Alþýðublaðið - 26.08.1977, Page 6

6
Föstudagur 26. ágúst 1977
Föstudagur 26. ágúst 1977
7
[ Sigurjón Jóhannsson, blaðamadur:
SÉ EKKI EFTIR
ÞESSUM TÍMA
— Aödragandann aö þvi aö ég
fór aö Mynd má ef til vill rekja
til ársins 1958, þegar ég var aö
koma heim frá London, sagöi
Sigurjón Jóhannsson blaöamaö-
ur á Vikunni, þegar Alþýöublaö-
ið spurði hann um ástæöuna til
þess, aö hann fór að starfa á
þessu nýja dagblaöi. — Ég hitti
Hilmar Kristjánsson i flugvél-
inni á leiðinni heim frá London,
og þá var hann að koma heim
frá Þýzkalandi, þar sem hann
hafði kynnt sér blaðaútgáfu hjá
útgáfuveldi Springers. Flugvél-
inni var snúið til London aftur
vegna smávægilegra bilana. Þá
lentum við Hilmar saman á
hóteli og fórum aö ræöa um
blaðaútgáfu. Ég var þá nýbyrj-
aður i blaöamennskunni, en
hann var framkvæmdastjóri
Vikunnar. Hann talaði einmitt
um það, hve gaman gæti veriö
aö gefa út á tslandi óháö dag-
blað, og ég held að rekja megi
upphaf Myndar til þessarar
kynnisferðar hans til Spring-
ershringsins.
Þegar mér bauðst starf hjá
fyrirhugaðri Mynd, fannst mér
það spennandi og sló til. Ekki
kannski sizt vegna þess að mér
voru boðnar tiu þúsund krónur
á mánuði þar, en hjá Þjóövilj-
anum hafði ég sjö þúsund. Ég
hef raunar grun um að þetta
hafi verið i fyrsta skipti sem
fariö var út i að bjóða i almenna
blaðamenn, án þess að pólitík
væri i spilinu.
Lagði sál sína i útgáfuna
Eftir áð ljóst var orðiö hverj-
ir myndu starfa hjá Mynd vor-
um viö boðaðir á fund á ritstjórn
Vikunnar, og ég man aö ég varð
mjög hrifinn af aðbúnaöi starfs-
fólksins þar. Enda er það
reynsla min af Hilmari, að hann
er einn af örfáum ef ekki eini
framkvæmdastjóri blaðs hér á
landi, sem lagt hefur sál sina i
útgáfuna, án þess beint aö
skipta sér af efni þess. Enda hef
ég ekki fyrr eða siðar unnið með
slikum framkvæmdastjóra hér
á landi. Hann hafði mikiö til
brunns að bera i þetta starf og
þeir sem unnu með honum
sakna hans.
A þessum fundum á ritstjórn
Vikunnar voru okkur m.a. sýnd-
ar kvikmyndir um amerisk
blöð, Washington Post og
Christian Science Monitor
hvernig þau voru unnin og
skipulagið i kringum útgáfuna.
Svona reyndi Hilmar að skapa
áhuga hjá okkur og félagsanda i
hópinn. Hins vegar verð ég að
viðurkenna að ég hafði aldrei
neitt dálæti á þessu stóra broti
Myndar, og haföi raunar orð á
þvi, að betra hefði verið að taka
mið af BT hinu danska. En stóra
brotið varð ofan á.
Prentfræðilegur harm-
leikur
Biaðið dró mjóg dám af
þýzka blaðinu Bild. Reyndar
svo mjög, að hingað kom þýzkur
útlitsteiknari og skipulagöi
blaðið i útliti. Af þeim manni
lærði ég mikið. Þar sá maður
hvers viröi góður útlitsteiknari
er, ef hann vinnur starf sitt af
hugmyndaauðgi. Hann byrjaði
á þvi til dæmis að gera skissu af
forsiöunni strax og umræða
hófst um næsta blað. Skipti sið-
unni niður i „hólf” og siðan var
efninu raðað i þau. Þetta gerði
það að verkum að ef eitthvað
skyndilega kom upp var ein-
faldlega hægt að taka út eitt
hólfið og setja aöra frétt i stað-
inn.
