gerst i
Danmörku, þar sem flokks-
forystan hefur tekiB mjög
varkára afstöBu gegn aBgerBum
stjórnvalda I Tékkóslóvakiu.
Ýmsir vinstri-rithöfundar hafa
og lýst yfir stuðningi viB
mannréttindahópinn og vilja að
miBstjórn og menningarráð
DKP I Danmörku geri slikt hiB
sama. Frét_taskýrandi
málgagns hins Kremlartrygga
DKP, „Land og folk”, f Prag
hefur sent heim fréttir af and-
stöBu hópunum og baráttu'
þeirra, en einnig hefur afsta&a
yfirvalda veriB skýrB.
Mannauminginn hefur hætt sér
út á hálan is meB þessari frétta-
mennsku sinni, þvi bæBi hefur
hann veriB skammaður duglega
Ilesendadálkum „Land og folk”
og aB auki óbeint i ieiBara blaðs-
ins.
(1 NTB-fréttum kemur fram
aö Rithöfundasamband
SviþjóBar og Rithöfundasam-
band Danmerkur hafi sent frá
sér sameiginlega yfiriýsingu,
þar sem m.a. segi aö þeir sem
skrifaö hafi undir „Charter 77”
hafi í raun lýst stuðningi sinum
viB sömu mannréttindaákvæBi
og stjórnin i Prag gerði i
Helsingfors i sumar.)
Pólitik stjórnvalda I Tékkó-
slóvakiu leiöir til þess að landiB
einangrast meir á alþjóöavett-
vangi, svo sem þegar hefur
komið fram. 1 nýárspistli i Rude
Pravo sagBi Chnoupek utan-
rikisráðherra réttilega, aö
Tékkar hafi eflt nokkuð utan-
rikissamskipti sfn á árinu 1976.
Ráöherrann var til dæmis sjálf-
ur á ferBalagi á árinu og
heimsótti þá Kaupmannahöfn.
Éinnig komu Bruno Kreisky
kanslari Austurrikis og Fryden-
lund forstætisráðherra Noregs
til Prag I opinberar heimsóknir.
NU mæta Tékkarnir rauBum
ljósum i öilum áttum (nema
auövitaö frá yfirboðurum sinum
I Kreml). Þeir hafa reynt aö
beina athyglinni frá gerBum
sinum, meBal annars með ásök-
unum i garö sendiráðsmanna
frá Bretlandi, þar sem þeir eru
sagöir hafa stundaö njósnir i
Tékkó. Asakanir þessar beinast
gegn Geoffrey Parrot, sem yfir-
gaf Tékkóslóvakiu 1966. SIBan
hefur hann dundaö sér viB aö
þýða hina þekktu skáldsögu um
góöa dátann Sveik á enska
tungu. Einnig hefur sjónvarpiB i
Tékkóslóvakiu sýnt kvikmynd,
þar sem Ota Ornest (þekktur
leikhúsmaBur i Prag — hann sit-
ur nú i fangelsi) réttir breskum
sendiráösmanni fyrirferöa-
mikla feröatösku. Samkvæmt
þvi sem diplómatar I Prag hafa
sagt, er maöur sá sem sjón-
varpiö sagöi vera „breskan
sendimann”, I raun kanadiskur
og var vist farin frá Tékkó löngu
áöur en þessi atburöur átti aö
hafa átt sér staö.
1 sföustu yfirlýsingum
mannréttindahópanna er bent á
ýmsa veika bletti á stjórnvöld-
um I Prag. Þar segir til dæmis
aö mikiö beri á þvi að börnum i
skólum sé gert mishátt undir
höföi, allt eftir þvi hver pólitisk
afstaöa foreldranna er. Börn
þekktra stuöningsmanna
Dubceks hafa oft fengið neitun,
þegar þau hafa sótt um nám i
framhaldsskólum. Þá kemur
fram i nýjum yfirlýsingum aB
Pavel Kohout og nokkrir aörir
forystumenn mannréttinda-
hreyfingarinnar hafi misst
persónuskilriki sín, en þaö gerir
þeim mjög erfitt um vik, til
dæmis geta þeir ekki yfirgefiB
Prag án skilrikjanna.
