Vísir - 25.01.1969, Side 6
VlSIR . Laugardagur 25. janúar 1969.
TONABÍÓ
„Rússarnir koma"
„Rússarnir koma"
lslenzkur texti.
Víðfræg og snilldar vel gerð.
ný, alherísk gamanmynd I al-
gjörum sérflokki. Myndin er 1
litum og Panavision. Sagan hef
ur kon.ið út á íslenzku.
Sýnd kl. 5 og 9
Allra síðasta sinn.
KOPAVOGSBIO
(What did you do in the war
daddy?)
Sprenghlægileg og jafnframt
spennandi, ný, amerísk gaman-
mynd f litum og Panavision.
James Coburn
D<ck Shawn
Aldo Ray
Sýnd kl. 5.15 pg 9
STJÓRNUBIÓ
Bunny Lake horfin
(Bunny Lake is missing)
íslenzkur texti.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.15
Bönnuð innan 12 ára.
HAFNARBIO
/Weð skritnu fólki
Ný, brezk gamanmynd í litum.
Walter Chiari, Ciare Dunni.
íslenzkur texti.
Sýnd kl. 5 og 9.
BÆJARBÍÓ
Gyðja dagsins
Áhriíamikil, frönsk verðlauna-
mynd í liíum, meistaravers
leikstjórans Luis Bunuell. —
Sýnd kl. 7 og 9
Bönnuö börnum.
I skugga dauðans
Spennandi kúrekamynd í litum
Sýnd kl. 5.
Bönnuð börnum.
KEEM3333]
Madame X
Sýnd kl. = og 9.
í
Hi
)j
WOÐLEIKHÖSIÐ
DELERÍUM BÚBÓNIS í kvöld
kl. 20
SÍGLAÐIR SÖNGVARAR
sunnudag kl. 15
CANDIDA sunriudag kl. 20
Aögöngumiðasalan opin frá kl.
13.15 ti' 20. - Sími 1-1200.
SíraKFfiMÍl
WKJAyÍKDg®
MAÐUR OG KONA í kvöld
OFREUS OG EVRYDÍS sunnud.
LEYNIMELUR 13 miövikudag.
Allra síðasta sinn.
Aögörigumiöasalan i Iðnó er
opin frá'kl. 14, sími 13191.
EINU SINNI A JÓLANÓTT
Sýning sunnudag kl. 15. Allra
síöasta sýning.
Aðgöngumiðasalan í Tjamar-
bæ opin frá kl. 13. Sími 15171.
Tæki, ser.i rannsakar heilastarfsem' mannsins — rafsegulbyl gjuriti, þar sem lesa má á pappírsræmu hvernig heilinn bregzt
við utanaðkomandi sjónskynjunum og áhrifum.
VERÐUR HÆGT AÐ LESA HUGS-
ANIR MANNA AF MÆLITÆKI?
— visindamenn felja, oð Jbess verði e. t. v. ekki langt að biða
jy/Jeð hvaða hætti hugsum við?
Hvað er það 1 heilanum,
sem við eigum minni okkar að
þakka? Hvaö er það f heilan-
um, sem veldur þvf að viö
þekkjum andlit, sem við höfum
séð áöur, könnumst við lands-
lag eða mynd?
Það er farið að síga á seinni
hluta tuttugustu aldarinnar, og
við erum orönir þess umkomnir
að senda gervihnetti og mönnuð
för til könnunar á himingeimn-
um. En við vitum enn harla
fátt um okkar eigiö heilabú, eða
þaö, sem þar gerist.
Heilinn er dulur á starfs-
leyndari.iál sín. Og enn sem
komiö er, ráöum við yfir harla
takmarkaðri tækni til að rann-
saka líffræöiiegan grundvöll
andlegrar starfsemi.
Vísindamenn hafa lengi verið
þeirrar skoðunar ð rekja megi
sérhvem draum, hverja hugsun,
a'llt það, sem gerist í yfirmeð-
vitund mannsins eða undirmeö-
vitund til einhverrar líffræðilegr
ar starfsemi — efnafræði-
legrar eöa raffræðilegrar
virkni eða viöbragða. En !
hverju þessi virknj eöa við-
brögð em fólgin, eða á hvern
hátt þau eru tengd vissri hugsun
eða áhrifum — um það vitum
við enn harla fátt.
Ekki er þó unnt að segja, að
vísindin standi þar f stað. Rann-
sókn á heilastarfseminni er aö
vísu enn á byrjunarstigi, en þó
hefur þegar nokkuö áunnizt.