En ástæöan til þess að blaðið
náði ekki almennilegri fótfestu
var að minu viti prentfræðilegur
harmleikur. Hilmar ætlaði að
steypa saman tveim prentvél-
um i eina. Gamalli vél frá Þjóð-
viljanum og annarri sem Visir
haföi verið prentaður i hjá Fé-
lagsprentsmiðjunni. Þessi vél
var staðsett i Félagsprent-
smiöjunni i Ingólfsstrætinu, þar
sem nú er gardinuverzlun, og
satt að segja náðist aldrei al-
mennileg prentun úr henni. Til
dæmis átti að hafa forsiðuhaus-
inn rauðan en það tókst aldrei.
Sigurjón Jóhannsson með fyrsta tölublað Myndar I höndunum
<Mynd: GEK)
Eins var oft og iðulega ekki
hægt að lesa hluta af blaöinu af
þvi að áferðin var svo misjöfn.
Bankarnir lokuðu
Hins vegar tókst umbrotið vel
og það var skemmtilegt að
vinna með strákunum i Stein-
dórsprenti, þar sem blaöið var
brotið um. Þar var mikill hugur
i mannskapnum að gera sem
allra bezta hluti, en þvi miður
eyðilagðist þaö i prentuninni.
Útlitið vann þannig á móti okk-
ur.
önnur ástæða fyrir þvi hve
illa fór var lika það, að það
geröist blátt áfram ekkert sem
heitið gat þennan rúma mánuð
sem blaðið kom út. Þess vegna
fengum við blaðamennirnir litið
tækifæri til að sýna hvað við
raunverulega hefðum getað,
ef....
En það sem ef til vill gerði út-
slagið var sú staðreynd að
Hilmar fékk ekki nægilegt láns-
fé i bönkum. Við vorum alltaf
dálitið hissa á þvi hve hann var
djarfur og hann haföi sagt okkur
að hann gæti tapað i eitt ár. En
hann fékk ekki að nota peninga
Vikunnar eins og hann hafði
hugsað sér, og þar sem hann
hafði engin veð fyrir lánum, lok-
uðu bankarnir á hann. Þar með
var blaðið dauðadæmt.
Þá fór pressan á mikið
fylliri
En endalokin komu yfir okkur
eins og reiðarslag. Enginn fyr-
irvari. Siðasta daginn keyptum
við nokkra brúsa af sénever og
heldum fund, þar sem við rædd-
um okkar mál. Þar ákváðu
langflestir okkar, að þessi timi
hjá Mynd hefði verið hinn
FisM*e« 28. itft. 195’
Siðasta hlað okhar-
MYHD hætlir að homaáí
prf'.r.
(>k»* — iKv rk>xk>« — B* iKím mti.
lyltír «4 Íími <c (Vf M*rK< fcrtar WMÖ |»í. •*
Imn i <-*x X* W-M !r<: vMtr.ltíitit'.
w M r.i tpottn bf rfJif 4«Uxi:>ll
«<*> *í WW*: eM.ii; <.» «*>: o-Orrhy.m-A & »et *«
<WIU* »>«:
r>k»<«iA <* ira* *(.«*> HMU>t**r»í<tx»
!*tU ItrA ttlt t*vV>w
' r _ír .. ' h'i SMt <C m <8 firyvytaxrnr..,. »>. vi* x>*v:te» tn »» few»< s tAM«it'.ut<. Tveirfcomö >
>UAt, i<-n0er „<■*»■ MrKXi Ul&us œuxt. IrMw* h'- ti l>t* «•« kU>1,j. f»U "Uimmtttœ œífta-
/jl l §1 ■ 2 m m —tUr!t. «>«*•>.•* rU k»>( ( 'J'tífZiU' ***** ** M' »**» S-rrtM ktnetot
Hr< Mt »*it i***» i « ht4f» !»I ,Ug. Ít« »8 jm Url* -rtr ir r. IA >». « *< »>}-,<>,
íl.'jÆí U< **>-£>: *<ar(v<»,»x k /h- ) hx4l frr** t:i ríut RÁDHEBRA m stm Á TÍ WM4í
KíiSisásísr 21. >(«it I9S2
Ssitsíldin
og illa út
íeikin
■». sy.
