Vísir - 05.01.1971, Blaðsíða 9

Vísir - 05.01.1971, Blaðsíða 9
V í SIR . Þriðjudagur 5. janúar 1971. Ksssawxs Dýrt hvert pund úr sjó — Um aflabrögð, verðhækkanir og aðra bróun fiskveiðanna árið 1970 SÍLDARVERKSMIÐJUR eru hættar aö mala gull. Það ríkir kyrrö og ró yfir söltunarplönum nyröra og eystra. Og það má teljast einstakt lán, aö tekizt hefur aö finna viöhlítandi verkefni fyrir hinn glæsilega síldveiðiflota, sem keyptur var til Jandsins á árunum, kannski meira af óforsjálni en fyrir- hyggju. Þegar litið er á þróun sjávarútvegs á liðnu ári, fer ekki hjá því, að mönnum finnist minni glæsibragur yfir þessari helztu atvinnugrein landsmanna, heldur en til dæmis fyrir fjórum árum, þegar ísland varö þriðja mesta fiskveiðiþjóö I heimi, miðað viö tonnatölu. 170 stfldarleysið hefur kannski gert menn svolítið jarð- bundnari. Fiskveiðamar byggj- ast ekki lengur á því lotteríi, sem síldin einatt var og leiddi til varð afli minni togaranna nokkru Á síðasta ári var brotið blað í fiskileit. Mikil og gjöful izt að standa skil á erfiðum aif- borgunum af þessum skipum, sem varla hefðu staðið undir sér við venjulegar fiskveiðar hér við land. Afli hefur að vísu farið minnk andi eftir því sem leið á árið. menn eru hvekktir á aflaleysinu og ógæftunum f haust. Hins veg ar eru aflaspár fiskifræðinga fyr ir vetrarvertíðina hagstæðar. ■fjróun markaðsmála hefur orð ið mjög haestæð fyrir okk ur á þessu ári. Útflutningsverð mæti sjávarafurða er um 2000 millj. kr. meira fyrstu 9 mán- uði þessa árs en á sama tfma f fyrra. >ar af er áætlað, að verð mæti framleiðslu frystra sjávar afuröa sé 2200 mifliónum kr. meira en það var f fyrra. Mest hefur verðhækkunin orð ið á frystum fiskafurðum í Vinnsla minni sjávardýra, svo sem eins og skelfisks og rækju, hefur farið mjög í vöxt. Þetta er mjög verömætt hráefni og mikil vinna er við að Itoma því í pakkningar. Hér er verið að pilla rækju. Rækja var í fyrsta skipti veidd og unnin hér sunnanlands I sumar og eins víst að hana sé hægt að veiða víðs vegar í kringum íandið. stórkosttegri fjárfestingar en áð ur voru dæmi til í sjávarútvegi, bæði í skipum og verksmiðjum. Metárið 1966 veiddu íslending ar sem svaraði 7 tonn af fiski á hvert mannsbam í landinu, eða alls 1240 þúsund tonn. Þar munaði mest um hinn gífurlega sildarafla, sem mestallur fór í gúanó. Tveim árum síðar, 1968 komst heildaraflinn niður f 600 þúsund lestir, enda eyddi glæsi legasti hluti fiskispikastólsins þá bezta tíma ársins í vonlausa síldarleit norður í höifum. í ár er áætlað að heildaraflinn verði yfir 700 þúsund lestir. Þorskafl inn var f nóvemberlok orðinn 430 þúsund lestir en hann er iafnan verðmætasti hluti aflans. Afli bátaflotans varð mun meiri á vertíðinni en árið á und an. Loðnuaflinn varð meiri en nokkru sinni fyrr. Ilins vegar ræ'kjumið fundust við Vestur og Suövesturland. Skelfiskur fannst í Breiðafirði og var veiddur í miklu meira mæli en áður. Hér er um að ræða verðmæt hráefni og sjálfsagt má stunda raekjú og skelfiskveiðar mun víðar, eips og tilraunaveiðar hafa gefið vís bendingu um. Þessar veiðar hafa gefið smærri bátunum verkefni yfir sumartímann. Erfiðlega hefði hins vegar reynzt að finna verkefni fyrir stærri bátana, „síldarflotann", svokallaða, ef ekki hefði kom ið til stóraukin loðnuveiði og svo sfldveiðin í Norðursjó. — Þessar veiðar hafa fyrir velvilja Dana ekki sízt orðið mjög hag stæðar fyrir útgerð þessara skipa, þar sem aflinn hefur verið seldur f Danmörku á góðu verði. Og Danir njðta að s’álfsögðu líka góðs af. Þannig hefur tek- Bandaríkjunum. Verð á þorsk- blokkum á Bandaríkjamarkaði hefur vaxið stöðugt allt frá árs- byrjun. I september 1970 var meðalverð á pundi af frystum þorskblokkum komið upp í 30 cent, sem er nálægt því hámarki sem þessi vara hefur selzt áður. í október hækkaði verð á þorsk blokk í Bandaríkiunum úr 31 centi í 35 cent, þegar leið að mánaðarlokum. Meðalverð á þorskblokkinni fyrstu niu mán uði ársins var reiknað 23% hærra en árið á undan. Og síð- an hefur verð á þorskblokkun- um enn farið hækkandi nú