Vísir - 24.10.1970, Page 8

3
V í SIR . Laugardagur 24. október 1970.
VISIR
Otgefaodi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjöri: Sveinn R Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjómarfulitrúi: Valdimar H. JóhannessoD
Auglýsingar: Bröttugötu 3b Sfmar 15610 11660
Afgreiösla- Bröttugötu 3b Simi 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178 Sfmi 11660 (5 linur)
Askriftarpjald kr 165.00 á mánuði innanlands
I lausasölu kr. 10.00 eintakié
Prentsmiöja Visis — Edda ht.
3HH
Samstaða um þjóðarheill
Eins og fram kom í fjárlagaræðu Magnúsar Jóns-
sonar, og raunar öll þjóðin veit, hefur brugðið mjög
til batnaðar um efnahagsafkomuna tvö síðustu árin.
Erfiðleikarnir, sem við var að stríða á árunum 1967
og 1968 hafa verið yfirunnir, eins og ráðherrann sagði.
En grundvöllurinn er eftir sem áður ekki traustur.
Áföll eins og þau, sem þjóðin varð fyrir á fyrmefnd-
um árum, gætu dunið yfir aftur, þótt ekkert bendi
sérstaklega til þess eins og er, og því ekki ástæða
til svartsýni. Kalla má að atvinnuleysi sé nú aftur
úr sögunni. Viðskiptajöfnuður við útlönd hefur stór-
batnað vegna hækkaðs afurðaverðs og betri afla-
bragða. Það má því vissulega segja að vel horfi sem
stendur.
Ríkisstjórnin hefur margsinnis lýst yfir þakklæti
sínu við þióðina fyrir það, hve vel hún brást við þeirri
kjaraskerðingu, sem óhjákvæmilegt var að grípa til
meðan erfiðleikarnir voru mestir. En jafnskjótt og
á þeim hafði verið sigrazt, þótti stjóminni sjálfsagt
að kjör almennings yrðu bætt aftur svo sem unnt
væri; og atvinnurekendur voru fúsir til samninga um
kjarabætur. Á miðju þessu ári urðu stórfelldar launa-
hækkanir í landinu og enn standa fyrir dyrum meiri
hækkanir.
Frá því var sagt hér í blaðinu í fyrradag, að opin-
berir starfsmenn mundu fá um 33% meðal launahækk-
un í áföngum og hluti hennar gilda frá 1. júlí s.l. og
þá miðast við láun eins og þau eru þá eftir 15% hækk-
unina. Sagt var í fréttinni, að þessi hækkun á laun-
um opinberra starfsmanna mundi hafa í för með sér
600 millj. kr. útgjaldaaukningu fyrir ríkissióð, þegar
allar hækkanirnar verða komnar til framkvæmda.
Óréttlátt væri að mæla gegn því, að opinberir
starfsmenn fengju verulegar kjarabætur. Þeir hafa
um langt skeið orðið afskiptir í launakapphlaup-
inu og því sannarlega kominn tími til að bæta
hlut þeirra. Yfirmenn á kaupskipum hafa nýlega sam-
ið um mjög miklar hækkanir og voru vissulega líka
vel að þeim komnir, því að þeir höfðu líka lengi borið
skarðan hlut frá borði.
Vonandi getur þetta allt blessazt, en þó hlýtur hver
heilvita maður að sjá, að það gerir það ekki nema
jafnframt verði fundin leið til þess að stemma stigu
við þeim ófarnaði, sem gerir þessar kjarabætur fljót-
lega að engu. Um slík ráð hefur því miður löngum
reynzt erfitt að ná samkomulagi. Ríkisstjómin hefur
bent á leið, sem gæti tryggt raunhæfar kjarabætur
án víxlhækkunaráhrifa og aukinnar verðbólgu. Um
þá leið gat ekki náðst samstaða, enda þótt öllum að-
ilum hljóti að vera ljóst, að án einhverra svipaðra
ráðstafana er stefnt út í algera ófæru. Þjóðarheill
krefst þess, að flokkssjónarmið og atkvæðaveiðar
verði látin víkja fyrir þeirri nauðsyn, að ráða þessum
málrnn til lykta á farsælan hátt.

*
® 25 ára afmæli Sam-
einuðu þjóðanna er
hátíðlegt haldið í dag.
Menn greinir á um gildi
samtakanna, og margir
hérlendis sem erlendis
segja stundum, að „þau
séu einskis nýt“. Aðal-
verkefni Sameinuðu
þjóðanna er að leggja
grundvöll fyrir friðsam-
lega sambúð þjóðanna.
Þrátt fyrir þetta geisa sí-
fellt blóðugar styrjaldir
í heiminum, og nægir að
benda á Indó-Kína og
Mið-Austurlönd.
Minnkandi trii á
Sameinuðu þjóðunum
Margir leiötogar Sameinuöu
þjóðanna hafa kennt skipulagi
samtakanna um lítinn árangur
í ýmsum málum. Hugsjónamenn
hvetja til stofnunar alþjóöalög-
„Of mörg vandamál fyrri tíma hrella enn mannkyn,“ segir
U Thant framkv.stjóri Sameinuðu þjóöanna á afmæli þeirra.
