Alþýðublaðið - 28.01.1978, Síða 11

iLaugardagur 28. janúar 1978.
11
Báóin/LeUthúsán
islenzkur texti
Spennandi ný amerisk stórmynd i
litum og Cinema Scope. Leik-
stjóri Peter Yates. Aðalhlutverk:
Jaqueline Bisset, Nick Nolte,
Robert Shaw.
Sýnd kl. 5, 7.30 og 10
Bönnuð innan 12 ára
Hækkað verð
Ferðin til jólastjörnunnar.
Sýnd kl. 3.
LAUGARA6
B I O
Sími 32075
Aðvörun — 2 mínútur
91,090 People.
33 Exit fiates.
OneSniper...
Twe
MINUTE
WARNING
CHARLTON HESTON
JOHNCASSAVETES
‘TWO-MINUTE WARNING"
MARTIN BALSAM • BEAU BRIDGES
Hörkuspennandi og viðburðarik
ný mynd, um leyniskyttu og
fórnarlömb.
Leikstjóri: Larry Peerce,
Aðalhlutverk: Charlton Heston,
John Cassavvetes, Martin Bal-
sam og Beau Bridges.
Sýnd Kl. 5-7.30 og 10
Bönnuð börnum innan 16 ára.
LKIKFÍ'IAC,
REYKIAVÍKIJR

SAUMASTOFAN
1 kvöld Uppselt
Fimmtudag kl. 20.30
Fáar sýningar eftir.
SKALD-RÓSA
Sunnudag. Uppselt.
Miðvikudag. Uppselt.
Föstudag kl. 20.30.
SKJALDHAMRAR
Þriðjudag kl. 20.30
Fáar sýningar eftir
Miðasala i Iðnó kl. 14-20.30.
BLESSAÐ BARNALAN
MIÐNÆTURSÝNING 1
AUSTURBÆJARBIÓI
I KVÖLD KL. 23.30
Miðasala f Austurbæjarbiói kl. 16-
203,30. Simi 1-13-84.
Ert þú félagi í Rauda krossinum?
Deildir félagsins m
eru um land allt. 'W"
RAUÐI KROSS tSLANDS
Silfurþotan.
GENE WILDER JILL CLAYBURGH RICHARD PRYOR
—x,Bu«“SILVER STREAK" A MLUIUHXS-OXK HKJGMS
ÍTo,SÍMty.cL*toNjAMEs— PATRICK McGOOHANm-^c__
ÍSLENSKUR TEXTI
Bráðskemmtileg og mjög
spennandi ný bandarisk
kvikmynd um all sögulega
járnbrautalestaferð.
Bönnuð innan 14 ára
Sýnd kl. 5, 7,10 og 9,15.
tÖNABfÓ
3-11-82 ___ ..
Gaukshreiðrið
(One flew over the
Cuckoo's nest.)
Gaukshreiðrið hlaut eftirfarandi
Óskarsverðlaun:
Besta mynd ársins 1976
Besti leikari: Jack Nicholson
Besta leikkona: Louise Fletcher
Besti leikstjóri: Milos Forman
Besta kvikmyndahandrit:
Lawrence Hauben og Bo
Goldman
Hækkað verð.
Bönnuð börnum innan 16 ára.
Sýnd kl. 5, 7,30 og 10.
Q 19 OOO
— salur/^—
Sjö nætur í Japan
Bráðskemmtileg ný litmynd, um
ævintýri ungs prins i Japan.
Michael York Hidemi Aoki
Leikstjóri: Lewis Gilbert
Islenskur texti
Sýndkl 5.05 — 7.05 — 9 og 11.10
Allir elska Benji
Sýnd kl. 3.
salur
Járnkrossinn
Sýnd kl. 5.15 — 8 og 10.40
Flóðið mikla
Sýnd kl. 3.10
salur
Raddirnar
Sýnd kl. 7.10 -
9.05 og 11
Draugasaga
Sýnd kl. 3.20 og 5.10
Sími50249
Murthy fer í strið
Spennandi mynd.
Aöalhlutverk leikur hinn vin-
sæli Peter O. Toole.
Sýnd kl. 9.
IIíisUm IiF
Grensásvegi 7
Simi 82655.

RUNTAL-0FNAR
Birgir Þorvaldsson
Simi 8-42-44
2-21-40 -n
Hvað
(What)
mjög umdeild mynd eftir
Polanski,. Myndin er að öðrum
þræði gamanmynd en ýmsum
finnst gamanið grátt á köflum.
Vegna mikillar aðsóknar verður
þessi mynd sýnd I dag kl. 3 og
næsta mánudag en verður þá
send úr landi.