Flokksmálgagniö Rude Pravo
i Tékkóslóvakiu réöst á dögun-
um harkalega á vestræna
pressu fyrir afskipti af innan-
rikismálefnum Tékkóslóvaklu,
en slikt sögöu Tékkarnir vera
andstætt hinum margumtalaöa
Helsinkisáttmála. 1 þessu blaBi
og mörgum öörum er svo haldiö
uppi linnulausum árásum á for-
svarsmenn „Charter 77”. Mörg
ár eru siBan yfirvöld i Tékkó
hafa staöiö i slíkum pólitiskum
gladrabrennum. Þeir sem
standa aö baki mannréttinda-
baráttunni þurfa svo sannar-
lega ekki aö kvarta yfir þvi aö
hún hafi ekki vakiö athygli, þar
sem „Chartei 77” hefur valdiö
miklu umróti i Tékkóslóvakiu
og raunar um heim allan.
—ARH
Oddvar Nordli:
Leggjum áherzlu á gott
og aðlaðandi þjóðfélag
»1 dagsins önn eru all-
ir, menn og konur, upp-
tekin við að leysa margs
konar vandamál, sem
eru einkum fólgin i þvi
að ná betri lifskjörum.
Þeir eru of margir,
einnig hér i Noregi —
sem eiga i raun og veru
erfitt með að láta end-
ana ná saman, eins og
sagt er. Þvi verður að
leggja áherzlu á, að
bæta hag þeirra sem eru
verst settir.
Þetta er upphaf greinar sem
Odvar Nordli, forsætisráöherra
Norömanna ritaöi i eitt dag-
blaöanna og fjallar hún um efna-
hagalmenningsi landinu. 1 grein-
inni segir ennfremur, aö boriö
saman viö önnur lönd búi NorB-
menn viö nokkuö gjóö kjör. Þaö
megi meö sanni segja aö þjóöin
búi viÐ góöan efnahag.
Þarna megi þó ekki láta staöar
numiö, heldur skuli ýtt á eftir
þessari þróun eftir megni. Einnig
hafi heyrst raddir um aö bæta
beri samfélagiö á ýmsum
sviöum. Ef til vill sé erfitt aö gera
’ sér grein fyrir þvi hvaö átt sé viö i
smáatriöum, en hugsunin sé sú,
aö skapa manneskjulegra og
meira aölaBandi samfélag en þaB
sem nú þekkist.
t áætlun sem Alþýöusambandiö
norska hafi lagt fram til umræBu
sé þetta á fagmáli nefnt samfélag
aukinna lifsgæBa, þar sem þegn-
um sé tryggt öryggi.réttvisi og fl,
Ifrjálsu og lýöræöislegu riki. Meö
„auknum lifsgæöum” eigi verka-
lýöshreyfingin örugglega viB allt
þaö sem gerir lifiö innihaldsrik-
ara burtséB frá efnislegum
gæBum.
Ennfremur segir, aö fyrir
Norömenn séu t.d. útiveran stór
hluti llfsgæöanna. Þeir óski aB
feröast um úti i náttúrunni meö
veiöistöng, eöa byssu. Aörir leiti
einfaldlega út fyrir þéttbýliö til aö
öBlast ró, og friö sem komi til
góöa í dagsins önn og erfiöi.
Þvl beri aB leggja mikla
áherslu á þetta atriöi i uppbygg-
ingu samfélagsins, svo aö al-
menningur fái tækifæri til aB fara
allra sinna feröa og njóta
náttúrufeguröar.
En þaö sé einnig margt annaö
sem ekki megi gieyma þegar
talaö sé um gott þjóöfélag, þar
sem þegnarnirnjóti þess sem lifiö
hefur upp áaö bjóöa. Sumir leggji
áherzlu á menningarlega sviðið,
aörir á aölaöandi vinnustaöi og
enn aðrir á hlýleg ibúðahverfi.
Þetta séu sjónarmiö sem vitan-
lega séu allra góöra gjalda verö
og beri a& vinna aö þvi aö þau
komist I framkvæmd.
,,0g öll erum viö upptekin af
þessum verkefnum, sem I sann-
leika sagt eru fjöldamörg. En viö
höfum einnig möguleika á aö
koma þeim öllum i framkvæmd
meö timanum” segir norski for-
sætisráöherrann. —JSS
Oddvar Nordli
KOSTABOÐ
á kjarapöllum
KJÖT & FISKUR
Breiðholti
Si lll ■ 71200
f 1201
%c

POSTSENDUM
TRULOFUNARHRINGA
3lol).omrs lcosaon
i.ma.iurai 30
ðmm 10 209
I tlULl
duda
Síðumúla 23
/ími 94200
Heimiliseldavélar,
6 litir - 5 gerðir
Yfir 40 ára reynsla
Rafha við Óðmstorg
Símar 25322 og 10322
Birgir Thorberg
málarameistari
simi 11463
Önnumst alla
málningarvinnu
— úti og inni —
gerum upp gömul húsgögn