Alþýðublaðið - 12.01.1978, Síða 9

Fimmtudagur 12. janúar 1978
9
Utvarp
Fimmtudagur
12. janúar
7.00 Morgunútvarp. Veöur-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10
Morgunleikfimi kl. 7.15 og
9.05 Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og
forustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00 Morgunbæn kl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
9.15: Guörún Guölaugsdótt-
ir lýkur lestri sögunnar
„Draumastundir dýranna”
eftir Erich Hölle i þýöingu
Vilborgar Auöar Isleifsdótt-
ur (4). Tilkynningar kl. 9.30.
Létt lög milli atriöa. Tón-
leikar kl. 10.25. Morguntón-
leikarkl. 11.00: Konunglega
filharmoniusveitin i Lund-
únum leikur „Melusinu”
forleik op. 32 eftir Mendels-
sohn; Sir Thomas Beecham
stj. Filharmoniuhljómsveit-
in I Vln leikur Sinfóniu nr. 4 I
f-moll op. 36 eftir Tsjalkov-
ský; Lorin Maazel stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Veöurfregnir og fréttir.
Tilkynningar A frlvaktinni.
Sigrún Siguröardóttir kynn-
ir óskalög sjómanna.
14.30 „Þau gefa okkur ull-
ina...” Þáttur um heima-
prjón. — Umsjón: Þórunn
Gestsdóttir.
15.00 Miödegistónleikar. Her-
mann Prey syngur óperiu-
arlur eftir Mozart. Rikis-
óperuhljómsveitin I Dresd-
en leikur meö; Otmar Suit-
ner stjórnar. Isaac Stern og
Pinchas Zukermann leika
meö Ensku kammersveit-
inni Sinfónlu Concertante I
Es-dúr (K364) eftir Mozart;
Daniel Berenboim stjórnar.
16.00 Fréttir. Tilkynn-
ingar. (16.15 Veöurfregnir)
16.20 Tónleikar.
17.30 Lagiö mitt. Heiga Þ.
Stephensen kynnir óskalög
barna innan tólf ára aldurs.
18.10 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.35 Daglegt máL GIsli Jóns-
son flytur þáttinn.
19.40 islenzkir einsöngvarar
og kórar syngja.
20.10 Leikrit: „Júnó og páfugl-
inn” eftir Sean O’Casev.
Þýöandi: Lárus Sigurbjörns-
son. Leikstjóri GIsli Hall-
dórsson. Persónur og leik-
endur: Jack Boyle, kallaöur
„stjóri’VRóbert Arnfinnson,
Júnó Boyle, kona hans/
Guörún Þ. Stephensen,
Johnny og Mary, börn
þeirra/ Hjalti Rögnvaldsson
og Anna Kristln Arngrims-
dóttir, Daly, kallaöur
„Joxer”/ Rúrik Haralds-
son, Frú Maisie Madigan/
Soffia Jakobsdóttir, Charlie
Bentham skólakennari/
GIsli Alfreösson Jerry
Devine/ Siguröur Karlsson.
Aörir leikendur: Arni
Tryggvason, Aróra Hall-
dórsdóttir, Guömundur
Pálsson, Jón Gunnarsson,
Eyvindur Erlendsson,
Klemenz Jónsson og Jón
Hjartarsson.
22.00 Pianóleikur I útvarpssal:
Guöný Asgeirsdóttir leikur
a. Partltu nr. 2 I c-moll eftir
Bach, og b. Þrjú intermezzó
eftir Brahms.
22.30 Veöurfregnir. Fréttir.
22.50 Spurt i þaula. Arni Gunn-
arsson ritstjóri stjórnar
umræöuþætti, þar sem
Matthlas A. Mathiesen fjár-
málaráöherra veröur fyrir
svörum. Umræöan stendur
allt aö klukkustund. Frétt-
ir. Dagskrárlok.
Útvarp
ppJúnó og páfuglinn”
— eftir Sean O’Casey
i kvöld kl. 20.10 verður f lutt leikritið ,, Júnó og páfugiinn" eftir Sean O'Cas-
ey. Þýðandi er Lárus Sigurbjörnsson, en leikstjórn annast Gísli Halldórsson.
Með helztu hlutverkin fara jiau Róbert Arnfinnsson, Guðrún Þ. Stephensen,
Hjalti Rögnvaldsson, Anna Kr. Arngrímsdóttir og Rúrik Haraldsson.
Leikurinn gerist á tímum uppreisnar og óróa á írlandi um 1920. Boylet jöl-
skyldan býr í sambýlishúsi í Dyf linni. Fjölskyldufaðirinn, Jack Boyle, kallaö-
ur „stjóri", nennir ekki að vinna, en sprangar bara um eins og páfugl með
slæpingjanum Joxer Daly og lætur konu sína vinna fyrir heimilinu. Kemur
sér vel, að hún er ákveðin og viljasterk, því að hún þarf svo sannarlega á því
að halda.
