Vísir - 10.06.1971, Blaðsíða 3

VlSIR. Fimmtudagur 10. júní 1971,
3
í MORGUN ÚTLÖNDK MORGUN UTLÖND í MORGUN UTLÖND í MORGUN ÚTLÖND
Deilt um réttindi togara i Noregi:
Stjómin tapaði tvívegis
Umsjón: Haukur Helgason
Engir
bílar - bara
Minnihlutastjórn Verka-
mannaflokksins í Noregi
beið í gær ósigur í tveimur
mikilvægum málum á
þingi. Með 56 atkvæðum
gegn 55 voru samþykkt lög
um togaraveiðar, sem sjáv
arútvegsráðherrann hafði
barizt hart í mót, einkum
með tilliti til samningavið-
ræðnanna milli Norð-
manna og Efnahagsbanda
lagsins. Samþykkt var, að
togarar gætu til frambúðar
veitt innan landhelgislín-
unnar eftir nánari reglum,
en þetta telur ríkisstjómin
muni veikja mjög aðstöðu
Noregs gagnvart EBE.
Fonnaður þingflokks hægri
flokksins, Kaare Willoch, sakaði
ráðherra um að hafa blandað
EBE-viðræðunum inn í umræður
á þingi á óheppilpgan hátt og
sagði, að Norðmenn gætu hætt
að veita togurunum þessi fríð-
indi, þegar þeir sjálfir vildu. Með
því mætti halda erlendum togur
um utan tólf mílna.
Aðrir ræðumenn stjórnarand-
stöðunnar lögðu áherzlu á hags-
muni fiskveiðanna. Yrðu togar
ar lokaðir úti frá tólf mílna lög-
sögunni og þeim svæðum, bar
sem þeir veiða nú, gætu orðið
miklir örðugleikar í rekstri. Þá
mundi verða slæmt ástand í
strandhéruöunum og kjör fólks
þar versna.
Aðaldeiluefnið er heimild fyr
ir togara upp í 500 tonn brúttó
til veiða á svæðinu milli f jögurra
og tólf mílna. Tilgangur heimild
arinnar er að afla fyrir vinnslu-
stöðvar í Noregi. I tiilögu ríkis
stjórnarinnar var gert ráð fyrir
að togarar þessarar stærðar
gætu aflað á þessum svæöum
fram til 1. júlí 1974.
Ríkisstjórnin telur að ótak-
mörkuð heimild til veiða á svæð
inu milli fjögurra og tólf mílna
valdi erfiðleikum í viðræðunum
við EBE. Það er einmitt hin
harða stefna Efnahagsbandalags
ins í fiskveiðimálum, sem er
einn helzti þrándur í götu samn
inga Norðmanna við það.
Efnahagsbandalagið sam-
þykkti á síðastliðnu hausti aö
heimila veiðar aöildarríkjanna
innan landhelgi hvers annars. —
Sérhvert aðildarríki mætti veiða
með sömu kjörum og strandrík-
ið sjálft, sem væri í bandalaginu.
Stjórnarkreppan að
leysast í Hollandi
Stjómarkreppan í Hollandi virð-
ist vera að leysast. Fimm flokkar
hafa náö samkomulagi um stjóm
armyndun. Stjórnarkreppan skall á
eftir kosningar 28. apríl, en þá
missti fyrrverandi stjórnarsam-
steypa 7 þingsæti og meirihlut-
hlutann.
í nýju samsteypustjóminni munu
taka þátt þeir fjórir flokkar, sem
voru í fyrri stjórn, kaþólski flokk
urinn, frjáislyndi flokkurinn og 2
flokkar mótmælendatrúarmanna,
en nú bætist við klofningsbrot úr
jafnaðarmannaflokknum, sem fékk
átta þingsæti í kosningunum. Með
því hefur þessi flokkasamsteypa
meirMuta þingmanna á bak við sig.
Það var háskólaprófessarinn Piet
Steenkamp, sem skýröi frá þessum
samningum, en JúMana drottning
hafði falið honum aö kanna við-
horf flokka til stjórnarmyndunar.