Svartur sunnudagur
Black Sunday
Hrikalega spennandi litmynd um
hryðjuverkamenn og starfsemi
þeirra. Panavision
Leikstjóri: John Frankenheimer.
Aðalhlutverk: Robert Shaw,
Bruce Dern, Marthe Keller.
ISLENZKUR TEXTI
Bönnuð innan 16 ára
Sýnd kl. 5 og 9
Hækkaö verö
Þessi mynd hefur hvarvetna hlot-
ið mikla ^aðsókn enda standa
áhorfendur á öndinni af eftir-
væntingu allan timann.
p^£v:.
Ævintýri leigubílstjórans
f Ue geis tnore tJian his
AD1IENTURES
TAX! miVBR
( BARRV EVANS JUOY GEESON
n 7
, ADRIENNE POSTA DIANA QORS y
Bráðskemmtileg og fjörug, og
—djörf, ný ensk gamanmynd i lit-
um, um líflegan leigubilstjóra.
Islenzkur texti
Sýnd kl. 3-5-7-9 og 11.
GAMLA BIO S
Stmi11475
Tölva hrifsar völdin
Demon Seed
Ný bandarisk kikmynd i litum og
Panavision
Hrollvekjandi að efni:
Aðalhlutverk: Julie Christie
ÍSLENSKUR TEXTI
Bönnuð börnum innan 16 ára
Sýnd kl. 5, 7 og 9
ÞJÓDLEIKHÚSID
ÖSKUBUSKA
i dag kl. 15
sunnudag kl. 15
TÝNDA TESKEIÐIN
i kvöld kl. 20
30. sýn. miðvikudag kl. 20.
STALÍN ER EKKI HÉR
sunnudag kl. 20
Litla sviðið:
FRÖKEN MARGRÉT
sunnudag kl. 20.30
þriðjudag kl. 20.30
Miðasala 13.15 — 20. simi 1-1200.
Sjálfstæðismál bænda
Fyrr og nú
Verzlunarmál hafa löngum
verið okkur talsvert hugstæð,
sem ekki er að furða um þjóð,
sem jafnan hefur verið mjög svo
háð viðskiptum, þó nú séum við
það i rikari mæli en oft áður.
Við hlutum auðvitað að binda
miklar vonir við, að hagur
blómgaðist, þegar vald erlendra
selstöðuverzlana var brotið á
bak aftur og landsmenn tóku
sjálfir þennan þýðingarmikla
þátt í sinar hendur.
Hér áttu samvinnufélögin
ágætan hlut að máli og ef rétt er
munað, voru aðalboðorö þeirra,
að menn fengju sannvirði fyrir
vörur sinar, svo og að sannvirði
væri á þeim vörum, sem þau
höfðu á boðstólum.
I annan stað og raunar ekki
þýðingarminni, var lögð áherzla
á, að viðskiptamenn söfnuðu
ekki skuldum, en gert væri að
minnsta kosti hreint borð
árlega.
Nokkur ástæða er til að
athuga, hversu okkur hefur
farnast, þó lengra mál sé, en
rakið verði i stuttri grein. Mála
sannast er, að sannvirði vöru er
nokkuð afstætt hugtak, og getur
orðið flókið mál. En það ætti
ekki að vera ástæðulaust að
benda á, að i þvi liggur vitan-
lega, að þeir sem fjalla um kaup
og sölu vara, hljóti að gæta
fyllstu hagsýni i hvivetna, ella
verði markinu varla náð.
öðru máli kann að gegna um
þann þátt, sem varðar skulda-
söfnun. Það kann að koma
þeim, sem ekki hafa vanizt öðru
en að hönd selji hendi i nútima-
viðskiptum, nokkuð á óvart að
til séu i þessu önnur vandamál
en þau helzt, hvort menn hafi
handbæran nægan gjaldmiðil,
til þess að geta gert nauðsynleg
innkaup.
Allur þorri neytenda telur
þetta sjálfsagðan og sjálfgefinn
hlut, þó skammtimalán í verzl-
unum, sé alls ekki óþekkt fyrir-
bæri.
Þvi miður verður að segja, að
þessi þróun virðist hafa farið að
verulegu leyti fyrir ofan garð
og/eða neðan hjá einni atvinnu-
stétt landsmanna — bændastétt-
inni.
Það er nokkuð borðleggjandi,
að einn þáttur i hinni mjög svo
umdeilanlegu landbúnaðar-
stefnu —- ef stefnu skyldi kalla —
hefur verið, og er enn við það
bundinn, að það væri fyrst og
fremst verzlunarinnar — eink-
um kaupfélaganna — að fjár-
magna landbúnaðinn. Þegar
allar aðrar atvinnustéttir hafa
sótt sitt lánsfé i banka og aðra
opinbera sjóði, hefur bænda-
stéttin látið sér lynda — langt
um skör fram — að varpa fjár-
málastjórn sinni á herðar verzl-
unarinnar — kaupfélaganna
fyrst og fremst.