Sean O'Casey, sem réttu nafni hét Shaun O'Cathasaigh, fæddist í Dyflinni
árið 1880. Framan af ævi var hann verkamaður, vann m.a. í byggingariðnaði
og við járnbrautarlagningu. Fyrsta leikrit hans, „Skuggi skotmannsins" kom
1922, en „Júnó og páfuglinn" var frumsýnt í nóvember 1925 við mikla hrifn-
ingu áhorfenda. Síðar komu m.a. „Plógur og stjörnur" 1926 og „Silfurboll-
inn" 1929, sem Abbey-leikhúsið neitaði að sýna, vegna þess að þar kemur
fram stefna eldheitra friðarsinna. Af síðari leikritum hans mætti nefna
„Rauðar rósir" 1943, „Eikarlauf og ilmjurtir" 1946 og „Bálköst biskupsins"
1955. Þá skrifaði hann einnig nokkra einþáttunga og sjálfsævisögu í sex bind-
um, „Ég ber að dyrum", árið 1939. Hún var bönnuð í írska lýðveldinu. Sean
O'Casey lézt í Torquay í Devon árið 1964.
O'Casey er léð sú list að blanda saman kímni og djúpri alvöru, jafnvel
harmsögulegu efni, eins og greinilega kemur fram í „Júnó og páf uglinum."
Áður hafa verið flutt í útvarpinu eftirtalin leikrit O'Caseys: „Næturævin-
týri"1959, „Rauðar rósir" 1965, „Máninn skín á Kylenamoe" 1968, „Kvöld-
skuggar" 1969 og „Plógur og stjörnur" 1975.
Kvikmyndin um feril Hitlers
Löng og leidinleg
— segir gagnrýnandi ffAktuelt’f
„Burt meö Hitler af
tjaldinu," stendur á seðli,
sem samtök ungra
kommúnista i Kaup-
mannahöfn deila til veg-
farenda utan við kvik-
myndahúsiö Grand, sem
tekið hefur til sýningar
myndina „Hitler, — ferill
hans" og á seðlinum
stendur enn fremur að
myndin sé lof um persónu
Hitlers og þar með um
nasismann og skelfingar
hans.
Segja veröur þó aö lofið liggi
ekki i augum uppi, nema ef
menn vilja lita á móðursjúka
hrifningu þýzkra, sem i mynd-
inni birtist, sem lofið.
Löng og leiðinleg
Gagnrýnandi Aktueltritar um
myndina á þá lund að hún sé
löng og leiðinleg, og sé um þann
skilning að Hitler hafi tekizt
með að sameina ýmis bæld og
óánægð öfl með þjóð sinni og
hafiztuppá vængjum hatursins.
Jarðvegurinn var vendilega
undirbúinn. Þýzka orðtakið
„Ordnung muss sein,” leiddi til
fyrirlitningar á einstaklingun-
um. Hitler mælti það fram full-
um rómi, sem hinn friðsami og
siðláti borgari vogaði varla að
hvisla, en var sammála I hjarta
sinu. Misþyrmingar og dráp á
gyðingum, sigaunum og
„annars konar fólki” þurftu
ekki að ónáða samviskuna, þar
sem þetta var gert samkvæmt
lögum og i samræmi við yfir-
lýsta trú á hlutverk herrakyn-
þáttarins. Aðrar þjóðir hafa að
sönnu framið svipuö ódæöi og
hin þýzka, en vart nokkru sinni
á svo furðulegan og fáránlegan
hátt
Tröllauknar skrautsýn-
ingar
Kvikmyndin gefur ekki mynd
af sögu þriðja ríkisins sem
heildar, en sýnir aðeins
tröllauknar skrautsýningar
nasista og til dæmis er hvergi
vikið að sambandi nasista-
flokksins og öflugra hópa innan
stóriðnaðarins. Ekki er heldur
minnst á að þýzka herstjórnin
hafði fyrir löngu skipulagt strið-
iö, sem Hitler hóf þó þremur ár-
um fyrr, en þeir visu menn
höfðu ráðgert.
Kvikmyndinni er ef til vill
bezt lýst sem óhugnanlegri
áminningu um vald það sem
Hitler náði yfir þjóð sinni, en
minningin um það dofnar nú óð-
um.
Spurningunni „hvernig gat
þetta gerzt?” er að sönnu ekki
fullsvarað i myndinni, en skarar
samstiga æskumanna með
steingerð andlit og konur með
hrifningarglampa i augum og
hinir undirdánugu hershöfð-
ingjar, segja nokkurn hluta sög-
unnar.
Skák dagsins
Hvítur leikur og vinnur
Svartur uggði ekki að sér og lék siðast a7-a6??
1. He5!! Svartur er bjargarlaus. T.d. l....Hxe5 2. Bxe5 og hvitur
mátar á c3 eða c7. Eða l....Bg2 2. Hxc5+ og mát I næsta leik.
Umsjón Baldur Fjölnisson
Volkswageneigendur
Iiöfum fyrirliggjandi: Bretti — Huröir —Vélarlok —
Geymslulok á Wolkswagen I allflestúm litum. Skiptum á
einum degi meö dagsfyrirvara fyrir ákveðiö verö. Reyniö
viðskiptin.
Bilasprautun Garðars Sigmundssonar.
Skipholti 25 Simar 19099 og 20988.