>rȒfi
Fyrsta skip frá E. í. í Brimsey
Eg fann hann laveryi
*K**g*iœtaM*^giiK8*ssMt**a*tnnKUum
Hgíg þjóðveginum
MV/VO birtir
Stjömuspá
hrjár rayndasögur
smásögu og
jBezta síldarsumar
||JÍ1 ; . | i sögu landsins!

Þegar nýtt dagblað
fæddist — og dó!
Þau eru ekki mörg dagblöðin sem litið hafa dagsins Ijós hér á landi síðustu ára-
tugina. Eftir síðari heimsstyrjöldina man sá sem þetta skrifar ekki eftir nema
tveimur. Hið fyrra fór af stað með látum haustið 1962/ markaði sin spor og fór á
hausinn. Siðara blaðið er svo Dagblaðið sem lifir enn eftir tveggja ára útgáfu og
allt bendir til að það hafi þegar náð þeirri fótfestu sem til þarf að lifa.
En Mynd varð gjaldþrota. Eflaust eru margir búnir að gleyma þessu blaði/ enda
lifði þaðekki nema rúman mánuð. En þetta var sérstætt blað og merkileg nýjung á
islenzkum blaðamarkaði. Þar var i fyrsta skipti tekin upp afgerandi myndanotkun
iblaðihérá landi enda fyrirmyndin þýzkt Sorinaer-blað/ Bild Zeitunq. Þaðan kom
meira að segja maður til að leggja linurnar í útliti og vinnubrögðum.
Ritstjóri þessa blaðs var Björn Jóhannsson, sem nú er fréttastjóri Morgunblaðs-
ins, en fréttastjóri þess var Högni Torfason núverandi varaforseti Skáksambands-
ins. Framkvæmdastjóri þess og útgefandi var Hilmar Kristjánsson sem var býsna
viðriðinn blaðaútgáf u hér á landi á sínum tima, en gefur nú út bækur í Jóhannesar-
borg í Suður-Afríku en þangað fór hann skömmu eftir að Myndarævintýrinu lauk.
Til þessaðsegja lesendum Alþýðublaðsins frá þessu stutta útgáfuævintýri fengum
við tvo starfsmenn Myndar, þá Sigurjón Jóhannsson blaðamann, sem nú starfar
hjá Vikunni, og Hallgrim Tryggvason útlitsteiknara, sem starfar hjá Tímanum.
— hm
skemmtilegasti og engin ástæöa
til að súta hann. Þvi skyldum
við einungis krefjast launa fyrir
þann tima sem við raunveru-
iega unnum við blaðið, en láta
uppsagnarfrest og þess háttar
lagaleg atriði liggja á milli
Laugardagur 18. ágúst 1882 BWfl
t. árj;. - t. tW. - Vérðs ;; Ue. rtoUrfdð :l**1
hluta. Siðan fórum við á klúbb-
fund Blaðamannafélagsins i
turnherberginu á Hótel Borg og
pressan fór á mikið fylliri þetta
föstudagskvöld.
Þegar á heildina er litið er
þetta timabil hjá Mynd einhver
ilii
,,

1
w
OllAlt d.tj;l»lítA krtnur u« «t í
fyrsta Hiíiptt á íslamli.
Hvttrki MtjórnmúlaHokkar rtó
hagsmmtíisamfök Imfa ráð
í lirml! súr, Ix*ks r*r
borgaranum fiilikomloga
tryxgður «|tvin|t»Aur, írjáls
fréttaflutÐÍnjjur.
MVNI> mm lnra íram r-ða
H styðja j»aa ntál, wim rilst j<'m>
* blaðftitift t«iiur ti! framíara
■ eða réttl#*tís. Mkófianir hlafis-
2 íns eru á ábyrgfi ritst jörnar-
ínoar eimwtr.
|| IU-.\í>íí> ojh» kujijikustir nfi
VB j>jóin» hagKHiunnm Jt>si>n4a.
flytja mikið af fróttum oj>
M «»ðrri efni i nittHn, saman-
m {»j>">l*I*nóii fnrmi á fáum síð
M um. i‘aj»p1rsmagn eA.i sióti
ijiildi er ekkert aðntatriði.