Það hefur verið vitað um all-
langt skeiö, að vissar skynjanir,
eða viss starfsemi á sér aösetur
í ákveðnum hluta heilans. Þann-
ig hefur þaö reynzt unnt aö
draga úr vissum þjáningum og
sjúkdómum með heilaskuröi.
Vestur á Florida, í borginni
Gainsville, hefur verið komiö
á fót sérstakri stofnun, þar
sem eingöngu er unnið að því
að kanna starfsemi og viðbrögð
heilans í sambandi við sjón-
skynjun mannsins. Hefur sú
könnun einkum beinzt að þeim
hluta heilans, sem liggur f
hnakkanum, því að vísindamenn
telja sig þegar hafa komizt að
raun um, að þar hafj viðbrögð
heilans gagnvart sjónskynjun-
inni eirikum aðsetur sitt. Við
rannsóknir þessar eru einkum
notuð mælitæki, sem skráö geta
rafsegulbylgjur þær, sem heili
mannsins sendir frá sér — elec-
troencephalograph mun það
tæki vera kallað — og hefur
áður verið á það tæki minnzt
f þessum þáttum. Sá sem geng-
ur undir rannsóknina er látinn
sitja í myrku og hljóöeinangruðu
herbergi, eftir að rafskautum
hefur veriö komið fyrir á vissum
stöðum á höfði hans. Því næst
er beint að honum ljósi með
nokkru millibili. Rafsegulritinn
sýnir þá breytingu á Iínunni,
sem sannar breytta bylgjutíðni
f „útsendingu“ heilans fyrir á-
hrif sjónskynjunarinnar. Vís-
indamönnunum, sem við þessa
rannsókn fást, hefur jafnvel tek-
izt að greina sundur mismun-
andi breytingar á. tíðni eftir því
hvernig ljósið er litt, svo reglu-
bundnar, að þeir geta skorið úr
því með því að athuga línuritið,
hvort ljósglampinn, sem beint
var að viðkomanda var t.d. rauð-
ur eða grænn. Þánnig kemur
það og fram á línuritinu, hvort
viðkomandi er blindur á vissa
liti, eins og það er kallað.
Þá er og unnið að þvf að
rannsaka hvort tíðni rafsegul-
bylgnanna breytist reglubundiö
samkvæmt línuritinu, ef við-
komandi sér vissa hluti, og hvað
breytingar verða eftir því, sem
hluturinn færist fjær eða nær
Telja vfíindamennirnir, að það
eé ekki óhugsandi að með tíö og
tíma megi bókstaflega lesa
hugsanir manna á þennan hátt.
Raunhæft gagn af þessum rann-
sóknum er þegar nokkurt, þar
eð tekizt hefur að finna og stað-
setja æxli 1 hnakkahluta heilans
með þessari aðferð.
Það mundi auðvelda þessar
rannsóknir og flýta fyrir ár-
angri, ef unnt væri að nota dýr
til þeirra hluta í stað manna.
En þar sem sjónskynjun dýr-
anna er yfirleitt allt önnur en
mannsins, er ekki því að
heilsa. Mörg dýr greina aðeins
hvítt og svart, önnur hafa ekki
hæfileika til sjálfstillingar aug-
ans f sambandi við fjarlægö og
nálægð. Auk þess verður ekki
vitaö, af skiljanlegum ástæðum
hvernig dýrin greina yfirleitt
það, sem þau sjá.
Sem sagt — þeir tímar geta
komið að unnt verði að lesa
hugsanir mannsins með þar til
gerðum mælitækjum. Það verð-
ur að vfsu stórkostlegur sigur
fyrir vísindin, en hvort honum
verður almennt fagnað, er
kannski anriað mál ...
VÍSINDI - ?ÆKN[
1 ■
] AUSTURBÆJARBIO | HÁSKGLABÍÓ
Angélique og soldáninn Frönsk kvíkmynd i litum. Isl texti Aðalhlutverk Michele Mercier Robert Hossein Bönnuð bmnum innan 14 ára. Sýnd kl. 5 og 9. Sér grefur gr'ót, bótt grati Bönnuð börnum innan 14 ára. Sýnd kl. 5, 7 og 9. Síðasta sinn. Vér flughetiur fyrn tima tslenzkur -:t:. Ainerlsk CinemaScope litmvnd Stuart Whitman Sarah Miles (og fjöldi anr.arra leikara) Sýnd kl. 5 og 9.
Auglýsið í VÍSI
■R
ftJ.l i 1
Míi
Lady L
íslenzkur texti.
Sophia Loren — Paul Newman
David Niven.
Sýnd kl. 5 og 9.
-LiiSíöSKfíIZíuSii'
4J-A4