Niðurstöðuna þekkja allir
kunnugir. Bændur hafa orðið að
biða á annað ár eftir þvi að fá
greitt fyrir afurðir sinar, og hef-
ur sá hnútur harðnað þvi meira,
sem verðbólgan hefur orðið að-
gangsharðari. Skuldir eru
alþekkt stærð á voru ágæta
landi. En það er hreint ekki
sama, hver er skuldareigand-
inn.
Lán hafa sinn ákveðna gjald-
daga — og er engin saga — ef
tekin eru i bönkum eða opinber-
um sjóðum. En lán hjá verzlun-
um minna stöðugt á sig alla
tima, sem menn stinga þar við
stafni, til þess allteins að biðja
um meira.
Slik aðstaða má vera öllum
öfundlaus, jafnvel þótt lánið sé
veitt með ljúfara geði en eftir-
Oddur A. Sigurjónssor
tölum og siðapredikunum um
breytta'og bætta lifshætti!
Gleymd er goldin skuld, er
gamalt og gott orðtak og var áð-
ur i heiðri haft. Hver sem þekkir
tilfinningar þess, að vera ekki
einstaklingum háður fjárhags-
lega, vegna skulda af einu eða
öðru tagi, getur prýðilega tekið
undir með gamla Sveini frá
Elivogum, þegar hann gekk út
úr verzlun eftir að hafa greitt
skuld sina: Skuldahaftið hálsi
að / herti og krafti spillti. Sleit
ég aftur okið það, / alla kjafta
fyllti!
Nú upp á siðkastið virðast
bændur loks vera að kveikja á
þvi, að aðrir möguleikar kunni
að vera fyrir hendi en að láta
meira og minna harðdræga
kaupfélagsstjóra i raun og veru
fara með fjármálastjórn sina.
Víst er vei að svo sé. Hlutskipti
bænda og búandliðs er sannar-
lega ekki öfundsverðara fyrir
það að auk stanzlitils þræl-
dóms, sem kallar hvern dag,
séu skuldahöft um hálsinn i
viðbót, sem gera þá háðari um
skör fram, ef til vill harð-
snúnum pólitiskum snötum, sen
nokkru hófi gegnir.
Það liggur við að vera
hatramlegt öfugmæli, að tala
um frjálsa og óháða bændastétt,
sem vissulega er hvarvetna
landstólpi, ef sjálfstæðishug-
sjónin er sú ein að teljast eiga
þúfuna, sem á er setið, en vera
að öðru leyti háð duttlungum
annarra um ráðstafanir fjár
sins.
Það er þvi fullkomið sjálf-
stæðismál stéttarinnar, að fá
þvi framgengt, að upp verði
komið heilbrigðu rekstrarlána-
kerfi, svo stéttin geti látið hönd
selja hendi um nauðþurftir sin-
ar.
Nokkur hreyfing virðist kom-
in á þetta mál á hinu háa
Alþingi, og er það auðvitað
stéttarinnar að fylgja málinu
fast eftir, unz það er i höfn.
Þetta fé — ef það á annað borð
fæst — á auðvitað að ganga
milliliðalaust til bændanna
sjálfra, enda myndi það efa-
laust þýða, að við þá ráðstöfun
fylgdust menn betur — margir
hverjir — með fjárhagsgetu
sinni.
Það virðist koma úr undar-
legri átt, að til séu bændafull-
trúar á Alþingi, sem andæfa þvi
i alvöru, að bændurnir fái sinar
greiðslur — afurðalán og önnur
rekstralán — beint i eigin hend
ur!
Vissulega mætti gera ráð fyr
ir þvi, að þeir yrðu þá ekki eins
ráðþægir, ef losað væri um höft-
in af verzlunarskuldunum. En
slikur hugmyndaheimur á ekki
að geta þrifist i frjálsulandi, þó
til séu pólitisk nátttröll, sem
betur sé vært ef okinu er haldið.
Hver einasti maður, sem nokk-
urn þokka ber til stéttarinnar,
hlýtur að vilja taka i strenginn
um að létta okinu af.
í HREINSKILNI
Au^'ýsevuW!
AUGLYSiNGASiMI
BLADSINS ER
14906
Svefnbekkir á
verksmiðjuverði
SVEFNBEKKJA
Höfðatúni 2 — Simi 15581
Reykjavik.
2-
50-50
Sendi-
bíla-
stöðin h.f.