M AHh.K/Í.A vrrftnr l«.Kfi á að
2 scgý.i lrá fólki. lífi |»-ss
slarfi, í iifamii niáli, frenmr
* cu í þurru slíýrslufomri.
M TIIAiXNGUn líLifislns íclsl i
nalnl |m*ss — afi br.*Kfia Ujip
M rn.tnil s»f iiriiiu Irá dr-qí til
« ilajrs án tillítH fj| |h>.ss,
M hvrrnÍR, hún lítur út.
msmmmmammmm&massm
í xjýi--1:<iíMs. Íric.iiýH Jcoaxt l í kifl, |e
'W1A:< y.- ltir hnyh.i. Stnr.'lnw !<<á:. '<i >s;rlUti <Ji<írm>
!ijúku verkirm. MVNt)\þjófiUfctWOnu U»wv*i fk\sS\\>"r *•'*»
: ÍUiykþiXÍU, 18 k<4
rromhwndir ..«■............................. »6n,rtwi ,j,u
bafnar vifi «>Jm, ;»>>t nm tnaltfi! íují»it \a.ri.
bfaut í K.yjunt. I*fítai f'íng'<Jlu»tun i Kyjuml T: .
, maunvlrki mun Urn>fu! *><»«» kkumm vabfifi tbá-í *’'i*Ji
I a. »n. k. 25 mílli. krón»!unurn ; • •.:.■>«:•»? •»» -
i «*? .... '
; kaicli tekur áratugí nðiátlar. 50« tsirþcgnr IT »'
• tím .
| 14% kuupha'kkun
t**«l»t*
» í i}iit'>ci>s<s, *3 sS>->.";»; !"s;«íí«> (>í «;)
. «»»..<>,ffsio ,« £ f<yy í sii.fi f- þ,-* ?«•>*% ft
feayt-
■ yrX'.yls,
Ir.íl. ió í!
>W«-a iii r>%
■ s.<■■:<•, »>*■.
<■■■'». <1*2viíifWí.
3»! l'fiXX i»<f
tít'y.S Sy.-lr ,!<>%-
:"-joy.gyf> hf.li.
!»»»«> ot rtimr ú
|té« ******* **.*!«
«dr»*iM »■♦*,* UUsktin,
♦tj*S‘»»«<>«****-
y |i,«u rflslir *id <i|.
jjí-ftt****** rflsíjKj*-,,
fSiXltlf ***** n»i«
*»!«*>*<>-
bezti skóli sem ég hef fengið i
blaðamennsku og ég sé sannar-
lega ekki eftir þessum tima.
Mér finnst raunar að það hafi
markað sin spor i islenzka
blaðamennsku, sérstaklega
varðandi útlit eða hönnun.
Hallgrímur Tryggvason, útlitsteiknari Myndar:
Ómetanleg-
ur tími
... .... ... Í3<J id fjSiiifj
.11 I riSfaffí. i a »JJ<1 <>K: s:í oKnam wy.Se. H<i : :
f uo'oitsÍT tif IojiViiU ftö vmoJá ! UttáfoSj;., v*‘> t* . Ift Ugnrxt
Vr.óxuUtlw ■ fe.r<U«.1 > ficykfrvO;.
— Bjössi Jóhanns fékk
mig út í þetta. Talaði við
mig þegar blaðið var i
undirbúningi og ég slótil.
Þá var ég að visu búinn
að fá loforð um skólavist
í London School of Print-
ing, en ákvað að láta
námið biða. Blaðavinnan
hafði ákveðinn sjarma í
minum huga og mig lang-
aði til að reyna hana,
sagði Hallgrimur
Tryggvason prentari í
samtali við blaðið i gær.
Hallgrímur var útlits-
teiknari Myndar þann
tíma sem hún kom út og
átti sinn þátt í að skapa
henni það sérstæða og ný-
tízkulega útlit sem hún
óneitanlega bar.