Stórir hlutar heims
816 ffSJI jlLí -ií/iijid i •
anyð'iœuue n aíoiA mxmcMiium tuo gc • "1 # #11
uppteKiur viö hið ma
Sameinubu þjóðirnar íhuga stöðu sina á 25 ára afmæli samtakannai dag
reglu, sem lúti stjórn Sameinuöu
þjóðanna. í skoöanakönnun Vís-
is í vor sagöi margur fslending-
ur, „aö Bandaríkin ættu ekki
aö taka aö sér hlutverk alþjóöa-
lögreglu“ til dæmis í Indó-Kína.
Víst er þöirf fyrir alþjóöa-
lögreg-lu. Væri framkvæmanlegt
aö stofnsetja slíkt lögregluliö,
sem yröi aö vera mjög öflugt,
gætu samtökin fyrst gerzt raun-
verul-egir uómarar i deilumálun-
um. Nú hafa þau ekki afliö til
aö framkvæma ályktanir sínar.
Þaö er einkum fólkiö, se-m á
um sárt aö binda vegna deiln-
anna, sem lætur f ljós von-
brigöi meö árangurinn af 25 ára
starfi Sameinuöu þjóöanna. Álit
manna á samtökunum virðist þó
fara minnkandi um allan heim.
Merkt starf við
varðveizlu friðar
Ailsherjarþingiö gerði í gær
álykt-un, sem birt verður á af-
mælisdeginum. Mikið var deilt
um þessa ályktun á þinginu.
Ályktunin er í tölf liðum. Sam
einuöu þjóðimar lýsa yfir holl-
ustu við stofnskrána og kveöjast
albúnar að standa viö sku-ld-
bindingar sfnar. f ályktuninni
segir, að samtökin telji sig hafa
unnið merkt starf viö varöveizlu
friöar og öryggis í heiminum og
bætta sambúö þjóða. Þær byggi
á jafnrétti og rétti þjóöa ti-1 að
ákveða framtíð sína. „Ekkert
ríki“, segir þar. „hefur rétt til
að skipta sér af málefnum ann-
arra rikja“.
Skorað er á þjóðir heims að
stöðva vígbúnað og efla efna-
hagslega þróun. Þar verði að
gera stór átök.
Portúgalar fordæmdir
Sameinuöu þjóöirnar settu sér
það takmark aö útrýma nýlendu
stefnunni. Engu síöur fyrirfinn-
llllllllllll
mmm
Umsjón: Haukur Helgason
ast enn nýlendur, einkum í Suö-
vestur-Afríku. Portúgalar neita
sem fyrr aö viöurkenna rétt
íbúanna í nýlendunum Angóla.
Mosamþik og Gíneu til að ráöa
málum sínum, Sameinuðu þjóö-
irnar kalte afstöðu Portúgala
ögrun viö sig og fordæma hana
harölega.
Þá ha-fa nokkrar ríkisstjórnir
aörar staöiö uppi í hárin-u á Sam
einuöu þjóðun-um I meðferð á
málefnum þeldökkra lands-
manna, einkum stjórn Ródesíu,
sem Sameinuðu þjóðirnar kalla
„ólöglega stjóm“ og Suður-
Afríkustjóm.
í ályktuninni segir, að viður-
kenndur sé réttur nýlenduþjóð-
a-nna til aö berjast fyrir.frelsi
sínu meö öllum tiltækum ráö-
„Hafa ekki orðið
ti! skammar“
Forseti AMsherjarþingsins
Norömaðurinn Edvard Hambro
segir í boöskap sánum, að sam-
tökin ha-fi ekki oröið sér til
skammar, þótt þau hafí ekki
látið allar vonir ræta-st. Hambro
viðurkennir, að ógnir stvrjalda
hafi þjakað a-l'lt of mörg rfki
þessi 25 ár. Samtökin hafi lagt
sitt af möirkum til aö hindra
„heimsbálið mikla“ og spyma
gegn ofbeldisaðgerðum.
U Thant segir í sínum afmæl
is-boöskap í dag, aö Sameinuðu
þjóðirnar hafi unnið gott starf,
en „ekki nógu gott“. Hann seg-
ir, aö þaö sé ófyrirgefanlegt, að
svo mörg af vandamálum fyrri
tíma herji enn á mannkyn og
sói tíma og kröftum manna, sem
betur væru nýttir i framfara-
starfi. Meö-al þessara vandamála
sá hið „ógeös-lega og tilgangs-
lausa vígbúnaöarkapphlaup“,
leifar nýlendustefnunnar, kvn-
. báttafordémar, niðurníöing
mannrétfinda og valdadraumar
ríkja. Mikil'l hluti heims sé svo
upptekinn af þessu bö-li, að hann
megni e-kki að leggja nægan
skerf til framfara og bættrar
safnbúöar".