Hanh mun nú gefa drottningu
skýrslu, og hún mun síðan benda á
einíhvem af leiðtogum þessara
flokka og fela honum stjómar-
myndun. Óvíst er, hver það verð
ur þó er ólíklegt að fráfarandi for-
sætisráðherra Piet De Jong myndi
aftur stjórn, því að jafnaðarmenn
þeir, sem ætla að taka þátt í stjórn
arsamstarfi hafa sett það skilyrði
að De Jong hætti.
Þar sem Norðmenn, Danir, ír-
ar og Bretar sækja um fulla aðild
að EBE, ættu þessi ríki að ó-
breyttum reglum að veita öðrum
aðildarríkjum sams konar rétt-
indi. Þetta geta Norðmenn ekki
sætt sig við, og raunar að því
er virðist hinar þjóðirnar ekki
heldur. Til dæmis hefur Skot-
Iandsráðherra Breta lýst því yf
ir, aö aðild Bretlands að EBE
komi ekki til greina, nema þetta
landhelgismál verði leyst.
Norska stjórnin beið einnig ó-
sigur í atkvæðagreiðslu á þingi
um strandlög.
í þessum atkvæðagreiðslum
stóðu stjórnarandstöðuflokkarn-
ir saman. — Minnihlutastjórn
Verkamannaflokksins er til kom
in af því að eftir fall stjórnar
borgaraflokkanna í vetur gátu
þeir ekki samiö um nýja stjórn.
í Noregi er ekki hægt að rjúfa
þing fyrr en kjörtímabili er alveg
lokið.
Aldrei hefur slíkur glundroði
verið í umferð á Manhattaneyju
í New York-borg. Verkfallsmenn
opnuðu brýrnar áður en þeir
fóru í verkfallið svo að bílar kom
ust ekki yfir. Þetta var hins veg
ar hrein paradís fyrir siglinga-
<8>menn.
Vestrænir búast við
„afleysingarsveit" fyrir
sovézku geimstöðina
Mikið vopnahúr skæruliða
fannst skammt frá London
Sovézku geimfaramir þrír, sem
nú era í fyrstu geimstöð sögunnar
á braut um jörðu, eiga í dag að
bvrja víðtækar rannsóknir. Þeir
fóru i gær yfir aMan tækjabúnað á
báöum geimförunum, Sojus-W og
Saljut-1, en þau eru tengd saman í
eitt.
Ekkert er enn vitað um, hversu
lengi geimfararnir munu verða í
þessari ferð eða hvert verða muni
næsta stigið. Stefnubreyting var
gerð í gær'í annað sinn á tveimur
dögum vegna þeirra vísindalegu til
rauna, sem eiga að fara fram. Allt
bendir til þess að Dobrovoiskij, Vol
kov og Patsajev verði enn f marga
daga í ferðinni.
Vestrænir fréttamenn reikna með
því að nýju geimfari, Sojus-12 verði
skotiö út f geiminn einhvern tfma
næstu tvær vikurnar og geimfarar
þess fars muni leysa af þá þrjá,
sem nú era f geimstöðinni.
Feikilegar vopnabirgðir,
sem komnar eru úr geymsl
im kanadíska flughersins
vndust í gær í veðhlaupa
bænum Ascot sunnan
London. Sennilega hefur
átt að flytja vopnin til
'Torður-írlands.
Meðal þeirra vopna, sem fund
ust í vöruskemmu í nágrennj hinn
ar heimsfrægu veðhlaupabrautar,
voru 300 vélbyssur og talsvert af
tuttugu millimetra flugbyssum. —
Vopnin voru urp það bil tíu ára,
en öll vel smurð og í góðu lagi.
Sextíu manna lögregluliö með
hunda leitaði að vopnum í Ascot í
gær.
Frá Beifast á N-írlandi fréttist í
morgun, að bifreið hefði gjöreyði-
lagzt og önnur skemmzt í spreng
ingu í nótt við fangelsi í bænum
Armagh. Sprengmgin var svo öfl-
ug, að margar rúður brotnuðu í
fangelsishúsinu. Ekkert tjón varð
á fólki. Armagh er 15 kílómetra frá
Betfast.
Sennilega hafa skæruliðar „frska
lýðveldishersins“ ætlað sér að nota
vopnin í átökunum í Norður-írlandi
að því ér taliö var í morgun.