— í heildina tapaöi ég efna-
hagslega á þessu ævintýri, segir
Hallgrimur, — en ég sé þó ekki
eftir þessum tima, hann var
ómetanlegur. Þarna lærði maö-
ur mikið sem ekki gleymist, auk
þess sem samstarfsmennirnir
voru upp til hópa ágætismenn,
sem gott er að hafa kynnzt.
Sá sem markaði heildarlínuna
i útliti blaðsins var þýzkur maö-
ur frá Bild i Vestur-Þýzkalandi.
— Hann lagði linuna .og eftir að
hann fór út aftur, fengum við
Bild alltaf sent og gátum farið
eftir þvi. Við vorum þó ekki
bara þiggjendur i þessu sam-
starfi, þvi ég minnist þess að
Bild tók upp nokkur umbrots-
atriði eftir Mynd, en við sendum
Mynd einmitt alltaf út.
Ýmsar nýjungar i blaðaum-
brotivoru teknar upp á ritstjórn
Myndar. — Ég hafði til dæmis
sem útlitsleikari leyfi til að
segja blaðamönnunum hvað
þeir ættu að skrifa mikið, 14 lln-
ur, 30 linur eða hvað það nú var.
Þeir fengu einfaldlega ákveöiö
pláss til aö skrifa i um ákveöið
efni og þaö varð að passa i
plássið. Þeir sögðu lika blaða-
mennirnir að þetta hefði verið
góður skóli. Þetta mun reyndar
hafa verið i fyrsta skipti sem sá
háttur var upp tekinn hér á
landi, að gera nákvæma vinnu-
teikningu af hverri síðu dag-
blaös. Aður var þetta meira og
minna brotið um eftir hendinni.
WEmmÉ wt
Hallgrimur starfar nú á auglýsingadeild Timans og þessi mynd er
tekin af honum þar. (Mynd: ATA)
Prentað í skrapatóli
Teikniseriur voru teknar upp i
nokkuð rikum mæli i Mynd og til
dæmis kom þar fram á sjónar-
sviðið i fyrsta skipti hér á landi
Andy Cap hinn brezki, sem hér
hlaut nafnið Siggi sixpensari.
Og raunar var þaö ég sem
skýrði hann þvi nafni.
Helzta vandamálið sem við
var að glima i sambandi við út-
gáfu Myndar var prentverkið.
Prentvélin var skrapatól sem
gekk með höppum og glöppum,
enda varð árangurinn eftir þvi.
Það var sagt, að sápusala heföi
aukiztum allan helming eftir að
blaðið byrjaöi að koma út, —
menn urðu svo grútskitugir að
lesa þetta.
Ég minnist þess til dæmis að
fyrsta tölublaðið sem fór á göt-
una hafði verið i prentun allan
daginn og langt fram á nóttina
áöur en það kom út. Svo átti aö
vera hægt að prenta blaöið i
tveimur litum, en einhvern veg-
inn tókst það aldrei. Eins fór
þaö eftir prentvélinni hvort
blaðið kom út sem morgunblaö,
dagblað eöa kvöldblað. Fór eftir
töfum.
Borgaö i fimmköllum
Peningamálin hjá fyrirtækinu
voru svona og svona. Ég man að
einu sinni fékk ég útborgað i
fimm krónu seölum. Ég var
með tvö þúsund krónur á viku,
sem þótti gott á þessum árum,
þannig að þessi fimmkallabunki
varð býsna þykkur. Enda fór
það svo, að ég ætlaði i Klúbbinn
þetta kvöld, og þá neituðu dyra-
veröirnir að hleypa mér inn.
Sögöu að ég væri með flösku i
vasanum. Þeir skipt reyndar
um skoðun, þegar ég dró pen-
ingabúntiö upp úr vasanum.Ég
fékk að fara inn.
Skemmtileg myndanotk-
un
Ég held að þaö sem vakti
mesta athygli á blaðinu hafi
verið óvenjúleg myndanotkun.
Bæði var ljósmyndarinn frábær,
Kristján Magnússon, og eins
var svo húmorisk notkun mynd-
anna óalgeng. Ég get nefnt tvö
dæmi um það, frá heimsókn Ben
Gurions hingað til lands. Þegar
þeir höfðu heilsast á flugvellin-
Framhald á bls. 10