síð- ustu mánuðina. Afskipanir á þessari framleiðslu f Bandaríki unum f nóvember og desember hafa verið reiknaðar á 38—40 cent pr nund. Verð á öðrum fiskbtekkum hefur einnip farið hækkandi Ýsu-. ufsa og karfa blokkum. Einnig hefur verð á frystum fiskflökum vaxið á þess um markaði all verulega. Verð á frystum fiskafurðum hefur einn ig hækkað á Evróoumarkaði. — Verð á frystum fiski til Sovét rikjanna er hins vegar bundið árssamnirigi og munu trúlega hefjast samningar um sölu þang að fyrir þetta ár nú á næstunni en þangað er einkum seldur heil frystur fiskur. T ftið hefur farið fyrir skreiðar framleiðslunni, enda hafa ta'Isverðar birgðir af skreið, er ætluð var Afrfkumarkaði legið f skemmum tfl skamms tfma. Nokkur hluti hennar fór þó til Bíaifra á vegum hiáloarstofnana, meðan á stríðinu þar stóð. Lftil breyting hefur hins vegar orðið á saltfiskframleiðslunni. Ástæðan fyrir þessum batn- andi sölumöguleikum í Banda- ríkjunum er fyrst og fremst: aukin fiskneyzla almennt þar i landinu, en hún mun hafa aukizt á síðasta ári úr 10,6 í 11,5 pund pr fbúa. Samdráttur hefur orð ið á framleiðslu Bandarfkja- manna sjálfra á þeim fiskafurð- um sem við seljum þangað. Auk þess hafa svo opnazt nýir sölu möguleikar þar vestra með til- komu Fish and chips búða. Á árinu tók ti'l starfa verð jöfnunarsjóður sem er æt.lað bað hlutverk að jafna verðsveiflur, þannig að sjávarútvegurinn verði færari um að taka skakka föllum af hugsanlegu verðhruni á framleiðslunni. Sjóðurinn hef ur tekið helminp af verðhækkun unum. Samt hefur náðst sam- koíiulagiytpj?5%\hg?kj5Jfi -fefjsk veröinu f lok ársins þannig að útgfcirðafiftlfttf k)8riUm,$é' lárid verkafólk hefur þar með fengið nokkurn skerf af hækkun unum. Fiskiskipastó'Il landsmanna er jafnstór að tonnafjölda og hann var árið 1966 — það er í árslok, 79 þúsund brúttórúmlestir. — Mikil áherzla hefur verið lög á að byggja þessi skip innan lands, en fé ekki ausið jafn gegndarlaust til erlendra skipa smíðastöðva og áður var. Cókn á íslandsmið hefur auk- izt mjög síðustu árin. Stór ir erlendir botnvörpungar sækja æ meira upp undir landið. Og nú eiga lstendinear sjálfir von á stórvirkari veiðiskipum en þeir hafa áður ráðið yfir, þar sem eru skuttogararnir nýju Framtíð fiskistofnanna hér við land er því tvímælalaust hætta búin. Mikið hefur verið rætt um friðun fisks á liðnu ári og þá ekki sízt bá hættu er fiskstofsum á N-Atlants'hafi stafar af ofveiði. Mikið hefur veriö rætt um friðunarráðstafan ir i Barentshafi. Samkomjflaa hefur náðst um friðunarráðstaf anir við austurströnd Amerfku og einnip haía friðunarráðstaf anir verið gerðar varðandi sfld ina f Norðursjó svo og norsk-fs lenzku síldina. Þegar svo er komið að friðun arráðstafanir hafa verið gerðar á öllum helztu fiskimiðum f krinpnm okkur. fer fsiandsmið um að verða hætt. Oe bess er kannski farið að gæta hegar f ankinni só'kn eri“ndra skioa. — Brýnasta verkefni næsta ár= hlýt ur bvf að verða friðunarráðstaf anir á íslandsmiðum. Þvf má búast við að verð haekki á hveriu fiskrmndi f s’ó. ekki stzt bar sf*m H^roaJH**^*** e-tv^ vænleaa um framtíð lffsins f sjónum. —JH — Strengduð þér ein- hver heit um áramótin? Stcinunn Bjömsdóttir, starfs- stúlka í frystihúsi Keflavíkur: — Nei, ég pæli nú ekki í neinu slíku. fjm Stefán Karlsson, vélvirkja- nemi: — Það má kannski segja það. Mér var það efst í huga að hætta að drekka, er ég vakn- aði á nýársdagsmorgun. Sigurður Jóhannesson, leigu- bflstjóri: — Nei, það gerði ég ekki. Ég er nefnilega á móti öll- um heitstrengingum. Reyni held- ur að haga lífi mínu þannig, að hlutirnir leggist upp af sjálfu sér. Torfi Antonsson, mennta- skólanemi: — Það gerði ég nú ekki að þessu sinni. Ég hef hins vegar heitið því nokkrum sinn- um við slík tækifæri að fara í matarkúra, sem mér svo tókst að halda út — flesta. Þórdis ' Stefánsdóttlr, af- greiðslustúlka: — Nei, það gerði ég ekki: Tel mig ekki hafa þörf fyrir slíkt. Gæti líka notað hvaða tima ársins sem er til þess, ef á þyrfti að halda. ir.~n i*w

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.